منتشر کننده
خون ریزی بینی از جمله مسائلی است که گرچه به وفور اتفاق می افتد اما باز هم به محض دیدن آن ممکن است افراد زیادی باشند که احساس ترس کنند. خوشبختانه این موضوع در اکثر موارد نشان دهنده یک مشکل جدی پزشکی نیست و خطری فرد را تهدید نخواهد کرد اما از آنجایی که ممکن است برای همه اتفاق بیوفتد و شاید تا این لحظه نیز درصد زیادی از ما دچار خون ریزی بینی شده باشیم؛ خواندن این مطلب خالی از لطف نیست.
در این مطلب می خواهیم به بررسی علل شایع خون ریزی و از همه مهم تر نحوه برخورد با آن ها بپردازیم. بینی از آن دست ارگان هایی است که عروق خونی زیادی دارد. این عروق در نزدیکی سطح پوست قرار می گیرند و در سطح قدامی یا جلویی و خلفی یا پشتی بینی دیده می شوند. متاسفانه این عروق بسیار شکننده هستند؛ در نتیجه ممکن است با کوچکترین اتفاقی پاره شوند و بینی دچار خون ریزی شود.
این عروق در بزرگسالی نیز شکننده باقی می مانند پس نمی توان گفت که خون ریزی بینی مختص کودکان است و هیچ بزرگسالی آن را تجربه نمی کند اتفاقا در بزرگسالان و هم چنین کودکان 3 تا 10 سال شیوع بیشتری دارد.
علت خون ریزی بینی
در ابتدا بهتر است بگوییم که خون ریزی گهگاه بینی که بسیار نادر تجربه می کنید بیانگر این نیست که سلامت شما در معرض خطر است و می توانید به راحتی از کنار آن عبور کنید اما اگر به صورت مکرر این اتفاق برای شما می افتد بهتر است سریعا یک قرار ملاقات با پزشک خود ترتیب دهید.
هوای خشک:
شایع ترین علت خون ریزی بینی، تنفس در هوای خشک است. زندگی در آب و هوای خشک و استفاده از سیستم گرمایش مرکزی می تواند غشاهای بینی را که بافت های داخل بینی هستند خشک کند. این خشکی باعث ایجاد پوسته در داخل بینی می شود. پوسته به راحتی تحریک می شود و دچار خارش می شود به همین دلیل با خارش یا آسیب به آن بینی به راحتی دچار خون ریزی خواهد شد.
مصرف آنتی هیستامین و ضد آلرژی ها:
در مقالات قبلی به صورت مفصل در مورد تعریف صحیح کلماتی از قبیل آلرژی و آلرژن و حتی مکانیسم وقوع یک حمله آلرژیک صحبت کردیم. قبل از اینکه به بررسی این گزینه بپردازیم؛ اگر دوست دارید درمورد آلرژی بیشتر بدانید و از معجزات اسانس های گیاهی در این حیطه مطلع شوید پیشنهاد می کنیم که آن مقاله را از دست ندهید.
مصرف آنتی هیستامین ها و ضد احتقان ها برای آلرژی، سرما خوردگی یا مشکلات سینوسی نیز می تواند غشای بینی را خشک کرده و باعث خون ریزی بینی شود.
از علل دیگر خون ریزی بینی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
گیرکردن جسم خارجی در بینی:
از آنجایی که این مورد در کودکان بسیار اتفاق می افتد و می تواند برای آنان خطر آفرین باشد؛ توضیح مفصل تری در این باره خواهیم داد.
کودکان موجودات کنجکاوی هستند که همیشه مشغول پرسیدن سوالاتی درباره محیط اطرافشان هستند. یکی از خطراتی که می تواند در نتیجه این کنجکاوی رخ دهد این است که کودک شما ممکن است اشیاء خارجی را در دهان، بینی یا گوش خود قرار دهد. اگرچه اغلب اتفاق خاصی نمی افتد، اما می تواند خطر خفگی ایجاد کند و کودک شما را در خطر صدمات یا عفونت های جدی قرار دهد.
وجود جسم خارجی در بینی به این معنی است که جسمی در بینی وجود دارد که به طور طبیعی قرار نیست وجود داشته باشد. این موضوع در کودکان زیر 5 سال بیشتر دیده می شود چرا که با افزایش سن، کودک در نتیجه تربیت و یادگیری باید ها و نباید ها می تواند از انجام کار های خطرناک خودداری کند.
رایج ترین اقلامی که در بینی کودکان مشاهده است به شرح زیر است:
- اسباب بازی های کوچک
- تکه های پاک کن
- غذا
- خاک رس
- باتری های دکمه ای
البته که همه این موارد به دلیل وارد کردن جسم به داخل بینی توسط خود کودک نیست؛ گاها ممکن است کودک قصد بوییدن یک چیز را داشته باشد و با بوییدن، آن را وارد مجرای بینی خود کند. در نتیجه مراقبت و توجه پدر مادر به بازی کودک بسیار الزامی است.
