مسئله تأثیر و نقش تعیین‌کننده توسعه هوش مصنوعی مولد بر نتیجه انتخابات در سراسر جهان به چالشی اساسی برای دولت‌مردان و تنظیم‌گران بدل شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، توسعه هوش مصنوعی مولد، سبب آغاز فرایند دگرگونی در ابعاد گوناگون زیست فردی و اجتماعی بشر شده است. کارشناسان معتقدند که این فناوری توانایی تأثیرگذاری بر جوانب مختلف جامعه، از جمله فرآیند انتخابات را دارد. استفاده از هوش مصنوعی مولد در انتخابات، می‌تواند در حوزه‌هایی مانند مشارکت رأی‌دهندگان، استراتژی‌های کمپینی و شناسایی تقلب، پیشرفت‌های قابل توجهی را به ارمغان بیاورد. با این حال، نگرانی‌ها درباره گسترش نشر اخبار جعلی و اطلاعات نادرست، حریم خصوصی، امنیت و برخی سوگیری‌های سیاسی، از جمله چالش‌هایی است که این تکنولوژی ممکن است ایجاد کند.

نگرانی‌های یاد شده در بسیاری از کشورهای جهان به چالشی اساسی برای دولت‌مردان و تنظیم‌گران بدل شده است.

بر اساس گزارش اخیر وبگاه گاردین، کارشناسان بر این عقیده‌اند که با توسعه هوش مصنوعی مولد و سایر فناوری‌های مبتنی بر این فناوری مانند جعل عمیق، انتخابات پیش‌رو در بریتانیا و ایالات‌متحده آمریکا، می‌توانند تحت تأثیر اطلاعات نادرست و گمراه‌کننده تولید شده با استفاده از هوش مصنوعی قرار گیرند. بر اساس پیش‌بینی متخصصان حوزه فناوری، انتشار گسترده تصاویر، متن‌ها و ویدئوهای دیپ‌فیک ساخته‌شده توسط هوش مصنوعی، در فضای مجازی، توان بالقوه فراوانی در تعیین نتیجه انتخابات دارند.

این نگرانی به حدی جدی است که پیت ریکتس، نماینده جمهوری‌خواه سنای آمریکا، هشدار داد که پکن می‌تواند با استفاده از هوش مصنوعی، نقشی عمده در تعیین نتیجه انتخابات ۲۰۲۴ ریاست جمهوری ایالات متحده ایفا کند.

پروفسور مایکل وولدریج، مدیر بنیاد تحقیقات هوش مصنوعی مؤسسه آلن تورینگ بریتانیا نیز نسبت به امکان تولید اطلاعات نادرست و اخبار جعلی با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و اثر این قبیل محتوا بر انتخابات بریتانیا و آمریکا ابراز نگرانی کرده است. وی در این خصوص گفت: «رسانه‌های اجتماعی گذرگاه قدرتمندی برای نشر اطلاعات خلاف واقع هستند و اکنون هوش مصنوعی مولد می‌تواند این قبیل اطلاعات هدفمند را در مقیاس گسترده تولید کند.»

پیشتر نیز با اعلام حضور جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌روی آمریکا، طرف جمهوری‌خواه با استفاده از هوش مصنوعی یک ویدئو تولید و منتشر کرد تا پیروزی احتمالی بایدن را باعث بروز مشکلات عدیده مانند بروز جنگ و بحران اقتصادی برای این کشور معرفی کند. از همین روی می‌توان نتیجه گرفت که این نگرانی و احساس خطر، چیزی بیش از احتمالات بعید و دور از ذهن است. در این نوشتار کوتاه به کاربردها و خطرات محتمل استفاده از هوش مصنوعی مولد در فرایند برگزاری و سامانه‌های انتخاباتی پرداخته می‌شود.

کاربردهای هوش مصنوعی مولد در انتخابات

تحلیل داده‌ها در راستای جذب و آموزش رأی‌دهندگان

هوش مصنوعی مولد می‌تواند با تجزیه و تحلیل داده‌های موجود در خصوص افراد و عملکردشان در قیاس با مطالبات موجود پیام‌ها و اطلاعات مستند و کافی را در اختیار شهروندان قرار دهد و رأی‌دهندگان را در مورد نامزدها، مسائل و اهمیت مشارکت آگاه سازد. این امر می‌تواند باعث افزایش تعداد آرا و افزایش مشارکت شهروندی شود.

