تصویر خانم هایی که در اینستاگرم با شکم های سفت ورزشکاری می بینید را فراموش کنید. دنیای واقعی با دنیای مجازی تفاوت های زیادی دارد و یکی از آن ها، همین موضوع است. هیچکس در فاصله یک ماه پس از زایمان به دوران قبل زایمان برنمی گردد و قدم به قدم، فاز های مختلفی را طی می کند تا به حالت عادی خود برگردد. برنه براون، محقق و نویسنده کتاب «زنان و شرم»، این احساس را چنین تعریف می‌کند: «شرم، احساس یا تجربه شدید دردناکی است که در آن باور داشته باشیم ناقص هستیم و بنابراین ارزش پذیرش و تعلق را نداریم. زنان اغلب زمانی که در شبکه های اجتماعی مشغول گردش می شوند شرمساری را تجربه می کنند. شرم باعث می شود زنان در این دام گیر کنند و ناتوانی و انزوا احساس کنند. براون در واقع شروع به مطالعه شرم در زنان به دلیل تجربه اش به عنوان مادر کرد. او اصطلاح "مادر-شرم" را ایجاد کرد تا در مورد انواع بی‌شماری از شرم که ما در مورد مادری تجربه می‌کنیم استفاده شود. چیزی که آن را بسیار خطرناک می‌کند، توانایی آن است که به ما این احساس را بدهد که در خارج از این گروه هستیم و متفاوت تر از سایر زنان هستیم.

حتما شما هم شنیده اید که می گویند شیردهی موجب کاهش وزن مادران می شود،؛ اما آیا این مطلب پشتوانه علمی دارد؟ اگر می توان با شیردهی وزن کم کرد، می توان انتظار چند کیلو کاهش وزن را داشت؟

همه این سوالات و هزاران سوال دیگر از نگرانی مادرانیست که یا باردار هستند یا در دوران شیردهی به سر می برند و یا دغدغه خانم هاییست که قصد بارداری دارند و می خواهند ببینند چه آینده ای در انتظارشان است؟ در این مطلب قصد داریم شما را با تغییرات طبیعی بدنتان در دوران پس از زایمان آشنا کنیم. با ما همراه باشید....

فاز یک: من هنوز باردار به نظر می رسم.

چه زایمان طبیعی داشته باشید و چه سزارین، حداقل در چند روز اول، اگر نه در 2 هفته اول، باردار به نظر می رسید. اما جای نگرانی نیست چرا که پس از زایمان انقباضات رحمی آغاز می شوند و تا 6 هفته آینده رحم به حالت عادی قبلی خود باز می گردد. بعد از زایمان، بلافاصله حدود 10 پوند وزن کم می کنید و با کاهش سطح مایعات بدن، این کاهش وزن نیز بیشتر خواهد شد. انتظار نداشته باشید یا سعی نکنید فوراً وزن اضافی بارداری را کم کنید. به گزارش کانون سلامت زنان، کاهش وزن تدریجی در طی چند ماه مطمئن‌ترین راه است، به خصوص اگر در دوران شیردهی هستید. مادران شیرده می توانند با خیال راحت مقدار متوسطی از وزن خود را از دست بدهند؛ آن هم بدون اینکه بر میزان شیر یا رشد نوزادانشان تأثیر بگذارد.

فیزیک بدنی شما در هر وضعیتی که باشد، استراحت در 2 تا 4 هفته اول هنگام بازیابی بدن بسیار مهم است. حرکت های آرام و داشتن تحرک بدنی کم به منظور جلوگیری از لخته شدن خون بسیار اهمیت دارد اما فعالیت بیش از حد در این مرحله می تواند منجر به خونریزی بیش از حد (فراتر از لوشیای طبیعی) و آسیب شود؛ به خصوص اگر زایمان خود را به روش سزارین انجام داده باشید.

در این مرحله هیچ گاه نباید چیزهایی سنگین تر از نوزاد را بلند کنید، وسایل سنگین را در قفسه ها جابجا کنید، لباس بشویید یا جاروبرقی بکشید و اینکه رفت و آمد زیادی از پله داشته باشید.

فاز دو: من باردار نیستم اما همچنان خود واقعی نیستم.

بیایید واضح بگوییم: صاف بودن شکم تا 6 هفته پس از زایمان طبیعی نیست. 3 ماه اول زمان بازگرداندن تون عضلانی و بافت همبند به حالت قبل از بارداری است. اگرچه تغییر در این مرحله به آرامی صورت می گیرد اما با این وجود، بدن خانم ها تا حدود 6 ماه پس از زایمان به طور کامل به فیزیولوژی قبل از بارداری بازیابی نمی‌شود. برخی از تغییرات در ارگان های مربوط به تولید مثل زمانی بیش از شش ماه برای بازیابی حالت قبلی خود نیاز دارند و برخی ممکن است هرگز به طور کامل به حالت قبل از بارداری برنگردند. فقط اندام های تناسلی شما مورد سوال نیستند. کل بدن شما پس از زایمان بر اساس ژنتیک، شرایط و خود زایمان در جدول زمانی خاص خود قرار دارد.

