یک فرد مبتلا به اختلال دو قطبی تغییراتی در خلق و خو، انرژی و سطح فعالیت ایجاد می‌کند که می‌تواند زندگی روزمره را دشوار کند. اختلال دو قطبی می تواند باعث اختلال شدید در زندگی فرد شود، اما تأثیر آن در افراد، متفاوت است. با درمان و حمایت مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری زندگی پرباری دارند. به طور متوسط، علائم در یک فرد در حدود 25 سالگی تشخیص داده می‌شود، اما علائم می توانند در طی سال های نوجوانی یا بعد از آن ظاهر شوند.

اختلال دو قطبی چیست؟

انستیتوی ملی بهداشت روان، علائم اصلی اختلال دو قطبی را تحت عنوان دوره های متناوب خلق و خو توصیف می‌کند. تغییر در سطح انرژی، الگوی خواب، توانایی تمرکز و سایر ویژگی ها می‌تواند به طور چشمگیری بر رفتار، کار، روابط و سایر جنبه های زندگی فرد تأثیر بگذارد.

بیشتر افراد مدتی تغییرات خلقی را تجربه می‌کنند، اما موارد مرتبط با اختلال دوقطبی شدت بیشتری نسبت به تغییرات خلقی منظم دارند و علائم دیگری نیز ممکن است بروز کنند. برخی از افراد روان پریشی را تجربه می‌کنند که می‌تواند شامل توهم و پارانویا باشد.

بین دوره ها، خلق و خوی فرد ممکن است ماه ها یا سال ها پایدار باشد، خصوصاً اگر آن ها یک طرح درمانی را دنبال می‌کنند.

درمان، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دو قطبی را قادر می سازد تا کار کنند، تحصیل کنند و زندگی کامل و مثمر ثمر داشته باشند. با این حال، هنگامی که درمان به فرد کمک می‌کند احساس بهتری داشته باشد، ممکن است داروی خود را قطع کند. سپس، علائم می‌توانند دوباره برگردند.

برخی از جنبه های اختلال دو قطبی می‌تواند احساس خوبی در فرد ایجاد کند. در طی یک خلق و خوی بالا، آن ها می‌توانند اجتماعی، سخنران و خلاق تر باشند.

با این حال، بعید است که یک روحیه بالا ادامه یابد. حتی اگر چنین شود، حفظ توجه یا پیگیری برنامه ها ممکن است دشوار باشد. این می‌تواند پیگیری یک پروژه را تا پایان دشوار کند.

علائم فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

طبق انجمن دو قطبی بین المللی، علائم در افراد متفاوت است. برای بعضی از افراد، یک اپیزود می‌تواند چندین ماه یا سال طول بکشد. دیگران ممکن است همزمان "به اوج" و "پایین" برسند یا سریع پشت سر هم. در اختلال دو قطبی "دوچرخه سواری سریع"، فرد طی یک سال چهار دوره یا بیشتر خواهد داشت.

شیدایی یا هیپومانیا در فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

هیپومانیا و شیدایی حالات بالایی است. شیدایی شدیدتر از هیپومانیا است.

علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

- قضاوت مختل شده

- کم خوابیدن در عین داشتن احساس خستگی

- احساس حواس پرتی یا کسالت

- از دست دادن کار یا مدرسه

- عملکرد کم در محل کار یا تحصیل

- احساس توانایی انجام هر کاری

- اجتماعی و آینده نگر ، گاهی اوقات پرخاشگر

- افزایش میل جنسی

- احساس سرخوشی

- داشتن سطح بالایی از اعتماد به نفس، عزت نفس و اهمیت به خود

- زیاد و سریع صحبت کردن

- پریدن از یک موضوع به موضوع دیگر در مکالمه

- داشتن افکار "مسابقه ای" که به سرعت می آیند و می‌روند و ایده های عجیب و غریب که ممکن است بر اساس آن عمل کنند

- انکار یا عدم درک اینکه هر چیزی اشتباه است

- برخی از افراد مبتلا به اختلال دو قطبی ممکن است هزینه های زیادی را صرف کنند، از داروهای تفریحی استفاده کنند، الکل مصرف کنند و در فعالیت های خطرناک و نامناسب شرکت کنند.

