بیماری ای که در این مقاله قصد داریم از آن صحبت کنیم بسیار نام آشنا و معروف است و در روزگان قدیم مرگ صدها هزار نفر به وسیله آن اتفاق افتاده است. بیماری طاعون یکی بیماری واگیر دار و خطرناک است توسط کک ها به بدن انسان منتقل می شود و درمان نکردن این بیماری موجب مرگ انسان می شود. طاعون، یک عفونت باکتریایی خطرناک است که در ابتدا توسط کک ها منتقل می شود.ارگانیسمی که موجب طاعون می شود، یرسینیا پستیس است، که در جوندگان کوچک زندگی می کند و اغلب در مناطق روستایی و حومه آفریقا، آسیا و آمریکا یافت می شوند. ارگانیسم ها به انسان ها یی منتقل می شوند که توسط کک هایی گاز گرفته شده اند که از جوندگان عفونی تغذیه کرده اند.

در حقیقت این بیماری به دلیل کشنده بودنش بسیار نام و آوازه داشته است و به عنوان مرگ سیاه در دوران قرون وسطی معروف بود، اما امروزه کم تر از 5000 نفر در سراسر جهان به آن مبتلا می شوند.اگر با آنتی بیوتیک ها بدون معطلی درمان نشود می تواند کشنده باشد. رایج ترین شکل طاعون منجر به ورم و حساسیت غدد لنفاوی می شود که همانطور که در این بخش گسترده سلامت نمناک توضیح داده شده است - به نام بوبوس - در ناحیه کشاله ران، زیر بغل یا گردن. نادرترین و مرگبارترین شکل طاعون بر ریه ها تاثیر می گذارد و می تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند.

معمولا بیماری ها به یک گروه و دسته محدود نمی شوند و دارای تنوع زیادی مباشند و حتی می توان گفت دلیل اینکه تشخیص و درمان بیماری ها سخت است همین تنوع بسیار زیاد بیماری ها می باشد اما خوشبختانه علم روز به روز در حال پیشرفت است و بسیاری از این مشکلات حل شده است. بر اساس تحقیقات صورت گرفته شده و علم پزشکی این بیماری به سه نوع اصلی تقسیم می شود: بوبونیک، سپتیسمیک، پنومونیک. در واقع بسته به اینکه کدام قسمت از بدن شما در آن دخیل است. نشانه ها، بسته به نوع طاعون متفاوت هستند.

بیماری طاعون بوبونیک

همان طور که در بخش قبلی صحبت کردیم این بیماری دارای انواع گوناگونی می باشد. در ادامه ی این بخش قصد داریم انواع این بیماری را با جزییات برای شما بیان کنیم تا بتوانید جزییات دقیق آن را بدانید. نام آن از عفونی کردن غدد لنفاوی می آید (بوبوس) که به طور معمول در هفته اول بعد از آلوده شدن ایجاد می شوند؛ هم چنین ممکن است غدد لنفاوی را نیز متورم و دردناک کنند که بوبوس نامیده می شوند. اینها عموماً در ناحیه کشاله ران، زیر بغل، گردن و یا محل گزش حشرات ظاهر می شوند. بوبوس در کشاله ران، زیر بغل یا گردن، اندازه آن مانند یک تخم مرغ و حساس و سفت است. دیگر علائم تب و لرز ناگهانی، سردرد، خستگی، دردهای ماهیچه ای و تب و لرز می باشد.

بیماری طاعون سپتیسمیک

این بیماری دارای سه نوع مختلف بود که هر کدام از این مدل ها یک سری نشانه ها دارند، در حقیقت این نوع دیگر از بیماری، زمانی اتفاق می افتد که باکتری طاعون در جریان خون تکثیر می شود، علائم بیماری سپتیسمیک معمولاً در عرض دو یا هفت روز پس از قرار گرفتن در معرض خطر قرار ظاهر می شوند، اما قبل از ظهور علایم، بیماری طاعون ممکن است منجر به مرگ شود. نشانه ها و علائم بیماری طاعون سپتیسمیک شامل تب و لرز، ضعف شدید، درد شکمی، اسهال و استفراغ، خونریزی از دهان، بینی یا راست روده، یا زیر پوست وشوک. به علاوه سیاهی و مرگ بافت (قانقاریا) در اندام های انتهایی بدن، اغلب انگشتان دست، پا و بینی و در نهایت خونریزی از بینی.

بیماری طاعون پنومونیک

و در نهایت می خواهیم به نوع سوم این بیماری بپردازیم و جزییبات برای آن بیان کنیم. این جزییات مانند انواع قبلی دارای نشانه های منحصر به فردی می باشد که باید توسط پزشک تشخیص داده شود. طاعون پنومونیک، بر ریه ها تاثیر می گذارد. کمترین حد شیوع را دارد، اما خطرناک ترین نوع طاعون است و می تواند از طریق قطرات سرفه از فردی به فرد دیگر منتقل شود. نشانه ها و علایم آن می توانند در عرض چند ساعت پس از عفونت شروع شوند و طبق گزارشات اعلام شده است که علائم بیماری طاعون پنومونیک ممکن است به سرعت و یک روز پس از قرار گرفتن در معرض باکتری ظاهر شوند.

