حضور در فضای‌های داخلی خوب و اصیل، نگاه عمیق و تحلیلی به نمونه‌های ارزشمند و تهیه کروکی و طراحی از آن‌ها همراه با ترسیم دیاگرام‌های تحلیلی و بررسی جزئیات اجرایی، شرط لازم برای شناخت عملی ابعاد مختلف هنر معماری داخلی و روش‌های اجرای موفق آن بوده و مقدمه خوبی را برای موفقیت شما فراهم می‌کند. طراحی دست آزاد در معماری داخلی متکی بر نگاه تحلیلی به فضاها و مبتنی بر مهارت‌های ترسیم دست آزاد شما، یکی از مهم‌ترین ابزار‌ها برای نمایش جوهره طرح‌ها و فضاهای داخلی و بهترین وسیله برای بیان ایده‌های طراحان و مجریان به دیگران است. کسب مهارت در طراحی و ارائه دست آزاد، مستلزم داشتن دقت نظر و دید تحلیلی، قدرت تجسم و تمرین مستمر و زیاد است.

طراحی از فضا و شناخت عناصر تشکیل دهنده فضای داخلی

توانایی طراحی از فضا و شناخت عناصر تشکیل دهنده فضای داخلی حائز اهمیت است. فضا، اصلی‌ترین عامل در معماری داخلی است. ما در میان فضاهای بسته یا باز حرکت و فعالیت می‌کنیم. فضا ذاتا شکل خاصی ندارد. فضا با وجود عناصر مادی و رابطه متقابل آن‌ها با یکدیگر، تعریف شده و معنی پیدا می‌کند. عناصر معماری با فرم، نقطه، خط، صفحه و حجم می‌توانند باهم دیگر ترکیب شوند و فضا را محدود و مشخص کنند. در معماری داخلی، این عناصر اساسی در قالب عناصر نقطه‌ای مانند لامپ، عناصر خطی مانند تیر‌ها و ستون‌ها، عناصر حجمی مانند کمد و مبلمان، عناصر صفحه‌ای مانند کف‌ها و دیوار‌ها باهم ترکیب شده و به فضاهای معماری شکل می‌دهند.

نقطه و عناصر نقطه‌ای در معماری داخلی

نقطه و عناصر نقطه‌ای در معماری داخلی، زاینده همه فرم هاست و مکانی را در فضا مشخص می‌کند. نشانگر یک موقعیت خاص مانند انتهای عناصر خطی یا گوشه احجام در فضا است و ممکن است ابعاد و اشکال مختلف داشته باشد. نقطه می‌تواند شکل‌های مختلفی داشته باشد. وقتی نقطه از مرکز زمینه خارج شود، مرکزیت خود را از دست داده و حالتی پویا پیدا می‌کند. نقطه در مرکز زمینه، حالت ثابت و قدرت سازماندهی عناصر اطراف خود را دارد. در هر صورت نقطه همانند اشکال مختلف روزن در سقف یا فرم‌های مختلف لامپ در فضا، یا تیزی گنبد، باید نسبت به زمینه خود کوچک، متمرکز، ایستا و بی جهت باشد.

خط و عناصر خطی در فضاهای داخلی

خط و عناصر خطی در فضاهای داخلی با توجه به کیفیات حسی و حالات بیانی که دارد در هنر و اشیای تزئینی نیز کاربرد گسترده‌ای پیدا می‌کنند. خط میتواند احساس استحکام، نرمش و سختی، حرکت و سکون تعادل و پویایی، سبکی و سنگینی، ملایمت و خشونت را در طرح ایجاد کند. برای نمایش عناصر فضاهای داخلی لازم است خطوط پیرامونی اشکال، محل تلاقی صفحات و خطوط لبه احجام با دقت ترسیم شوند، لذا خط، اصلی ترین عنصر در طراحی از فضاهای داخلی است. برای طراخی درست فضاهای داخلی، علاوه بر دیدن دقیق و درک صحیح عناصر، تمرین مستمر و کسب مهارت در ترسیم انواع خطوط لازم و ضروری است.

