شهرهای هوشمند دیگر دور از ذهن به نظر نمی‌رسند. سال‌ها پیش شهرهای هوشمند را در رویای خود تجسم می‌کردیم. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و روند مطلوب اینترنت و اشیا مدیران شهری راه های نوآورانه را در اجرا و مدیریت شهر ارائه دادند که ارتباطات و تعاملات بین افراد بهتر شکل می‌گیرد، زیر ساخت‌های ساختمانی روند بهتری به خود گرفته اند و کیفیت و کمیت زندگی ساکنین بیش از پیش راحت تر شده است.

شهرهای هوشمند به چه شهرهایی گفته می‌شود؟

اما شهرهای هوشمند به چه شهرهایی گفته می‌شود؟ شهر هوشمند و یا شهر مدرن در واقع یک فناوری اطلاعاتی – ارتباطی جهت رفع چالش‌های شهرنشینی و رفاه حال جمعیت و یکسان کردن طبقه عموم و گسترش شیوه‌های توسعه پایدار است. این شهرها از فناوری های بی سیم و حافظه‌های ابری متصل به ماشین های هوشمند بهره می‌برند. برنامه‌های ایتنرنت اشیا مبتنی بر حافظه‌های رایانه ی ابری، داده‌های موجود را در کسری از ثانیه تجزیه و تحلیل می‌کنند و با مدیریتی با کیفیت به شهرها، شهرداری ها و شهردارها کمک می‌کنند تا زندگی مطلوبی را داشته باشند. در شهرهای هوشمند مردم برای ارتباط با اکوسیستم از راه های مختلفی چون تلفن‌های هوشمند، اتوموبیل‌ها و ابزار هوشمند دیگر استفاده می‌کنند. امروزه بسیاری از دولت‌ها در جهان در حال رقابت هستند تا تکنولوژی هوشمند خود را در برنامه‌های آتی پیاده کنند. شهرهای هوشمند کمک شایانی به حمل و نقل، اتصال به فناوری‌ها و اینترنت‌ها، تامین آب و برق ، مدیریت زباله‌ها و ... می‌کنند.

سیستم‌ها و بخش‌های اصلی در شهرهای هوشمند

در شهرهای هوشمند بخش‌ها و سیستم‌هایی طراحی شده که مصرف آن هر ساله چند برابر کاهش می‌یابد. چراغ‌های هوشمند یکپارچه: از جمله سیستم‌های هوشمند در این شهرها، چراغهای هوشمند خیابان ها و خانه هاست. یکپارچه کردن روشنایی شهری و کنترل یگانه آن از طریق تکنولوژی IOT نه تنها مصرف انرژی را در جدول بهینه ای قرار می‌دهد بلکه امنیت شهر را چندبرابر می‌کند.

سنسورهای پارکینگ هوشمند: پارکینگ‌های هوشمند مجهز به سخت افزار و فناوری مبتنی بر IOT هستند که برای مدیریت هر چه بهتر تعداد خودروها و پارک بهتر و ضریب امنیت بهتر آن ها طراحی شده است. این سنسورهای هوشمند از تردد بی جای خودروها و ترافیک شهری کم می‌کند.

سنسورهای زباله و مدیریت هوشمند آن‌ها: از جمله سخت افزارهای مبتنی بر اینترنت و اشیا وجود فناوری و سنسورهای هوشمند ضایعات است که وظیفه نظارت، جمع آوری، انتقال و بازیابی آن ها را به خوبی انجام می‌دهد. در واقع این سنسورها، ظرف های جمع آوری شده هستند که به آن ها یک لوله وصل است و از طریق این لوله ها سطل ها و ضایعات منتقل شده به زیر زمین را می‌سوزانند.

ساختمان و فضای هوشمند: از دیگر سیستم‌های هوشمند در شهرهای هوشمند وجود ساختمان ها و فضای پارک‌های پیشرفته است که از لحاظ امنیت، مدیریت و تجملات حرف اول را می‌زنند.

آینده شهرهای هوشمند چگونه پیش بینی می‌شود؟

هر چقدر که در آینده گام می‌گذاریم، تکنولوژی رفته رفته پیشرفته تر از همیشه می‌شود. شهرهای پایتخت و بزرگ به شهرهای هوشمند تبدیل می‌شوند و شهرهای دیگر رفته رفته راه تکنولوژی را پیدا می‌کنند. امروزه یک شهر هوشمند که فقط از چند داده اینترنت چیز استفاده می‌کند به صرفه تر از خرج‌های کلان شهرهای غیر هوشمند است. ما به وضوح نوآوری را در شهرهای پیشرفته و هوشمند می‌بینیم. در تکنولوژی شهرهای هوشمند تمامی ساکنان، نماد فرهنگ را درک می‌کنند و در تعاملات، با هم بهتر راه می‌آیند. حکومت ها بهینه می‌شوند و امنیت آن‌ها به شهردارها کمک شایانی می‌کند. میتوان از بزرگترین پیشرفت‌های شهرهای هوشمند به حفظ و گسترش منابع محیطی اشاره کرد که دیگر هیچ درختی به اجبار قطع نخواهد شد و هیچ منبعی به راحتی از بین نخواهد رفت.

