استئوما تومورهای خوش خیم استخوانی هستند که ازبافتی مرکزی و نرم به نام نیدوس Nidus تشکیل شده است. دورادور این تومورها را یک توده سفت و محکم استخوانی فرا گرفته است. این تومورها، بسته به محلی که  توسعه می‌یابند، گاهی اوقات می توانند مسائلی مانند سردرد یا عفونت های سینوسی را ایجاد کنند.

این توده های استخوانی اندازه ای کوچک دارند و معمولا بزرگ تر از 1.5 سانتیمتر نمی‌شوند.

اگرچه استئوم ها اغلب روی جمجمه ایجاد می‌شوند، اما می‌توانند در استخوان های دراز بدن مانند استخوان های ران نیز ایجاد شوند. استئومی که در استخوان های بلند بدن ایجاد می شود ، استئوئید نامیده می‌شود.

با این حال گاهی اوقات ممکن است این نوع تومور ها دراستخوان های دست یا ستون مهره ها هم مشاهده شوند. استئوئید استئوما می‌تواند در هر سنی دیده شود ولی شیوع آن در سنین 25-4 سالگی بیشتر از سایر سنین است و احتمال به وجود آن در پسران تقریبا سه برابربیشتر از دختران است.

اولین بار در سال 1935 تومور اسئویید استئوما را شخصی به نام  «جاف» مشاهده کرد و به بررسی آن پرداخت. مهمترین مشخصه ای که  این توموردارد بروز درد شبانه است که عموما ً با مصرف قرص آسپیرین خفیف تر می‌شود.

می توان گفت وجود استئوئید استئوما در تمامی قسمت‌های اسکلتی گزارش شده است اما بیشتر اندام های تحتانی را درگیر می کند.

در 10 درصد موارد گزارش شده استئویید استئوما در استخوان های کوچک دست و پا رخ داده است. در 10 تا 14 درصد موارد دیگر این نوع تومور ستون فقرات افراد را درگیر میکند..

تومورهای استئوما  معمولاً کودکان و بالغین جوان را درگیر خود می‌کند. در واقع طبق مطالعات و پژوهش ها وقوع این پدیده در سنین کمتر از 3 سال و بالای 40 سال بسیار نادر است.

در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع مختلف استئوما و همچنین علائم، علل و درمان های بالقوه آن ها می‌پردازیم.

انواع استئوما

طبق مقاله ای که در سال 2013 توسط جمعی از محققان صورت گرفته، سه نوع استئومای شناخته شده وجود دارد:

اسیئومای کامپکت: این تومورها از مواد استخوانی بسیار متراکم ساخته شده اند.

استئومای اسفنجی: این ها شبیه استخوان طبیعی است و اغلب شامل مغز استخوان است.

استئومای ترکیبی یا مخلوط: این نوع رشدها هم از ویژگی های فشرده و هم اسفنجی برخوردارند.

استئوما تقریباً در هرجای استخوان های جمجمه دیده می‌شود. طبق مطالعه ی دانشمندان در سال 2013، آن ها در استخوان فک و سینوس های پارانازال شایع هستند.

علائم استئوما

در بیشتر موارد، استئوما علائم ایجاد نمی‌کند. در حقیقت، ممکن است فرد به دلیل سایر نگرانی های سلامتی فردی، متوجه رشد آن ها شود تا زمانی که پزشک سینوس ها یا جمجمه را معاینه کند.

اندازه و محل استئوما ممکن است در علائم بالقوه آن نقش داشته باشد. به عنوان مثال، استئوماهایی با رشدهای کمتر احتمال دارد علائم ایجاد کنند. رشدهای بزرگتر به احتمال زیاد بر اساس موقعیتی که دارند علائم ایجاد می‌کنند.

اما به طور کلی مهم ترین علامت استئوئید استئوما درد است. درد ناشی از استئوما دردی  مبهم و گنگ بوده و دراغلب اوقات در طی شب شدت می‌یابد.

معمولا فعالیت بدنی باعث افزایش میزان درد نمی‌شود اما اگر  تومور در اندام تحتانی به وجود آمده باشد  احتمال دارد باعث بروز لنگش در فرد شود. درد ناشی از تومور معمولا با مصرف  قرص های آسپرین یا بروفن کم شده یا حتی از بین می رود..

درد به وجود آمده از استئوئید استئوما باعث ایجاد درد‌ی کهنه و رو به افزایش می‌شود که شدتی  متوسط دارد، اما با گذشت زمان می‌تواند بدتر و شدیدتر شود، به ویژه در شب شدت یابد. درد معمولا ناشی از فعالیت بدنی نیست.

موارد زیر برخی از مکان های احتمالی استئوما هستند:

نزدیک سینوس ها: استئوما در مجاورت سینوس ها می‌تواند انسداد ایجاد کند، که می‌تواند از تخلیه مخاط جلوگیری کرده و منجر به عفونت سینوس شود.

نزدیک چشم: استئومای نزدیک چشم ممکن است باعث بیرون زدگی چشم شود. این به عنوان پروپتوز شناخته می شود.

پیشانی یا جمجمه: استئوما در پیشانی یا جمجمه ممکن است باعث سردرد شود.

استخوان فک: استئوما در استخوان فک می تواند باعث درد صورت یا درد به هنگام حرکت دهان شود.

گوش: استئوما در گوش می‌تواند باعث کاهش شنوایی موقتی شود. این نوع استئوما معمولاً با درمان برطرف می‌شود و به شنوایی فرد آسیب نمی‌رساند.

استخوان های بلند: به استئوما در استخوان های دراز بدن استئوئید گفته می‌شود. این نوع استئوما می‌توانند در استخوان درشت نی (استخوان شین) و استخوان ران (استخوان ران) ظاهر شوند.

