سردرد از دردهای رایجی است که می تواند شما را به طور موقت یا طولانی مدت درگیر کند. اگر به میگرن مبتلا باشید، احتمالا می دانید که بعضی از غذاها و نوشیدنی ها می توانند در شروع حمله میگرن نقش داشته باشند. اما شاید اطلاع نداشته باشید که گنجاندن بعضی از خوراکی ها در برنامه غذایی در درمان سردرد موثر است. در حقیقت، غذا اولین دارویی است که روی سردرد تاثیر دارد. بعضی از غذاها و نوشیدنی ها برای تسکین سردرد مفیدند، اما بعضی از آن ها به عنوان محرک سردرد شناخته می شوند. اگر می خواهید این مشکل آزاردهنده را به کمک رژیم غذایی کنترل کنید، توصیه می کنیم که این مقاله را تا انتها بخوانید.
بهترین خوراکی ها برای درمان سردرد
سردرد ممکن است اولیه باشد، به این معنی که هیچ بیماری خاصی در بروز آن نقش نداشته باشد یا ثانویه باشد و به دلیل ابتلا به یک بیماری زمینه ای ایجاد شود. بیش از 150 نوع سردرد اولیه و ثانویه وجود دارد که بهتر است با انواع رایج آن آشنا شوید:
- میگرن:
باعث درد شدید ضربان دار در یک طرف سر یا گردن می شود و معمولا با علائمی مانند حساسیت به نور و صدا، حالت تهوع و تغییر بینایی همراه است.
- سردرد تنشی:
باعث درد خفیف تا متوسط می شود، به طوریکه بعضی از افراد احساس می کنند یک نوار دور سرشان بسته شده است.
- سردرد خوشه ای:
باعث درد شدید، غالبا در یک سمت سر یا اطراف یک چشم، می شود و ممکن است با علائم دیگری مانند ترشح از بینی یا آبریزش چشم همراه باشد.
- سردرد سینوسی:
یک نوع سردرد ثانویه است که به دلیل افزایش فشار ناشی از التهاب رخ می دهد. احتقان یا آبریزش بینی، تورم صورت و خارش چشم ها از جمله علائمی هستند که همراه با سردرد سینوسی مشاهده می شوند.
موز
چنانچه به دنبال یک راهکار سریع و آسان برای جلوگیری از حمله میگرن می گردید یا می خواهید از افت قند خون که باعث سردرد می شود جلوگیری کنید، به جای آبنبات و سایر تنقلات شیرین موز بخورید. موز به سرعت به بازیابی انرژی بدن کمک می کند و به دلیل داشتن منیزیم برای افراد مبتلا به سردرد مفید است. در یک عدد موز 74 درصد آب وجود دارد. بنابراین، مصرف آن مانع کم آبی بدن می شود.
بیشتر بخوانید: بیماری گال چیست؟
هندوانه
92 درصد وزن هندوانه از آب تشکیل شده است و به همین دلیل جزء غذاهای مفید برای سردرد طبقه بندی می شود. دریافت مایعات از طریق نوشیدن آب و مصرف غذاهای حاوی آب به هیدراته نگه داشتن بدن کمک می کند. آمارها نشان می دهد از هر سه فرد مبتلا به میگرن یک نفر از کم آبی بدن به عنوان محرک سردرد یاد می کند. بسیاری از میوه ها و سبزیجات می توانند به تامین مایعات مورد نیاز بدن کمک کنند. هر چقدر این مواد غذایی تازه تر باشند، حاوی آب بیشتری هستند.
مغزها و دانه های خوراکی
کمبود منیزیم یکی از شایع ترین علل تغذیه ای سردردهای مداوم یا خوشه ای است. دانه های بزرک، تخمه کدو حلوایی و دانه های چیا همگی از منابع خوب منیزیم به شمار می روند و به درمان سردرد کمک می کنند. تخمه کدو حلوایی سرشار از فیبر است و از یبوست که گاهی اوقات با میگرن همراه است، جلوگیری می کند. از سایر مواد غذایی مملو از منیزیم می توان به بادام هندی اشاره کرد.
دمنوش های گیاهی
نوشیدن چای و دمنوش های گیاهی می تواند به درمان سردرد کمک کند یا مانع بروز آن شود. دمنوش ها هم به تامین مایعات مورد نیاز بدن کمک می کنند و هم حاوی مواد تسکین دهنده درد هستند. نعناع فلفلی در کاهش فشار سینوسی موثر است. به گفته بنیاد میگرن آمریکا، التهاب و تورم سینوس ها باعث افزایش فشار سینوسی شده و شما را به سردرد سینوسی مبتلا می کند.
روغن نعناع فلفلی به عنوان یک روغن ضروری برای درمان سردرد یا میگرن استفاده می شود. شما می توانید این روغن را داخل یک لیوان آب داغ بریزید و سپس بخار آن را استنشاق کنید یا آن را بنوشید. در یک مطالعه مشاهده شد که چکاندن یک قطره روغن نعناع فلفلی رقیق شده در داخل بینی شدت سردردهای میگرنی را حدود 42 درصد کاهش می دهد.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد چای زنجبیل می تواند به درمان سردرد تنشی کمک کند. علاوه بر این، نوشیدن آبی که حاوی نصف قاشق چای خوری پودر زنجبیل است در کاهش شدت میگرن موثر است. بابونه اثر آرام بخش دارد و به رفع مشکلاتی مانند بی خوابی و اضطراب کمک می کند. به همین دلیل مصرف آن می تواند در درمان سردرد تنشی موثر باشد.