علائم اولیه اختلال دو قطبی در کودکان و نوجوانان چیست؟

در طی یک دوره افسردگی دو قطبی ، فرد ممکن است موارد زیر را تجربه کند:

- احساس تاریکی و ناامیدی

- غم شدید

- بی خوابی و مشکلات خواب

- اضطراب در مورد مسائل جزئی

- درد یا مشکلات جسمی که به درمان پاسخ نمی‌دهند

- احساس گناه ، که ممکن است نابجا باشد

- بیشتر غذا خوردن یا کمتر خوردن

- کاهش وزن یا افزایش وزن

- خستگی مفرط و بی حالی

- ناتوانی در لذت بردن از فعالیت ها یا علایقی که معمولاً موجب لذت می‌شوند

- مشکل در تمرکز و به خاطر سپردن

- تحریک پذیری

- حساسیت به صدا، بو و سایر مواردی که دیگران ممکن است متوجه نشوند

- ناتوانی در مواجهه با رفتن به محل کار یا تحصیل ، احتمالاً منجر به کم کاری می‌شود

- در موارد شدید، ممکن است فرد در مورد پایان دادن به زندگی خود فکر کند و بر اساس این افکار عمل کند.

بروز روان پریشی در فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

اگر یک قسمت "بالا" یا "پایین" بسیار شدید باشد  ممکن است فرد دچار روان پریشی شود. آن ها ممکن است در تمایز بین خیال و واقعیت مشکل داشته باشند.

طبق بنیاد دو قطبی بین المللی، علائم روان پریشی در هنگام بالا بودن شامل توهم است، که شامل شنیدن یا دیدن چیزهایی است که وجود ندارد و توهمات، باورهایی نادرست است که به شدت احساس می‌شوند. فردی که دچار توهم می شود ممکن است باور داشته باشد که مشهور است، دارای ارتباطات عالی اجتماعی است یا قدرت خاصی دارد.

در طول یک دوره افسردگی یا "کم"، آنها ممکن است باور کنند که مرتکب جرمی شده اند یا خراب و بی پول هستند.

با درمان مناسب می توان همه این علائم را کنترل کرد.

انواع اختلال دو قطبی

یک فرد ممکن است یکی از سه نوع اختلال دو قطبی را تشخیص دهد. طبق NAMI، علائم در یک طیف رخ می‌دهد و تمایز بین انواع آن همیشه مشخص نیست.

اختلال دو قطبی I

- فرد باید حداقل یک قسمت شیدایی را تجربه کرده باشد.

- فرد ممکن است یک دوره افسردگی اساسی قبلی داشته باشد.

- پزشک باید سایر اختلالات مانند اسکیزوفرنی و اختلال هذیان را رد کند.

اختلال دو قطبی II

- اختلال دو قطبی II شامل دوره های هیپومانیا است ، اما افسردگی اغلب حالت غالب است.

- برای تشخیص اختلال دو قطبی II ، فرد باید موارد زیر را داشته باشد:

- یک یا چند قسمت از افسردگی

- حداقل یک قسمت هیپومانیک

- هیچ تشخیص دیگری برای توضیح تغییرات خلقی وجود ندارد

یک فرد مبتلا به هیپومانیا ممکن است احساس خوبی داشته باشد و عملکرد خوبی داشته باشد، اما خلق و خوی او پایدار نخواهد بود و احتمال بروز افسردگی وجود دارد.

مردم گاهی اوقات اختلال دو قطبی II را نسخه خفیف تری می‌دانند. با این حال، برای بسیاری، به سادگی متفاوت است. همانطور که NAMI نشان می‌دهد، افراد مبتلا به اختلال دو قطبی II ممکن است دوره های مکرر افسردگی را نسبت به افراد مبتلا به اختلال دو قطبی I تجربه کنند.

سیکلوتیمیا و اختلال دو قطبی

سرویس بهداشت ملی (NHS) در انگلستان خاطرنشان كرد كه سیكلوتیمیا ویژگی های مشابه اختلال دو قطبی دارد، اما راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش 5 (DSM-5) آن را به طور جداگانه طبقه بندی می‌كند. این شامل هیپومانیا و افسردگی است، اما تغییرات شدت کمتری دارند.