راه افتادن آب از بینی و وجود مشکلات تنفسی از علائم شایع وجود یک جسم خارجی در بینی است. آبی که از بینی به راه می افتد شفاف، خاکستری و یا حتی خونی است. در صورتی که این مایع بد بو است می تواند نشان دهنده یک عفونت در مجرای بینی باشد.
درباره مشکلات تنفسی بهتر است به صدای تنفس فرزند خود گوش کنید. اگر این صدا چیزی شبیه سوت زدن یا شبیه به این ها بود می توانید حدس بزنید که یک جسم خارجی در مجرای بینی او گیر کرده است.
خارج کردن این جسم به سادگی قابل انجام است اما قبل از شروع هر کاری آرامش خود و فرزندتان را حفظ کنید و به آرامی مراحل گفته شده را انجام دهید:
به کودک خود توضیح دهید که از بوییدن و انجام دم عمیق خودداری کند و تا اطلاع ثانوی از دهان تنفس کند. استشمام می‌تواند باعث شود که شیء به سمت بالای بینی حرکت کند و خطر خفگی را به همراه داشته باشد.
گاهی اوقات جسمی که گیر کرده است با یک دمیدن ساده به سمت بیرون، خارج می شود و نیازی به استفاده از ابزار خاصی ندارد. بهتر است در مرحله اول این کار را امتحان کنید و اگر متوجه شدید که این جسم با یک دمیدن ساده به بیرون نمی آید به سراغ کار های جدی تر بروید.
برای این کار شما تنها به یک موچین نیاز دارید؛ توجه داشته باشید که موچین های بسیار کوچک ممکن است جسم را در خلاف جهت و به سمت عقب هل دهد. اگر نتوانستید جسم را با موچین به بیرون بکشید دیگر وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید.
پزشک برای کاهش درد کودک و بهتر انجام شدن کار، از بی حس کننده های موضعی به صورت قطره یا اسپری استفاده خواهد کرد و با ابزار های مخصوص جسم را خارج می کند. در نهایت برای درمان یا پیشگیری از عفونت، پزشک ممکن است تصمیم به تجویز آنتی بیوتیک بگیرد.
- محرک های شیمیایی
- واکنش آلرژیک
سیستم ایمنی بدن شما مسئول دفاع از بدن در برابر باکتری ها و ویروس ها است. در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن شما در برابر موادی که معمولاً تهدیدی برای بدن انسان نیستند، دفاع می کند. به این واکنش بدن انسان، واکنش آلرژیک گفته می شود. کالج آمریکایی آلرژی، آسم و ایمونولوژی (ACAAI) گزارش می دهد که بیش از 50 میلیون نفر در ایالات متحده به نوعی از آلرژی مبتلا هستند.
آسیب به بینی:
تروما یا آسیب های بینی به هر گونه آسیبی گفته می شود که بینی و نواحی اطراف آن را تحت تاثیر قرار می دهد. در حقیقت موقعیت بینی شما باعث می شود استخوان های بینی، غضروف ها و بافت نرم شما در برابر آسیب های خارجی آسیب پذیر باشند. علائم ترومای بینی بسته به نوع و میزان آسیب می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. در ادامه به شایع ترین علائم آسیب اشاره می کنیم:
- درد داخل و اطراف بینی
- خون ریزی بینی
- کبودی اطراف چشم
- تورم صورت
- انحراف شکل بینی
- از دست دادن حس بویایی
در کنار قرار گرفتن جسم های خارجی در بینی، استنشاق مواد مخدر مانند اسنیف کردن کوکائین نیز می تواند موجب آسیب به بینی و افزایش ریسک خون ریزی از آن شود.
- عطسه های مکرر
- عفونت تنفسی فوقانی
دوز های بالای آسپرین:
آسپرین یکی از رایج ترین داروهای بدون نسخه برای درمان دردهای خفیف ناشی از سردرد، دردهای عضلانی، دندان درد و دردهای قاعدگی است. همچنین می توانید از آن برای کاهش موقت تب نیز استفاده کنید. آسپرین یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) است. سایر NSAID ها شامل ایبوپروفن (Advil، Motrin) و ناپروکسن (Aleve، Naprosyn) هستند و به روشی مشابه برای کاهش میزان پروستاگلاندین تولید شده در بدن شما کار می کنند. پروستاگلاندین یک ماده طبیعی است که اکثر سلول های بدن شما آن را می سازند. در واقع سلول های شما پروستاگلاندین‌ها را زمانی که زخمی می‌شوید آزاد می‌کنندتا به التهاب بدن شما کمک می کنند که اثرات مختلفی از جمله تورم، تب و افزایش حساسیت به درد ایجاد می کند.