سطح و عناصر صفحه‌ای در معماری داخلی

سطح و عناصر صفحه‌ای در معماری داخلی اصلی‌ترین عناصر در شکل گیری کف‌ها، دیوار‌ها و سقف‌ها می‌باشند، که خود شکل دهنده فرم ساختمان و  فضاهای آن هستند. ویژگی‌های بصری، اشکال، سطوح، نحوه قرارگیری و رابطه آن‌ها در فضا، شکل و  کیفیات ویژه فضا را ایجاد می‌کنند. عوامل اثر گذار بر کیفیت سطح عبارتند از: الگو، رنگ، بافت و ماده به علاوه، سطوح در شمل گیری سایر عناصر معماری کاربرد وسیعی دارد. سطوح در معماری داخلی ممکن است مسطح، خمیده و یا کروی باشند و بسته به حالت آن‌ها در فضا کیفیت بصری ویژه ای پیدا می‌کند.

حجم و عناصر سه بعدی در معماری داخلی

حجم، یک عنصر بصری سه بعدی است، که فرم اصلی‌ترین ویژگی آن است. فرم ویژه یک حجم، شکل ظاهری و ساختار بصری آن را نشان می‌دهد که حاصل رابطه متقابل خطوط، اشکال و سطوح مرزی آن می‌باشد. حجم و عناصر سه بعدی در معماری داخلی، می‌تواند توپر یا تو خالی باشد که با سطوح، محدود و تعریف شده است. توده و فضا دو مفهوم و ساختار مکمل اند که ترکیب آن‌ها به معماری واقعیت می‌دهد. رویت فرم ها به فضا، بعد، مقیاس، رنگ و بافت می‌دهند و متقابلا فضاها کیفیت فرم‌ها را نمایان کرده و نشان می‌دهند و نیز هر دو محیط مناسب برای زندگی انسان را فراهم می‌آورند.

عناصر اصلی سازنده فضا در معماری داخلی

فضای معماری، با عناصر معماری محدود و تعریف می‌شود و با ترکیب مناسب دیوار‌ها، ستون ها، کف‌ها و سقف به هویت و کیفیت مورد نظر می‌رشد و شرایط لازم را برای ایجاد محیطی مانوس، مفید و قابل استفاده، زیبا و امن و مستحکم برای انجام همه فعالیت‌ها و شرایط مختلف زندگی، فراهم می‌آورد. عناصر اصلی سازنده فضا در معماری داخلی با استفاده از انواع روش‌های سازماندهی با هم ترکیب شده و به فضا شکل و کیفیت می‌دهند. فضاهای داخلی از طریق سقف و دیوار‌ها محصور شده و از فضاهای بیرون جدا می‌شود ولی با استفاده از بارشو‌ها با فضاهای بیرونی و مناظر طبیعی زیبا ارتباط برقرار می‌کند.

به کارگیری ترکیب بندی در معماری داخلی

در عالم طبیعت، ترکیب مناسب اجزای هر موجودی عامل بقا، رشد، تکامل و کارایی آن موجود است. ترکیب متوازن و سنجیده اعضای بدن، از سلول‌ها تا رگ ها، ماهیچه‌ها و استخوان‌ها و ساختار در هم تنیده و حساب شده آن‌ها است که جسم انسان را شایسته حضور روح، شعور، حیات و کمال کرده و امکان بقا و ادامه زندگی را برای او فراهم می‌سازد. به کارگیری ترکیب بندی در معماری داخلی موجب عملکرد مناسب، زیبایی و انتقال معانی و مفاهیم می‌شود. ترکیب عناصر معماری در یک فضا، مستلزم سازماندهی و استفاده از الگو هایی است که این عناصر را به صورت معنی داری به هم مرتبط کند و زمینه لازم را برای ایجاد یک کل واحد و معنی دار فراهم آورد.

