فشار خون بالا افزایش میزان نیرویی است که خون در جریان خود در سراسر بدن فرد بر دیواره های رگ های خونی وارد می کند. کلیه های سالم در حدود نصف فنجان از خون را در هر دقیقه از مواد زاید و آب اضافی تصفیه می کنند.

چگونه فشار خون بالا بر کلیه ها تأثیر می گذارد؟

فشار خون بالا می‌تواند رگ های خونی را تنگ و منقبض کند که در نهایت منجر به تضعیف این رگ ها (از جمله رگ های خونی درون کلیه) در سرتاسر بدن شده و به آن ها آسیب می‌رساند. تنگی عروق جریان خون را کاهش می‌دهد. اگر رگ های خونی در کلیه های شما آسیب ببینند ممکن است بعد از گذشت مدتی به خوبی کار نکنند. زمانی که این مسئله اتفاق می افتد، کلیه ها قادر نخواهند بود همه ی مواد زاید و مایعات اضافی را از بدن شما دفع کنند. مایع اضافی در رگ های خونی می‌تواند فشار خون شما را بالا ببرد و حتی بدتر از آن چرخه ای پر خطر را ایجاد کند که باعث آسیب بیشتر شده و  به نارسایی کلیه ها منجر شود.

چه کسانی ریسک ابتلا به فشار خون بالا و بیماری کلیوی را دارند؟

شما بیشتر احتمال دارد دچار عارضه ی فشار خون بالا شوید اگر

- سنتان بالا رفته است. فشار خون بالا با افزایش سن بیشتر بروز می کند. رگ های خونی ما به طور طبیعی در طول زمان قطور و سفت تر می شوند.

- سابقه بیماری فشار خون بالا در بین اعضای خانواده خود دارید

- عادت های ناسالم در سبک زندگی خود دارید

عادت های ناسالم مانند مصرف مقادیر زیاد نمک، نوشیدن الکل یا عدم تحرک و فعالیت های فیزیکی می تواند خطر دچار شدن به فشار خون بالا را افزایش دهد.

- مرد هستید. مردان بیشتر احتمال دارد که تا قبل از 55 سالگی دچار فشار خون بالا شوند. این مشکل در زنان بیشتر احتمال دارد بعد از سن 55 سالگی بروز کند.

بیماری کلیوی

علاوه بر فشار خون بالا از عوامل دیگری که ریسک بیماری کلیوی را در شما افزایش می دهند می توان نام برد:

- دیابت

- سابقه‌ی خانوادگی نارسایی کلیه ها

فشارخون بالا می‌تواند خود علت و نتیجه ی بیماری کلیوی باشد.

بیشتر بخوانید: پروبیوتیک ها و فشار خون

علائم فشارخون بالا و بیماری کلیوی چیست؟

بیشتر افرادی که فشار خون بالا دارند علائمی ندارند. در موارد نادر، فشار خون بالا می تواند باعث سر درد شود. مشکلات کلیه در ابتدا ممکن است علائمی نداشته باشند. همانطور که بیماری کلیوی شدیدتر می‌شود، برخی از افراد ممکن است شاهد ورم در قسمت هایی از بدن باشند که ادم(edema)  نامیده می‌‌شود. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که کلیه ها نمی توانند مایع اضافی و نمک را دفع کنند. این تورم اغلب در در پاها، قوزک پاها یا در مواردی که کمتر شایع است در دست ها و صورت هم مشاهده می‌شود.

علائم بیماری پیشرفته کلیه ها می تواند شامل

- از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ

- خواب آلودگی، احساس خستگی یا اختلال در خواب

- سر درد یا عدم تمرکز

- کاهش یا افزایش حجم ادرار

- خارش یا بی حسی فراگیر

- پوست خشک و تیره

- کاهش وزن

- گرفتگی عضلاتی

- درد در قفسه سینه یا نفس نفس زدن

چگونه متخصصان فشار خون بالا و بیماری کلیوی را تشخیص می دهند؟

تشخیص فشار خون بالا در افراد آسان است. اگر عدد فشار خون شما بعد از چندین بار تست مکرر به طور دائم بالاتر از 130/80 باشد پزشک تشخیص فشار خون بالا را می دهد .برای اینکه پزشک از وجود بیماری کلیوی مطلع شود از شما می‌خواهد آزمایش خون بدهید تا عملکرد کلیه ها در تصفیه خون که GFR نامیده می شود مشخص شود.

آزمایش ادرار برای آلبومین

آلبومین پروتئینی است که می تواند وارد ادرار شود در زمانی که مشکلی در کلیه ها وجود دارد.
اگر بیماری کلیوی دارید پزشکتان از همین دو روش برای بررسی وضعیت کلیه ها استفاده خواهد کرد.
چگونه می توان از پیشرفت بیماری کلیوی ناشی از فشار خون بالا جلوگیری کرد یا سرعت آن را کاهش داد؟

بهترین راه برای جلوگیری از این مسئله یافتن راهکارهایی برای کاهش فشار خون است .این راهکار ها ترکیبی از مصرف داروها و تغییر سبک زندگی فرد است.
مانند:

- فعالیت فیزیکی بیشتر

- تلاش برای رسیدن به وزن مناسب

- ترک سیگار

- مدیریت استرس

- دنبال کردن یک برنامه غذایی سالم (با کمترین میزان سدیم (نمک)

صرف نظر ازعلت، فشار خون بالا می تواند وضعیت اختلال کلیه های را شدیدتر سازد. اگر بیماری کلیوی دارید حتما باید وضعیت فشار خونتان زیر نظر یک متخصص به طور منظم بررسی شود.

