در دنیای امروزی تکنولوژی‌های زیادی در اختیار کاربران قرار گرفته تا بتوانند کارهای خود را در اسرع وقت به راحتی انجام دهند. مطمئناً شما با کلمات بلاک چین، هوش مصنوعی و IOT آشنا شده اید ولی تعریف مناسبی از آن به گوش شما نخورده و با کاربردهای آن آشنا نشده اید. اینترنت اشیا ها راه حل‌های جدید و مهیجی هستند که با قابلیت‌های مدرن و سرعت عملکرد بالا وارد دنیای ما شده اند و تغییراتی اساسی در زندگی روزمره ما ایجاد کرده اند. بیاییم اینترنت اشیا را بهتر بشناسیم.

اینترنت اشیا، تکنولوژی هوشمند روز

اکثر ما کاربران کم و بیش با واژه IOT یا اینترنت اشیا آشنا شده ایم. این تکنولوژی توانست به سرعت وارد دنیای مدرن شود. « اکنون شما پشت این مقاله نشسته اید، با کامپیوتر کار می‌کنید و کامپیوتر شما مجهز به اینترنت وایفای است. به هم وصل کردن هر دستگاهی (که قابلیت روشن و خاموش دارد) به اینترنت، مفهوم اینترنت اشیا را به ما می‌رساند.» در واقع اینترنت اشیا، مجموعه ی گسترده‌ای از قطعات و دستگاه‌های فیزیکی است که به اینترنت وصل هستند و در حال تولید، ذخیره، ارسال و اشتراک داده‌ها می‌باشند. هم اکنون قیمت ابزارهای هوشمند در دنیا کاهش پیدا کرد است. زیرا با افزایش ابزار، قیمت‌ها کمتر می‌شوند. اینترنت اشیاها قادرند در حمل و نقل‌ها، فرایندهای تولیدی، شهرهای هوشمند و ... مورد استفاده قرار بگیرند که موجب صرفه جویی در وقت، کاهش انرژی و پسماندهای محیطی شوند.

تاریخچه اینترنت اشیا

برای اولین بار واژه اینترنت اشیا با عبارت «رهبری عالیبرته» توسط کوین اشتاین مطرح شد. تکنولوژی IOT از تعامل فناوری‌های بی سیم، سیستم‌های میکروسکوپی و میکروالکترومکانیکی و اینترنت تکامل یافته‌اند. در حقیقت کوین اشتاین اولین اشاره را به اینترنت اشیا کرد اما ایده دستگاه های متصل را در سال 1970 در حیطه اینترنت تفسیر کردند. اولین دستگاهی که در حوزه اینترنت اشیا عرضه شد دستگاه کوکا کولا بود که توسط دانشگاه کارنگی ملون در سال 1980 طراحی شده بود. برنامه نویسان قادرند از طریق اینترنت وضعیت دستگاه را مطالعه کنند و نتیجه بگیرند که آیا نهایتا یک نوشیدنی مطلوب در اختیارشان قرار خواهد گرفت یا اینکه دستگاه مشکل خواهد داشت. اینترنت اشیاها اولین گام خود را با ارتباط و تعامل بین ماشین ها آغاز کردند.

چالش‌ها و موقعیت‌های اینترنت اشیا

اما اینترنت اشیا چه چالش‌هایی خواهد  داشت و ما را در چه موقعیت هایی قرار می‌دهد؟ تکنولوژی اینترنت اشیا، سیستم‌های کامپیوتری، ماشین‌های مکانیکی، افراد و حتی حیواناتی هستند که با شناسه پینگ شده و مشخص در دنیای مدرن ما عرضه شده اند و قادرند داده‌ها را بر روی یک شبکه بدون نیاز متقابل انسان منتقل کنند. خواه این تکنولوژی شخصی با ایمپلنت مانیتور دندان، حیوانی در مزرعه با فرستنده مجازی و یا اتوموبیلی با سنسور هشدار دهنده باشد تا بتواند آدرس IP مختص به خود را داشته باشد و بتواند داده‌ها و اطلاعات را بر روی یک شبکه برای ما به نمایش بگذارد. کاربران، شرکت‌ها و سازمان‌ها در جهان به شکل گسترده ای از تکنولوژی اینترنت اشیا IOT استفاده می‌کنند تا موثرتر و کارآمدتر واقع شوند. این امر باعث می‌شود سازمان ها برای تقابل مشترک میان عرضه و تقاضا مشتریان و درخواست کننده‌ها را بهتر درک کنند و در کنار کیفیت بالای ابزار، ارزش کسب و کار و قیمت آن را هم بهبود ببخشند. لذا این تکنولوژی چالشی برای سازندگان کالا و تولیدکنندگان است و مشتریان را در موقعیت مطلوبی قرار می دهد.