عوارض جانبی شایع آسپرین عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- معده درد
- سوزش سردل
عوارض جانبی جدی آسپرین گرچه نادر است اما بسیار قابل توجه است. در نتیجه بهتر است قبل از مصرف خود سرانه این دارو با پزشک خود مشورت کنید و از حد تعیین شده تجاوز نکنید.
- فشار خون بالا
- اختلالاتی در مسیر انعقاد خون
- سرطان
با توجه به مکان عروق می توان خون ریزی های بینی را به دو دسته خون ریزی قدامی و خون ریزی خلفی تقسیم بندی کرد:
خون ریزی قدامی بینی:
خون ریزی قدامی بینی به صورت خون ریزی از سوراخ های بینی که عمدتا یک طرفه نیز هستند دیده می شود. برای درمان این نوع از خون ریزی ها نیاز به انجام کار سختی نیست. تنها کافیست بنشینید و قسمت نرم بینی خود را فشار دهید. مطمئن شوید که سوراخ های بینی کاملا بسته هستند و برای تنفس نیز کمی به جلو خم شوید و از راه دهان تنفس کنید.
واضح است که با بسته نگه داشتن سوراخ های بینی نباید دراز بکشید چرا که دراز کشیدن موجب می شود خون را ببلعید و وارد معده خود کنید و در نهایت دچار تحریک معده شوید. بعد از 10 دقیقه سوراخ های بینی خود را رها کنید و بررسی کنید که آیا خونریزی متوقف شده است یا خیر. اگر خونریزی ادامه داشت این مراحل را تکرار کنید.
همچنین می توانید از کمپرس سرد روی پل بینی خود استفاده کنید یا از اسپری ضد احتقان بینی برای بستن رگ های خونی کوچک بهره ببرید. اگر به تنهایی قادر به جلوگیری از خونریزی بینی نیستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است خون ریزی بینی خلفی داشته باشید که به درمان تهاجمی تری نیاز دارد.
خون ریزی بینی خلفی:
اگر دچار خون ریزی از خلف بینی هستید بدین معناست از پشت بینی خون وارد گلوی شما می شود. خوشبختانه این نوع خون ریزی شیوع کمتری دارد اما عواقب جدی تری به همراه دارد. خون ریزی خلفی بینی در خانه غیر قابل درمان است و باید سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: رویای شما در خواب به شما چه می گوید؟
سوزاندن یا کوتریزاسیون چیست؟
یک تکنیک پزشکی به نام کوتریزاسیون نیز می تواند خونریزی های مداوم یا مکرر بینی را متوقف کند. این تکنیک شامل سوزاندن رگ های خونی بینی توسط پزشک یا با استفاده از یک دستگاه گرم کننده یا نیترات نقره است. پزشک ممکن است بینی شما را با پنبه، گاز یا فوم بپوشاند و یا از کاتتر بالونی برای اعمال فشار به رگ های خونی شما و توقف خونریزی استفاده کنند.
چگونه از خونریزی بینی جلوگیری کنیم ؟
راه های مختلفی برای جلوگیری از خونریزی بینی وجود دارد. برای مثال:
- برای مرطوب نگه داشتن هوا از یک مرطوب کننده در خانه خود استفاده کنید.
- از وارد کردن دست خود به صورت مکرر به داخل بینی خودداری کنید
- مصرف آسپرین را محدود کنید چرا که با رقیق کردن خون می تواند ریسک ایجاد خون ریزی بینی را بالا ببرد.
- از آنتی هیستامین ها و ضد احتقان ها در حد اعتدال استفاده کنید زیرا خشکی بینی را به همراه دارند.
- از اسپری یا ژل سالین برای مرطوب نگه داشتن مجاری بینی استفاده کنید.
تشخیص خون ریزی بینی:
هیچ عکس برداری ویژه یا آزمایش مخصوص خون ریزی بینی وجود ندارد و پزشک با معاینات فیزیکی دقیق و نوشتن یک سری آزمایش روتین و معمول به تشخیص می رسد. از جمله آزمایش هایی که پزشک ممکن است در خواست کند؛ شمارش کامل خون (CBC) است که یک آزمایش خون برای بررسی اختلالات خونی است. آزمایش دیگر زمان ترومبوپلاستین جزئی (PTT) است که یک آزمایش خون است و بررسی می کند چقدر طول می کشد تا خون شما لخته شود.
از موارد دیگر پاراکلینیکی که برای تشخیص به کمک پزشک می آیند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آندوسکوپی بینی
- سی تی اسکن بینی
- اشعه ایکس از صورت و بینی
منابع:
https://www.healthline.com/health/nosebleed#causes
https://www.healthline.com/health/nasal-trauma
https://www.healthline.com/health/pain-relief/is-aspirin-nsaid
https://www.healthline.com/health/allergies/allergic-reaction
