تصویر سیاه­ چاله و سایه ­اش را برای اولین بار شبکه ­ای از تـلسکوپ­ های رادیویی بـه نام تلسکوپ ­های افـق رویداد یا ایی. اچ. تی. (EHT) درضیافتی تــاریخی شکـار کـرده ­اند. ایی. اچ. تی. کارِ مشترک بین المللی است که یکی از حامیانش در ایالات متحده، بنیاد ملی علم است.

سیاه چاله به زبان ساده

سیـاه ­چـاله شئی است بسیار فشرده کـه هیچ نوری نمی‌­تواند از آن بگریزد. هر چیزی کـه به افق رویداد، نقطه برگشت ­ناپذیرِ سیاه­ چاله، نزدیک شود، به دلیل نیروی گرانش بسیار نیرومند و غیر قابل تصورش، بلعیده می‌شود و دیگر هرگز بر نمی‌­گردد. ماهیت سیاه­ چاله به گونه­ ای است که قابل مشاهده نیست اما ماده داغ گردِ دهانه آن نورانی و درخشان است. سایه سیاه­ چاله اما در برابر پس زمینه­ ای درخشان مانند این گردک، قابل رویت می‌­شود. هنوز پرسش­ های بی­ پاسخِ بسیاری درباره سیاه چاله باقی است که شاید مشاهدات هماهنگِ ناسا جوابی برای آن­ ها بیابد. رازی است که چرا ذره در گردِ سیاه چاله چنین انرژی سترگی به خود می­‌گیرد و مانند جتی، با سرعت نـور از دو قطب سیاه چـاله می‌گریزد. به راستی وقتی ماده درون سیاه چـاله سقـوط می‌کند، انرژیِ ماده چه می‌شود؟

شکار سیاه ­چاله

این تصویرِ جدید و شگفت انگیز، سایه این سیاه­ چاله ابرغول را در مرکز ام87 (87Messier)، کهکشانی بیضی شکل با فاصله 55 میلیون سال نوری از زمین، نشان می‌­دهد. جرم این سیاه چاله شش و نیم میلیارد بار بیش­تر از جرم خورشید است. سایه این سیاه­ چاله را هشت تلسکوپ رادیوییِ زمینیِ مستقر در گرداگرد کره زمین در قـالب تلسکوپی یکپارچه شکار کرده ­اند. پاول هرتز، رییس بخش اختر فیزیک ناسا واقع در واشنگتن می­‌گوید: "ایی. اچ. تی. کاری بس شگفت را به انجام رسانده است. سال ­ها پیش فکر می‌کردیم برای شکار سایه سیاه چاله باید تـلسکوپ فضایی بسیار بزرگی بسازیم. اکنون مـی‌بینیم کـه با کـار گذاشتن تلسکوپ های رادیویی درگرد زمین و مشاهده هماهنگ­، دهها سال پیش­تر از زمـان خود به این دستاورد رسیده­ ایم." دانشمندان تـاکید می­ کنند کـه هماهنگ کـردن این همه تلسکوپ بــر روی زمین و در فضا، به گـونه ­ای که همگی یک جرم آسمانی را رصد کنند، به خودی خود کار بسیار بزرگی بوده است.

استفن هاکینگ و سیاه چاله

استفن هاکینگ درکِ ما را درباره سیاه چاله دگرگون کرد. آری، هنوز چیزهای بسیاری درباره سیاه چاله نمی‌دانیم اما اگر استفن هاکینگ در ژرفنایِ غول­ هایی که نور می‌بلعند، غور نمی ­کرد، سیاه چاله امروز برای ما حتی مرموزتر بود. این کیهان ­شناسِ مشهور (8 ژانویه 1942- 14 مارس 2018)، مفهوم سیاه چاله را از نظر ریاضی بیشتر تقویت کرد. وجود سیاه چاله را آلبرت انشتین در سال 1915 با نظریه نسبیت عمومی خود پیش بینی کرده بود اما کسی که با تحقیقات خود انقلابی در معرفی ماهیت سیاه چاله بر پا کرد، استفن هاکینگ بود.