غش کردن یا سنکوپ، همان از دست دادن هوشیاری ناگهانی ناشی از کمبود جریان خون در مغز است. افرادی که غش می کنند معمولاً پس از افتادن سریع از این حالت می شوند. مدیریت غش ساده است، به بیمار اجازه دهید در حالی که صاف دراز کشیده است (در حالت خوابیده) خود به خود بهبود یابد. این مساله به همان اندازه مهم است که مدیریت فوری در درمان علت غش کردن نیز مهم است. در این مطلب به طور کامل به علل، علائم، درمان و پیشگیری از غش کردن اشاره خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.

علائم غش کردن

افرادی که مستعد سنکوپ هستند معمولاً از حدود 13 سالگی شروع به غش کردن می کنند. در این زمان فرد احساس گرگرفتگی خواهد کرد و به دنبال آن ضعف ناگهانی و از دست دادن هوشیاری رخ می دهد. ممکن است لنگ شود و غالباً عرق سرد می کنند. افرادی که هنگام غش کردن در حالت ایستاده باشند، ناخودآگاه روی زمین می افتند. تحریک عصب واگ، که می تواند باعث کند شدن قلب و افت شدید فشار خون شود، یکی از دلایل ضعف برای غش کردن است. هنگامی که فرد از هوش می رود، قلب بیمار برای رفع فشار خون پایین شروع به افزایش ضربان می کند.

قبل از غش کردن

قبل از آن، بسته به دلایل غش کردن، بیمار می تواند همه یا برخی از این علائم غش کردن و نشانه ها را نشان دهد یا موارد زیر را احساس کند:

- سرگیجه یا احساس سبکی سر

- گیجی

- حالت تهوع

- مشکل ناگهانی در شنیدن

- تاری دید

- تعریق

- رنگ پریدگی

- احساس گرما

- ضعف

- لرزش

- سردرد

- تنگی نفس

در موارد بیهوش شدن ناشی از تحریک عصب واگ، افراد ممکن است گرفتگی عضله یا تمایل به دفع مدفوع را قبل از افتادن داشته باشند.

غش کردن چگونه به نظر می رسد

در فیلم ها، غش کردن همیشه با نفس نفس زدن و افتادن در آغوش نزدیکترین فرد نشان داده می‌شود. در زندگی واقعی، غش از حالت ظریف تا خشونت آمیز متفاوت است. همانطور که مغز جریان خون کافی برای هوشیاری را متوقف می کند، دیگر سیگنال هایی را به سلول های عضلانی ارسال نمی کند. ماهیچه ها کشش خود را از دست می دهند و بدن فقط به سمت جاذبه سنگینی می کند. خروج ناگهانی خون از مغز منجر به کمی فشار عصبی می شود که ممکن است کمی لرزش داشته باشد. گاهی به نظر می رسد تشنج است (البته خیلی کوتاه). آیا تابحال هنگام خواب یک حرکت احمقانه غیر ارادی در دستان یا پاهای خود احساس کرده اید؟ به آن انقباض میوکلونیک گفته می‌شود و دقیقاً همان نوع کشیدگی است که برخی بیماران در هنگام غش ضعیف از خود نشان می‌دهند. انقباض میوکلونیک با تشنج نیست، اما تشنج های واقعی می توانند باعث از بین رفتن ناگهانی هوشیاری شوند.

بعد از غش کردن

هنگامی که فرد از حالت عمودی به افقی تبدیل شد، خون دوباره به مغز جریان می‌یابد و بیدار می‌شود. این می تواند سریع باشد یا ممکن است مدتی طول بکشد. برخی از علائم متداول که پس از غش ممکن است رخ دهد:

- تعریق قطع می‌شود

- رنگ صورت شروع به بازگشت می‌کند

- نبض سریع می زند

- از دست دادن کنترل با بی اختیاری روده یا مثانه رخ می‌دهد

دلایل غش کردن

بیشتر غش ها در اثر تحریک عصب واگ رخ می دهند. این عصب سیستم گوارشی را به مغز متصل می کند و وظیفه آن مدیریت جریان خون در روده است. هنگامی که غذا وارد سیستم گوارشی می شود، عصب واگ خون را به معده و روده هدایت می‌کند و آن را از سایر بافت های بدن، از جمله مغز بیرون می کشد. متأسفانه، عصب واگ می تواند کمی بیش از حد هیجان زده شود و خون زیادی از مغز بکشد. برخی موارد باعث می‌شود که این کار بیشتر شود، مانند تاخیر در اجابت مزاج یا استفراغ. شرایط پزشکی که فشار خون را کاهش می‌دهد، اثرات عصب واگ را تقویت می کنند، حتی درد شدید ناشی از گرفتگی های قاعدگی.