داروها

داروهایی که میزان فشار خون را پایین می‌آورند همچنین می‌توانند به طور قابل توجهی پیشرفت بیماری کلیوی را کاهش دهند.

دو نوع از داروهای فشارخون

بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین و مسدود کننده‌ی گیرنده های آنژیوتانسین ممکن است در کاهش پیشرفت بیماری کلیوی مؤثر واقع شوند. بسیاری از افراد به دو دارو یا بیشتر جهت کنترل فشار خونشان نیاز دارند. علاوه بر بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین و مسدود کننده‌ی گیرنده های آنژیوتانسین، پزشک متخصص امکان دارد یک داروی ادرارآور برای کمک به کلیه جهت رفع مایعات از خون تجویز کند.

فعالیت فیزیکی

فعالیت جسمانی منظم می تواند به کاهش فشار خون و پیشگیری از ابتلا به دیگر بیماری ها یاری رساند. این فعالیت ها با مشورت پزشک معالجتان در ابتدا می تواند به بازه های زمانی 10 دقیقه ای تقسيم شود .اگر اضافه وزن دارید برنامه ریزی کنید تا وزنتان را 7 تا 10 درصد در طول اولین سال درمان فشار خون کاهش دهید. این میزان از کاهش وزن می تواند ریسک ابتلا به اختلالات و بیماری های ناشی از فشار خون بالا را پایین بیاورد.

شاخص توده ی بدنی (BMI) رایج ترین ابزاری است که برای تخمین و غربالگری اضافه وزن در بزرگسالان به کار می‌رود. این شاخص نسبت وزن به قد شما را اندازه‌گیری کرده و سه طیف وزن نرمال، اضافه وزن یا چاقی را نشان می‌دهد. عدد 18.5 تا 24.9 در این شاخص طیف وزن نرمال است. عدد 25 تا 29.9 بیانگر اضافه وزن است. شاخص 30 تا 39.9 به عنوان چاقی در نظر گرفته می شود. عدد 40 یا بالاتر بیانگر چاقی مفرط می‌باشد. هدف شما برای کمک به تحت کنترل در آوردن فشار خون باید رسیدن به شاخص BMI زیر 25 باشد.

سیگار کشیدن

یکی از مهم ترین گام ها در رفع مشکل فشار خون بالا و بیماری های ناشی از آن، ترک سیگار است. سیگار کشیدن به رگ های خونی آسیب زده، احتمال عارضه‌ی فشار خون را بالا برده و بیماری های مرتبط با آن را شدیدتر می کند.

استرس

یادگیری چگونگی مدیریت استرس و حل مشکلات می‌تواند سلامتی جسمانی و روانی شما را بهبود ببخشد. چند مورد از اقداماتی که به شما در کاهش استرس کمک می‌کند در زیر ذکر شده است:

- فعالیت فیزیکی

- ورزش یوگا

- گوشی دادن به موسیقی آرامش بهش

- مدیتیشن

یک متخصص تغذیه می‌تواند رژیم غذایی مناسب با شرایط بیماری کلیوی شما تنظیم کند.

اگر نارسایی احتقانی قلب یا اِدِم (Edema) دارید رژیم غذایی حاوی میزان سدیم کم به کاهش ورم بدنی و فشار خون کمک کند. کاهش میزان مواد غذایی با چربی اشباع شده و کلسترول می‌تواند سطح بالای لیپیدها و چربی در خون را کنترل کند. همچنین نباید الکل مصرف کنید زیرا فشار خون را بالا می برد.

امکان دارد نظر متخصص این باشد که در رژیم غذایی خود از مصرف میزان پروتئین بکاهید. پروتئین ها به مواد زائدی که کلیه ها خون را از آن ها تصفیه می‌کنند تجزيه می شوند. مصرف پروتئین بیش از مقداری که بدنتان نیاز دارد ممکن است به کلیه هایتان فشار آورده و باعث شود عملکرد آن ها زودتر مختل شود. اگر مشکل کلیه دارید و یک رژیم غذایی با محدودیت میزان پروتئین را دنبال می کنید جهت پیشگیری از سوء تغذیه پزشک متخصص از آزمایشات خون برای بازبینی میزان مواد مغذی ضروری در بدن شما استفاده خواهد کرد.

محققان در حال مطالعه ی بسیاری از جنبه های بیماری فشار خون و کلیه هستند مانند مدیریت فشار خون بالا از طریق نوعی رژیم مناسب، تست دارو ها و روش های جدید درمانی، آموزش از طریق مشاوره و آگاهی دادن به بیماران مبتلا به نارسایی کلیه در رابطه با تاثیر فشار خون بر روند بیماری.

در حال حاضر در این زمینه مطالعات بالینی گسترده ای انجام می‌شود. می توانید با مشورت پزشکتان به طور داوطلبانه در آن ها شرکت کنید و روش درمانی متناسب با وضعیت بیماری خود را انتخاب نمایید.