اختلالات تغذیه ای شامل بیماریهای مربوط به پرخوری و گرسنگی کشیدن و عدم مصرف تغذیه ی سالم میباشد. اختلالات مربوط به تغذیه ممکن است حتی خطرناک تر از بیماریهای روانی باشند و موجب آسیبهای بسیاری در زندگی روزمره شوند، بنابراین به طور جدی نیاز به درمان دارند. پرخوری عیاشی، آنورکسیا، بولیمیا از جمله اصلی ترین اختلالات تغذیه ای میباشند.
اختلال تغذیه ای پرخوری عیاشی
پرخوری بسیار زیاد از نشانههای این اختلال تغذیه ای به شمار میرود. افراد مبتلا معمولا حتی زمانی که احساس گرسنگی نداشته باشند به پرخوری روی میآورند و با سرعت زیادی غذا میخوردند. این اختلال بیشتر در دورهی میانسالی بروز میکند و ریسک ابتلا به بیماریهایی مانند چاقی و اضافه وزن، دیابت نوع دو، فشار و چربی خون را افزایش میدهد. از نشانههای اختلال پرخوری میتوان به احساس شرمندگی و گناه پس از پرخوری و تغییر وزن اشاره کرد. افراد معمولا به علت استرس و افسردگی به این اختلال روی میآورند، در واقع پریشان حالیهای روحی افراد را به سمت پرخوری عیاشی میکشاند.
بررسی اختلال تغذیه ای بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا
در اختلال تغذیه ای بی اشتهایی عصبی معمولا افراد از وزن اضافه و چاق شدن هراس دارند و به همین علت بی اشتها میشوند و نمیتوانند غذا بخورند. ابتلا این اختلال در زنان بیشتر از مردان است، زیرا حساسیت زنان به اضافه وزن بیشتر از مردان است. کاهش وزن شدید بر اثر کم خوری از نشانههای این بیماری است. اختلال وسواس در این افراد مبتلا به آنورکسیا بسیار شایع است، آنها نسبت به هر چیزی که مربوط به خورد و خوراکشان میباشد حساسیت نشان میدهند، مثلا نسبت به کالری غذایی که میخورند بسیار حساساند. بی اشتهایی و اجتناب از مصرف مواد غذایی مورد نیاز بدن باعث میشوند فرد دچار ضعف و مشکلات دیگر نظیر کم خونی، مشکلات قلبی، آسیب پذیر استخوانها شود.
بررسی اختلال تغذیه ای پر خوری عصبی یا بولیمیا
اختلال بولیمیا یا پرخوری عصبی به این صورت است که فرد پرخوری میکند و سپس با تهوع، استفراغ و مصرف داروهای مسهل، هر آنچه که خورده بود را دفع میکند و این کار را برای جبران احساس گناه پس از پرخوری انجام میدهد. اختلال پرخوری عصبی به صورت دوره ای و معمولا در سنین نوجوانی و جوانی رخ میدهد و در زنان بیشتر دیده میشود. تصور و توهم چاقی در این افراد باعث به وجود آمدن این اختلال میشود. تنها تفاوتی که سبب تمایز پرخوری عصبی با اختلال پرخوری میشود، دفع مواد غذایی پس از پرخوری است. در افراد مبتلا به بولیمیا می توان به طور همزمان نشانههایی از آنورکسیا را نیز مشاهده کرد.
بررسی اختلال تغذیه ای پیکا
افراد مبتلا به اختلال تغذیه ای پیکا میل به خوردن مواد غیر خوراکی مانند خاک، گچ، کاغذ، مو و یخ دارند. افرادی که دچار کمبود برخی مواد معدنی، کم خونی و فقر آهن هستند، افراد دچار مشکلات ذهنی مانند اوتیسم از جمله افرادی هستند که اختلال پیکا در آنها مشاهده میشود. افراد مبتلا به پیکا در معرض بیماریهایی همچون عفونت، آسیبهای روده و معده هستند. کودکان در سنین پایین (کمتر از هجده ماهگی) معمولا تمایل به گذاشتن مواد غیر خوراکی در دهان خود دارند که این را نمیتوان اختلال پیکا نامید، ولی در صورت مداومت به این رفتار و در سنین بالاتر از هجده ماهگی ممکن است کودک مبتلا به پیکا باشد.