کلیدها و عناصر اصلی شهرهای هوشمند

اصلی ترین کلید شهرهای هوشمند، امنیت آن‌هاست. اگرچه شهرهای هوشمند به اینترنت وابسته اند و فناوری و پهنای باند در آن بسیار به چشم می‌آید، اما نمیتوان تاثیر امنیت را در آن نادیده گرفت. امنیت در شهرهای هوشمند یعنی اینکه به خوبی هرچه تمام تر نظارت ممکن و گسترش خدمات اساسی به خوبی در آن شکل بگیرد. هیچ گونه خدماتی از جمله آب و برق در آن کاهش نیابد و یک شهر از هرگونه سلاح نرم افزاری و جنگ افزاری تهی نباشد. حیاتی که به هیچ وجه آسیب پذیر نباشد و در هر شرایطی گلیم خود را از آب بیرون بکشد. بلاک چین‌ها از جمله اقدامات امنیتی به شمار می‌روند که به آسیب ناپذیری و امنیت همگانی شهرهای هوشمند کمک شایانی می‌کنند. از دیگر کلیدها و عناصر اصلی شهرهای هوشمند مسئله مدیریت موفق است. امروزه از طریق هوش مصنوعی و اینترنت و اشیاها می‌توان شهرهای پیشرفته را از فاصله ای دور نظارت و مدیریت کرد. مدیریت از طریق هوش مصنوعی به این دلیل خوب است که مشکلات را قبل از اینکه رخ دهند و مسئله ای پیش آید، می‌توان برطرف کرد. تمامی این عناصر وصل به تکنولوژی اینترنت و اشیا و جهان لایتناهی آن است.

تاثیر اینترنت اشیا بر شهرهای هوشمند

همه ما با خواندن مطالب بالا دریافتیم که تمامی کلیدهای شهرهای هوشمند و عناصر و حتی سیستم‌های اصلی آن توسط اینترنت و اشیا شکل می‌گیرد. صنعت IOT دیرزمانی است که هر چیز غیر واقعی را در کنار واقعیت‌ها امتزاج داده است. زندگی سنتی شهری را از میان برداشته و آن‌ها را به یک حیات مدرنیته تبدیل کرده است. اینترنت و اشیاها در واقع نسل آینده پلتفرم‌های پیشرفته را تشکیل داده اند که شهرهای هوشمند به شدت به آن ها احساس نیاز می‌کنند. دستگاه‌های هوشمند ضایعات، تکنولوژی روشنایی شب، فناوری پارکینگ هوشمند، همه و همه از توانایی‌های بی چون و چرای اینترنت و اشیاهاست. هرگونه آتش سوزی در خانه های شما از طریق سنسورهای پیشرفته IOT قابل ردگیری است. هرچقدر که شما با خانه فاصله داشته باشید باز هم کنترل و مدیریت منزلتان را در دست خواهید داشت. در واقع اینترنت و اشیاها، علی رغم ایجاد امنیت برای شما، کنترل و مدیریت زندگیتان را در یک موبایل خلاصه کرده اند.

بهترین فناوری‌ها و قابلیت های موجود در شهرهای هوشمند

در شهرهای هوشمند از فناوری‌های پیشرفته‌ای استفاده می‌شود. چهار عنصر ضروری که در فناوری‌های شهرهای هوشمند دیده می‌شود، اتصال بی سیم فراگیر، اطلاعات منبع باز، امنیت و مدیریت با در نظر گرفتن درآمد در آن است. در هر ساختمان از شهر، یک اتصال بی سیم مطمئن و فراگیر را شاهدیم. اتصال فراگیر اینترنت نه تنها مصرف خانگی را پایین می‌آورد بلکه یگانگی و وحدت داده ها را بیشتر می‌کند. صرفه جویی در هزینه‌ها یکی از نکات اصلی اتصالات بی سیم در شهرهای هوشمند است. در حقیقت اینکه تا سال 2050، تمامی ساختمان‌ها مجهز به اینترنت 10 جی باشند برای خود یک نقطه عطف به شمار می‌رود.

