منتشر کننده
میکروبیوتای روده نقش چشمگیری در فرآیند متابولیسم میزبان بازی میکنند و یک بررسی متاژنومیکس (توالی یابی ماده ژنتیک) اخیر نشان داده است که آنها در تنظیم سیستم ایمنی و تاثیر بر فیزیولوژی و بهبود اعضای بدن میزبان مشارکت میکنند. در ابتدا، پروبیوتیک ها (باکتری های فلور نرمال روده) به عنوان یک عامل بالقوه درمانی برای اختلالات گوارشی، به منظور احیای اکوسیستم روده آسیب دیده شناخته شده بودند. امروزه مطالعات به دنبال یافتن پتانسیلی برای گسترش استفاده از پروبیوتیک ها به منظور ارتقا وضعیت سلامت در اختلالات متابولیک مانند افزایش فشار خون، که باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی می شوند هستند. البته تحقیقات دیگری نیز برای بررسی این هدف؛ و استفاده موثر از گستره بسیاری از سوشهای پروبیوتیک ها در بسیاری از اختلالات متابولیک، به منظور بهبود وضعیت کلی سلامتی میزبان لازم است.
بیشتر بخوانید: پروبیوتیک ها، این میکرو ارگانیسم های شگفت انگیز
پروبیوتیک ها دارای اهمیت چشمگیری در چند دهه اخیر به دلیل نقش های بهبوددهنده سلامتی آنها در جلوگیری و محافظت از بسیاری از اختلالات سیستم گوارشی و ادراری و عفونت های تنفسی هستند. آنها هم چنین اثر مثبتی بر سیستم ایمنی میزبان از طریق تولید آنتی بادی ها و سلولهای هدف گیرنده پاسخ ایمنی به عنوان خط اول دفاعی از خود نشان داده اند. پتانسیل سلامتی و طیف ضد میکروبی پروبیوتیک ها پیچیده و یک فرآیند چند عاملی است که شامل تولید اسیدهای آلی، هیدروژن پر اکسید، باکتریوسین (پپتید ضد میکروبی) مانند مواد مهارکننده، اسیدهای چرب کوتاه زنجیر (SCFAs)، لینولنیک اسید کنژوگه (CLA) و گاما آمینو بوتریک اسید (GABA) میشود. بسیاری از مطالعات منفعت های سلامتی و آثار بالینی پروبیوتیک ها را در اختلالات گوارشی شامل سندرم روده تحریک پذیر، بیماری روده تحریک پذیر، زخمهای معده، روتا ویروس(از عوامل نادر التهاب معده و روده)، اسهال مسافرتی و یا در اثر مصرف آنتی بیوتیک، سرطان کولورکتال (روده بزرگ و مقعد) و در تسکین سوء جذب لاکتوز نشان داده اند. در این مقاله ی مروری ما بر نقش پروبیوتیک ها در کنترل سطح بالای فشار خون، برنامه های غذایی و کاربرد کشت پروبیوتیک ها در کاهش شروع و بروز بیماری های قلبی و عروقی تاکید میکنیم.
فشار خون بالا یک فاکتور خطر اصلی برای بیماری های قلبی و عروقی است. تنظیم فشار خون منجر به یک نتیجه‌ی سلامتی کلی برای فرد خواهد شد. اخیرا پروبیوتیک ها در رابطه با کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی مورد بررسی علمی قرارگرفته اند و آنها نشان داده اند که در بهبود وضعیت سلامتی، در میان تست‌های انجام شده با موضوع بیماری های قلبی اثر بهبوددهنده ای دارند. تخمین زده شده است که تعداد کل افراد بزرگسال مبتلا به فشار خون بالا در سراسر جهان در سال 2000، یک میلیون نفر بوده است و پیش بینی می شود که تا سال 2025 به یک و نیم میلیون نفر برسد.