تدوین استراتژی کمپین‌های انتخاباتی و پیام‌رسانی

از سوی دیگر هوش مصنوعی مولد می‌تواند با تجزیه و تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها، مانند احساسات عمومی، پوشش رسانه‌ای و موقعیت‌های سیاسی، به کمپین‌های سیاسی در توسعه استراتژی‌ها و تبلیغات کمک کند. الگوریتم‌های هوش مصنوعی مولد می‌توانند بینش‌های جدیدی را به شهروندان ارائه کرده و در نهایت تلاش کمپین‌های انتخاباتی را بهینه کنند. این فرایند در انتخابات می‌تواند منجر به پیام‌رسانی دقیق‌تر و ایجاد جذابیت بیشتر برای نامزدها شود.

کشف تخلفات و شناسایی تقلب در انتخابات

یکی دیگر از مزایای هوش مصنوعی مولد، شناسایی تقلب در انتخابات به کمک تجزیه و تحلیل الگوهای رأی‌دهی است. هوش مصنوعی می‌تواند با بررسی الگوهای یاد شده، شناسایی نواقص و برجسته ساختن فعالیت‌های مشکوک در جریان برگزاری انتخابات تسهیل کند. از سوی دیگر این فناوری قادر است ناهنجاری‌هایی مانند آرای جعلی، پر کردن اوراق رأی یا دستکاری در سیستم‌های رأی‌گیری الکترونیکی را شناسایی کند. بی‌شک همه این قابلیت‌ها به تضمین صحت فرآیند انتخابات و تضمین صحت نتایج کمک می‌کند.

تحلیل و پیش‌بینی رفتار رأی‌دهنده

عموماً پیش از برگزاری انتخابات، بازار آمارگیری و پیش بینی انتخابات بسیار داغ است و برای رسانه‌ها و مردم بسیار جذاب و برای نامزدها سرنوشت ساز است.

در پی این مرحله از انتخابات هوش مصنوعی مولد به کمک بشر می‌آید و با تجزیه و تحلیل داده‌های تاریخی درباره رفتار و ترجیحات رأی‌دهندگان، پیش‌بینی نتایج انتخابات آینده را انجام می‌دهد. الگوریتم‌های هوش مصنوعی مولد با تکیه بر الگوهای گذشته حاکم بر فرآیندهای رأی‌دهی، مناطق تعیین‌کننده جریان‌ساز و تغییرات احتمالی و استراتژی ستادها، انتخاباتی پیش‌بینی خود را ارائه می‌کند. این اطلاعات برای احزاب سیاسی و نامزدها بسیار با ارزش بوده و در شکل‌دهی به کمپین‌ها و فرایندهای تبلیغاتی آنها کمک خواهد کرد.

مخاطرات هوش مصنوعی مولد در انتخابات

نقض حریم خصوصی و امنیت داده‌ها

استفاده از هوش مصنوعی مولد در انتخابات مساوی با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل حجم زیادی از داده‌های رأی‌دهندگان است. بنابراین، در چنین شرایطی، حفاظت از داده‌ها در برابر دسترسی غیرمجاز و تضمین حریم خصوصی از اهمیت بالایی برخوردار است. از همین روی، به منظور استفاده از قابلیت‌های فناوری یاد شده، باید از تدابیر امنیتی قوی، ناشناس‌سازی داده و تکنیک‌های رمزنگاری استفاده شود تا از اطلاعات حساس رأی‌دهندگان حفاظت شده و از نشت داده جلوگیری شود.

تأثیر سوگیری و تعصبات بر عدالت الگوریتمی

الگوریتم‌های هوش مصنوعی مولد ممکن است به طور خواسته یا ناخواسته از سوگیری‌های موجود در داده‌های آموزشی خود، تأثیر پذیرد. بی‌شک سازندگان و توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی و منابع آموزش آن‌ها گرایش‌های سیاسی خاص خود را دارند. این امر موجب نگرانی‌هایی درباره رویکرد بی‌طرف و نمایندگی منصفانه این فناوری در انتخابات می‌شود. باید اطمینان حاصل شود که مدل‌های هوش مصنوعی مولد بر اساس داده‌های گوناگون و فاقد جهت‌گیری سیاسی آموزش دیده‌اند و مکانیزم‌هایی برای کاهش تعصبات الگوریتمی و ارائه نتایج عادلانه وجود داشته باشد.

