میگرن یک بیماری پزشکی است که شامل سردردهای شدید، عودکننده و سایر علائم میشود. قبل از سردرد، ممکن است تغییرات حسی ایجاد شود که به عنوان هاله شناخته میشوند.
دوره میگرن با سردرد غیرمرتبط با میگرن متفاوت است. یک اپیزود معمولاً به صورت مرحله ای رخ میدهد و میتواند چندین روز ادامه داشته باشد. این میتواند بر زندگی روزمره فرد از جمله توانایی کار یا تحصیل تأثیر بگذارد.
چگونگی تأثیر میگرن بر افراد نیز می تواند متفاوت باشد. دامنه عوامل محرک، شدت، علائم و دفعات وجود دارد. بعضی از افراد هر هفته بیش از یک مرتبه میگرن را تجربه میکنند، در حالی که دیگران فقط گاهی اوقات آن ها را تجربه میکنند.
در سال 2018، محققان دریافتند که بیش از 15٪ بزرگسالان در ایالات متحده در 3 ماه گذشته یک دوره میگرن یا سردرد شدید تجربه کرده اند.
ارقام مربوط به سال 2015 نشان میدهد که میگرن بیش از 19 درصد از زنان و 9 درصد از مردان را تحت تأثیر قرار میدهد. اپیزودها اغلب از سنین 18 تا 44 سال اتفاق میافتد، اما ممکن است در هر زمان، از جمله در دوران کودکی رخ دهد.
علل و عوامل محرک میگرن
متخصصان نمیدانند چه عواملی باعث بروز درد های میگرن میشوند. آن ها ممکن است از تغییراتی در مغز ناشی شوند که بر موارد زیر تأثیر میگذارد:
- نحوه ارتباط اعصاب
- تعادل مواد شیمیایی
- رگ های خونی
- ویژگی های ژنتیکی نیز ممکن است نقش داشته باشد، زیرا داشتن سابقه خانوادگی میگرن یک عامل خطر شایع است.
عوامل تحریک کننده میگرن متفاوت است اما شامل موارد زیر است:
- تغییرات هورمونی، به عنوان مثال، در حدود زمان قاعدگی.
- محرک های احساسی، مانند استرس، افسردگی، اضطراب و هیجان.
- عوامل غذایی، از جمله الکل، کافئین، شکلات، پنیر، مرکبات و غذاهای حاوی ماده افزودنی تیرامین.
- داروهایی مانند قرص های خواب آور، درمان جایگزینی هورمون (HRT) و برخی از داروهای ضد بارداری.
- عوامل محیطی، از جمله صفحه های سوسو زدن، بوی شدید، دود سیگار، صداهای بلند، اتاق های گرفته، تغییر دما و نورهای شدید.
برخی از عوامل احتمالی دیگر عبارتند از:
- خستگی
- کمبود خواب
- کشش شانه و گردن
- وضعیت بد بدن
- قند خون پایین
- زمان غذای نامنظم
- کمبود آب بدن
- عوامل خطر میگرن
هر کسی میتواند به میگرن مبتلا شود، اما در افراد با هر یک از موارد زیر بیشتر دیده می شود:
- افسردگی
- اختلال دوقطبی
- فیبرومیالژیا
- سندروم روده تحریک پذیر
- مثانه بیش فعال
- اختلالات خواب
- اختلال وسواس فکری عملی
- اضطراب
درمان میگرن
تا کنون هیچ درمانی برای درمان قطعی میگرن وجود ندارد. با این حال، داروها میتوانند علائم را در هنگام بروز کنترل کنند و افراد میتوانند برای کاهش دفعات و شدت اپیزودها اقدامات لازم را انجام دهند. در واقع داروها تا حدودی میتوانند کیفیت زندگی فرد مبتلا را بهبود ببخشند.
داروهای موثر بر میگرن
تسکین درد و انواع دیگر داروها اغلب می توانند کمک کنند. مصرف دارو به محض شروع علائم ممکن است باعث شود که آن ها شدیدتر نشوند.
برخی از داروهای مسکن بدون نسخه که ممکن است برای افراد مبتلا به میگرن مفید باشد عبارتند از:
- ناپروکسن (Aleve)
- ایبوپروفن (ادویل)
- استامینوفن (تیلنول)
گزینه های دیگر عبارتند از:
- تریپتان ها، مانند سوماتریپتان، برای کمک به تغییر مغز که باعث میگرن میشوند
- ضد استفراغ برای کنترل هرگونه تهوع و استفراغ
- ژپانت ها، که پروتئین درگیر در التهاب و درد به نام پپتید مربوط به ژن کلسی تونین (CGRP) را مسدود میکند
- دیتان ها، که با گیرنده های 5-HT1F در اعصاب حسی و رگ های خونی ارتباط برقرار می کنند.