افزایش فشار خون یک بیماری مهم است که توسط فشار خون سیستولیک بالاتر یا مساوی 140 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک بالاتر یا مساوی 90 میلی متر جیوه در افراد جوان مشخص می شود. ضمنا، فشار خون در اثر سن افزایش می یابد و به همین دلیل فقط افراد مسن بالاتر یا مساوی 60 سال با فشار خون بالاتر از 150/90 میلی متر جیوه ممکن است به درمان نیاز داشته باشند. بسیاری از افراد چاق فشار خون بالایی دارند. در چاقی، چربی احشایی، ممکن است از نظر فیزیکی به کلیه ها فشار وارد کند و منجر به اختلال فشار کلیوی ناتریورزیس (دفع میزان زیادی سدیم از ادرار) و فشار خون بالا شود. بنابراین برای کنترل فشار خون در چاقی نیاز است تا در ابتدا شاخص توده بدن کاهش پیدا کند.
اگر بدون درمان رها شود، فشار خون بالا می تواند منجر به نرسیدن ذخیره خون کافی به ارگان های حیاتی شود که میتواند باعث انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی)، سکته مغزی و نهایتا مرگ شود. درمان های رایج پرهیز غذایی به کاهش فشار خون کمک میکنند که نهایتا خطرهای مرتبط را کاهش میدهند. راهبردهای کنونی برای کنترل فشار خون شریانی مستلزم اقدام برای سبک زندگی مناسب مانند ورزش و رژیم غذایی (کاهش مصرف نمک و مصرف غذاهای کم چربی غنی از سبزیجات) است.
افزایش فشار خون ممکن است اولیه یا ثانویه باشد. دلایل افزایش فشار خون اولیه که تقریبا در 95% از افراد دارای فشار خون بالا به حساب می آید؛ باقی است. در حالی که افزایش فشار خون ثانویه ممکن است در نتیجه حاملگی، بیماری هایی مانند سندرم کوشینگ (در اثر افزایش هورمون کورتیزول در بدن) و سوء عملکرد کلیه و نیز یک عارضه جانبی از داروهای مختلف باشد. فاکتورهای خطر بسیاری که که ریسک ابتلا به افزایش فشار خون اولیه را افزایش میدهند شامل افزیش کلسترول خون، التهاب، آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب) و چاقی هستند.
تعدادی از مسیرها مانند مسیر تعادلی مایعات و الکترولیت بدن، سیستم رنین - آنژیوتانسین (RAS)، سیستم کینین - کالیکرئین، آنزیم اندوپپتیداز طبیعی سیستم آنزیم مبدل اندوتلین برای کنترل فشار خون انسان شناخته شده هستند. از مکانیسم ها فیزیولوژیک فشار خون، سیستم رنین-آنژیوتانسین توجه علمی بسیاری را به خود جلب کرده است. در شرایط بیماری، فعالیت رنین و یا آنزیم مبدل آنژیوتانسین ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. هم چنین، وضعیت پاتولوژیک (آسیب شناسی بافت) فرد ممکن است باعث تنظیم مجدد و افزایش گیرنده های آنژیوتانسین نوع 1 برای کاهش تولید نیتریک اکساید شود که منجر به افزایش فشار خون میشود. متناوبا، آنزیم مبدل آنژیوتانسین باعث غیر فعال شدن برادی کینین (یک نانوپپتید گشاد کننده عروق) میشود.
بیشتر بخوانید: ویتامین B12 رو میشناسی و با خواص و فوایدش آشنایی داری؟
در طول سال‌ها، مطالعات بسیاری نقش میکروبیوتا روده در حفظ هموستازی (تعادل) فیزیولوژی بدن مثل فشار خون را نشان داده اند. مطالعات متفاوتی نشان داده اند که عدم تعادل در ریچ (اجتماع گونه های مختلف)، فراوانی، حضور و موقعیت گونه های باکتری های فلور نرمال روده با افزایش فشار خون همراه است. تغییرات حاصل از کاهش باکتری های تولید کننده استات و بوتیرات و و افزیش نسبت دو باکتری فرمیکات / باکتروئیدس نمونه ای از این موضوع است. این موضوع مزیت های علمی درباره استفاده از مداخلات غذایی در اصلاح گستره میکروبیوتا روده و کنترل فشار خون بالا را افزایش داده است.