به عنوان مثال، شکستن دنبالچه در حین زایمان در حالی که چندقلوها به دنیا می آیند، سفر بعد از زایمان بسیار متفاوتی را نسبت به فردی که زایمان طبیعی بدون عارضه یک کودک را تجربه کرده، ایجاد می کند. اگر همه چیز رو به بهبود است، احتمالاً برای از سرگیری ورزش حدود 6 هفته پس از زایمان، از پزشک متخصص زنان چراغ سبز دریافت خواهید کرد. کالج آمریکایی زنان و زایمان اشاره می کند که ورزش در دوران شیردهی بر ترکیب یا تولید شیر تأثیر نمی گذارد. در این دوران، مادران شیرده ممکن است بخواهند قبل از ورزش شیر بدهند، تا از احساس ناراحتی سینه‌های پف کرده در حین دویدن یا حرکت دادن بدن جلوگیری کنند!

بین 6 هفته تا 3 ماه پس از زایمان با هوشیاری بالا بروید. هر کاری که انجام می دهید، از رباط ها و مفاصل خود محافظت کنید. ممکن است به دلیل ریلکسین، هورمونی که در دوران بارداری افزایش می‌یابد تا مفاصل را نرم کند و باسن‌های شما را در آستانه تولد گشاد کند، بدن شما شل تر از حالت طبیعی باشد.

فاز سه: یک کیسه متنوع از تغییرات

بدن پس از زایمان از 3 تا 6 ماه پس از زایمان مانند قبل از بارداری متنوع است. همه چیز بر حالتی که ممکن است در این مرحله باشید تأثیر می‌گذارد: وزن قبل از بارداری، سطح فعالیت، رژیم غذایی و دسترسی به غذا، حمایت اجتماعی، بازگشت به کار، و اینکه آیا با اختلالات خلقی دوران بارداری یا سایر زایمان‌ها مواجه هستید یا خیر. یک مطالعه قدیمی‌ در سال 2008 که به بررسی افسردگی پس از زایمان و افزایش وزن پرداخته بود، نشان داد که در زنانی که افسردگی پس از زایمان تازه شروع شده بود، دو برابر بیشتر احتمال دارد که تا اولین سالگرد تولد نوزاد، مقدار قابل توجهی وزن خود را حفظ کنند. این امر به ویژه با توجه به این واقعیت قابل توجه است که تا 15 درصد از خانم هایی که اخیرا زایمان کرده اند، افسردگی پس از زایمان را تجربه می کنند. یک شگفتی دیگر، یک عقیده رایج است که می گوید اگر می خواهید وزن کم کنید، باید شیر بدهید. درست نیست! قانع‌کننده‌ترین مطالعه مورد اعتمادی که در مورد شیردهی و حفظ وزن پس از زایمان پیدا شده، نشان داد که شیردهی تنها در صورتی به کاهش وزن شما کمک می‌کند که در طول بارداری بیش از 26 پوند اضافه نکنید. و حتی در آن زمان، 6 ماه کامل طول کشید تا افراد مورد مطالعه به وزن قبل از بارداری خود برسند.

در نهایت، یک مطالعه چند ساله پ معتبر منتشر شده در سال 2014 نشان داد که زنانی که بیش از توصیه‌های مؤسسه پزشکی برای بارداری اضافه وزن داشتند، احتمالاً 18 ماه پس از زایمان چند پوند اضافه وزن داشتند. با این حال، به طور کلی، اکثر 56101 زن در این مطالعه در عرض 18 ماه به وزن قبل از بارداری خود بازگشتند.

بیشتر بخوانید:‌ تغییر نام آبله میمون به MPox

فاز چهار: بازگشت به حالت عادی

حداقل طبق یک مطالعه قابل توجه در سال 2012، به طور متوسط حدود یک سال طول می کشد تا از بدو تولد از نظر جسمی و عاطفی بهبود پیدا کنید. اگر شما مانند اکثر مردم هستید (نه یک کراس فیتر که ۸ هفته پس از زایمان برای یک نیمه ماراتن ثبت نام کرده است)، در جایی بین ۶ تا ۱۸ ماه پس از زایمان، تناسب خود را پیدا خواهید کرد. آیا این فرد جدیدی که از خود می بینید کاملا شبیه همان فردیست که قبل از زایمان بود؟ متاسفانه خیر. برخی لاغر تر می شوند و برخی چند پوندی که اضافه داشتند را کم نکردند و برخی حتی چاق تر هم شدند. از نظر علمی، چند نکته وجود دارد که باید مراقب آنها بود. تیروئیدیت پس از زایمان، مانند دیاستاز رکتی، بر اندام شما تأثیر می گذارد (تا 60 درصد از زنان ممکن است این جدایی عضلات شکم را داشته باشند).

