شاید شنیده باشید که موها در دوران بارداری ضخیم و براق می شود. این فرضیه ممکن است برای برخی از زنان صادق باشد، زیرا به دلیل سطوح بالای هورمون استروژن، ریزش مو کند خواهد شد. با این حال، سایر مادران، ممکن است نازک شدن مو یا ریزش مو را در دوران بارداری یا در ماه های بلافاصله پس از تولد نوزادشان تجربه کنند. به هر حال، ریزش مو چه در دوران بارداری باشد و چه در خارج از دوران بارداری باشد، اتفاق خوشایندی نیست. در حالی که چنین ریزش مویی نگران کننده به نظر می آید، اما باید بگوییم که این نوع ریزش مو طبیعی است و می تواند ناشی از مواردی مانند هورمون ها، استرس بر بدن یا شرایط پزشکی که همراه با بارداری به وجود می آید، باشد.
در این مطلب هر آنچه که باید درباره ریزش مو در دوران بارداری بدانید را پوشش می دهیم و تمامی علت های این اتفاق را بررسی خواهیم کرد. در نظر داشته باشید که تمامی درمان های ذکر شده ممکن است برای شما مناسب نباشند و بهتر است با پزشک خود قبل از هر گونه اقدامی صحبت کنید.
علت ریزش مو در بارداری چیست؟
هم مردان و هم زنان به طور متوسط روزانه 50 تا 100 تار مو از دست می دهند. در دوران بارداری، افزایش سطح استروژن چرخه طبیعی ریزش فولیکول های مو را کند می کند. در نتیجه، برخی از زنان ممکن است در دوران بارداری موهای کمتری از دست بدهند. اما همیشه اینطور نیست.
تغییر هورمونی:
برخی از زنان ممکن است به دلیل استرس یا شوک دچار نازک شدن و ریزش مو شوند. این وضعیت تلوژن افلوویوم نامیده می شود و تعداد کمی از زنان را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار می دهد. سه ماهه اول بارداری ممکن است بدن را تحت فشار قرار دهد زیرا تعادل هورمون ها به طور چشمگیری برای حمایت از کودک در حال رشد تغییر می کند. استرس ممکن است تعداد بیشتری از موهای سر شما را، در حدود 30 درصد یا بیشتر، وارد فاز تلوژن یا «استراحت» چرخه زندگی مو کند. بنابراین، به جای از دست دادن میانگین 100 تار مو در روز، ممکن است 300 تار مو در روز از دست بدهید.
به طور کلی، تلوژن افلوویوم (TE) دومین شکل رایج ریزش مو است که توسط متخصصان پوست تشخیص داده شده است و زمانی اتفاق می افتد که تعداد فولیکول های مو که در حال رشد هستند تغییر کند. TE ابتدا به صورت نازک شدن مو در پوست سر ظاهر می شود. این نازک شدن ممکن است به یک ناحیه محدود شود یا در همه جا ظاهر شود. در برخی موارد شدید، TE می تواند باعث ریزش مو در نواحی دیگر مانند ابروها و ناحیه شرمگاهی شود.
ریزش مو به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است بلافاصله اتفاق نیفتد. این اتفاق، ممکن است دو تا چهار ماه طول بکشد تا متوجه نازک شدن شوید اما خوشبختانه این وضعیت معمولا بیش از شش ماه طول نمی کشد و منجر به ریزش موی دائمی نمی شود.
مسائل مربوط به سلامت بدن:
به همین ترتیب، مشکلات سلامتی ای که ممکن است در دوران بارداری ایجاد شود می تواند منجر به تلوژن افلوویوم شود و ریزش می تواند بسیار چشمگیر باشد، به خصوص اگر به عدم تعادل مداوم در هورمون ها یا ویتامین های ضروری مربوط باشد.
مشکلات تیروئید:
تشخیص اختلالات تیروئید، مانند پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید، ممکن است در دوران بارداری دشوار باشد. از بین این دو بیماری، کم کاری تیروئید شایعتر است و 2 یا 3 نفر از 100 زن باردار را تحت تاثیر قرار میدهد. ریزش مو یکی از علائم این مشکل همراه با گرفتگی عضلات، یبوست و خستگی است. از هر 20 زن حدود 1 نفر ممکن است پس از تولد نوزاد دچار مشکلات تیروئیدی (تیروئیدیت پس از زایمان) شود. در همه موارد، مشکلات تیروئید معمولاً با آزمایش خون تشخیص داده می شود.
