سرطان خون بیماریای است که در آن تعدادی گلبول سفید بطور غیرعادی در ناحیهای رشد میکند این گلبولهای سفید که به اندازه کافی رشد نکردهاند سلولهای لوسمی گفته میشوند که باعث اختلال در سیستم خونی بدن میشود. این بیماری علائم مختلفی دارد، در هنگام مشاهده هرکدام از این علائم با مراجعه کردن به آزمایشگاه از وجود این بیماری آگاه میشویم. اگر علائمی مثل کبودی، خون دماغ شدن، احساس خستگی شدید داشتید، سریعا باید مورد آزمایش قرار بگیرید. این اتفاق توسط آزمایش خون و نمونه گیری مغز استخوان مشخص میشود.
علائم سرطان خون
از بدیهیترین علائم سرطان خون، خون دماغ شدن است. اما این علامت به تنهایی به منزله سرطان خون نیست در بسیاری از مواقع افرادی که در معرض نور مستقیم آفتاب قرار میگیرند و یا تحت فشارهای شدید عصبی قرار میگیرند، خون دماغ میشوند. این مشکل یکی از علائم انعقاد خون نیز میباشد. همچنین خون دماغ شدن میتواند یک علامت ارثی نیز باشد. کبودی در نواحی مختلف بدن، سست شدن و کرختی عضلات و احساس خستگی شدید از دیگر علائم این بیماری است. از دیگر علائم سرطان خون تب و بیماریهای عفونی است.
سرطان خون خطرناک است؟
سرطان خون جزو یکی از بیماریهای خطرناک دنیا محسوب میشود که درصد زیادی از افرادی که به آن مبتلا میشوند هیچگاه درمان نمیشوند. اما در این میان باید توجه داشت که سرطان خون نوع بسیار خفیفش را نیز شامل میشود. این بیماری بیشتر در افرادی دیده میشود که پدر یا مادرشان در فضاهای شیمیایی دچار مسمومیتهای قوی شده باشند و یا در بمباران هستهای حضور مستقیم یا غیر مستقیم داشته باشند. این بیماری در هر سنی خودش را نشان میدهد و مختص سن خاصی نیست. خطرناک بودن سرطان خون به عواملی که باعث رشد این بیماری شده است بستگی دارد.
سرطان خون کشنده
سرطان خون انواع مختلفی دارد. این بیماری در همهی سنین میتواند خودش را نشان بدهد و عوامل خاصی میتواند باعث بروز این بیماری شود. اکثرا سرطان خون در کودکان به زودی مداوا میشود. در بزرگسالان دورهی درمان متفاوت است. گاها در یک مدت کوتاه بیمار از پای در میآید و گاهی در برخی مواقع دورهی درمان به چندین سال نیز میرسد. یکی از انواع کشنده سرطان خون سرطان حاد میلوئیک است. این نوع از سرطان بسیار خطرناک و کشنده است و با توجه به شرایط زیست محیطی بیمار در اغلب موارد غیرقابل درمان و در برخی مواقع درمان میشود.
انواع سرطان خون
مشکل اصلی سرطان خون از مغز استخوان شروع میشود. مغز استخوان، سلولهای بنیادیاش را به گلبول سفید، گلبول قرمز و پلاکت تبدیل میکند. این عناصر که وارد خون میشوند، وظیفه حفاظت از بدن در مقابل بسیاری از عفونتها را دارند. در زمانی که فرد به سرطان خون مبتلا میشود، گلبولها بصورت کنترل نشده تولید میشوند و اختلال شدیدی در بدن و خون ایجاد میکنند که این اتفاق باعث از دست رفتن خاصیت محافظتی خون میشود. سرطان خون لوکمی یا لوسمی، سرطان خون لنفومی، سرطان خون میلوما سه نوع سرطان خون است که هرکدام بخشی از بدن را مورد ضربه قرار میدهد.
تشخیص سرطان خون
در هرکدام از انواع سرطان خون علائمی مخصوص دیده میشود. برای مثال در نوع لوکمی فرد سیستم دفاعی بدنش را از دست میدهد و در مقابل ضعیفترین بیماریها توان دفاع ندارد. در ناحیه شکم و طحال دچار دردهای شدید میشود و خونریزی و کبودی نیز از علائم دیگر است. سرطان خون لنفومی که دقیقا غدد لنفاوی فرد را مورد حمله قرار داده است با کاهش وزن شدید، ورم کردن غدد لنفاوی، دردهای قفسه سینه و کم خونی همراه است. در نوع سوم سرطان خون یعنی میلوما، فرد با دادن آزمایش متوجه میشود که خونش پروتئین و کلسیم زیادی تولید میکند.