مهم است که بیش از حد از دارو استفاده نکنید، زیرا انجام این کار میتواند باعث ایجاد سردرد شود. یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی می تواند به فرد کمک کند تا تعیین کند چه مقدار از هر دارو ایمن و موثر است.
درمان های خانگی و طبیعی میگرن
برخی از داروهای خانگی که میتوانند علائم میگرن را تسکین دهند عبارتند از:
- استفاده از بسته های سرد انعطاف پذیر یا ماسک
- اقامت در یک اتاق ساکت و تاریک
- خوابیدن، در صورت لزوم
مکمل های زیر ممکن است به جلوگیری از میگرن کمک کنند، اگرچه شواهد محدودی در مورد اثر آن ها وجود دارد و اطلاعات زیادی در مورد عوارض جانبی آن ها در دست نیست.
- عصاره های گیاهی، مانند گل مینا
- منیزیم
- کوآنزیم 10
- گل سرخ
- ریبوفلاوین
سایر درمان های غیر دارویی ممکن است شامل طب سوزنی و ورزش های گردن یا فیزیوتراپی باشد.
قبل از استفاده از هر یک از این ها، با یک پزشک صحبت کنید. تحقیقات ثابت نکرده است که این روش های درمانی موثر هستند.
محصولات مختلفی که ادعا میکنند به تسکین میگرن کمک میکنند برای خرید آنلاین در دسترس هستند.
هر کسی که به دنبال درمان جایگزین مانند طب سوزنی است، باید به یک متخصص واجد شرایط و باتجربه مراجعه کند.
چگونه از میگرن جلوگیری کنیم؟
در حالی که همیشه نمیتوان از بروز میگرن جلوگیری کرد، روش هایی وجود دارد که میتواند از تعداد و شدت آن ها بکاهد.
دارو برای جلوگیری از اپیزودها
داروهای تجویز شده زیر ممکن است به کاهش تعداد قسمتهایی که فرد مبتلا به میگرن شدید تجربه می کند کمک کند:
- توپیرامات، داروی ضد تشنج
- پروپانولول، برای درمان فشار خون بالا
- داروهای ضد افسردگی
- بوتاکس
- ژپانت
ممکن است چندین هفته طول بکشد تا شاهد بهبود باشید.
بهترین درمان در کودکان یا نوجوانان ممکن است متفاوت از بزرگسالان باشد. یک پزشک می تواند در مورد بهترین گزینه مشاوره دهد.
شناسایی و جلوگیری از عوامل محرک میگرن
یک دوره میگرن اغلب پاسخی به ماشه است. برای فهم مقصر، ممکن است شخصی سعی کند یک دفترچه یادداشت نگه دارد و آنچه را که انجام داده، خورده و نوشیده است قبل از یک قسمت ثبت کند.
جلوگیری از موارد زیر ممکن است بسیار مفید باشد.
- قند خون پایین
- فشار
- غذاهای خاصی مانند شکلات و هر ماده حاوی تیرامین
- داروهای خاص، از جمله HRT و برخی از قرص های جلوگیری از بارداری
- چراغ های روشن و صفحه های لرزان
استراتژی های زیر همچنین می توانند به کاهش فراوانی میگرن کمک کنند:
- خواب کافی
- کاهش استرس
- نوشیدن مقدار زیادی آب
- بهبود وضعیت بدن
- اجتناب از محرک های غذایی، مانند کافئین، الکل و پنیر
- ورزش منظم
اگر انجام این تغییرات شدت و فراوانی دوره های میگرن را کاهش نمیدهد، پزشک ممکن است دارو یا گزینه های دیگری را پیشنهاد کند.
انواع میگرن
میگرن انواع مختلفی دارد. یک عامل اصلی متمایز این است که آیا آن ها شامل هاله یا تغییرات حسی هستند.
میگرن با هاله
هاله یک اختلال در حواس در مراحل اولیه یک قسمت است. این میتواند به عنوان هشداری برای نزدیک شدن سردرد میگرنی عمل کند.
هاله میتواند شامل موارد زیر باشد:
- داشتن افکار یا تجربیات گیج کننده
- دیدن نورهای عجیب، درخشان یا چشمک زن که در آنجا نیستند
- دیدن خطوط نور زیگزاگ
- داشتن نقاط کور یا لکه های خالی در بینایی
- احساس سوزن سوزن شدن در بازو یا پا
- مشکل در صحبت کردن
- ضعف در شانه ها، گردن یا اندام ها
- دیدن چیزهایی که از یک چشم آنجا نیستند، مانند رشته های شفاف اشیا
- قادر به دیدن بخشی از چیزی به وضوح نیست
هاله ممکن است شبیه احساسی باشد که به دنبال قرار گرفتن در معرض یک فلاش بسیار روشن دوربین ایجاد میشود، اما تغییرات بصری ممکن است چند دقیقه یا حداکثر یک ساعت طول بکشد.