طریقه کارکرد اینترنت اشیا، چگونه از IOT استفاده کنیم؟

قبلا هم گفته شد که اینترنت اشیا سیستم هایی بودند حاوی دستگاه ها و ابزارهای هوشمند مبتنی بر اینترنت، که به واسطه‌ی سنسورها، سخت افزارهای ارتباطی و پردازنده‌هایی که درون آن گنجانده شده از محیط داده‌ها و اطلاعات را جمع آوری می‌کنند. این داده ها و اطلاعات در یک سیستم ابری (Cloud) پردازش و در نهایت تجزیه و تحلیل می شوند. نقطه اتصال آن ها از طریق وایفای و بلوتوث انجام می گیرد. همچنین IOT قادر است از گیرنده های صوتی الکسا هم پشتیبانی کند. لذا دستگاه‌های IOT حجم زیادی از اطلاعات را پردازش و ذخیره می کنند. دستگاه های IOT به گونه‌ای طراحی شده اند که می توانند با سایر دستگاه ها در تعامل باشند. این دستگاه‌ها عموماً بدون دخالت انسان کار خود را انجام می‌دهند. لذا انسان نقش تنظیم دستورالعمل ها را در این دستگاه ها دارد. در نهایت یک سری پروتکل‌های شبکه ای و ارتباطی در این دستگاه‌ها بر پایه وب طراحی می‌شود.

تنظیم دستورالعمل‌ها بر عهده سازنده آن است. اگر قرار باشد پروتکلی برای یک خودرو نوشته شود، یک سیستم فیلتر داده برای خودرو طراحی می‌شود. در صورتی که خودروی مورد نظر با مشکلی رو به رو شود سیستم فیلتر داده قادر است تمامی اشکالات داده‌ها را در ماشین تجزیه تحلیل کند و مشکل را مشخص نماید. به عنوان مثال شما در حال رانندگی هستید، ناگهان سنسور هشدار دهنده صفحه خودرو به صدا در می آید. شما می‌‌دانید که هر چه سریعتر باید به یک مکانیکی بروید و مشکل خود را حل کنید. زمانی که خودرو به مکانیک تحویل داده می‌شود، مکانیک قادر است از طریق داده‌های دریافتی از دستگاه IOT نصب شده، مشکل را ببیند و آن را رفع کند.

فواید تکنولوژی اینترنت اشیا

لذا تکنولوژی اینترنت اشیا فواید زیادی در زندگی روزمره ما خواهد داشت. شما با داشتن این تکنولوژی قادرید فرایندها و عملکردهای کسب و کار روزمره خود را کنترل کنید و در وقت و پول خود صرفه جویی کنید. با طراحی و عرضه اینترنت اشیا، مطمئن باشید که مشتریان رضایت بیشتری نسبت به تولیدکنندگان خواهند داشت. کاربران در اینترنت و شبکه های اجتماعی فعال تر خواهند بود. تصمیم گیری در آینده بر روی کالا ها و ساخت آن‌ها راحت تر خواهد بود و شما قادرید بیشتر کارهای خود را با این تکنولوژی ادغام کنید. در واقع طراحان تکنولوژی اینترنت اشیا شرکت های تولید کننده و سازمان های مصرف کننده را تشویق می کنند تا علی رغم بهبود تجربه کاری خود، نه تنها مشتریان را از خرید دستگاه های مبتنی بر اینترنت اشیا، راضی نگه دارند بلکه حجم مصرف و قیمت کالا را با ضمن در نظر گرفتن کیفیت آن‌ها به حد مطلوب برسانند.

