نخ ابریشم از گذشته های بسیار دور وجود داشته و با ارزش ترین پارچه ها از این جنس بوده اند. بدون شک می دانید که نخ ابریشم جز زیباترین، ظریف ترین و براق ترین نخ هاییست که تا به امروز در صنایع نساجی تولید شده است. این نخ حتی بعد از گذشت سال ها و توسعه فناوری در دیگر حوزه ها، تغییر کمی در مراحل تولید نخ ابریشم به وجود آمده است. این فرایند همچنان به عنوان یک فرایند طولانی و نسبتا سخت شناخته می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی مراحل تولید این نوع نخ مهم به عنوان یکی از صنایعی که می تواند به عنوان استارت آپی برای جوانان باشد، بپردازیم و ویژگی های آن را مورد بررسی قرار دهیم.

ویژگی های نخ ابریشم

این نخ جلا و درخشش بسیار بالایی دارد و همان طور که در بالا گفته شد به غیر بر محکم بودن و طول عمر بالا، خاصیت ارتجاعی مطلوب و مقاومت در برابر بید و اتش، سفید بودن رنگش مزیت بسیار بالایی برای ابریشم بوجود اورده است. چون نخ سفید رنگ پذیری عالی دارد و میتواند به هر رنگی رنگرزی شود.

این نخ ها چون ضخامتشان کم است و استحکام و رنگ پذیری فوق العاده ای دارند برای بافت فرش ها و تابلو فرش های ریز بافت بسیار مناسب است. البته باید گفت که فرش ابریشمی به فرشی گفته میشه که هم تار و هم پود و هم پرز، هر سه ابریشمی باشند. در سبک اصفهان، چله و پود رو ابریشمی استفاده می کنند که در این صورت فرش ابریشمی بدست نمی اید زیرا همه ی الیاف فرش، ابریشمی نیست. نکته نهایی این است که در بافت تابلو فرش با رجشمار های بسیار بالا، تار و پود حتما باید ابریشمی باشد و نمی شود از الیاف دیگر در تار و پود استفاده کرد.

نخ ابریشم چگونه تهیه می شود؟

این نخ مانند دیگر نخ تولید نمی شود و برای به دست آوردن آن مراحلی را باید طی کرد که متفاوت تر از سایر روش های تولید نخ است. در این قسمت قصدمان این است که مراحل تولید نخ ابریشم را به صورت گام به گام برای شما توضیح دهیم. پس اگر می خواهید بدانید که چگونه این الیاف ظریف از پیله کرم ابریشم به صنایع نساجی راه پیدا می کنند.

مرحله ی اول: پرورش کرم ابریشم

از آن جایی که کرم ابریشم ماده هر بار که تخم گذاری می کند چیزی حدود سیصد تا پانصد تخم می گذارد. در ابتدایی ترین مرحله شما موظف هستید که به فکر جمع آوری پیله هایی باشید که قصد دارید از طریق آن ها نخ ابریشم تولید کنید. این تخم ها در نهایت به کرم های ابریشم تبدیل می شوند که در محیط کنترل شده تا زمان تبدیل شدن به لارو نگهداری می گردند. در این مرحله کرم ها به طور مداوم از مقدار زیادی برگ توت به عنوان غذای تشویقی برای رشد تغذیه می کنند. بر اساس بررسی ها و آزمالیشات صورت گرفته حدود 6 هفته طول می کشد تا این کرم ها به بالاترین سطح توانایی خود برسند. در این مدت طول کرم ها حدود 3 اینچ است. در این زمان آن ها خوردن غذا را متوقف کرده و آماده بستن پیله می شوند. کرم ابریشم که به یک قاب یا درخت ایمن متصل شده است ، تنیدن پیله را به دور خود با چرخاندن بدن آغاز می کند.

هر کرم تقریبا بریا تنیدن پیله باید 300 هزار بار در حلقه ای به شکل عدد هشت انگلیسی به دور خود بچرخد. این روند حدود 3 تا 8 روز طول می کشد. هر کرم ابریشم در این فرایند می تواند رشته ابریشمی به طول 100 متر را ایجاد کند که توسط نوعی صمغ طبیعی به نام سریسین در کنار هم نگه داشته می شود. برای تولید حدود 0.5 کیلوگرم نخ ابریشم خام، حدود 2500 کرم ابریشم نیاز است.

مرحله دوم: استخراج نخ ابریشم

هر وقت که کرم های ابریشم تنیدن پیله را به پایان رساندند، نخ ابریشم خام را باید خارج کرد. برای این کار پیله ها را در آب جوش قرار می دهند تا صمغی که پیله را به هم نزدیک کرده ، نرم و حل شود. این مرحله یکی از اصلی ترین و مهم ترین ترین مراحل تولید نخ ابریشم است. زیرا با انجام این مرحله مطمئن خواهیم شد که دوام نخ ابریشم تولیدشده تا حد زیادی افزایش پیدا می کند. بعد از این مرحله باید نخ هایی که استخراج کرده ایم را با دقت به صورت نخ های بلند جداگانه بر روی یک حلقه ببندیم. ممکن است مقداری از صمغ سریسین همچنان بر روی نخ ها باقی بماند. این کار با هدف محافظت از الیاف ابریشم در طی فرآوری انجام می شود. این ماده درنهایت با صابون و آب جوش شسته خواهد شد.