علل استئوما

طبق یک بررسی در سال 2010، پزشکان هنوز به درستی نمی دانند که چه چیزی باعث ایجاد استئوم می‌شود.

چیزی که مشخص است این است که بافت استخوانی به طور کنترل نشده ای شروع به تقسیم شدن می‌کند و توده ای استخوانی را به وجود می آورد که میتواند خوش خیم یا بدخیم باشد. توده های بدخیم می‌توانند در بدن همراه مایعات بدن حرکت کرده و باعث سرطانی شدن سایر بافت ها و اندام ها شوند.

آن‌ها ممکن است در نتیجه واکنش بدن به بیماری یا آسیب باشد اما کاملا تایید نشده و هم چنان علت ایجاد استئوم در حال بررسی میباشد.

در موارد نادر، استئوما با سندروم گاردنر در ارتباط است. سندروم گاردنر یک بیماری نادر است که باعث پولیپ روده بزرگ و انواع مختلف تومور خوش خیم و بدخیم می شود.

درمان استئوما

استئوما همیشه به درمان نیاز ندارد. طبق استنفورد پزشکی، در صورت لزوم درمان استئوما در جمجمه، پزشک می‌تواند از روش های آندوسکوپی استفاده کند - که در این مورد، به قرار دادن ابزارهای ویژه از طریق حفره بینی فرد اشاره دارد.

اگر استئوما در نزدیکی سطح پوست رخ دهد، پزشکان اغلب می توانند برش های کوچکی در پوست ایجاد کنند تا رشد را از بین ببرند. رشد بزرگ ممکن است به تکنیک های تهاجمی بیشتری، مانند جراحی های بزرک تر، نیاز داشته باشد.

یک مطالعه در سال 2017 نشان می‌دهد که پزشک همچنین ممکن است فرستادن رادیو فرکانس از راه پوست را برای درمان استئوماهای استئوئیدی را توصیه کند. در این روش از امواج رادیو فرکانس برای از بین بردن استئوما و جلوگیری از رشد مجدد آن استفاده می‌شود.

رادیوفرکونسی با استفاده از حرارت درمان تومور را به انجام می‌رساند. برای انجام این روش اگر باردار هستید، بیماری های انعقادی دارید و یا اگر از داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپرین و وارفارین استفاده می‌کنید، باید حتما با پزشک خود مشورت کنید.

درمان دارویی استئویید استئوما معمولا با تجویز داروهایی مانند آسپیرین و NSAID‌ها آغاز می شود. این داروها در واقع پروستاگلاندین های آزاد شده را مهار می‌کنند و درد ناشی از تومور را کاهش می‌دهند.

تشخیص استئوما

اولین و راحت ترین راه تشخیصی معاینه ی فیزیکی توسط پزشک است. در مراحل بعدی، طبق استنفورد پزشکی، سی تی اسکن استخوان ها اغلب برای تشخیص استئوما کافی است. در بسیاری از موارد، نمونه برداری لازم نیست.

با این حال، چندین روش دیگر برای تشخیص استئوما وجود دارد، از جمله ای روش ها میتوان به اسکن MRI و اشعه ایکس اشاره کرد. این روش های به راحتی می‌توانند استئومای خوش خیم را نشان دهند.

پس از تشخیص استئوما و تایید آن توسط پزشک راه حل های درمانی ارائه می‌شود.

عوارض استئوما

استئوما ممکن است گاهی عوارض ایجاد کند. این شامل:

- درد در اطراف محل رشد

- پروپتوز ، اگر در حفره چشم رشد کند

- از دست دادن شنوایی به دلیل انسداد

استئوما خوش خیم است، به این معنی که سرطانی نیست و به بافت های مجاور سرایت نمی‌کند.

درمورد استئوما چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

ممکن است فردی متوجه نباشد که به پوکی استخوان مبتلا شده است. در عوض، یک پزشک ممکن است در طی یک معاینه معمول رشد را کشف کند.

در موارد دیگر، فرد ممکن است علائمی مانند درد یا رشد قابل مشاهده در زیر پوست را تجربه کند. فرد باید در مورد این علائم با پزشک صحبت کند.

در برخی موارد، این علائم ممکن است نتیجه بیماری زمینه ای دیگری باشد که پزشک می تواند تشخیص دهد.

چشم اندازی از استئوما

علائم اغلب با استئوم وجود ندارد. در صورت عدم بروز علائم، ممکن است نیازی به درمان نباشد و پزشک به سادگی ممکن است به مرور شرایط را مشاهده کند.

هنگامی که درمان ضروری است، اغلب شامل از بین بردن رشد است.

معمولا توسط  داروها درد ناشی از استئوما را از بین می‌برند و با روش هایی مانند رادیوفرکوئنسی (روشی که با حرارت توده ها را نابود می‌کنند) و کورتاژ( درآوردن کامل توده ی سرطانی با جراحی) استئوما را از بین می‌برند.

خلاصه ای از استئوما

استئوما، رشد خوش خیم استخوان است که به طور معمول در جمجمه یا استخوان فک رخ می‌دهد. با این حال، آن ها می‌توانند در جاهای دیگر مانند استخوان های بلند بدن نیز وجود داشته باشند.

استئوما ممکن است هیچ علائمی ایجاد نکند و همیشه به درمان نیاز نداشته باشد. در صورت لزوم درمان، پزشک احتمالاً حذف رشد را توصیه می‌کند. در موارد دیگر، آن ها ممکن است به مرور رشد را کنترل کرده و فقط در صورت نیاز آن را درمان کنند.