نشانه های بیماری طاعون پنومونیک

نشان های زیادی وجود دارد که در این بخش تنها به نشانه های اختصاصی این نوع از بیماری پرداخته ایم. این نوع از بیماری دارای نشانه های خطرناک و ترسناکی است. سرفه، با خلط خونی!، سختی در تنفس، تهوع و استفراغ، تب بالا، سردرد، ضعف کلی، درد قفسه سینه. در واقع طاعون پنومونیک، به سرعت پیشرفت می کند و ممکن است منجر به نارسایی تنفسی و شوک، دو روز بعد از عفونت شود. بیماری پنومونیک باید در یک روز پس از ظهور علایم و نشانه ها، با آنتی بیوتیک ها درمان شود وگرنه به احتمال زیاد کشنده و مهلک می باشد.

بیشتر بخوانید: علائم بیماری مالاریا

در صورت حس کردن علائم چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

همیشه یادتان باشد دیر مراجعه کردن به پزشک چیزی جز پشیمانی برایتان به همراه نخواهد داشت. این جمله به این معنا نیست که وسواس داشته باشید و حتی با یک سرفه یا عطسه ساده سریعا به پزشک مراجعه کنید بلکه به این معناست که اگر دارای علامت و نشانه ای خاص بودید آن را جدی بگیرید. اگر احساس مریضی دارید و در منطقه ای بوده اید که در آن طاعون وجود داشته است، به دنبال توجه پزشکی فوری باشید. برای پیش گیری از مشکلات جدی و یا مرگ، به درمان با دارو نیاز خواهید داشت.

علل بیماری طاعون:

بسیار مهم است که علت هر بیماری را بدانید زیرا به همین خاطر هم که شده سعی می کنید از دلیل بیماری فاصله بگیرید تا در امان باشید. در رابطه با این بیماری علت های مختلفی وجود دارد که هر کدام از آن ها نیاز به بررسی و تحقیقات گسترده نیز دارند. باکتری های، طاعون پلاگوس پستیس، از طریق گاز کک هایی که قبلاً از حیوانات آلوده تغذیه کرده بودند، به انسان ها منتقل می شوند، مانند: موش، سنجاب ها، خرگوش ها، سگ، موش صحرایی. در واقع اگر یک بریدگی در پوست شما وجود داشته باشد و در تماس با خون حیوان آلوده باشد، باکتری ها هم چنین می توانند به بدنتان وارد شوند.

به غیر از مواردی که در بالا گفته شد یک سری علت های دیگر نیز وجود دارد. در واقع با بررسی های انجام شده و همچنین تحقیق بر روی علل این بیماری محققان متوجه شده اند که گربه ها و سگ های خانگی می توانند آلوده به طاعون ناشی از کهنه فروشان و یا خوردن جوندگان عفونی باشند. طاعون پنومونیک که ریه ها را آلوده می کنند، با تنفس قطرات عفونی پخش شده در هوا که توسط حیوان یا فرد بیمار است، منتقل می شود.

عوامل خطر بیماری طاعون

این تیتر بسیار مهم و حیاتی می باشد زیرا در رابطه با ابتلا با این بیماری می خواهد به ما هشدار دهد و این یعنی همه ی ماجرا. خطر گسترش این بیماری بسیار کم است. در سراسر جهان، تنها چند هزار نفر هر ساله مبتلا به طاعون می شوند در حالی که در زمان های گذشته این بیماری جان افراد زیادی را گرفت. با این حال، خطر آن می تواند بسته به جایی که در آن زندگی می کنید و سفر، شغل و سرگرمی های شما افزایش و یا کاهش یابد. بیایید به بررسی هر کدام از این موارد بپردازیم:

مکان

همان طور که در بخش بالایی نیز اشاره شد یکی از عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری مکان زندگی شما و یا تحصیل و یا کار شما می باشد. معمولا تا بوده همین بوده که بیماری های طاعونی در مناطق روستایی و حومه بسیار شایع هستند که جمعیت زیادی دارند، بهداشت ضعیفی دارند و جمعیت جوندگان بالایی دارند. بیش ترین تعداد ابتلا شدگان به طاعون در آفریقا، به ویژه جزیره آفریقا ماداگاسکار است. طاعون همچنین به انسان ها در بخش هایی از آسیا و آمریکای جنوبی سرایت کرده است.

سرگرمی ها

منظور از سرگرمی می تواند تفریح یا سفر های کوتاه باشد مثلا کمپینگ، شکار یا پیاده روی در مناطقی که حیوانات مبتلا به این بیماری در آن ساکن هستند، می تواند خطر گزیده شدن توسط یک کک آلوده را افزایش دهند.