مرحله سوم: رنگرزی نخ

هر وقت که نخ ها را به خوبی شستشو دادیم و خشک کردیم، حالا باید رنگرزی را استارت بزنیم. در تکنیک های قدیمی از منابع طبیعی موجود در محیط اطراف مثل میوه ها یا برگ های گیاهان برای رنگرزی استفاده می شد. نخ ها را با برگ های رنگ دهنده برای مدتی در آب داغ می خیسانند. این فرایند از مراحل تولید نخ ابریشم برای اطمینان از ثبات رنگ و کیفیت مناسب، چندین بار در طول روز انجام خواهد شد. با وجود اینکه روش های رنگ آمیزی سنتی در تولید انبوه این نوع نخ منسوخ شده اند. تولیدکنندگان به جای منابع طبیعی از رنگ های واکنشی یا شیمیایی برای این کار استفاده می کنند. به این ترتیب تنوع رنگی بیشتر شده و ثبات بهتری به دست می آید.

مرحله چهارم: نخ ریسی

با اینکه این روز ها سرعت پیچیدن نخ ها بسیار بالا رفته است اما از قدیم در تولید نخ ابریشم چرخ نخ ریسی به عنوان یک عضو جدا نشدنیست و فرایند های جدید از چرخ های نخ ریسی کلاسیک تقلید می شود.

مرحله پنجم: بافندگی

این مرحله آخرین مرحله در فرایند تولید است. بافت های گوناگونی از این قسمت ایجاد می شود به این دلیل که بخش های نهایی ابریشم در این گام به هم متصل می شوند. منظور از بافت درهم تنیده شدن دو مجموعه نخ است که در کنار هم یک پارچه قوی و یکنواخت را ایجاد می کنند. این نخ ها در زاویه های مشخصی نسبت به هم بافته می شوند که به آن ها تاروپود می گوییم. پس از پایان این مرحله نیز می توان با استفاده از دستگاه های چاپ مخصوص، چاپ های سفارشی را بر روی پارچه بافته شده انجام داد.

از نخ ابریشم چه استفاده هایی می شود؟

نخ ابریشم کاربرد های بسیار فراوانی دارد. اما در این قسمت کاربرد های آن را به کاربرد های صنعتی و مصرفی تقسیم می کنیم:

کاربرد مصرفی:

همانطور که خودتان به این موضوع واقف هستید، رایج ترین کاربرد این نخ در لباس است. این نخ هزاران سال است که به دلیل نرم بودن و دوام بالا مورد قبول افراد زیادی است، بنابراین مصرف کنندگان ابریشم واقعی را به نمونه های مصنوعی ترجیح می دهند. مثال هایی از لباس هایی که از ابریشم تهیه می شوند شامل روسری، بلوز و لباس رسمی است. بدلیل سبکی و نرمی، ابریشم پارچه مناسبی برای لباس زیر است. در خانه، ابریشم در تهیه دکوری، پرده و یا دیوار آویز کاربرد دارد.

کاربرد های صنعتی:

این نوع نخ به دلیل دوام بالا و سبکی در صنعت جایگاه بالایی وجود دارد، تولیدکنندگان کثیری محصولات خود را از ابریشم می سازند. به علاوه، جراحان و افراد فعال در بخش بهداشتی از ابریشم برای بخیه زدن استفاده می کنند. این الیاف بسیار نازک بوده و دارای خاصیت ضد باکتری است که آن را برای استفاده در این مورد ایده آل می کند.

تولید نخ ابریشم کسب و کاری با سرمایه کم

اگر شما هم مثل بسیاری از افراد در این اوضاع وخیم اقتصادی به دنبال راه اندازی یک کسب و کار با سرمایه ی کم هستند می توانید به فکر راه اندازی صنعت نخ ابریشم باشید. این نخ به نسبت دیگر طرح های صنعتی سرمایه زیادی نمی خواهد. این صنعت یکی از صنایع رو به رشد است و با خلاقیت خودتان حتی می توانید بازار بزرگتری از آن بسازید. در جهان انواع گوناگونی از کرم های ابریشم به جهت تولید نخ ابریشم به کار گرفته می شوند و با اینکه نخ های مصنوعی بسیار زیادی در بازار وجود دارد که هم قیمت پایین تری دارند و هم محکم تر هستند باز هم نخ ابریشم یک کالای با ارزش است و طرفداران خاص خودش را دارد.

این نخ به دلیل نرم بودن، شفافیت همراه با ظریف بودن و از طرفی استحکام بی نظیری که دارد، در حقیقت از مهم‌ ترین و گران بهاترین الیاف‌ شمرده می ‌شود. صنعت تولید این نخ ارتباط بسیار نزدیکی میان کشاورزی، صنعت، تجارت و بازرگانی وجود دارد و این ارتباط مثل حلقه ‌های یک زنجیر به هم متصل اند. عملکرد ناقص یک حلقه باعث ایجاد محدودیت در حلقه ‌های دیگر شده و عملکرد مطلوب یکی سبب رشد و توسعه دیگر حلقه‌ ها می ‌شود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با توجه به سرمایه‌گذاری‌ های انجام شده و ظرفیت‌ های موجود در این صنعت و دسترسی آسان به مواد اولیه می‌ توان با گسترده کردن صنایع تبدیلی و تکمیلی علاوه بر تامین نیاز کشور محصولات ابریشمی فراوانی را به خارج از کشور نیز صادر کرد.

استارت آپ تولید ابریشم

راه اندازی این استارت آپ می تواند در ابتدا امری پیچیده به نظر برسد، البته در ابتدا برای راه اندازی هر شغل دیگری نیازمند فاکتورهای فراوانی مثل سرمایه اولیه، مواد مورد نیاز و مکان درست و غیره هستیم که این تولید نخ ابریشم هم از این قضیه مستثنا نیست. در ابتدا شما باید به شناخت کافی از موارد مورد نیاز برای استارت این صنعت برسید و در صورتی که امکان تهیه و فراهم سازی آن را داشتید می توانید به عنوان یک استارت آپ پر سود بر روی آن متمرکز شوید.