قهوه
مقادیر کم کافئین به درمان بعضی از انواع سردرد کمک می کند. چون قبل از شروع سردرد عروق خونی بزرگ می شوند و قهوه با منقبض کردن عروق خونی باعث باریک شدن آن ها می شود. با این حال، باید از زیاده روی در مصرف کافئین خودداری کنید. چون در بعضی از افراد کافئین محرک سردرد است یا بعد از اینکه اثرش از بین رفت باعث سردرد می شود.
زیاده روی در مصرف کافئین می تواند به سردردی منجر شود که سردرد ترک کافئین نامیده می شود. برای درمان این نوع سردرد باید یک فنجان قهوه بنوشید. به یاد داشته باشید که کافئین تا پنج ساعت در بدن باقی می ماند. بنابراین افرادی که به مصرف قهوه در وعده صبحانه عادت دارند، بعد از ترک آن ممکن است بعد از ظهرها دچار سردرد شوند. به افرادی که به این نوع سردردها مبتلا هستند، توصیه می شود که به تدریج دریافت کافئین را کاهش دهند یا از قهوه بدون کافئین استفاده کنند.
شکلات
در 45 گرم شکلات تلخ حدود 40 تا 50 میلی گرم کافئین وجود دارد که تقریبا معادل کافئین موجود در یک لیوان چای سبز یا نصف لیوان قهوه دم کرده است. بنابراین، مصرف یک سروینگ شکلات تلخ می تواند به درمان سردرد ناشی از ترک کافئین کمک کند.
انواع توت
مصرف غذاهای غنی از آنتی اکسیدان مانند توت فرنگی، تمشک و بلوبری به کاهش فشار سینوسی کمک می کند. این میوه های کوچک در معرض آفت کش ها قرار دارند. به همین دلیل، توصیه می شود تا حد امکان از توت های ارگانیک استفاده کنید.
قارچ
بعضی از بیماری های گوارشی شامل سوء جذب مواد مغذی و سندرم روده نشت کننده (افزایش نفوذپذیری روده) به بروز سردرد منجر می شوند. مصرف غذاهای حاوی ریبوفلاوین (ویتامین B2) مانند قارچ، کینوا، آجیل و تخم مرغ به درمان این نوع سردرد کمک می کند. بعضی از تحقیقات نشان می دهد که ریبوفلاوین در پیشگیری از میگرن موثر است.
ماست
بسیاری از افراد مبتلا به میگرن از مشکلات گوارشی مثل یبوست رنج می برند. کم آبی می تواند هم به سردرد و هم به یبوست منجر شود. ماست ساده یک ماده غذایی پروبیوتیک است که با بهبود وضعیت سلامت روده و تامین بخشی از مایعات مورد نیاز بدن می تواند به درمان هر دو مشکل کمک کند. با این حال، در بعضی از افراد مصرف محصولات لبنی باعث افزایش فشار سینوسی می شود و سردرد را تشدید می کند. این افراد می توانند از ماست های گیاهی که از بادام یا بادام هندی تهیه شده اند، استفاده کنند.
کلم بروکلی
تغییر هورمون ها، به ویژه در زنان مبتلا به میگرن قاعدگی، باعث شروع سردرد می شود. در این دسته از زنان کاهش هورمون استروژن که درست قبل از پریود رخ می دهد، به حمله میگرن منجر می شود. زنانی که از ابتلا به این نوع میگرن رنج می برند باید از سبزیجات چلیپایی استفاده کنند. چون این نوع سبزیجات تاثیر مثبتی روی هورمون استروژن دارند.
در سبزیجات چلیپایی ترکیبی به نام فیتواستروژن (استروژن گیاهی) وجود دارد که در بدن انسان می تواند هم اثر استروژن را تقلید کند و هم دارای تاثیرات ضد استروژنی باشد. تاثیرات ضد استروژنی بعضی از فیتواستروژن ها میزان استروژن را کاهش می دهد و از این طریق مانع ابتلای زنان به انواع خاصی از سرطان می شود. شواهد علمی نشان می دهد که فیتواستروژن ها در زنان یائسه تراکم استخوان را بهبود می بخشند و خطر بیماری های قلبی-عروقی را کاهش می دهند. علاوه بر این، در زنان غیریائسه به جلوگیری از حملات میگرن قاعدگی کمک می کنند.