میگرن بدون هاله
به طور معمول، فرد قبل از یک قسمت هیچ اختلالات حسی را تجربه نمیکند.
براساس Migraine Trust ، 70-90٪ از قسمت ها بدون هاله رخ میدهد.
انواع دیگری از میگرن
انواع دیگر میگرن عبارتند از:
میگرن مزمن: این شامل یک دوره بیش از 15 روز در ماه است.
میگرن قاعدگی: این در الگویی اتفاق می افتد که از چرخه قاعدگی پیروی می کند.
میگرن همی پلژی: این نوع باعث ضعف موقتی در یک طرف بدن می شود.
میگرن شکمی: این شامل قسمت های میگرن است که با عملکرد نامنظم در روده و شکم مرتبط است، اغلب با حالت تهوع یا استفراغ. این بیماری عمدتا کودکان زیر 14 سال را درگیر میکند.
میگرن دهلیزی: سرگیجه شدید علائم این نوع میگرن است.
میگرن باسیلار: این نوع نادر به عنوان میگرن با هاله ساقه مغز نیز شناخته میشود و میتواند بر عملکردهای عصبی مانند گفتار تأثیر بگذارد.
هر کسی که میگرن را تجربه کرده باید با پزشک مشورت کند.
علائم میگرن
علائم میگرن به صورت مرحله ای رخ می دهد:
قبل از سردرد: طبق تحقیقات قدیمی تر، حدود 20 تا 60 درصد افراد علائمی را تجربه میکنند که ساعتها یا احتمالاً چند روز قبل از سردرد شروع میشود. این علائم شامل علائم جسمی و حسی مانند هاله است.
در طول سردرد: در کنار سردرد خفیف تا ضربان دار یا ضربان دار، علائم ممکن است حالت تهوع ، استفراغ و گرفتگی بینی باشد.
راه حل: خستگی و تحریک پذیری ممکن است 2 روز دیگر طول بکشد و این دوره را گاهی اوقات "خماری میگرن" می نامند.
سایر ویژگی های مشترک عبارتند از:
- سر درد که در حین انجام فعالیت بدنی یا فشار شدیدتر می شود
- عدم توانایی در انجام فعالیت های منظم به دلیل درد
- افزایش حساسیت به نور و صدا که آرام خوابیدن در یک اتاق تاریک باعث تسکین آن می شود
- علائم دیگر ممکن است شامل تعریق، تغییرات دما، معده درد و اسهال باشد.
میگرن در مقابل سردرد
یک دوره میگرن با یک سردرد معمولی متفاوت است. این تجربه متفاوت است و آن ها میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند.
نگه داشتن دفترچه یادداشت علائم می تواند به فرد و پزشک آن ها کمک کند تا یک دوره میگرن را شناسایی کنند. ژورنال را حداقل 8 هفته نگه دارید و موارد زیر را ثبت کنید.
زمان شروع علائم
- عوامل محرک احتمالی مانند استرس یا قاعدگی
- ماهیت سردرد
- علائم دیگر
- علائم چه مدت طول می کشد
- هر شاخص قابل توجهی از میگرن، مانند هاله
- هر دارویی که استفاده شده و تاثیری که آن ها داشته اند
تشخیص میگرن
انجمن بین المللی سردرد معیارهای "5، 4، 3، 2، 1" را برای تشخیص میگرن را توصیه میکند. این مجموعه شماره مخفف عبارت است از:
تعداد پنج حمله یا بیشتر، هر کدام با مدت زمان 4 ساعت تا 3 روز
سردرد دارای حداقل دو ویژگی زیر:
- در یک طرف رخ می دهد
- ضربان دار
- ایجاد دردی متوسط تا شدید که با فعالیت تشدید می شود
داشتن حداقل یک علامت اضافی مانند:
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساسیت به نور
- حساسیت به صدا
پزشک ممکن است برای رد سایر علل علائم مانند تومور ، تصویربرداری یا آزمایشات دیگری را توصیه کند.
برای میگرن چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شخصی موارد زیر را تجربه کند باید به پزشک مراجعه کند:
- آنچه به نظر میرسد اولین قسمت میگرن باشد
- علائم میگرن بدتر یا غیر معمول
- علائم شدید
در صورت بروز هر یک از موارد زیر، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید:
- سردرد غیرمعمول شدید
- اختلالات بینایی
- از دست دادن احساس
- مشکل در صحبت کردن
- این میتواند وضعیت دیگری را نشان دهد که ممکن است نیاز به توجه فوری داشته باشد، مانند سکته مغزی.
خلاصه ای از آنچه درباره میگرن بحث کردیم
میگرن یک بیماری پزشکی است که شامل سردرد است، اما فقط سردرد نیست. این میتواند تأثیر قابل توجهی در زند.