با این وجود سیکلوتیمیا می‌تواند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد و پزشک می‌تواند درمان آن را انجام دهد.

تشخیص انواع اختلال دو قطبی

یک متخصص پزشکی با استفاده از معیارهای تعیین شده در DSM-5، اختلال دو قطبی را تشخیص می‌دهد.

انستیتوی ملی بهداشت روان (NIMH) توضیح می‌دهد که برای دریافت تشخیص اختلال دوقطبی I، فرد باید حداقل 7 روز علائم داشته باشد، یا اگر علائم آنقدر شدید باشد که نیاز به بستری داشته باشد، علائم آن کمتر باشد. همچنین ممکن است حداقل 2 هفته یک دوره افسردگی داشته باشند.

برای دریافت تشخیص دو قطبی II، فرد حداقل یک دوره از هیپومانیا و افسردگی را تجربه کرده است.

یک پزشک ممکن است برای کمک به رد سایر دلایل، معاینه بدنی و برخی آزمایش های تشخیصی، از جمله آزمایش خون و ادرار انجام دهد.

تشخیص اختلال دوقطبی برای پزشک می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا افراد با کمبود روحیه بیشتر به دنبال کمک هستند. در نتیجه، تشخیص آن از افسردگی برای آن ها دشوار است.

اگر فرد دچار روان پریشی باشد، پزشک ممکن است وضعیت وی را به عنوان اسکیزوفرنی اشتباه تشخیص دهد.

عوارض دیگری که ممکن است با اختلال دو قطبی رخ دهد

- استفاده از داروها یا الکل برای کنار آمدن با علائم

- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

- اختلال اضطراب

- اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD)

NIMH از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی می‌خواهد تا علائم شیدایی را در سابقه فرد جستجو کنند تا از تشخیص اشتباه جلوگیری کنند. برخی از داروهای ضد افسردگی می توانند باعث شیدایی در افراد مستعد شوند.

فردی که تشخیص اختلال دو قطبی را دریافت می‌کند یک تشخیص مادام العمر دارد. آن ها ممکن است از دوره های طولانی ثبات برخوردار باشند، اما همیشه با این شرایط زندگی خواهند کرد.

درمان بیمار مبتلا به اختلال دو قطبی

هدف درمان ایجاد ثبات در خلق و خوی فرد و کاهش شدت علائم است. هدف کمک به عملکرد موثر شخص در زندگی روزمره است.

درمان شامل ترکیبی از روش های درمانی است، از جمله:

- دارو

- مشاوره

- مداخله جسمی

- درمان های سبک زندگی

برای تشخیص صحیح و یافتن یک درمان مناسب، ممکن است زمان لازم باشد، زیرا افراد واکنش متفاوتی نشان می‌دهند و علائم بسیار متفاوت است.

مدیریت اختلال دو قطبی در طی بیماری همه گیر COVID-19 ممکن است چالش برانگیز باشد. در اینجا، چند نکته در مورد چگونگی کنار آمدن با ما دریافت کنید.

درمان دارویی فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

درمان های دارویی می‌توانند به ایجاد ثبات در خلق و خو و مدیریت علائم کمک کنند. یک پزشک اغلب ترکیبی از موارد زیر را تجویز می کند:

- تثبیت کننده های خلقی، مانند لیتیوم

- داروهای ضد افسردگی

- داروهای ضد روان پریشی نسل دوم (SGAs)

- ضد تشنج، برای از بین بردن شیدایی

- دارو برای کمک به خواب یا اضطراب

- ممکن است پزشک به مرور زمان نیاز به تنظیم دارو داشته باشد. بعضی از داروها عوارض جانبی دارند و می‌توانند به طور متفاوتی روی افراد تأثیر بگذارند. اگر فردی در مورد درمان دارویی خود نگرانی دارد، باید با پزشک خود صحبت کند.