کمبود آهن:
هموگلوبین پروتئین موجود در گلبول های قرمز شما است که وظیفه حمل اکسیژن به بافت های شما را بر عهده دارد. کمبود آهن زمانی اتفاق می افتد که شما گلبول های قرمز کافی برای رساندن اکسیژن به بافت های مختلف بدن ندارید. در زنان در سنین باروری، یکی از علل شایع کم خونی ناشی از فقر آهن، از دست دادن آهن در خون به دلیل قاعدگی شدید یا بارداری است. رژیم غذایی نامناسب یا برخی بیماریهای رودهای که بر نحوه جذب آهن توسط بدن تأثیر میگذارند نیز میتوانند باعث کمخونی ناشی از فقر آهن شوند. بدن شما در این دوران به آهن بیشتری نیاز دارد تا اکسیژن کافی برای نوزاد ایجاد کند. این کمبود می تواند باعث نازک شدن مو به همراه علائم دیگری مانند خستگی، ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس و سردرد شود. زنان باردار در معرض خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن هستند، به خصوص اگر بارداری آن ها نزدیک به هم باشد، چندقلو باردار باشند یا تهوع صبحگاهی شدید داشته باشند. این وضعیت با آزمایش خون نیز قابل تشخیص است. در حالی که ریزش مو با این شرایط دائمی نیست، ممکن است موهای شما به ضخامت طبیعی خود تا زمانی که سطح هورمون یا ویتامین به محدوده طبیعی بازگردد، برنگردند.
ریزش مو پس از زایمان:
بسیاری از زنان در عرض چند ماه پس از زایمان، ریزش مو را مشاهده می کنند که به طور کلی حدود چهار ماه پس از زایمان به اوج خود می رسد. این ریزش مو واقعی نیست، بلکه "ریزش بیش از حد مو" ناشی از افت هورمون استروژن است. باز هم این نوع ریزش مو تلوژن افلوویوم در نظر گرفته می شود. اگرچه ممکن است دیدن ریزش 300 یا بیشتر مو در روز بسیار آزاردهنده باشد، اما معمولاً بدون درمان خود به خود برطرف می شود.
علل دیگر:
توجه به این نکته مهم است که ریزش مو با تلوژن افلوویوم، معمولاً نازک شدن یکنواخت است. اگر متوجه لکهها یا کچلی شدیدتر شدید، ممکن است مشکلات دیگری در کار باشد. همچنین شرایط ژنتیکی و خودایمنی وجود دارد که چه باردار باشید و چه نباشید، می تواند باعث ریزش مو می شود. آلوپسی آندروژنیک (طاسی با الگوی زنانه) به دلیل کوتاه شدن فاز رشد فولیکول های مو و طولانی شدن زمان بین ریزش مو و رشد جدید ایجاد می شود.
آلوپسی آره آتا باعث ریزش موی تکهای در پوست سر و سایر قسمتهای بدن میشود. در این حالت ممکن است ریزش و رشد مجدد مو را تجربه کنید که غیرقابل پیش بینی یا دوره ای است. هیچ درمانی برای این نوع ریزش مو وجود ندارد، اما درمان های خاصی ممکن است به توقف ریزش و رشد مجدد مو کمک کند.
ضربه:
ریزش موهای شما ممکن است اصلا ربطی به بارداری یا شرایط ژنتیکی نداشته باشد. اگر اخیراً موهایتان را سفت می بندید، درمانهای زیبایی خاصی انجام دادهاید یا موهایتان را به طور تقریبی درمان کردهاید، ممکن است به چیزی مبتلا باشید که به آن آلوپسی کششی میگویند. التهاب فولیکول های مو می تواند منجر به ریزش مو شود. در برخی موارد، فولیکولهای شما ممکن است زخمی شوند که در نتیجه منجر به ریزش موی دائمی میشود.
بیشتر بخوانید: بیماری شریان پا می تواند منجر به قطع عضو شود
درمان ریزش موی مرتبط با بارداری:
ریزش مو در دوران بارداری و بعد از آن ممکن است نیاز به درمان خاصی نداشته باشد. معمولاً با گذشت زمان خود به خود برطرف می شود. پزشکان گاهی اوقات ماینوکسیدیل (روگین) را در صورتی که رشد مو به سطوح قبلی بازنگردد تجویز می کنند، اما این دارو برای استفاده در دوران بارداری بی خطر در نظر گرفته نمی شود. ماینوکسیدیل (Rogaine) یک محصول محبوب و کاربردی برای افرادی است که موهای نازک دارند. این محصول به صورت ژل یا فوم ارائه می شود و به صورت روزانه به صورت موضعی روی پوست سر استفاده خواهد شد. ماینوکسیدیل، ماده فعال کلیدی در روگین، بیش از سه دهه است که از زمان معرفی فرمول 2% در سال 1986 در بازار برای ریزش مو در دسترس بوده است.
ماینوکسیدیل دارویی بود که در ابتدا برای درمان فشار خون بالا ساخته شد. محققان مشاهده کردند افرادی که مبتلا به آلوپسی بودند و از ماینوکسیدیل برای فشار خون بالا استفاده می کردند، رشد مجدد مو را تجربه کردند و در نتیجه ماینوکسیدیل تبدیل به محبوب ترین درمان بدون نسخه جهان شد. مردم از سال 1986 از ماینوکسیدیل برای درمان ریزش مو استفاده می کنند. نحوه عملکرد ماینوکسیدیل کاملاً مشخص نیست. آنچه آشکار است این است که ماینوکسیدیل ریزش مو را در برخی افراد کاهش می دهد و در عین حال رشد مو را افزایش می دهد. در نظر داشته باشید که این دارو برای همه کار نمی کند.
