جهان تا کجا ادامه دارد؟ اصلا وسعت هستی تا چه اندازه است؟ بعد از زمین جهان به شکل ادامه دار می شود؟ اگر از دسته افرادِ مشتاق به علم نجوم باشید شاید بارها این سوالات را از خودتان پرسیده اید. اما آیا واقعا تا به حال توانسته اید جوابی هم پیدا کنید؟ احتمالا خیر. اما اگر پاسخِ مثبتی هم برای پرسش دارید به طور حتم وابتان قطعی نیست. حالا ما در این مقاله یک بار برای همیشه شما را با وسعت گیتی آشنا می کنیم. شاید این آشنایی موجب شود که دیدگاهتان کلا نسبت به دنیا تغییر کند. پس با ما برای یافتن راز های آفرینش همراه باشید.

زمین در منظومه‌ی شمسی

احتمالا با محدوده‌ی منظومه ی شمسی آشنایی دارید. یا حداقل اسم آن را شنیده اید. اما اگر آشنایی هم ندارید باید بدانید که به مجموع زمین و دیگر اجرامی که به دور ستاره ای به نام خورشید می چرخند منظومه ی شمسی گفته می شود. در این مجموعه سیاره ها و خورشید، قمرها و قطعه های سنگ ها وجود دارد. کره ها و دیگر اجرام این منظومه از جنس های مختلفی تشکیل شده است. پس محدود به یک نوع حالت خاص مثلا جنسِ سنگی نمی شود. برای درک بهتر جنس متفاوت خوب است این مثال را بدانید که زمین سنگی جنس است ولی مشتری حالتی گازی دارد.

سیاره های منظومه شمسی به ترتیب از دور ترین به خورشید تا نزدیک ترین به آن عبارت اند از نپتون، اورانوس، زحل، مشتری، مریخ، زمین، زهره، عطارد. علاوه بر این سیاره ها، اجرامی نیز وجود دارند که سیاره ی کامل نیستند؛ بزرگترینِ این اجرام پلوتون است. گفته می شود میلیون ها قطعه ی بزرگ دیگر به غیر از پلوتون در منظومه ی شمسی در حال گردش می باشد. همچنین در منظومه شمسی ده ها قمر وجود دارد که به دور سیاراتی مثل زمین و زحل در حال گردش اند. تعداد قمرهای هر سیاره متفاوت می باشد و مثلا زمین یک قمر به نام ماه دارد که شب ها آن را از روی زمین می توانیم مشاهده کنیم.

اندازه سیارات منظومه ی شمسی نیز مانند جنس آن ها بسیار متفاوت است. برای مثال مشتریِ گازی جنس 1400 برابر زمین می باشد. اما سیاره ای مثل عطارد وسعت به مراتب کوچکتر از زمین دارد. مابقی سیارات هم در وضعیت های متنوعی به لحاظ و جنس و اندازه و همچنین فاصله از خورشید قرار گرفته اند. خوب است که بدانید همه ی سیارات حتی مشتری نسبت به خورشید جرم کوچکی می باشند. اخیرا دانشمندان ناسا گفته اند که محدوده ی منظومه ی خورشید بسیار فراتر از محل قرار گیری پلوتون است. پس منظومه شمسی یک محدوده ی بسیار وسیع می باشد. اما وسیع در برابر در زمین، و نه کهکشان راه شیری!

زمین در کهکشان راه شیری

یک شب عادی که در هوای آزاد و تمیز بیرون بروید با نگاه به آسمان با انبوهی از ستاره ها روبه رو می شوید. احتمالا بدانید که هر کدام از ستاره ها در واقع یک خورشید مانند خورشید مربوط به زمین هستند. این ستاره های شب ممکن است یک تا هزاران سیاره ی در گردش و همچنین صدها قمرها داشته باشند. پس جهان خارج از منظومه ی شمسی هم با همین نظم ستاره ای آن دایر شده است. این منظومه ها خودشان همانند زمین که به دور خورشید می چرخد به دور یک منبع وسیع نور در حال گردش اند. این نور وسیع مرکز کهکشان راه شیری است.