کمبود آب بدن

مقدار کم آب در جریان خون فشار خون را کاهش می دهد و تحریک عصب واگ هنگامی که سیستم از قبل کم است می تواند منجر به سرگیجه و غش شود. دلایل زیادی برای کم آبی وجود دارد، استفراغ یا اسهال، خستگی، گرما، سوختگی و موارد دیگر. استفراغ و اسهال، به طور خاص، عصب واگ را نیز تحریک می کنند.

شوکه شدن

همه موارد از دست دادن هوشیاری مربوط به عصب واگ نیست. شوک وضعیتی است که با فشار خون پایین مشخص می‌شود و اغلب منجر به از دست دادن هوشیاری می‌شود. معمولا، از عواقب طولانی مدت فشار خون بالا بسیار آگاه هستیم، اما فشار خون بسیار پایین نیز خطرناک است. شوک یک وضعیت اضطراری تهدید کننده زندگی است که معمولاً از خونریزی ناشی می‌شود، اما همچنین می‌تواند در اثر آلرژی شدید (آنافیلاکسی) یا عفونت شدید ایجاد شود. افرادی که شوکه می‌شوند به احتمال زیاد گیج و با بدتر شدن وضعیت خود بیهوش می شوند. ممکن است همه این ها خیلی سریع اتفاق بیفتد و به خودی خود نیز نمی توانیم تشخیص دهیم مگر اینکه بیمار بیدار شود.

مواد مخدر یا الکل

افراد زیادی به دلیل استفاده از الکل از هوش می‌روند. علاوه بر اثر آشکار آرام بخش، الکل باعث تحریک ادرار کردن می‌شود که در نهایت منجر به کم آبی بدن می‌شود. همچنین رگ های خونی را گشاد می کند که باعث کاهش فشار خون می‌شود. مانند شوکه شدن، از دست دادن هوشیاری به دلیل الکل از نظر فنی غش محسوب نمی شود، اما ممکن است نگران کننده باشد. مرگ بر اثر مسمومیت با الکل نشانه مسمومیت شدید است. سایر داروها - قانونی و همچنین غیرقانونی - به دلایل مختلف می‌توانند شما را ناک اوت کنند:

- نیترات به سرعت فشار خون را کاهش می دهد.

- داروهای ادرار آور باعث تحریک ادرار کردن شما می شوند و می توانند منجر به کم آبی بدن شوند.

- مواد محرک باعث کم آبی و افزایش دما می شود.

- افیون ها فشار خون را پایین آورده و تعداد تنفس را کاهش می دهند.

- داروهای قلب اغلب فشار خون را کاهش می‌دهند.

- هر دارویی برای کنترل فشار خون بالا به نوعی برای کاهش فشار خون عمل می‌کند و مصرف بیش از حد این داروها ممکن است باعث فشار خون پایین شود.

تپش قلب

قلب شما پمپی است که خون را از طریق رگ ها عبور می دهد. برای ادامه جریان خون مقدار مشخصی فشار لازم است و عملکرد درست قلب نیز برای حفظ فشار خون کافی ضروری است. اگر قلب بیش از حد سریع یا خیلی ضعیف بزند، نمی تواند فشار خون را به اندازه لازم بالا ببرد. خون از مغز تخلیه می شود و منجر به غش می شود. در هنگام حمله قلبی، عضله قلب می‌تواند برای حفظ فشار خون بیش از حد ضعیف شود. برای تصمیم گیری در مورد اینکه آیا قلب مقصر است یا خیر، نبض را چک کنید. اگر خیلی سریع است (بیش از 150 ضربان در دقیقه) یا خیلی کند (کمتر از 50 ضربان در دقیقه)، شک کنید که قلب باعث غش شده است. همچنین، اگر بیمار از درد قفسه سینه یا سایر علائم حمله قلبی شکایت دارد، تصور کنید قلب خیلی ضعیف است و نمی تواند خون را در مغز نگه دارد.

