کتابخانه دیجیتال و دسترسی به اسناد نوشتاری از آغاز پیدایش سخت افزارهای کامپیوتری از دغدغههای دانشمندان و برنامه نویسان بوده است، دسترسی آسان به متن کتابها از داخل صفحه نمایشگر با منابع انبوه در علوم مختلف، راهی به سوی پیشرفت همگانی و به روز بودن اطلاعات علمی و سهل شدن تحقیق و پژوهش میانجامد. مرکز تحقیقات کامپیوتری که مجموعه نرم افزارهای نور از تولیدات این مجموعه به حساب میآید، یکی از پیشگامان این عرصه در ایران بوده است.
تاریخچه نرم افزارهای نور
در سال 1368 بود که مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با وحدتی بین دانشجویان ممتاز رشتههای فنی و محققان فرهیخته حوزه های علمیه در شهر مقدس قم تاسیس شد و طی دو دهه فعالیت مستمر در داده کاوی علوم اسلامی توانسته تجربیات به سزایی در امور پژوهشی بدست آورد.
تولید مجموعه نرم افزارهای نور اولین اقدام این مرکز بوده که اکنون عناوین نرم افزاری این مجموعه به 535 عدد میرسد، این نرم افزارها با داده هایی که از کتابخانه ها بدست آورده و بیشتر به کمک نرم افزارهای تبدیل عکس به متن که نسخه فارسی آن داده و پرداخته همین مرکز بوده است، ساخته و تولید شده است و راهگشای بسیاری از مسائل تحقیقات و پژوهشی علوم انسانی و علوم اسلامی بوده است.
از ویژگیهای کتابخانه نور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
*ارتباط منطقی میان واژگان و متن کتب از طریق فهرست کلمات و جستجوی عبارات
* ارائه امکانات فنی جهت انجام پژوهشهای موضوعی در کتب
* عرضه فهرستها و نمایههای مختلف (ایندکس) جهت تسهیل در امر تحقیق
* پژوهشهای متنوع و گسترده در متون برنامه
* جستجو به وسیله علائم عمومی (* و ؟) و استفاده از قابلیت فهرستسازی
* دستیابی آسان و سریع به متن فصول و ابواب کتب از طریق فهرست درختی و فهرست گزینشی
* استفاده از امکانات پژوهشی مانند نمایهزنی حاشیهنویسی رنگی کردن متن و علامت گذاری آن
* ایجاد ارتباط بین متن کتابهای برنامه و لغت نامه
* امکان یادداشت برداری، گزینش متن، ویرایش و چاپ مطالب مورد نظر
موضوعات نرم افزارهای نور
کتابخانههای دیجیتالی که از طریق نرم افزارهای نور در دسترس است دارای موضوعات گسترده در علوم مختلف انسانی و علوم اسلامی است، از کلام، فلسفه، فقه، منطق گرفته تا علومی چون طب و نجوم. موضوعات اکثرا مرتبط با علوم و معارف اسلامی است و با توجه به تاریخ نشر نرم افزار با قابلیت های مختلفی همراه است.
ابر نور قابلیت جدید نرم افزارهای نور
شرکت noorsoft در اقدامی جدید توانسته در بستر نرم افزار سیتریکس ریسیور، به صورت آنلاین تمامی نرم افزارهای نور را در اختیار پژوهشگران قرار دهد، با این کار بدون نیاز به سی دی و نصب نرم افزار و اشغال حافظه سیستم میتوان به نرم افزاری های نور دسترسی کامل پیدا کرد و از همه امکانات آن بهره برد. این مجموعه در پایگاهی به نام ابر نور در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است و تنها با اینترنت همانند نرم افزار آفلاین در دسترس است.