بررسی اختلال تغذیه ای اجتناب یا محدودیت غذا در کودکان
اجتناب یا محدودیت غذا بیشتر در کودکان اتفاق میافتد. این اختلال تغذیه ای موجب میشود که کودک از خوردن غذا اجتناب کند و یا به صورت محدود غذایی را مصرف کند. بروز این اختلال میتواند ناشی از یک تجربه ی بد در هنگام غذا خوردن باشد، مثلا کودک در حین قورت دادن غذا احساس خفگی کرده باشد و یا به دلیل مشکلات حسی تمایلی به غذا خوردن نداشته باشد. در صورت بی توجهی به درمان و پیشروی این بیماری ممکن است کودک دچار سوء تغذیه و کاهش وزن شدید شود که این مشکلات میتوانند عوارض خطرناکی در پی داشته باشند.
بررسی عوارض ناشی از اختلال تغذیه ای در کودکان
ابتلا به انواع اختلال تغذیه ای در کودکان شایع تر است. هر یک این اختلالات تغذیه ای در کودکان میتواند سلامت آنها را دچار مخاطره کند و باعث اختلال در زندگی روزمره ی کودک شوند. در اختلال بی اشتهایی عصبی کودک دچار کاهش وزن و سوء تغذیه، افت فشار خون، حواس پرتی و عدم تمرکز، استخوان شکننده و آنمی میشود. در اختلال پر خوری عصبی و عیاشی، کودک به اضافه وزن و چاقی، آسیب دیدگی معده، کلیه، کمبود پتاسیم و بیماری های قلبی مبتلا میشود.
پیشگیری از انواع اختلال تغذیه ای
ژنتیک و سابقهی خانوادگی، برخی بیماریهای روانی مثل افسردگی، استرس، عوامل محیطی مانند عادتهای غذایی و میزان فعالیت بدنی، کمکاری تیروئید از علل ابتلا به انواع اختلالات تغدیه ای میباشند. کنترل و بررسی هر یک از عوامل ایجاد کنندهی اختلال تغذیه ای میتواند باعث پیشگیری و پیشروی این بیماری در همهی سنین باشد. خودآگاهی و شناخت ویژگی های خود و احساس رضایت نسبت به بدن خود میتواند جزء بهترین راه های پیشگیری از اختلالات تغذیه ای باشد، زیرا در صورت رضایت از خود فرد به هیچگونه وسواسی مبتلا نمیشود.
تاثیرات اختلال تغذیه ای در ورزشکاران
در برخی از ورزشکاران به علت رژیمهای خاص غذایی، نیاز به کاهش و یا افزایش وزن میتوان انواع اختلال تغذیه ای را مشاهده کرد. تلاش برای رسیدت به وزن مطلوب در ورزشکاران از عوامل ایجاد انواع اختلالات تغذیهای میباشد. خطرات ناشی از هر یک از این اختلالات سبب بروز بیماریهای بسیاری میشود که ممکن است موجب ناکامی و کاهش عملکرد ورزشکاران در رشته های تخصصی خود شود. داشتن برنامهی مناسب و ایجاد انگیزهی قوی و سالم برای رسیدن به وزن مطلوب میتواند موجب پیشگیری از ابتلا به انواع اختلالالات تغدیه ای در ورزشکاران شود.
نحوهی برخورد و درمان اختلال تغذیه ای
درمان اختلال تغذیه ای در افراد مبتلا، با دورههای روان درمانی آغاز میشود. تحت نظر پزشک برنامه ی غذایی مناسب به بیمار ارائه میشود، که میتواند شامل انواع رژیم های چاقی و لاغری (مرتبط با نوع اختلال) باشد. مراجعه به درمان شناسهای رفتاری میتواند در اصلاح الگوی تغذیه و رفع عادات بد غذایی افراد مبتلا به این اختلالات سودمند واقع شود. بیشتر افراد مبتلا به آنورکسیا و بولیمیا ممکن است درمان شوند ولی برخی از آنها این مشکل را در سراسر عمر خود به همراه دارند. تعدادی از افراد مبتلا به آنورکسیا نیز ممکن است بر اثر خودکشی عمر خود را از دست دهند.