مضرات و آسیب‌های اینترنت اشیا

اما اینترنت اشیا با این همه فواید، مضراتی را هم خواهد داشت؟ همه ما تا الان می‌دانیم که اینترنت اشیا هزاران دستگاه را به اینترنت متصل می‌کند که نقاط اتصال داده ها باید ایمن باشد. اما اگر نقاط اتصال ایمن نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟ امروزه حجم زیادی از هکرها در دنیای تکنولوژی مشاهده می‌شوند که با حملات گسترده آن‌ها در فضای وب، امنیت IOT را خدشه دار می‌کنند. اکنون بسیاری از کاربران وبگرد، از اینترنت اشیا با نام تکنولوژی رخنه یافته یاد می‌کنند که توسط هکرها حریم خصوصی امن آن‌ها، نا امن می‌شود. دستگاه های اینترنت اشیا به خاطر اینکه همگی به یکدیگر متصلند هکرها کافی است با یک نقطه ضعف کوچک وارد سیستم شوند، در نهایت می توانند به تمامی داده ها دسترسی پیدا کنند و در سیستم اختلال ایجاد کنند. از بزرگترین حملات هکری اینترنت اشیا در چند وقت اخیر مربوط به میرایی (سیستم نوسانی و کاهش دامنه نوسان) بود که مشاهده شد چند هکر به سیستم اینترنت اشیا نفوذ کرده اند و چندین وبسایت معتبر و دامنه‌های گسترده ای را مختل کردند. اما حمله هکرها و ویرانی وب سایت‌ها نگرانی برخی از کسانی است که وبگاه دارند، در حالیکه نگرانی بیشتر مردم حریم خصوصی آن هاست، به گونه ای که کاربران فضای وب برای اشتراک گذاری داده های خود در بخشی از شبکه های اینترنتی باید نگران هجوم هکرها و پخش اطلاعات شخصی آن ها در صفحات اینترنتی باشند.

کارکردها و کاربردهای امروزی اینترنت اشیا

امروزه برنامه‌های زیادی در تکنولوژی اینترنت اشیا پیاده می‌شود. تکنولوژی IOT در کارهای تولید کنندگان، مصرف کنندگان و تعامل میان آن‌ها در تمامی شغل‌ها، همچون مخابرات، مکانیک و ... موثرند. به عنوان مثال برای مصرف کنندگان، خانه های هوشمندی طراحی می‌شود که با صرف هزینه کم، اتلاف کمتر وقت، داشتن لوازم ترموستات‌های هوشمند در منزل به همراه سنسورهای هشدار دهنده دوربین‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی دیگر بتوانند از راه دور منزل خود را به راحتی کنترل کنند. در حوزه پزشکی، از طریق تحلیل و تجزیه داده ها، عملکرد معالجه کردن و درمان بیمارها بیش از پیش بهبود می‌یابد. در صنعت کشاورزی دستگاه های اینترنت اشیا میزان دما، نور و رطوبت را تجزیه و تحلیل می‌کنند که برای خاک، آب و نهایتا رشد گیاهان بسیار موثرند.

ترکیب اینرنت اشیا با بلاک چین و تاثیرات آن ها بر روی یکدیگر

اینترنت اشیا و تعامل آن با بلاک چین یک اتفاق مستمر ثمر خواهد بود. تکنولوژی IOT در بسیاری از زمینه‌ها عامل موفقیت بلاک چین‌ها بوده اند. امروزه هر شبکه بلاک چینی که در خود یک دارایی (قطعه زمینی یا تجهیزاتی دیگر) داشته باشد را در نظر بگیریم مطمئناً نیاز به اطلاعاتی خواهد داشت که مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرند و اطلاعات مطلوبی را برای ما ارائه دهند. به طور مثال بلاک چینی برای گلخانه مطرح شود، از طریق تکنولوژی اینترنت اشیا می‌توانیم به تجزیه و تحلیل اینکه گوجه فرنگی‌ها در چه درجه ای از دما به حد مطلوب می‌رسند، یا میزان نور مورد نیاز رشد گوجه ها چقدر است و یا از مضرات رشد گوجه‌ها چه چیزهایی هستند را بررسی کنیم. امروزه تعامل میان اینترنت اشیا و بلاک چین‌ها بیشتر از گذشته شده است. دستگاه های اینترنت اشیا طراحی شده اند تا ضمن کارآفرینی نوین، تجزیه و تحلیل داده‌های بلاک چین را به نحو احسنت انجام دهند و کار را در تراکنش های اقتصادی تولید کنندگان و مصرف کنندگان هم بیش از پیش راحت تر کنند.