فضای معماری

ورود به فضای معماری داخلی احساسی از محفوظ بودن، سرپناه داشتن و بسته بودن را ایجاد می‌کند. فرم، شکل و کیفیت عناصر تعریف کننده فضا، الگوی پنجره‌ها و درها و نحوه ترکیب آن‌ها با یکدیگر و نوع رابطه با فضای خارج، کیفیت فضای معماری را مشخص می‌سازد. زمانی که ما از کلماتی مانند اتاق نشیمن، بالکن یا انبار صحبت می‌کنیم، فقط منظورمان عملکرد، بزرگی یا کوجیکی فضا نیست، بلکه توجه به تفاوت مقیاس، تناسبات، کیفیت نور، ماهیت سطوح محصور کننده فضا، نحوه ارتباط با فضاهای مجاور و طبیعت و... مورد نظر است.

نمایش افراد و عناصر طبیعی، مبلمان و اشیا در معماری داخلی

نمایش افراد و عناصر طبیعی، مبلمان و اشیا در معماری داخلی برای زندگی و فعالیت بهتر انسان طراحی می‌شود. بهره برداری بهتر انسان از فضا مستلزم استفاده از لوازم و اشیای مختلف مانند مبلمان و اثاثیه، اشیا و لوازم، همراه با عناصر زیبای طبیعی است. ترکیب مناسب این عناصر عامل اصلی افزایش کارایی و ایجاد سرزندگی و زیبایی فضای معماری داخلی است. در طراحی و ترسیم فضاهای داخلی لازم است علاوه بر ابعاد فیزیکی فضا، مقیاس و تناسبات، شکل استقرار، فعالیت انسانی، مبلمان، اشیا و عناصر طبیعی با دقت مورد توجه قرار بگیرد. در طراحی دست آزاد، پس از طراحی خطی از عناصر اصلی فضا و ترسیم اجسام، افراد و عناصر طبیعی را به طراحی اضافه می‌کنیم.

نمایش نور، سایه، رنگ و بافت در معماری داخلی

نمایش نور، سایه، رنگ و  بافت در معماری داخلی از عوامل اثرگذار در فضاهای داخلی است و لازم است به نحو مناسبی در طراحی از فضاهای داخلی به کار برده شود. نور: نورعنصری روشن کننده است. بافت: خصیصه ویژه ای از سطح است که از ساختار سه بعدی آن ناشی می‌شود. سایه: به واسطه وجود نور، سایه و نیم سایه ایجاد می‌شود. رنگ: رنگ اشیا باعث شناخت بهتر اشیا شده و بر ادراک و احساسات انسان تاثیر می‌گذارد. نور، سایه، رنگ و بافت فضاها و عناصر تشکیل دهنده آن در معماری داخلی و طراحی از آن اهمیت بسزایی دارد. با نور، رنگ اشیا و فضاها قابل دیدن شده و یا تغییر می‌کند.

انواع خط و ترسیم آن‌ها در نقشه های معماری

از انواع خط و ترسیم آن‌ها در نقشه‌های معماری و فضاهای داخلی، بسته به کیفیت فضا استفاده می‌شود، که هرکدام احساس و محتوای ویژه‌ای دارند. خطوط ممکن است واقعی یا ذهنی، پایدار یا ناپایدار، قائم یا افقی، منحنی یا شکسته باشند. خطوط محیطی یا خط کروکی محدوده اجسام را نشان داده و آن‌ها را از زمینه جدا می‌کنند. خطوط بیانی با استفاده از ویژگی‌های روانی و بصری خطوط مانند سبکی، سنگینی، سکون، پویایی، تعادل یا ناپایداری و ... می‌توانند ویژگی‌های خود را به سطو و احجامی که بر آن واقع شده اند منتقل کنند. در ترسیم خطوط بسته به نوع و مقیاس ترسیم و مهارت طراح، کنترل دست از طریق مچ، آرنج یا بازو انجام می‌گیرد و حالت گرفتن ابزار د رهر حالت تغییر می‌کند.