ماینوکسیدیل همچنین به عنوان یک گشاد کننده عروق نیز طبقه بندی می شود؛ به این معنی که رگ های خونی شما را گشاد می کند تا خون در مکانی که به صورت موضعی استفاده شده، راحت تر جریان یابد. افزایش گردش خون در پوست سر می تواند بخشی از دلیل افزایش رشد موی سر ماینوکسیدیل باشد.
در مورد شرایطی مانند کمکاری تیروئید یا کمخونی فقر آهن، همکاری با پزشک برای یافتن دارو یا مکملهای ویتامینی که سطح شما را به حالت عادی برمیگرداند، باید به شروع چرخه رشد مجدد با گذشت زمان کمک کند.
اکثر درمانهای سایر بیماریها مانند آلوپسی آندروژنیک نیز در دوران بارداری توصیه نمیشوند. ممکن است پزشک به جای استفاده از داروها، درمان لیزری سطح پایین (LLLT) را که از امواج نور قرمز برای تحریک رشد مو استفاده می کند، پیشنهاد دهد.
بعد از زایمان چطور؟
برخی از داروها هنگام شیردهی ایمن هستند و برخی دیگر اینطور نیستند. برای مثال، Rogaine در صورت شیردهی ایمن در نظر گرفته نمی شود. بهترین منبع شما پزشکتان است تا به شما کمک کند مزایا و معایب گزینه های مختلف درمانی را بسنجید.
پیشگیری از ریزش موی بارداری:
ممکن است نتوانید کاری برای جلوگیری از ریزش مو در دوران بارداری انجام دهید. همه چیز به علت ریزش موی شما بستگی دارد اما موارد زیر می توانند کمک کننده باشند:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل:
روی دریافت کافی پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی مهم تمرکز کنید. همچنین ممکن است از پزشک خود در مورد بهترین ویتامین دوران بارداری برای شما بپرسید، بدون نسخه و با نسخه بودن این داروها تاثیر خاصی ندارد و شما باید توجه خود را معطوف به دریافت ویتامین های ضروری بکنید. از پزشک خود بپرسید که آیا داروها یا مکمل هایی که مصرف می کنید ممکن است به ریزش مو کمک کند.
از کش های مجکم مو، بستن مو به حالت دم اسبی و سایر مدل های مو که ممکن است موهای شما را بکشد صرف نظر کنید. برای بستن مو از پیچاندن، کشیدن یا مالیدن موهای خود صرف نظر کنید. موها را به آرامی بشویید و از یک شانه دندانه پهن استفاده کنید تا از کشیدن بیش از حد موها در هنگام باز کردن گره حین شانه کردن جلوگیری کنید. استراحت دادن به موها بدون اجرای کار های خشن مانند استفاده از رول های داغ، اتوهای فر یا روغن داغ و درمان های دائمی از جمله مواردی است که برای سلامت مو موثر است.
- صحبت کردن با پزشک:
گاهی اوقات نمی توان ریشه ریزش موی شما را به راحتی با معاینه فیزیکی مشخص کرد. در حالی که بیشتر موارد ریزش مو در دوران بارداری موقتی است، شرایط دیگری وجود دارد که ممکن است نیاز به درمان برای افزایش سطح ویتامین یا تنظیم سطح هورمون داشته باشد.
اگر قبلا موهایتان را از دست داده اید، شامپوها و نرم کننده های حجم دهنده را امتحان کنید. همچنین مدلهای خاصی از مدل مو وجود دارد، مانند باب کوتاه، که ممکن است به موهای شما کمک کند در حالی که دوباره رشد میکنند، پرتر به نظر برسند.
انتظار چه چیزی را در دوران بارداری باید داشت؟
ریزش مو در دوران بارداری - اگرچه شایع نیست - طبیعی است، به خصوص زمانی که به تغییرات هورمونی یا شرایط سلامتی خاص مربوط باشد. رشد مو باید با گذشت زمان یا با درمان علت زمینه ای از سر گرفته شود. ریزش مو بعد از بارداری حدود چهار ماه پس از زایمان به اوج خود می رسد. خبر خوب این است که شما به احتمال زیاد رشد طبیعی خود را در عرض شش تا نه ماه - تا اولین سالگرد تولد کودک خود - به دست خواهید آورد. اگر ریزش موی شما ادامه پیدا کرد یا متوجه علائم دیگری شدید، با پزشک خود تماس بگیرید تا ببینید آیا علت احتمالی دیگری مانند آلوپسی آره آتا یا آلوپسی آندروژنیک برای ریزش مو وجود دارد یا خیر.
منبع: