با وارد شدن به سردترین فصل سال و ادامه داشتن سال تحصیلی، سرماخوردگی و سایر عفونت های تنفسی دغدغه اکثر خانواده هاست و در این شرایط پیدا کردن مواد طبیعی برای ارتقا سیستم ایمنی بدن خود و فرزندتان، اهمیت بسیاری دارد. با همه‌گیری کووید-19 در سال 2019، درک این نکته بسیار مهم است که هیچ مکمل، رژیم غذایی یا اصلاح سبک زندگی دیگری به جز فاصله‌ گذاری فیزیکی، که به عنوان فاصله‌گذاری اجتماعی نیز شناخته می‌شود، و اقدامات بهداشتی مناسب نمی‌تواند از شما در برابر COVID-19 محافظت کند.

در حال حاضر، هیچ تحقیقی از استفاده از هر مکملی برای محافظت در برابر COVID-19 و سایر بیماری های این چنینی پشتیبانی نمی کند. سیستم ایمنی بدن شما از مجموعه پیچیده ای از سلول ها، فرآیندها و مواد شیمیایی تشکیل شده است که به طور مداوم از بدن شما در برابر عوامل بیماری زا مهاجم از جمله ویروس ها، سموم و باکتری ها دفاع می کند. سالم نگه داشتن سیستم ایمنی بدن در تمام طول سال کلید پیشگیری از عفونت و بیماری است. انتخاب سبک زندگی سالم با مصرف غذاهای مغذی و خواب کافی و ورزش، مهم ترین راه های تقویت سیستم ایمنی بدن است. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که مصرف مکمل‌ها با برخی ویتامین‌ها، مواد معدنی، گیاهان و سایر مواد می‌تواند به بهبود پاسخ ایمنی کمک کند و به طور بالقوه از شما و عزیزانتان در برابر بیماری ها محافظت کند.

با این حال، توجه داشته باشید که برخی از مکمل ها می توانند با داروهای تجویزی یا بدون نسخه ای که مصرف می کنید تداخل داشته باشند. برخی ممکن است برای افرادی که شرایط سلامت خاصی دارند مناسب نباشند. قبل از شروع هر گونه مکمل، حتما با یک پزشک متخصص صحبت کنید. در این متن مواردی به چشم می خورند که دسترسی به آن ها بسیار ساده است اما توجه داشته باشید که دسترسی سریع به معنی مصرف بیش از حد آن نمی باشد و شما باز هم نیاز به مشورت با پزشک و تنظیم میزان مصرف این مکمل ها دارید. بی معطلی به سراغ پانزده مکملی برویم که برای تقویت سیستم ایمنی نیاز داریم:

ویتامین D:

ویتامین D یک ماده مغذی محلول در چربی است که برای سلامت و عملکرد سیستم ایمنی بدن شما ضروری است. ویتامین D اثرات مبارزه با پاتوژن مونوسیت‌ها و ماکروفاژها - گلبول‌های سفید خون که بخش‌های مهم دفاع ایمنی شما هستند - را افزایش می‌دهد و التهاب را کاهش می‌دهد که با همین شیوه، به تقویت پاسخ ایمنی کمک می‌کند. بسیاری از افراد دچار کمبود این ویتامین مهم هستند که ممکن است بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر منفی بگذارد. در واقع، سطوح پایین ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی، از جمله آنفولانزا و آسم آلرژیک مرتبط است.

برخی از مطالعات نشان می دهد که مکمل ویتامین D می تواند پاسخ ایمنی را بهبود بخشد. در واقع، تحقیقات اخیر نشان می دهد که مصرف این ویتامین می تواند در برابر عفونت های دستگاه تنفسی از شما محافظت کند. در یک بررسی در سال 2019 از مطالعات کنترل تصادفی شده در 11321 نفر، مصرف مکمل ویتامین D به طور قابل توجهی خطر عفونت های تنفسی را در افراد دارای کمبود این ویتامین کاهش داد و خطر عفونت را در افرادی که سطح ویتامین D کافی داشتند کاهش داد. مطالعات دیگر اشاره می‌کنند که مکمل‌های ویتامین D می تواند پاسخ به درمان‌های ضد ویروسی را در افراد مبتلا به عفونت‌های خاص، از جمله هپاتیت C و HIV، بهبود بخشد. بسته به سطح خون، 1000 تا 4000 واحد بین‌المللی ویتامین D مکمل در روز برای اکثر افراد کافی است، اگرچه کسانی که کمبودهای جدی‌تری دارند اغلب به دوزهای بسیار بالاتری نیاز دارند.

زینک:

روی یک ماده معدنی است که معمولاً به مکمل‌ها و سایر محصولات بهداشتی مانند قرص‌ها اضافه می‌شود؛ زیرا روی برای عملکرد سیستم ایمنی ضروری است. روی برای رشد و ارتباط سلول های ایمنی مورد نیاز است و نقش مهمی در پاسخ التهابی دارد. روی همچنین به طور خاص از موانع بافتی در بدن محافظت می کند و به جلوگیری از ورود پاتوژن های خارجی کمک می کند. کمبود این ماده مغذی به طور قابل توجهی بر توانایی سیستم ایمنی شما برای عملکرد صحیح تأثیر می گذارد و در نتیجه خطر ابتلا به عفونت و بیماری از جمله ذات الریه را افزایش می دهد. بر اساس تحقیقات، 16 درصد از تمام عفونت های تنفسی عمیق در سراسر جهان به دلیل کمبود روی است. کمبود روی حدود 2 میلیارد نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می دهد و در افراد مسن بسیار شایع است. در واقع، تا 30 درصد از افراد مسن دچار کمبود این ماده مغذی هستند.

در یک مطالعه در سال 2019 روی 64 کودک بستری با عفونت‌های حاد دستگاه تنفسی تحتانی (ALRIs)، مصرف 30 میلی‌گرم روی در روز، در مقایسه با گروه دارونما، کل مدت عفونت و مدت اقامت در بیمارستان را به طور متوسط 2 روز کاهش داد.. مصرف طولانی مدت روی معمولاً برای بزرگسالان سالم بی خطر است؛ البته تا زمانی که دوز روزانه زیر حد بالای تعیین شده 40 میلی گرم روی باشد.

- ویتامین C:

ویتامین C به دلیل نقش مهمی که در سلامت سیستم ایمنی دارد، شاید محبوب ترین مکمل مصرفی برای محافظت در برابر عفونت باشد.

این ویتامین از عملکرد سلول های ایمنی مختلف پشتیبانی می کند و توانایی آنها را برای محافظت در برابر عفونت افزایش می دهد. همچنین برای مرگ سلولی ضروری است، که با پاکسازی سلول‌های قدیمی و جایگزینی آنها با سلول‌های جدید، به حفظ سلامت سیستم ایمنی شما کمک می‌کند. ویتامین C همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می کند و از آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو، که با تجمع مولکول های واکنشی معروف به رادیکال های آزاد رخ می دهد، محافظت می کند. استرس اکسیداتیو می تواند بر سلامت سیستم ایمنی تأثیر منفی بگذارد و با بیماری های متعددی مرتبط است. نشان داده شده است که مکمل ویتامین C مدت و شدت عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی از جمله سرماخوردگی را کاهش می دهد.

یک بررسی بزرگ از 29 مطالعه روی 11306 نفر نشان داد که مصرف منظم مکمل ویتامین C با دوز متوسط 1 تا 2 گرم در روز مدت سرماخوردگی را 8 درصد در بزرگسالان و 14 درصد در کودکان کاهش می دهد. جالب توجه است؛ این بررسی همچنین نشان داد که مصرف منظم مکمل‌های ویتامین C باعث کاهش بروز سرماخوردگی در افراد تحت استرس فیزیکی بالا، از جمله دوندگان ماراتن و سربازان، تا 50٪ می‌شود.

علاوه بر این، نشان داده شده است که درمان ویتامین C داخل وریدی با دوز بالا به طور قابل توجهی علائم را در افراد مبتلا به عفونت های شدید، از جمله سپسیس و سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) ناشی از عفونت های ویروسی بهبود می بخشد. حد بالایی ویتامین C 2000 میلی گرم است. دوزهای مکمل روزانه معمولاً بین 250 تا 1000 میلی گرم است.

- سنجد:

سنجد سیاه (Sambucus nigra) که مدت‌هاست برای درمان عفونت‌ها استفاده می‌شده است، برای تأثیرات آن بر سلامت سیستم ایمنی در حال تحقیق است. در مطالعات لوله آزمایش، عصاره سنجد پتانسیل ضد باکتریایی و ضد ویروسی قوی را در برابر پاتوژن های باکتریایی مسئول عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی و سویه های ویروس آنفلوانزا نشان می دهد. علاوه بر این، نشان داده شده است که پاسخ سیستم ایمنی را تقویت می کند و ممکن است به کوتاه کردن مدت و شدت سرماخوردگی و همچنین کاهش علائم مربوط به عفونت های ویروسی کمک کند. یک مطالعه 5 روزه در سال 2004 نشان داد که افراد مبتلا به آنفولانزا که 1 قاشق غذاخوری (15 میلی‌لیتر) شربت سنجد را 4 بار در روز مکمل مصرف کردند، 4 روز زودتر از افرادی که شربت را مصرف نکردند و کمتر به آن وابسته بودند، تسکین علائم را تجربه کردند.

اگرچه پیشنهاد شده است که سنجد می تواند به تسکین علائم برخی عفونت ها و ویروس آنفولانزا کمک کند، اما باید از خطرات آن نیز آگاه باشیم. برخی گزارش می دهند که سنجد می تواند منجر به تولید سیتوکین های اضافی شود که به طور بالقوه می تواند به سلول های سالم آسیب برساند. به همین دلیل، برخی از محققان توصیه می‌کنند که مکمل‌های سنجد فقط در اوایل کووید-19 استفاده شود. در تحقیقات حیوانی و انسانی آزمایشگاهی، سنجد دارای اثرات ضد ویروسی بوده و چندین گونه از آنفولانزای A و B را مهار می کند. سنجد خام باید برای جلوگیری از خطر تهوع، استفراغ یا سمیت سیانید پخته شود.

- قارچ دارویی:

قارچ های دارویی از زمان های قدیم برای پیشگیری و درمان عفونت و بیماری استفاده می شده است. بسیاری از انواع قارچ های دارویی به دلیل پتانسیل تقویت سیستم ایمنی مورد مطالعه قرار گرفته اند. بیش از 270 گونه شناخته شده از قارچ های دارویی دارای خواص تقویت کننده سیستم ایمنی هستند. کوردیسپس، یال شیر، میتاکه، شیتاکه، ریشی و دم بوقلمون همه انواعی هستند که نشان داده شده است برای سلامت سیستم ایمنی بدن مفید واقع می شوند. برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل‌سازی با انواع خاصی از قارچ‌های دارویی ممکن است سلامت ایمنی را از طرق مختلف افزایش دهد و همچنین علائم برخی شرایط از جمله آسم و عفونت‌های ریوی را کاهش دهد.

به عنوان مثال، یک مطالعه بر روی موش‌های مبتلا به سل، یک بیماری جدی باکتریایی، نشان داد که درمان با کوردیپس به طور قابل‌توجهی باعث کاهش بار باکتری در ریه‌ها، افزایش پاسخ ایمنی و کاهش التهاب در مقایسه با گروه دارونما می‌شود. در یک مطالعه تصادفی 8 هفته ای بر روی 79 بزرگسال، مکمل 1.7 گرم عصاره کشت میسلیوم کوردیسپس منجر به افزایش قابل توجه 38 درصدی در فعالیت سلول های کشنده طبیعی (NK) شد. ایم سلول های کشنده نوعی از گلبول های سفید هستند که از عفونت محافظت می کنند. دم بوقلمون یکی دیگر از قارچ های دارویی است که اثرات قدرتمندی بر سلامت سیستم ایمنی دارد. تحقیقات روی انسان ها نشان می دهد که دم بوقلمون می تواند پاسخ ایمنی را به ویژه در افراد مبتلا به انواع خاصی از سرطان تقویت کند.

- آستراگالوس یا گون:

گون گیاهی است که معمولا در طب سنتی چینی (TCM) استفاده می شود. تحقیقات حیوانی نشان می دهد که عصاره آن می تواند به طور قابل توجهی پاسخ های مربوط به ایمنی را بهبود بخشد.

- سلنیوم:

سلنیوم یک ماده معدنی است که برای سلامت سیستم ایمنی ضروری است. تحقیقات حیوانی نشان می‌دهد که مکمل‌های سلنیوم می تواند دفاع ضد ویروسی در برابر سویه‌های آنفولانزا از جمله H1N1 را تقویت کنند.

بیشتر بخوانید: ضایعات تارهای صوتی با سلول های بنیادی درمان می شود

- سیر:

سیر دارای خواص ضد التهابی و ضد ویروسی قوی است. نشان داده شده است که با تحریک سلول های سفید محافظتی مانند سلول های NK و ماکروفاژها، سلامت ایمنی را تقویت می کند. با این حال، تحقیقات انسانی محدود است.

- اندروگرافیس:

این گیاه حاوی آندروگرافولید، یک ترکیب ترپنوئیدی است که اثرات ضد ویروسی بر علیه ویروس‌های ایجاد کننده بیماری‌های تنفسی، از جمله انترو ویروس D68 و آنفولانزا A دارد.

- شیرین بیان:

شیرین بیان حاوی بسیاری از مواد از جمله گلیسیریزین است که می تواند به محافظت در برابر عفونت های ویروسی کمک کند. طبق تحقیقات انجام شده در لوله آزمایش، گلیسیریزین فعالیت ضد ویروسی در برابر ویروس کرونای شدید مرتبط با سندرم تنفسی حاد (SARS-CoV) نشان می‌دهد.

- Pelargonium sidoides:

 برخی تحقیقات انسانی از استفاده از عصاره این گیاه برای کمک به کاهش علائم عفونت‌های تنفسی حاد ویروسی از جمله سرماخوردگی و برونشیت حمایت می‌کنند. با این حال، نتایج متفاوت است و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

- ویتامین B:

کمپلکس ویتامین های B، از جمله B12 و B6، برای پاسخ ایمنی سالم مهم هستند. با این حال، بسیاری از بزرگسالان دچار کمبود این دسته از ویتامین ها هستند که می تواند بر سیستم ایمنی آن ها پاسخ منفی بگذارد.

- کورکومین:

کورکومین ترکیب فعال اصلی در زردچوبه است. خواص ضد التهابی قدرتمندی دارد و مطالعات حیوانی نشان می دهد که می تواند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کند.

- اکیناسه (Echinacea):

اکیناسه سرده ای از گیاهان از خانواده دیزی است. نشان داده شده است که گونه های خاصی از این گیاه، سلامت ایمنی را بهبود می بخشند و می توانند اثرات ضد ویروسی علیه چندین ویروس تنفسی، از جمله ویروس سنسیشیال تنفسی و رینوویروس ها داشته باشند.

- بره موم:

بره موم ماده ای رزین مانند است که زنبورهای عسل برای استفاده به عنوان درزگیر در کندو تولید می کنند. اگرچه اثرات تقویت کننده سیستم ایمنی چشمگیری دارد و می تواند خواص ضد ویروسی نیز داشته باشد، تحقیقات انسانی بیشتری مورد نیاز است.