کم تر شخصی است که در این روزها  نام قرص های آرامبخش را نشینده باشد. موضوعی که در میان، بسیار هشدار دهنده است پایین آمدن سن استفاده از این قرص ها است. با وجود آنکه قرص های آرامبخش برای درمان بیماری های روحی و روانی تجویز می شود اما امروزه این قرص ها بیشتر برای مقابله با بی خوابی استفاده می گردد بدون آنکه مصرف کنندگان از خطرات ناشی از استفاده آن آگاه باشند. نکته جذاب روی آوردن مصرف کنندگان به سمت این قرص ها تأثیر سریع آن بر روی بدن است، غافل از آنکه چه خطراتی در پیش روی آن هاست.

در دنیای پر تنش امروز که اضطراب و دلهره توأم با اندوه فراوان روز به روز زیادتر می‌شود، این دسته از داروها خریدار بسیار دارند. به‌جرئت می‌توان گفت که کمتر خانه‌ای را می‌توان یافت که قرص های آرام‌بخش مثل نقل و نبات در آن وجود نداشته باشد. اغلب پس از مراجعه به پزشک و پایان دوره مصرف این داروها، مجددا با همان نسخه قبلی و بدون هماهنگی با پزشک معالج، نسبت به تهیه آن اقدام و مصرف آن را ادامه می‌دهند. در صورتی که این داروها برای دوره محدودی تجویز می‌شوند و برای مصرف بلند مدت آن ها حتما باید نظر پزشک را مجددا جویا شد. ضمن اینکه باید یادآور شد.

اولین خطر استفاده از قرص های آرامبخش وابستگی شدید فرد به آن است و کم شدن تأثیر دوز مصرف  دارو  بر بیمار و در نتیجه  بالارفتن دوز مصرف آن است.

تاثیر منفی قرص های آرامبخش

بیمار پس از یک دوره ­ی مصرفی از قرص ­های آرامبخش احساس نیاز شدیدی به آن ها پیدا می­‌کند و بدون استفاده از آن، بدن شخص نمی‌­تواند خود را به حالت قبلی بازگرداند و شدیدا به مصرف این داروها نیاز پیدا می‌کند. قرص‌ های آرامبخش  اثرات زیان باری بر روی کبد، سیستم دفاعی  و در نهایت روی مغز دارند. بیمار پس از مصرف مداوم این قرص ها به سردرد، انواع میگرن دچار می شود. در ابتدای مصرف ممکن است شخص به آرامش و خوابی آرام دست پیدا کند اما به مرور استفاده از قرص های آرامبخش بر روی بدن فرد بیمار تأثیر عکس گذاشته و شخص به افسردگی مبتلا می شود. بدن شخص دیگر به حالت اولیه اش باز نمی‌گردد و در برابر بیماری ها قادر به دفاع از خود نیست و در نهایت شخص به این قرص ها اعتیاد پیدا می کند.

برای مثال و شفاف شدن خطر استفاده از قرص های آرامبخش در اینجا به بررسی عوارض جانبی یکی از پر مصرف ترین قرص "دیازپام" می پردازیم:

قرص آرامبخش دیازپام برای مقابله با اضطراب؛ نشانه‌های سندرم قطع مصرف الکل مثل پریشانی و لرزش؛ درمان مکمل برای اسپاسم‌های ماهیچه اسکلتی؛ درمان مکمل برای برخی از تشنج‌ها تجویز می‌شود. اما عوارض جانبی آن شامل خواب‌آلودگی؛ احساس خستگی و کوفتگی؛ ضعف ماهیچه‌ها؛ ناهماهنگی یا بی‌نظمی حرکات عضلانی؛ سردرد؛ لرزش؛ سرگیجه؛ خشکی دهان یا بزاق بیش‌ازحد؛ حالت تهوع؛ یبوست است و عوارض جانبی شدید آن شامل تشدید تشنج که ممکن است با بالارفتن تعداد حملات و شدید شدن آن همراه باشد.تغییرات مغزی مثل  افسردگی، سردرگمی، احساس چرخیدن اتاق دور سر، دید دوتایی یا تار، فکر خودکشی و از دست دادن حافظه باشد.

همچنین در برخی مواقع واکنش‌های غیرمنتظره همراه با نشانه‌هایی مثل هیجان بیش‌ازحد، اضطراب، توهم، شدت اسپاسم های ماهیچه‌ای، مشکل خواب و پریشانی، مشکلات کبد که با نشانه‌هایی شامل زرد شدن پوست یا سفیدی چشم‌ها (یرقان)، مشکلات مثانه مثل عدم توانایی دفع و نگه داشتن ادرار، خماری که با نشانه‌هایی مثل لرزش، دردهای شکمی یا عضلانی، عرق کردن و تشنج همراه می‌شود.

یکی دیگر از قرص های آرامبخش پر مصرف قرص آلپرازولام  است که با نام‌های تجاری مختلفی مانند زاناکس عرضه می‌شود، دارویی تجویزی است که برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده می‌شود. آلپرازولام برای درمان اختلال اضطراب فراگیر، اضطراب مرتبط با افسردگی و اختلال هراس یا وحشت‌زدگی تجویز می‌شود. از این دارو برای درمان افسردگی نیز استفاده می‌شود و اما عوارض ناش از مصرف این قرص آرامبخش شامل افسردگی؛ فکر کردن به خودکشی؛ آسم یا سایر مشکلات تنفسی؛ مشکلات کبدی یا مشکلات کلیوی وابتلابه بیماری صرع یا تشنج می باشد. مصرف درازمدت و اعتیاد به آلپرازولام، موجب افسردگی، روان پریشی و رفتارهای تهاجمی یا تکانشی می‌شود.

مسئله بسیار مهم و هشدار دهنده این است که بدون مشورت با پزشک نمی توان این قرص ها را قطع کرد زیرا قطع ناگهانی مصرف این دارو می‌تواند موجب بدتر شدن شرایط فرد بیمار شود. برای مثال قطع مصرف آلپرازولام باعث اضطراب؛ فکر کردن یا دست زدن به خودکشی؛ مشکل خواب؛ تاری دید؛ تشنج؛ تعریق؛ پرخاشگری؛ افسردگی می گردد.

 استفاده بدون تجویز دکتر و مصرف خودسرانه قرص های آرامبخش، تحقیق نکردن درباره عوارض قرص های مصرفی و جدی نگرفتن عوارض جانبی این دسته از قرص ها باعث ابتلا به بیماری و مشکلاتی خواهد شد که رهایی از آنها صد ها بار سخت تر و دشوارتر از مشکل اولیه بی خوابی است. پس چه بهتر است، قبل از مصرف قرص های آرامبخش با مشورت دکتر انجام گیرد.