شغل

به وطر مثال در دوران کرونا آن دسته از افرادی که مشاغل سخت داشتند به سرعت درگیر این بیماری شدند و متاسفانه ما بسیاری از پزشکان و پرستاران و کمک پرستارانمان را از دست دادیم. در حقیقت این موضوع برای همه ی بیماری های خطرناک صادق است زیرا این مشاغل تنها گروه کمک کننده ی جان انسان ها هستند. دامپزشکان و دستیاران آن ها ریسک بالایی برای ابتلا به طاعون را دارند. افرادی که در فضای باز کار می کنند در مناطقی که حیوانات آلوده به طاعون در آن ها شایع است، نیز در معرض خطر ابتلا به طاعون هستند.

مشکلات بیماری طاعون

این بیماری مشکلاتی دارد که می تواند شامل موارد زیر باشد:

مرگ:

در حقیقت این یک مشکل نیست بلکه یک اتفاق ناگوار است و نمی توان به سادگی از آن گذر کرد. این اولین و شاید آخرین نشانه باشد و این بیماری را بسیار ترسناک کند. بیشتر افرادی که درمان آنتی بیوتیک را دریافت می کنند، طاعون بوبونیک را تحمل می کنند. طاعون درمان نشده میزان تلفات بالایی دارد.

قانقاریا:

یکی دیگر از موارد ترسناک این مورد است که در ادامه با آن آشنا خواهید شد. لخته های خونی در رگ های خونی کوچک انگشتان و انگشتان پا می تواند جریان خون را مختل کند و باعث مرگ بافت شود. بخش هایی از انگشتان دست و پا که مرده اند، ممکن است نیاز به قطع شدن داشته باشند.

مننژیت:

تحقیقات و بررسی ها نشان داده است که این بیماری ممکن است باعث التهاب غشا اطراف مغز و نخاع (مننژیت) شود.

پیش گیری از بیماری طاعون

این تیتر احتمالا جذاب ترین تیتری است که برای این مقاله وجود دارد زیرا پیشگیری یکی از بهترین مباحث است و باید در رابطه با آن بسیار دقت کرد. هیچ واکسن موثری در دسترس نیست، اما دانشمندان در تلاشند تا یکی از آن ها را رشد دهند. اگر در معرض خطر بیماری قرار داشته باشید، آنتی بیوتیک ها می توانند به جلوگیری از عفونت کمک کنند. اقدامات احتیاطی زیر را در صورت زندگی کردن یا سپری کردن زمانی در مناطقی که شیوع بیماری در آن ها وجود دارد را در نظر بگیرید:

- سعی کنید به طور مداوم خانه تان را عاری از جانورها کنید.

- یک سری از نقاط در خانه نقاط بسیار حساسی هستند، مناطق تخم گذاری را از بین ببرید مانند توده های چوب، سنگ، هیزم و آشغال.

- یکی از مسائل مهم پت ها یا همان حیوانات خانگی هستند، غذای حیوانات خانگی را در مناطقی که جوندگان به راحتی می توانند به آن دسترسی داشته باشند، نگذارید.

- اگر از هجوم موش ها آگاه شدید، برای کنترل آن اقدام های لازم را انجام دهید.

- حیوانات خانگی خود را عاری از کک نگه دارید.

- سعی داشته باشید که از دامپزشکتان محصولات کنترل کنه را بگیرید.

- دستکش بپوشید: زمانی که حیوانات به صورت بالقوه آلوده می شوند، دستکش بپوشید تا از تماس بین پوست و باکتری های مضر جلوگیری کنید.

- به طور دقیق کودکان و حیوانات خانگی خود را زمانی که در به مناطق باز با جمعیت موش ها می روند، بررسی کنید.

- از اسپری های دافع حشرات استفاده کنید.

تشخیص بیماری طاعون

این بخش از مقاله به تشخیص این بیماری می پردازد و می خواهد بگوید در صورت ابتلا به این بیماری چگونه پزشکان مطمئن خواهند شد که این بیماری را فرد گرفته است. اگر مشکوک به این بیماری باشید، پزشکتان ممکن است به دنبال باکتری یرسینیا پستیس در نمونه های گرفته شده از شما باشد:

بوبوس:

از بخش های مختلفی در بدن می توان متوجه حضور این بیماری شد اما در حقیقت این مورد جز اولین مواردی که برای تشخیص به پزشک کمک خواهد کرد. اگر غدد لنفاوی متورم و مبتلا به طاعون بوبونیک داشته باشید، پزشک از یک آمپول برای گرفتن یک نمونه مایع از شما استفاده می کند.

خون:

همیشه خون و نمونه گیری از خون توانسته به بشر کمک کند تا بفهمیم درون بدن فرد چه می گذرد. البته برای تشخیص این بیماری به غیر از خون ریه ها نیز کمک کننده هستند. شما به طور کلی تنها در صورتی که مبتلا به طاعون شده باشید، باکتری پتسیس را در خون خود خواهید داشت.