تحریف حقیقت و انتشار اطلاعات نادرست

هوش مصنوعی مولد ممکن است به شکلی مخرب برای ایجاد و گسترش اطلاعات نادرست و جعل عمیق در کمپین‌های انتخاباتی مورد استفاده قرار گیرد. در حال حاضر ویدئوهای بسیاری را در شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم که در آن‌ها صدا و تصویر شخصی معروف توسط هوش مصنوعی مولد بازسازی و جعل شده است. به عقیده کارشناسان، این فرایند متوقف نخواهد شد و گذشت زمان، شدت بیشتری نی. خواهد یافت. با افزایش توانایی‌های هوش مصنوعی، ویدئوها و صداهای جعلی، قابل تفکیک از نمونه‌های واقعی نخواهد بود.

این امر می‌تواند باعث کاهش اعتماد عمومی، به گمراهی شهروندان و در نهایت تغییر نتایج انتخابات شود. متخصصان معتقدند که برای مقابله با گسترش اطلاعات نادرست، باید مکانیزم‌های قوی بررسی حقایق، شفافیت در ارتباطات کمپین‌های انتخاباتی و پویش‌های آگاهی عمومی اجرا شود. از سوی دیگر افزایش قابلیت‌های هوش مصنوعی، نیاز اساسی بشر به تنظیم‌ گری این قابلیت را بیش از پیش آشکار می‌کند. هوش مصنوعی با وجود قابلیت‌های متعدد خود می‌تواند خطرناک باشد و در این خصوص، خالقان هوش مصنوعی و مدیران شرکت‌های فناوری مانند ایلان ماسک و سم آلتمن بر لزوم چارچوب مند کردن و تنظیم مقررات برای این حوزه فناورانه تاکید کرده و خطرناک بودن بی توجهی به آن را به جهانیان گوشزد کرده‌اند.

کاهش شفافیت و مسئولیت‌پذیری

در انتخابات هر گونه فعالیت غیر شفاف و نامشخص ممکن است منجر به اختلال و جنجال شده و اعتماد عمومی را خدشه دار کند. مدل‌های هوش مصنوعی مولد اغلب به عنوان جعبه‌های سیاه عمل می‌کنند و در بسیاری از موارد فرآیندهای تصمیم‌گیری آن‌ها قابل درک و واضح و روشن نیست. این در حالی است که در انتخابات، شفافیت و مسئولیت‌پذیری برای تأمین صحت فرآیند برگزاری، مؤلفه ای اسای و ضروری است.

از همین روی، باید تلاش‌هایی برای توسعه مدل‌های هوش مصنوعی توضیح‌پذیر و پاسخ‌گو با فرآیندهایی مشخص و دقیق صورت بگیرد. ساختن دستورالعمل‌هایی واضح برای بازرسی و تأیید خروجی‌های تولید شده از سوی هوش طبیعی (بخوانید انسان) امری ضروری و غیر قابل اجتناب است.

ادغام هوش مصنوعی با زندگی بشر امری اجتناب‌ناپذیر و نیازمند چارچوب

شواهد و قرائن و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که انسان امروزی، چاره‌ای جز پذیرش ورود هوش مصنوعی به صاحات گوناگون زندگی خود ندارد. بی شک فرایندهای سیاسی جزئی تفکیک ناپذیر از اجزای زیست اجتماعی ما است.

باید در نظر داشت که این فناوری توانایی تأثیر گذاری قابل توجهی در فرآیند انتخابات دارد و می‌تواند به بهبود جذب رأی‌دهندگان، استراتژی‌های کمپین‌های انتخاباتی و شناسایی تقلب کمک کند. با این حال، ضروری است به خطرات و چالش‌های محتمل مرتبط با استفاده از آن پرداخته شود زیرا نمی‌توان مانع بهره‌برداری افراد و گروه‌های سیاسی از این فناوری برای ترویج عقاید خود در جریان انتخابات شد.

کارشناسان معتقدند که با اولویت‌بندی حریم خصوصی، امنیت داده، عدالت، شفافیت و مسئولیت‌پذیری، توسعه و استقرار هوش مصنوعی مولد در انتخابات می‌تواند به فرآیند فراگیری دموکراسی، امن‌تر و قابل اعتمادتر شدن آن کمک کند.