علل کمتر شایع غش کردن

آیا با دیدن خون از حال می‌روید؟ اضطراب، اختلال ترس و استرس می تواند عصب واگ را در برخی افراد تحریک کرده و منجر به از دست دادن هوشیاری شود. عصب واگ سیستم عصبی پاراسمپاتیک را تحریک می کند، که ضربان نبض را کاهش می دهد و فشار خون را کاهش می دهد. برخی از افراد نسبت به عصب واگ حساسیت بالایی دارند و تحریک آن می تواند باعث از بین رفتن هوشیاری در این افراد شود.

درمان غش کردن

به خودی خود غش کردن تهدید کننده زندگی نیست. با این حال، ایست ناگهانی قلب بسیار شبیه غش است و نیاز به درمان فوری دارد. هر زمان دیدید شخصی از حال رفته است، اطمینان حاصل کنید که فرد در حال نفس کشیدن است. در غیر این صورت، با 115 تماس بگیرید و CPR را شروع کنید. پس از بیهوش شدن بیمار، او را بخوابانید. شما می توانید پاها را بالا ببرید تا به جریان خون در مغز کمک کنید، اما به طور کلی لازم نیست و در مورد موثر بودن آن بحث زیاد است. درمان غش کردن به علت غش کردن بستگی دارد. اگر این اولین بار است که این شخص بیهوش می شود - یا اگر شما نمی دانید - با شماره 115 تماس بگیرید. برخی از شرایط خطرناک وجود دارد که می تواند باعث غش شود و باید توسط متخصصان پزشکی ارزیابی شود تا نحوه انجام کار مشخص شود. اگر فرد سابقه غش دارد، تنفس او را چک کنید و چند دقیقه به او فرصت دهید تا از بیهوشی بیدار شود. اگر فرد در طی سه دقیقه بیهوشی از آن بیدار نشده است، با شماره 115 تماس بگیرید. مهمتر از درمان فوری، درمان علت غش است. اغلب، تنها راه برای شناسایی علت آن بررسی مشکلات مزمن پزشکی بیمار در صورت وجود و یا بیماریهای اخیر است.

پیشگیری از غش کردن

بعضی اوقات برای پیشگیری از غش کردن، کاری نمی توانید انجام دهید، اما اگر احساس می کنید که آغاز آن است، چند مورد وجود دارد که می تواند کمک کند. اگر احساس کردید ناگهان برافروخته، گرم یا حالت تهوع پیدا کرده اید یا دچار عرق سرد شده اید، از جای خود بلند نشوید. دراز بکشید تا اینکه رد شود. اگر در عرض چند دقیقه از بین نرفت یا احساس درد در قفسه سینه یا تنگی نفس کردید، با شماره 115 تماس بگیرید.

در زمان غش کردن حتما باید با اورژانس پزشکی تماس گرفت

از دست دادن هوشیاری ناگهانی مسئله ای بزرگ و یا پایان زندگی نیست. اما گاهی ایست قلبی با بیهوشی آغاز می‌شود. در این شرایط حتما باید با اورژانس پزشکی تماس گرفت. اگر برای اولین بار دچار غش شدید، آن را نادیده نگیرید. چون ممکن است دوباره تکرار شود و در این شرایط معلوم نیست چه اتفاقاتی در انتظار شما است! غش کردن می تواند علائم هرگونه بیماری زمینه ای باشد که بعدها متوجه آن خواهید شد.

خلاصه ای از توضیحات در مورد غش کردن

غش کردن بدون شک یک اتفاق ترسناک است. بیماران مبتلا به چندین دلایل غش کردن باید قطعاً به پزشک مراجعه کنند و علت غش (در صورت وجود) را مشخص کنند. بیماران اغلب علائم و نشانه های هشدار دهنده غش را متوجه می شوند و می توانند یاد بگیرند که چگونه از آن پیشگیری کنند. تشنج و غش کردن می تواند ناشی از بیماری های مزمن، مانند صرع باشد و یا می تواند در اثر آسیب جدید به مغز یا از چیزهایی باشد که بر روی مغز تأثیر می گذارند؛ مانند کاهش قند خون یا گرمازدگی. اگر قبلاً تشنج نکرده اید حتما با 115 تماس بگیرید