در این مطلب سعی داریم یک نوع از اعتیاد را معرفی کنیم که هدف آن، سلامتی شما نیست! اتفاقا برخی بر این اعتقادند می تواند حال خوب کن باشد؛ این نوع اعتیاد جیب شما را هدف می گیرد.

حتما متوجه شدید که کدام نوع اعتیاد مد نظر ماست و احتمالا درست حدس زده اید، موضوع ما اعتیاد به خرید است!

اعتیاد به خرید، احتمالا پذیرفته ترین نوع اعتیاد اجتماعی شناخته می شود؛ زیرا سیاست مداران، فروشندگان، تولید کنندگان و... هر ساله هزینه های زیادی خرج تبلیغات مختلف می کنند تا مردم را به خرید تشویق کنند.

شاید هم این تفکر که خرید حال شما را خوب می کند، یک بازی سیاسی از پیش تعیین شده است !

همان طور که می دانید در صورتی می گوییم یک فرد به خرید معتاد شده که بیش از حد متعارف علاقه به خرید کردن داشته باشد، مثلا یک نفر هیچ نیازی به خریدن کفش نو ندارد اما نمی تواند در برابر خرید کفش نو مقاومت کند؛ یا اصلا کفش هایی می خرد که می داند هرگز قرار نیست آن ها را بپوشد!

مهم ترین عارضه جانبی اعتیاد به خرید، تشویق خودآگاه مردم به مصرف گرایی است. مصرف گرایی به نوبه خود بسیار اثرات مضری از جمله برای طبیعت و محیط زیست، دارد. اکنون می توان گفت مصرف گرایی به عنوان یک ارزش اجتماعی شناخته می شود و این یعنی زنگ خطر باید به صدا در بیاید!

در این زمینه مجموعه های مد و فشن نیز می توانند گاهی نقش داشته باشند و باعث مصرف گرایی در عرصه پوشاک شوند.

اخیرا سعی شده مردم از این شگرد های تبلیغاتی آگاه شوند و متوجه آثار منفی خرید زیاد شوند. خرید زیاد در هر زمینه ای اعم از لباس و خورد و خوراک، اسراف محسوب می شود مثل میوه ای که می گندد، یک لباس و کفش اضافه هم ممکن است توی کمد شما سال های سال خاک بخورد!

در ادامه با این نوع اعتیاد به خرید و ویژگی های افراد مبتلا به آن بیشتر آشنا می شویم.

اعتیاد به خرید چیست؟

اعتیاد به خرید، یک اعتیاد رفتاری شامل خرید کردن به عنوان راهی برای داشتن احساس خوب و جلوگیری از احساسات منفی مانند اضطراب و افسردگی است.

معمولاً با پایان دوره نوجوانی و شروع بزرگسالی، اعتیاد به خرید با سایر اختلالات از جمله اختلالات خلقی، اضطرابی، سومصرف مواد، خوردن و شخصیت همراه می ‌شود. برخی از افراد اعتیاد به خرید را راهی برای تقویت عزت نفس خود می دانند.

این نوع اعتیاد مثل هر اعتیاد دیگری دارای اثرات جانبی برای فرد و خانواده او و علاوه بر آن، جامعه دارد. خرید زیاد و بدون علت باعث می شود فرد دچار مشکلات اقتصادی شود، گاهی بانوانی که به این عارضه ابتلا هستند در زندگی زناشویی نیز دچار مشکل می شوند و خانواده ی آن ها در معرض از هم پاشیدگی قرار می گیرد.

لازم به توضیح است که این نوع اختلال در بانوان بیشتر از آقایان دیده می شود!

مصرف گرایی چیز جدیدی نیست و در اواخر قرن 19 ام شناخته شد و در اوایل قرن 20 ام نوعی اختلال روانی شناخته شد. هنوز هم بر سر این که آیا اعتیاد به خرید اعتیاد محسوب می شود یا خیر؟ بحث و مجادله است.

مانند سایر اعتیاد ها، اعتیاد به خرید معمولاً راهی برای کنار آمدن با درد های احساسی و مشکلات زندگی است و به نظر می‌ رسد به ‌جای بهتر کردن، همه ‌چیز را برای خریدار بدتر می‌ کنند.

