سرعت انقراض گونه ها

بنابر گزارشی جامع درباره وضعیت زیست بوم جهان، یک میلیون گونه گیاهی و جانوری در اثر فعالیت انسان رو به انقراقض اند و بسیاری از این گونه ها در چند دهه آینده منقرض می‌شوند. بنا بر این تحلیل، چنانچه اقدامی موثر برای حفظ زیستگاه های جانوری و گیاهی صورت نگیرد، سرعت نابودی شان که اکنون دهها و صدها برابر بیشتر از ده میلیون سال گذشته است، باز هم افزایش می‌یابد. این یافته ها حاصل گزارش هیاتِ حمایت شده سازمان ملل متحد به نام اعضای سخنرانانِ میز گرد علمی برای خدمات زیست بومی و گوناگونی زیستی IPBES)) است. طبق این گزارش، فعالیت های کشاورزی بیشترین اثر مخرب را برروی زیستگاه هایی داشته که انسان برای غذا، آب و آب و هوای با ثبات به آن ها متکی بوده است. طبق خلاصه این گزارش که در تاریخ 6 ماهِ می انتشار یافته است، نابودی و انقراض گونه ها و زیست بوم ها به اندازه تغییرات آب و هوا برای حیات برروی زمین خطرناک اند. این تحلیل چکیده ای از 15000 تحقیق و گزارش دولتی، اطلاعات یکپارچه به دست آمده از علوم طبیعی و اجتماعی، مردمان بومی و جوامع سنتی کشاورزی است. این گزارش اولین ارزیابی عمده از تنوع زیستی از سال 2005 است. نمایندگان 132 کشور جهان هفته گذشته برای نهایی کردن این تحلیل در پاریس گرد هم آمدند.

تغییرات آب و هوا و انقراض گونه ها

آن لاریگادِری، مدیر اجراییِ IPBES، 6 ماه می در مصاحبه ای مطبوعاتی در پاریس گفت: "نگرانی درباره تنوع زیستی و آب و هوا باید مهمترین برنامه کاری جهان باشد. ما دیگر نمی توانیم ادعا کنیم که از این موضوعات آگاه نبوده ایم." توماس بروکس، دانشمند ارشد اتحادیه بین المللیِ حفاظت از طبیعت در گلند سوییس که به ویرایش این بررسی کمک کرده است، می‌گوید: " دولت های دنیا هیچگاه در بیان آشکار بحرانی که مدت ها بر روی زمین بــا آن دست به گریبانیم، یـکصدا و متحد نبوده اند. پیش بینیِ IPBES این است که بدون تغییرات ساختاری در اقتصاد دنیا و نظام های سیاسی و اجتماعی، انهدام عمده تنوع زیستی تا سال 2050 و پس از آن نیز ادامه خواهد یافت. "رابرت واتسون، رییس IPBES و شیمیدان دانشگاه ایست آنگلیا در شهر نوریچ انگلستان، می‌گوید: "ما کمر به نابودی و انهدام بنیاد ساختارهای تولیدی، گذران معاش، امنیت غذایی، سلامتی و کیفیت زندگی در سطح دنیا بسته ایم."

کشاورزی و انقراض گونه ها

بنا بر نظر IPBES که گزارش کامل آن امسال منتشر می‌شود، بشرحدود 75 درصد از مناطق خشکی و 66 درصد از مناطق اقیانوسی را به صورت چشمگیری، در بسیاری مناطق، با تولید غذا دچار دگرگونی کرده است. هم اکنون بیش از 33 درصد از منابع خشکی و 75 درصد از منابع آب شیرین زمین به تولید دام و محصولات کشاورزی اختصاص دارد. فعالیت های کشاورزی همچنین بزرگترین عامل تولید و انتشار گازهای گلخانه ای هستند. انسان با استفاده از کودهای شیمایی و با تــبدیل جنگل های استوایی به زمین های­ کشاورزی و تولید دام، مسئول تقریبا 25 درصدِ مجموع تولید گازهای گلخانه ای زمین است. طبق همین گزارش، خطر کشاورزی برای زیست بوم های کره زمین با افزایش جمعیت جهان بیشتر نیز خواهد شد. خطرات بزرگ دیگر برای طبیعت، سواستفاده و بهره کشی بیش از حد از گیاهان و جانوران در برداشت محصول، قطع درختان، شکار و ماهیگیری هستند که موجب تغییرات هوا، آلودگی آب و گسترش گونه های مهاجم می‌شوند. طبق یافته های IPBES، از سال 1900 تاکنون میانگین فراوانی گیاهان، جانوران و حشرات بومی در بسیاری از زیست بوم های عمده زمین بر اثر گونه های مهاجم حداقل 20 درصد کاهش یافته است. این گزارش پیوند تنگاتنگی بین نابودی تنوع زیستی و تغییرات آب و هوا یافته است. با گرم شدن 2 درجه سانتیگرادیِ کره زمین (آستانه گرمایی مجاز برای زمین تا چند دهه آینده)، حدود 5 درصدِ کل گونه ها در خطر نیستی و انقراض قرار می‌گیرند مگر آن که تولید گازهای گلخانه ای به شدت کاهش یابد. اگر میانگین افزایش دمای زمین از 4.3 درجه سانتیگراد بگذرد، زمین 16 درصدِ گونه هایش را از دست خواهد داد. وارد آوردن چنین آسیبی به زیست بوم های زمین، تلاش های جهانی برای کاهش فقر، گرسنگی و توسعه پایدار را تضعیف خواهد نمود.