خواب تأثیر زیادی بر وزن و انگیزه دارد. یک مطالعه قدیمی‌ در سال 2008 نشان داد که زنانی که کمتر از 5 ساعت در یک دوره 24 ساعته در 6 ماه پس از زایمان می‌خوابیدند، 2.3 برابر بیشتر احتمال داشت که حداقل 11 پوند وزن خود را در یک سال پس از زایمان حفظ کنند.

بسیاری از مادران ممکن است در مدت کوتاهی پس از زایمان به سرکار باز گردند و این فاجعه بار است چرا که برای این خانم ها، محدودیت زمانی زیادی به همراه می آورد. ورزش، وعده های غذایی با دقت تنظیم شده و مراقبت از خود اغلب اولین چیزهایی هستند که قربانی می شوند. با این حال، حمل وزن اضافی در حاملگی‌های بعدی می‌تواند منجر به نتایج ضعیف‌تر بارداری، از جمله دیابت بارداری، اضافه وزن نوزادان، و نرخ پایین‌تر شیردهی شود. امروزه، 45 درصد از زنان با اضافه وزن یا چاقی، بارداری را آغاز می کنند که همین مسئله می تواند عامل اصلی چاقی در بزرگسالی باشد. نادیده گرفتن این حقایق غیرعاقلانه خواهد بود. ممکن است 9 ماه طول بکشد تا یک انسان کوچک رشد کند، اما بیشتر ما 18 ماه طول می کشد تا بدن خود را دوباره بسازیم. و حتی در این صورت ممکن است هنوز بدن خانم ها به حالت عادی قبل از زایمان باز نگردد.

اضافه وزن در دوران بارداری:

قبل از مطرح شدن افسانه "تغذیه با شیر مادر برای کاهش وزن"، این ایده مطرح شد که ما باید در دوران بارداری "برای دو نفر غذا بخوریم". در حالی که این باور می‌تواند بارداری را مطلوب‌تر نشان دهد، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها به ما می‌گوید که اکثر زنان باردار تنها به 340 کالری اضافی در سه ماهه دوم و 450 کالری اضافی در سه ماهه سوم نیاز دارند. طبق یک منبع مورد اعتماد در سال 2015، تقریباً نیمی از زنان باردار در طول بارداری بیش از آنچه توصیه می شود وزن اضافه کردند. مسلماً، عدم به دست آوردن وزن کافی یا به طور کلی رژیم گرفتن در دوران بارداری مشکل‌سازتر است زیرا با مشکلات رشدی و خطر اختلالات متابولیک در نوزاد و در موارد شدید، مرگ و میر نوزادان مرتبط است. بنابراین به جای کالری شماری یا رفتار با هر وعده غذایی در آن نه ماه مانند یک ماراتن، توصیه می‌کنم برای آن تغییرات ظریف گرسنگی که با نیازهای فزاینده شما همراه است، به سادگی بر روی گوش دادن به بدن خود تمرکز کنید.

برای زنان غیرمعمول نیست که از ترس از دست دادن ذخایر خود پرخوری می کنند، زیرا توصیه در محافل حمایت از شیردهی این است که «مثل یک ملکه بخورید» تا «باران شیر داشته باشید». پرولاکتین که گاهی اوقات به عنوان "هورمون ذخیره کننده چربی" شناخته می شود، پس از زایمان ترشح می شود تا به تحریک تولید شیر کمک کند. مشاوران در زمینه شیردهی این فرضیه را مطرح می‌کنند که بدن ما برای حفظ چربی اضافی به عنوان «بیمه» برای نوزاد، دچار سازگاری‌های متابولیکی می‌شود. به عبارت دیگر، اگر به طور موقت در یک جزیره متروک بدون غذا گیر افتاده اید، حداقل چیزی برای غذا دادن به نوزاد شما وجود خواهد داشت.

وقتی کمبود خواب، دردهای پس از زایمان، چالش‌های نوزاد، تغییر هورمون ‌ها را در نظر می‌گیریم، می‌توان گفت که «سه ماهه چهارم» استرس‌زا است. جای تعجب نیست که محققان دریافته اند که استرس کلی زندگی، به ویژه استرس مادر، یک عامل خطر مهم برای حفظ وزن بعد از زایمان است. منبع معتبر تحقیقاتی همچنین دریافته است که افزایش سطح کورتیزول (هورمون مرتبط با استرس) با حفظ وزن در 12 ماه اول پس از زایمان مرتبط است.

بسیاری از زنان سفر شیردهی خود را به هیچ وجه آسان یا «طبیعی» نمی‌دانند و برای افزایش میزان تغذیه خود به داروها و مکمل‌ها روی می‌آورند. متوکلوپرامید (Reglan) و دومپریدون (Motilium) معمولاً برای مادران به عنوان کمک‌های شیردهی بدون نسخه تجویز می‌شوند، اما در جمعیت عمومی غیر از مادران شیرده، برای درمان تاخیر در تخلیه معده استفاده می‌شوند. متأسفانه، وقتی این داروها را بدون مشکل تخلیه معده مصرف می‌کنید، واقعاً خیلی سریع گرسنه می‌شوید. جای تعجب نیست که افزایش وزن یک عارضه جانبی رایج مصرف این داروها است.