دانشمندان دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا اختلال اعتیاد به خرید را روی ۴۰۰ دانشجوی این دانشگاه مورد بررسی قرار داده و دریافته اندکه بیشتر کالا ‌های خریداری شده به وسیله مبتلایان، بدون استفاده یا حتی خارج نشده از جعبه باقی می‌ مانند و در برخی موارد کالا ‌ها مرجوع یا هدیه داده می ‌شوند.

محققان رفتار مبتلایان به این عارضه را مشابه بیماران مبتلا به اختلال کندن اجباری موی سر یا مبتلایان به بی اشتهایی افراطی می‌ دانند؛ درمان این اختلال ‌ها نیاز به طی کردن جلسه‌ های درمانی، استعمال دارو و اراده افراد دارد.

بیشتر بخوانید: تاثیر رنگ لباس بر روحیه ی کودکان

خرید درمانی

افرادی که با خرید احساس لذت می ‌کنند و از احساسات منفی رها می ‌شوند، گاهی آن را خرید درمانی می ‌نامند. این عبارت به این معنی است که شما با خرید چیزی برای خودتان، همان منفعتی را برده اید که با شرکت در مشاوره یا درمان به دست می‌ آورید که باید بگوییم این عبارت کاملا غلط است و کمکی نمی ‌کند.

بعضی از افراد از جمله معتادان به خرید فعالانه برای مقابله با احساسات منفی خود فوراً به خرید می‌ روند. اگر چه که در بعضی شرایط، خرید جدید می ‌تواند مشکل را حل کند، معمولاً به آن به چشم خرید درمانی نگاه نمی‌ شود.

معمولاً وسایلی که فرد در هنگام خرید درمانی می‌ خرد، غیر ضروری است و هزینه‌ های مالی آن می‌ تواند منبع تأمین برای حس سایر مشکلات را کم کند.

اعتیاد به خرید آنلاین، یک نوع اعتیاد به اینترنت است و خصوصا افرادی که اضطراب اجتماعی دارند در مقابل آن آسیب ‌پذیر هستند؛ چون احتیاجی به ارتباط رو در رو نیست و مانند سایر اعتیاد های سایبری زیاد به آن پرداخته نشده است.

ویژگی های اعتیاد به خرید

1- لباس ها، کفش ها و ... زیادی در کمد دارند که حتی یک بار هم استفاده نشده اند

2- چیزهایی که لازم ندارید، می خرید حتی اگر قصد خریدن نداشته باشید

3- به سختی می توانید میل خود به خرید را کنترل کنید

4- اگر افسرده شوید یا مضطرب، میل به خرید کردن در شما بیشتر می شود

5- هنگام خرید حال خیلی خوبی دارید و هیجان دارید

6- دوست ندارید کسی از سبک خرید شما با خبر شود

7- روزهایی که خرید نمی کنید، حس بدی دارید

8- در اکثر مواقع از این که مدام خرید می کنید پشیمان هستید

9- دعوا ها و تنش های زیاد برای این بیش از حد خرید کردن ها برای شما ایجاد می شود

10- تا مرز احتکار می خرید و جمع آوری می کنید!

11- به هزینه های زیاد فکر نمی کنید، صورت حساب ها را نادیده می گیرید

خرید هیجانی، خرید وسواسی

خرید هیجانی، یعنی شما برای خرید یک وسیله هیچ برنامه ای نداشته اید و در یک لحظه احساس کردید که باید آن را داشته باشید؛ پس آن را می خرید!

خرید وسواسی اما، خریدی است که در اعتیاد به خرید به وفور مشاهده می شود و از قبل برای آن برنامه ریزی شده است و به عنوان راهی برای رهایی از احساسات منفی آن را به کار می برید.

در افراد مبتلا به اعتیاد به خرید، هر دو نوع خرید هیجانی و وسواسی به طور افراطی دیده می شود.