سرطان خون چه کسانی را تهدید می کند؟
سرطان خون در کمین افرادی است که مواد شیمیایی به بدنشان نفوذ کرده است. این مواد میتواند از طریق بمباران هستهای حتی در برخورد با والدین فرد، به جنین منتقل شود و در بستر مناسب خودش را نشان دهد. همچنین افراد سیگاری شدیدا در معرض انواع سرطانها به ویژه سرطانخون هستند. قرار گرفتن در هوای مسموم شیمیایی و کار کردن در کارخانهها، چاقی و مصرف بیش از اندازه پروتئین و درگیر شدن با یک بیماری جدی مثل ایدز باعث میشود تا افراد بیشتر از بقیه مردم در معرض سرطان خون قرار بگیرند.
ابتلا به سرطان خون
از زمان ابتلا به سرطان خون تا حادشدن این بیماری ممکن است تنها چند روز طول بکشد. زنده ماندن و رد کردن بیماری خطرناکی مثل سرطانخون ارتباط مستقیم با رویکرد بیمار دارد. هر آنچه باعث تحریک گلبولهای خونی بیمار میشود در دورهی درمان برای بیمار بسیار خطرناک است. از این رو توصیه میشود بیماران در زمانی که بیماریشان تشخیص داده شد به هیچعنوان در معرض هیچ نوع دودی مستقیما یا غیر مستقیم قرار نگیرند. در این دوران فرد باید یک رژیمغذایی مناسب داشته باشد و از مصرف غذاهای چرب با کلسترول بالا خودداری کند.
پیشگیری از سرطان خون
اگر ژنتیک در جسم فرد خودش را دخالت ندهد، قرارداشتن در شرایط درست محیطی باعث میشود تا در بسیاری از مواقع شخص درگیر هیچ نوع بیماریای نشود. از این رو توصیه میشود افراد با داشتن رژیم غذایی مناسب، ورزش کردن و سالم زندگی کردن، خودشان را از چنگ بسیاری از بیماریها رها کند. افرادی که سرطان یکی از بیماریهای غالب در خانوادهشان است، بهتر است در رعایت این نکات بیش از بقیه بکوشند. بیمارانی که به سرطانخون دچارند بهتر است دورهی درمانشان را در محیطی به دور از آلودگی بگذرانند.
عواملی که بروز سرطان خون را تضمین می کند
سیگار کشیدن، مصرف چربی و کلسترول بیش از اندازه، چاقی افراطی، مصرف پروتئین بیش از اندازه، در معرض پرتوهای شیمیایی قرار گرفتن، زندگی در محیطهای آلوده و پردود و بیماریهایی از قبیل سرماخوردگی پشت سر هم در فرد نیز باعث میشود تا بدن دفاع خودش را از دست بدهد و به کوچکترین تحریکاتی خیلی زود واکنش نشان دهد و فردی که در معرض این عوامل است زودتر از بقیه گرفتار میشود. مصرف بیش از اندازه ویتامینها و مکملها، غذاهای چرب و خواب نامنظم نیز باعث میشود تا به سرطان خون هرچه بیشتر نزدیک شویم.
سرطان خون حاد ، سرطان خون خفیف
سرطان خون بسته به نوع کیستهایی که در خون در حال فعالیت هستند و اختلالی که در بدن بوجود می آورند حاد و خفیف هستند. بسیاری از مردم که اطلاعات کمی نسبت به سرطان دارند، با شنیدن نام سرطان خون، امید به زندگی را از دست میدهند اما نمیدانند که این بیماری تا درصد زیادی قابل درمان است. هرچه سن ابتلا به این بیماری کمتر باشد احتمال درمان بیشتر است. سرطان خون بدخیم حاصل تکثیر سلولهایی است که بطور بدخیم در مغز استخوان رشد میکنند و باعث اختلال در خون و گلبولسازی میشود.
سرطان خون در سنین مختلف
یکی از شایعترین سرطانها میان کودکان سرطان خون است. کودکان در سنین پایین به دلیل ضعف در سیستم دفاعی به سرعت به بیماریهای ویروسی و عفونی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا مبتلا میشوند، اگر از کودک در مقابل این بیماریها محافظت نشود، سرطان خون در کمین اوست. غذای نامناسب و حاوی چربی و پروتئین بسیار بالا از عوامل خطرساز در مقابل سرطان است. همچنین سرطان خون در افراد مسن با نشانههای مختلف از جمله پوکی استخوان بروز پیدا میکند. در افراد پیر و کودکان بدلیل پایین بودن سطح سیستم دفاعی بدن سرطان خودش را بیش از بقیه نشان میدهد.
درمان سرطان خون
درمان سرطان خون توسط شیمیدرمانی، پرتودرمانی و پیوند مغز استخوان انجام میگیرد. اخیرا با ساختن بسیاری از داروهای گیاهی و شیمیایی ضدسرطان باعث افزایش طول عمر بسیاری از بیماران شده اند. این داروها از روند تکثیر گلبولهای سفید و پروتئینسازی بیش از اندازه جلوگیری میکند. بدن برخی از افراد به این درمانها جواب نمیدهد و این داروها نمیتوانند از روند تکثیر پیشگیری کنند اما در درصد بالایی بیماران درمان میشوند و داروها از رشد سلولهای بیمار و اختلالی که در بدن بوجود میآورنند جلوگیری میکنند.