راه شیری نام کهکشانی است که منظومه ی شمسی در آن واقع می‌باشد. کهکشان به مجموعه ای گفته می شود که شامل ستاره ها و میان ستاره ها و همچنین ماده ی تاریک است. این مجموعه ستاره ها به وسیله ی جاذبه ی گرانشی به دور هم جمع شده اند. کهکشان راه شیری به شکلی زیبا و مارپیچ گونه خلق شده است. مارپیچ بودن کهکشان راه شیری به صورت بازوانی به هم تنیده نمایان می شود. منظومه ای که زمین در آن می باشد در یکی از بازوان این کهکشان قرار گرفته است. منظومه های دیگر این کهکشان راه شیری در نقاط دیگری از آن قرار گرفته اند. اگر در یک شب با هوای تمیز به بیرون از خانه تان بروید، امکان دارد که یکی از بازوان راه شیری که به صورت ابری شکل دیده می شود را ببینید.

گفته می شود که راه شیری قدمتی به اندازه ی آفرینش جهان هستی دارد. همچنین چون در این مجموعه زمین قرار دارد به زادگاه آفرینش نیز شهرت دارد. البته این زادگاه آفرینش بودن فقط در صورتی صدق می کند که ما مطمئن شویم هیچ موجودی دیگری در این کهکشان و کهکشان های دیگر وجود ندارد. آندرومدا نام نزدیک ترین کهکشان به راه شیری است. می گویند که تا ۴ میلیارد سال دیگر این دو کهکشان باهم ادغام می شوند. البته این حدسی است که دانشمندان ناسا و دیگر اندیشمندان نجوم می زنند. ولی  خوب است وسعت کهکشان ها به حدی عظیم است که اگر همین الآن همسایه ی راه شیری یعنی آندرومدا نابود شود میلیون ها سال طول می کشد که ما از نابودی آن مطلع شویم!

گفته می شود که میلیاردها کهکشان در فضا وجود دارد که کهکشان مقرر زمین تنها یکی از این جمعیت میلیاردی است. کهکشان ها هم مانند سیاره ها از جنس های مختلفی تشکیل شده اند. پس چون حالت فیزیکی و جغرافیایِ فضای آن ها متفاوت است، بعد زمانی آن ها نیز به شکلی دیگر محاسبه می شود. آلبرت انیشتن دانشمند بزرگ نجوم می گوید که زمین با داشتن شکل فیزیکی و همچنین موقعیت به خورشید زمان برایش به نحوی خاص محاسبه می شود اما قرار نیست که در نقاط دیگر جهان هم روال به همین شکل باشد.  برای مثال در نقاط دیگر دنیا هر یک ثانیه ی زمینی ممکن است ۱۰ سالِ یک سیاره ای در کهکشان دیگر باشد. یا شاید هم این موضوع برعکس صدق کند.

همچنین چون بعد زمانی متفاوت است به طور حتم قوانین فیزیک مانند گرانش نیز متفاوت می باشد. گفته می شود هر سیاره که به خورشید خود نزدیک تر باشد گرانش بیشتری در آن ها حکم فرماست. پس ممکن است وزن به اندازه ی یک کیلوگرم برای ما در سیاره ی دیگر ده ها کیلو باشد. اگر زمانی به فکر زندگی در نقاط ای دیگر از جهان بودید بدانید که با تجهیزات فوق پیشرفته این امر امکان پذیر می باشد که البته این تجهیزات هنوز به دست انسان اختراع نشده است. اما با این حال با همین تجهیزات و تلسکوپ های بشر ساخت تا به الآن هم دانشمندان به وسیع بودن کهکشان ها و همچنین تفاوت آن ها با زمین پی برده اند.

زمین در گیتی

با وجود این کهکشان های عظیم الجثه پس ما در کجای عالم قرار گرفتم ایم. اصلا زمین در گیتی اندازه ای دارد که قابل مشاهده باشد؟ خب جواب این است که این گیتی به حدی وسیع می باشد که اصلا زمین در برابر آن حتی به اندازه ی سلولی دربدن انسان هم نیست. حالا در ادامه قصد داریم که جهان بعد از کهکشان ها هم برای شما توضیح دهیم. جهان بعد از جمع شدن تعدادی زیادی کهکشان به دور هم به صورت یک خوشه در می آید، خوشه ها در واقع تعداد زیادی کهکشان نزدیک بهم و مختلف هستند.