آیا شهرهای هوشمند ایمن خواهند بود؟

در شهرهای هوشمند از دوربین های پیشرفته متصل، سامانه نظارت امنیتی و ارزش افزوده‌هایی همچون حمایت اضطراری از شهروندان و حتی سیستم های خیابانی هوشمند استفاده می‌شود تا میزان امنیت و حفاظت را در میان جمعیت به خوبی حفظ کند. حفظ محیط اجتماعی و فیزیکی در این شهرها از طریق اینترنت و اشیاها قابل درک است ولی آیا حریم خصوصی هم در این شهرها ایمن خواهد بود؟ آیا مدیریت و نظارت بر افراد ناشایست و سودجو هم انجام می‌پذیرد؟ شهرهای هوشمند در صورتی کارآیی مفید را از خود نشان می‌دهند که تمامی کسانی که مدعی مدیریت و نظارت مطمئن بوده اند، نقش‌های خود را به خوبی ایفا کنند. در صورتی که نظارت آن‌ها انجام نشود، شهرهای هوشمند در صدد حملات سایبری و هکرها قرار خواهد گرفت. در شهرهای هوشمند دولت با اکوسیستم و محیط آن باید در تعامل باشد. دسترسی به اکوسیستم در لحظه، از مهم ترین هدف امنیتی شهرهای هوشمند به شمار می‌رود. دولت باید بتواند در یک آن، تمامی اطلاعات و داده‌ها موجود در شهر را جمع آوری و تحلیل و بررسی کند. این اطلاعات و داده‌ها باید در یک گاوصندوق مجازی ذخیره شوند تا از دسترس عموم خارج باشد. همچنین مسئولیت پذیری کاربران سیستم به امنیتِ هرچه بیشتر شهرهای هوشمند کمک خواهد کرد. این اطلاعات و داده ها در میان کاربران و دولت با اکوسیستم به گونه ای باید به اشتراک گذاری شود که فقط بخش‌های مجاز به آن دسترسی پیدا کنند. این راهکار کمک می‌کند تا از نفوذ هکرها و حملات سایبری محافظت کند.

راه‌های کسب درآمد از شهرهای هوشمند

اما چگونه می‌وانیم در شهرهای هوشمند کسب درآمد کنیم؟ در شهرهای هوشمند و تعامل بی حد و حصر آن‌ها با IOT، اطلاعات و داده‌ها به عنوان یک طلا محسوب می‌شوند. در شهرهای هوشمند مدل‌های تجاری پایدار ایجاد می‌شود تا ضمن رشد روزافزون شهرهای هوشمند کاربران و جمعیت بتوانند در آن کسب درآمد کنند. نرم افزارهای اینترنت و اشیا باید به گونه ای برنامه نویسی شوند که تمامی اعضای آن اعم از دولت، توسعه دهندگان و تولید کنندگان در اکوسیستم از آن ها بهره مند شوند. هر کس به اندازه خود در اکوسیستم می‌بایست فعالیت کند و مالکیت هر شخص در هر شغل باید سودمند باشد. راه‌های کسب و کار جدیدی را بگشاید و مدل‌های تجاری پیشرفته و ارزشمندی را برای همه فراهم کند. طراحی خاص اینترنت و اشیا و ارائه برنامه‌ریزی‌های آن بر نرم افزارهای هوشمند اجازه می‌دهد تا علاوه بر خود کاربران و طراحان، عموم مردم هم سهم خود را با اکوسیستم در یک راستا قرار دهند و شرایط درآمدی یکسانی را داشته باشند. با وجود IOT حمل و نقل در میان عموم راحت تر خواهد بود و ضمن هزینه کم جا به جایی، تاکسیران ها هم می‌توانند با در اختیار داشتن تکنولوژی اینترنت و اشیا درآمد خوبی را به دست آورند. فناوری شهر هوشمند و تعامل آن با اینترنت و اشیا علاوه بر افزایش ثبات موجب ارتقای کمی و کیفی سطح خدمت به شهروندان می‌شود.

نمونه‌هایی از شهرهای هوشمند در جهان

شاخص‌های شهرهای هوشمند چیست؟ چگونه می‌توان یک شهر را هوشمند دانست؟ همه شاخص‌های شهرهای هوشمند از نوع دیجیتالی نیست ولی خب بسیاری از آن هارا تاکسی‌های اینترنتی، سیستم پارک هوشمند، انرژی پاک، داشتن نسل بالای اینترنت و ... تشکیل می‌دهد. چندین شهر هوشمند در جهان وجود دارند که هم اکنون با آن‌ها آشنا می‌شویم:

کپنهاگ دانمارک: بسیاری از مردم، کپنهاگ دانمارک را موفق ترین شهر مدرن در حیطه زندگی خیابانی نام می‌برند. همچنین این شهر در زمینه پارکنیگ هوشمند زبانزد خاص و عام است.

سنگاپور: کشور سنگاپور اگرچه کوچک است ولی در زمینه تکنولوژی نمره بالایی را داشته است. دولت‌مردان سنگاپوری توانسته اند ساختمان‌های هوشمند و اکوسیستم تجاری مطلوبی را برای کشور خود فراهم کنند.

استکهلم سوئد: شاید باورنکردنی باشد ولی امروزه چیزی حدود 85 درصد مردم سوئد در صنایع خدماتی و بانکی مشغول به کار هستند. سرعت اینترنت و ضریب نفوذ تلفن همراه در این شهر در بهترین شرایط ممکن به سر می‌برد. استکهلم سوئد از شهرهای مدرن چهان به شمار می‌رود که توانسته به خوبی مسئله ضایعات جهانی را حل کند.

بوستون و سانفرانسیسکو آمریکا، زوریخ سوئیس، توکیو ژاپن، آمستردام هلند، ملبورن استرالیا و ژنو سوئیس از دیگر شهرهای هوشمند در جهان امروزی هستند.