وظایف شخص مبتلا به اختلال دو قطبی

افراد مبتلا باید در مورد هرگونه درمان دیگری که استفاده می‌کنند به پزشک بگویند تا خطر تداخل و اثرات سو را کاهش دهند.

- دستورالعمل های پزشک در مورد دارو و درمان را دنبال کنند.

- در مورد هر گونه نگرانی در مورد اثرات سو و اگر احساس می‌کنند درمان موثر است، بحث کنند.

- مصرف دارو را ادامه دهند، مگر اینکه دکتر بگوید قطع آن بی خطر است.

- به خاطر داشته باشند که اثرگذاری داروها ممکن است زمان ببرد.

- اگر فرد درمان خود را قطع کند، علائم ممکن است بدتر شود.

روان درمانی و مشاوره فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

روان درمانی می‌تواند به تسکین علائم و تجهیز فرد برای مدیریت اختلال دوقطبی کمک کند.از طریق رفتار درمانی شناختی (CBT) و سایر رویکردها ، فرد می تواند یاد بگیرد:

- برای مدیریت عوامل محرک اصلی، مانند استرس و تشخیص، گام بردارید.

- علائم اولیه یک اپیزود را شناسایی کرده و برای مدیریت آن قدم بردارید.

- بر روی عواملی کار کنید که به حفظ خلق و خوی پایدار تا حد ممکن کمک می کنند.

- از اعضای خانواده، معلمان و همکاران کمک بگیرید.

این مراحل می‌تواند به فرد کمک کند روابط مثبت خود را در خانه و محل کار خود حفظ کند. برای کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دو قطبی، پزشک ممکن است خانواده درمانی را توصیه کند.

درمان بیمارستانی فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

اگر خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران وجود داشته باشد، ممکن است برخی از افراد نیاز به گذراندن زمان خود در بیمارستان داشته باشند.

اگر سایر درمان ها کمکی نکرده باشند، پزشک ممکن است درمان الکتروشوک (ECT) را تجویز کند.

درمان های سبک زندگی فرد مبتلا به اختلال دو قطبی

برخی از انتخاب های سبک زندگی می توانند به حفظ خلق و خوی پایدار و مدیریت علائم کمک کنند. آنها عبارتند از:

- حفظ یک روال منظم

- پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متنوع

- ایجاد یک الگوی خواب منظم و اقدامات لازم برای جلوگیری از اختلال خواب

- ورزش منظم

برخی از افراد از مکمل ها استفاده می‌کنند، اما لازم است ابتدا در مورد این موضوع با پزشک صحبت کنیم. برخی از داروهای جایگزین می‌توانند با داروهای مورد استفاده برای اختلال دو قطبی تداخل داشته باشند. آن ها ممکن است علائم را بدتر کنند.

علل ابتلا به اختلال دو قطبی

به نظر می‌رسد اختلال دو قطبی در نتیجه ترکیبی از عوامل ایجاد می‌شود.

عوامل ژنتیکی: اختلال دو قطبی در کسانی که یکی از اعضای خانواده خود را با این بیماری دارند بیشتر مشاهده می‌شود. تعدادی از ویژگی های ژنتیکی ممکن است در این امر دخیل باشد.

صفات بیولوژیکی: تحقیقات نشان می‌دهد عدم تعادل در انتقال دهنده های عصبی یا هورمون هایی که بر مغز تأثیر می‌گذارند، می‌تواند نقش داشته باشد.

عوامل محیطی: وقایع زندگی، مانند سو استفاده، استرس ذهنی ممکن است یک دوره ابتدایی را در یک فرد مستعد ایجاد کند.

نکات تکمیلی درمورد اختلال دو قطبی

اختلال دو قطبی یک بیماری روانی نسبتاً شایع اما جدی است که همراه با سایر علائم شامل تغییر در خلق و خو، سطح انرژی و توجه می‌شود.

این می‌تواند زندگی فرد را به شدت مختل کند، اما درمان می‌تواند چشم انداز را به شدت بهبود بخشد.

درمان ممکن است تغییرات خلقی را به طور کامل از بین نبرد، اما همکاری نزدیک با پزشک می‌تواند علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی را به حداکثر برساند.