چگونه با این بیماری مقابله کنیم؟

برای این بیماری راهکار های مختلفی از سوی کارشناسان ارائه شده تا شاید بتوان افراد را از بند این اعتیاد، رهایی داد. در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

وقتی در شرایط تعادل قرار دارید به خرید بروید.

زمانی که ناراحت، خشمگین، افسرده و یا زیادی شاد هستید زمان مناسبی برای خرید نیست! شما در این لحظات مثل یک بمب ساعتی عمل می کنید.

لیست خرید داشته باشید.

هرگز بدون لیست چیزهایی که به آن ها نیاز دارید، به خرید نروید.

به زمانی که به خانه بر می گردید، فکر کنید.

به زمانی که خرید کرده اید و به خانه باز می گردید فکر کنید و احساسات خود را بررسی کنید. چون پشیمانی بعد از خرید سودی نخواهد داشت و پول رفته ی شما هرگز باز نخواهد گشت!

اولویت های خود را مشخص کنید.

 برای نیازهای خود درجه و اولویت بندی قائل شوید تا همیشه ضروری ترین ها در اولویت باشند.

به دنبال سرگرمی های جدید باشید.

 پاساژ گردی یکی از سرگرمی های رایج این روزهای افراد شده که کلی هزینه روی دست آن ها می گذارد! پس بهتر است به دنبال پیدا کردن یک سرگرمی جدید باشیم، مثلا ورزش کنیم، کتاب بخوانیم و ...

از اینستاگرام و شبکه های اجتماعی دوری کنید.

شاید یک عامل مهم در ترویج فرهنگ مصرف گرایی، همین شبکه های اجتماعی نظیر اینستاگرام باشد؛ صفحات متعدد با لباس های رنگارنگ و قیمت های متفاوت همراه با شگرد های تبلیغاتی زیرکانه شما را به دام خواهد انداخت!

برای خودتان یک تنبیه و جریمه در نظر بگیرید.

برای رهایی از این عارضه، خود را تنبیه کنید! چگونه؟ با خود قرار بگذارید اگر دوباره چیزی خریدید که لازم نداشتید، مجبور به انجام کاری هستید که از آن متنفرید.

از کمد کپسولی کمک بگیرید!

 اصطلاح «کمد کپسولی» یک عبارت رایج در دنیای مد و لباس است. یعنی شما یک استایل برای خودتان مشخص کنید و با خودتان این قرار را بگذارید که هرچیزی که به کمد لباس ‌های خود وارد می ‌کنید باید قابلیت سِت و هماهنگی با سایر لباس‌ ها را داشته باشد.

مثلا این طور نباشد که وقتی یک مانتو با طرح خاص خریدید مجبور شوید یک روسری و یک شلوار و یک کفش تازه برایش جور کنید تا به هم بیایند و همین طور به حجم لباس‌ های شما اضافه شود؛ لباس‌ هایی که شاید در سال بیشتر از دو سه بار نپوشید!

اگر قرار است لباس تازه بخرید، لباس تازه شما باید قابلیت هماهنگ شدن با کفش و روسری‌ های کمدتان را هم داشته باشد.

تنهایی به خرید نروید

هیچ وقت به تنهایی به بازار نروید! از یک دوست بخواهید شما را کنترل کند؛ حتی اگر لازم بود شما را تنبیه کند!

سخن پایانی

این اعتیاد مانند یک مار خوش خط و خال است؛ ممکن است اعتیاد به خرید بی ‌ضرر به نظر برسد، اما می‌ تواند از نظر مالی و حتی آرامش روحی به شما آسیب بزند. همچنین هزینه بیش از حد نیز منجر به بدهی شما خواهد شد.

شما مدام در حال قرض گرفتن برای خرید چیزهای خواهید شد که به آن نیاز ندارید و در صورت نداشتن آن ها احساس کمبود می‌ کنید. اعتیاد به خرید حتی به روابط شخصی و یا شغلی شما آسیب می‌ زند.

شما در برابر نسل های آینده مسئولید، با خرید های زیاد و بی حساب به محیط زیستی که حق همه است آسیب می رسانید! پس لطفا از این به بعد، حساب و کتاب شده خرید کنید.