اسفناج
اسفناج و سایر سبزیجات برگ دار منبع خوب منیزیم هستند و به همین دلیل مصرف آن ها می تواند از بروز میگرن جلوگیری کند. مطالعات مختلف نشان داده اند که در بسیاری از مبتلایان به میگرن میزان منیزیم یپایین است و به همین دلیل بسیاری از آن ها علاوه بر دارو از مکمل های حاوی منیزیم استفاده می کنند. به اعتقاد محققان، مکمل ها باید در کنار رژیم غذایی سالم مورد استفاده قرار بگیرند و نباید به طور کامل جایگزین غذاهای سالم حاوی منیزیم شوند. اگر می خواهید برای درمان سردرد از مکمل استفاده کنید، حتما با پزشکتان مشورت کنید.
لوبیای سیاه
هیپوگلیسمی واکنشی (کاهش قند خون پس از خوردن غذا) بسته به نوع غذاهای مصرفی می تواند به سردرد منجر شود. اگر به دلیل گرسنه ماندن دچار سردرد می شوید یا بلافاصله بعد از غذا خوردن سردرد به سراغ شما می آید، بهتر است از کربوهیدرات هایی استفاده کنید که سطح قند خون را ثابت نگه می دارند.
کربوهیدرات هایی که در لوبیای سیاه، کینوا، کدو و سبزیجات ریشه ای یافت می شوند، به حفظ ثبات قند خون کمک می کنند. چنین غذاهایی بار گلیسمی پایینی دارند و به همین دلیل بعد از مصرف آن ها قند خون در حد کم یا متوسط افزایش می یابد. در مقابل، غذاهایی مانند برنج سفید و غلات بسیار فرآوری شده سطح قند خون را بیشتر و سریع تر افزایش می دهند.
آب
آب بهترین نوشیدنی برای میگرن و سایر انواع سردرد است. حتی ممکن است بین کم آبی خفیف بدن با بروز سردرد ارتباط وجود داشته باشد. نوشیدن آب و هیدراته نگه داشتن بدن، یکی از ساده ترین کارهایی است که می توانید برای درمان سردرد یا پیشگیری از آن انجام دهید.
لیست غذاهای مضر برای میگرن و سایر سردردها
بعضی از غذاها می توانند به سردرد منجر شوند یا شدت آن را افزایش دهند. غذاهای محرک سردرد از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند، اما معمولا شامل موارد زیر می شوند:
- محصولات لبنی
- تخم مرغ
- مرکبات
- گوجه فرنگی
- نوشیدنی های الکلی
- محصولات حاوی گندم مانند ماکارونی، نان و شیرینی جات
- شکلات
- آجیل
- پنیر کهنه
علاوه بر این، بعضی از افزودنی های غذایی هم ممکن است در افراد حساس باعث سردرد شوند، از جمله:
- سولفیت ها
- نیتریت ها
- مونوسدیم گلوتامات (MSG)
- آسپارتام
نحوه شناسایی محرک های سردرد
با توجه به اینکه محرک های غذایی سردرد بین افراد مختلف متفاوت هستند، بهترین راه برای اینکه متوجه شوید کدام خوراکی ها باعث بروز سردرد میشوند این است که تمام غذاها و نوشیدنی هایی را که در طول روز می خورید، یادداشت کنید. هنگامی که دچار سردرد می شوید، به یادداشت های خود مراجعه کنید تا ببینید در آن زمان چه چیزی مصرف کرده اید.
سایر درمان های طبیعی سردرد
همه افراد با پرهیز غذایی یا گنجاندن بعضی از خوراکی ها در رژیم غذاییشان موفق به درمان سردرد نمی شوند. در این شرایط می توان از راهکارهای خانگی زیر کمک گرفت:
خواب کافی
داشتن یک روتین شبانه سالم و برخورداری از خواب کافی میتواند استرس را کاهش دهد و از این طریق به درمان سردرد کمک کند. نکاتی که باید رعایت کنید، عبارتند از:
- اجتناب از مواجهه با نور آبی قبل از خواب، مانند نور کامپیوتر، تلفن همراه یا تلویزیون
- انجام فعالیت های آرامش بخش مانند حرکات کششی، ماساژ یا تمرینات تنفسی
- دوش گرفتن با آب گرم
- افزایش میزان خواب شبانه به 7 تا 9 ساعت
صرف غذا در ساعت های منظمی از روز
استرس روزانه و مشغله کاری باعث می شود که بعضی از افراد در زمان های پراکنده ای از روز غذا بخورند یا وعده های غذایی خود را حذف کنند. علاوه بر این، استرس تمایل به مصرف میان وعده های ناسالم و سرشار از قند و چربی را افزایش می دهد. تنظیم زمان خوردن وعده های غذایی می تواند از افت قند خون و شروع سردرد پیشگیری کند.
کاهش استرس
استرس محرک مهمی برای سردرد به شمار می رود. به همین دلیل اگر بتوانید راهکارهای موثری برای کنترل آن پیدا کنید، کمتر دچار سردرد می شوید. عوامل کاهش دهنده استرس برای افراد مختلف کمی متفاوت هستند، با این حال رعایت نکات کلی زیر می تواند مفید باشد:
- ورزش کردن
- انجام تمرینات ورزشی مانند یوگا یا تای چی
- وقت گذراندن در طبیعت
- ماساژ درمانی
- رایحه درمانی
منابع:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/foods-for-headaches