تا سال 1980 تصور بر این بود که جهان به خوشه ها منتهی می شود اما بعد ها دانشمندان فضا فهمیدن که جهان از مجموعه ای از این خوشه های کهکشانی تشکیل شده است، که به آن ها ابر خوشه می گویند. تا به الآن ابر خوشه های زیادی کشف شده است که به بزرگترین آن ها دیوار بزرگ هرکول کورونا بوریلیس گفته می شود. این ابر خوشه در طی بررسی اشعه ی گاما کشف شد که ده میلیارد سال نوری به گفته ی آخرین تحقیقات با ما فاصله دارد. اما این ساختارهای عظیم و غول آسا به چه شکل به وجود آمده اند؟

در یکی از مقالات معتبر که در دهه ی اخیر به چاپ رسیده است معلوم شد که ساختار های عظیم الجثه ای مانند ابر خوشه ها نظریه های تشکیل و تکامل جهان را تا حدودی تحت شعاع و حتی نقص می کنند. اما چرا؟ براساس قوانین کیهان شناسی ابر خوشه ها باید با نیروها و گرانش خاص به صورت همگن و منظم باشند؛ اما همچنین نظمی بر اساس مشاهدات اخیر در این ابر خوشه مشاهده نشده است. این ابر خوشه به حدی عظیم است که یکی از محققان آمریکایی می گوید من فکر نمی کنم اصلا همچنین ساختاری وجود داشته باشد. در واقع او می گوید که پرتوی گامایی مشاهده شده فقط یک اتفاق بوده است. اما این اتفاقی بودن حتی یک درصد هم احتمال ندارد.

دانشمندان مجبور شده اند که نظریه پیداش جهان را به طور کلی نقص کنند. البته به غیر از کشف این ابر خوشه بازهم مواردی یافت شده است که علم پیدایش جهان را زیر سوال می باشد. اما بعضی از ابر خوشه ها مانند لانیاکیا که زمین و اطرافش هم در آن قرار گرفته اند کاملا مطابق با نظم علمِ بشری خلق شده است.  خوشه ی  لانیاکیا  به حدی زیباست که به آن بهشت بیکران می گویند.ابر خوشه ی لانیاکیا قطری برابر با ۲۵۰ میلیون سال نوری دارد. این ابر خوشه در طی تحقیقات هاوایی در آمریکا به کشف رسید.

تمام این ابر خوشه ها مانند ابر خوشه ی  مقرر زمین یعنی لانیاکیا خود در ابعاد بزرگتری گرد هم آمده اند. دانشمندان ناسا می گویند که هفت جهان اعظم که در آن بزرگترین واحد ابر خوشه ها است.وجود دارد. یعنی هفت جهان در خلقت وجود دارد که تمام واحد های به ترتیب قمره، سیاره، ستاره، کهکشان، خوشه ی کهکشانی و بزرگترین واحد یعنی ابر خوشه ها وجود دارد خلق شده است.  جالب است بدانید که جهان باز به اینجا هم ختم نمی شود و بعد از این هفت وسعت اعظم به حالتی دیگر از ماده که از بعد تصور ما ساکنان زمین خارج است می رسیم.

حالا با اینکه جهان بعد از این هفت دنیا غیر قابل ملموس مطلق می شود اما می شود آن را با دید زمینی کمی توضیح داد. اما چگونه؟ به سراغ مبحثی که اصلا در این مقاله به آن نپرداختیم می رویم این موضوعِ فرا زمینی مبحث سیاه چاله است. سیاه چاله ها خیلی از ما دور نیستند و این توده های آسمانی از انفجار ستاره ها به وجود می آیند. سیاه چاله ها به شدت چگال هستند و می توانند هر بعدی از ابعاد را در خود ببلعند. در پی این بلع سیاه چاله ها دنیایی جدید در پی آن ها یافت می شود.

یک نظریه ی جدید هست که می گوید ما همین الآن هم در دهان یک سیاه چاله زندگی می کنیم. یعنی در واقع زمین ما و هر آنچه در اطراف آن است سالیان پیش توسط یک سیاهچاله بلعیده شده است. اما این نظریه به اثبات نرسیده است. جالب است بدانید که سیاهچاله ای مخوف در کهکشان راه شیری وجود دارد که هر لحظه امکان بلعیده شدن زمین و اطرافش در داخل ان وجود دارد. در واقع سیاهچاله ها بعدشان به طریقی است که می توانند ابعاد بسیار وسیع تری از خودشان را ببلعند. شاید اگر سریال انگلیسی دکتر هو را نگاه کرده باشید به این نظریه که یک جسم کوچک می تواند جسم بزرگتر از خودش را ببلعد پی برده باشید.

حالا به نظر شما بعد دیگر از وجود که از ذهن ما ساکنان زمین به دور است به چه شکل خواهد بود؟ آیا انسان می تواند زمانی آن را درک کند؟ و سوالی که خیلی ذهن دانشمندان نجوم را به خود مشغول کرده است این می باشد که آیا موجودی هوشمند به غیر از انسان در این هستی بیکران وجود دارد؟ یا خلقت زنده به زمین محدود می شود؟ نظر شما در این باره چیست؟