سوشهای خاصی از پروبیوتیک ها مثل لاکتوباسیل و بیفیدوباکترها می توانند به طور موثری اسیدهای چرب کوتاه زنجیر (SCFAs)، لینولنیک اسید کنژوگه (CLA) و گاما آمینو بوتریک اسید (GABA)، و پپتیدهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) را که اثرات کاهش فشار خون از خود نشان داده اند را تولید کنند. رشد آگاهی عمومی از مسایل سلامت رژیم غذایی، مفهوم غذاهای کاربردی؛ غذاهایی که منفعت های سلامتی ویژه ای را از طریق ارزش غذاییشان که به واسطه وضعیت تخمیر آنها یا غنی سازیشان با افزودن مواد مغذی فراهم شده است، را برجسته کرده اند. غذاهای کاربردی وضعیت کلی تغذیه را با افزودن ویتامین ها و مواد معدنی، پروبیوتیک ها و متابولیت های بیوژنیک آن ها بهبود بخشیده و ارتقا داده اند. در بسیاری از مطالعات منفعتهای سلامتی مصرف غذاهای کاربردی دارای پروبیوتیک ها مثل؛ پنیر، شیر، محصولات تخمیری از شیر و نوشیدنی های غیر لبنی نشان داده شده است.
مطالعات بر روی توانایی پروبیوتیک ها هنگامی که به تنهایی باشند (کپسول‌های پروبیوتیک) و یا در ترکیب با محصولات غذایی خود باشند در کنترل فشار خون بالا، اثرات مثبتی را نشان داده اند. مطالعات اخیر ویژگی های عملکردی جدیدی از پروبیوتیک ها که بر روی فشار خون اثر میگذارند کشف کرده اند. پروبیوتیک های لاکتوباسیلوس رامنوسوس سوش GG، لاکتوباسیلوس هلویتیکوس، لاکتوباسیلوس گاسری، لاکتوباسیلوس روتری و بیفیدیوباکتریوم ها به عنوان القا کننده تولید نیتریک اکساید در ذره خوارها هنگامی که به میزان کافی وجود داشته باشند؛ شناخته شده اند. آنها بنابراین گشاد کنندگی عروق را افزایش میدهند و می توانند فشار خون بالا را کاهش دهند.
دیگر پروبیوتیک ها مانند VSL#3 (ترکیبی از لاکتوباسیلوس کازئی، لاکتوباسیلوس پلانتروم، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتوباسیلوس دلبروکی، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، بیفیدیوباکتریوم لانگوم، لاکتوباسیلوس بیفیدوباکتریوم بِرو، بیفیدیوباکتریوم اینفنتیس و استرپتوکوکوس سالواریوس زیر گونه ترموفیلوس) و لاکتوباسیلوس بِرو در کاهش سطح پلی آمین در بافت ها شناخته شده اند. کاهش پلی آمین در عروق به عنوان کاهش فشار خون شناخته شده است.
مکانیسم دیگری که باکتری های پروبیوتیک ممکن است توسط آن فشار خون را کاهش دهند؛ توانایی ضد اکسیدانی آنها است. اکتوباسیلوس فرمنتوم سوش E-3 و E-18، لاکتوباسیلوس گاسری و استرپتوکوکوس ترموفیلوس آنزیم سوپراکسید دیسموتاز تولید میکنند. اگرچه استرپتوکوکوس ترموفیلوس سوش 821، بیفیدیوباکتریوم لانگوم سوش 15708، لاکتوباسیلوس پلانتروم سوش KCTC 3099، لاکتوباسیلوس هلویتیکوس سوش CD6 و لاکتوباسیلوس رامنوسوس سوش GG توانایی قوی در کلاته کردن فلز دارند. این ویژگی ها ممکن است پروبیوتیک ها را در تنظیم انقباض و آرامش عروق توانمند سازد.
علاوه بر این‌ها، گزارش شده است که پروبیوتیک ها میزان جذب یون کلسیم غذا را در روده افزایش میدهند. آنها اسیدهای چرب کوتاه زنجیر و لاکتیک اسید تولید میکنند که pH روده را کاهش می دهند و حلالیت و جذب کلسیم غذا را افزایش می دهند. پروبیوتیک های دیگر مثل لاکتوباسیلوس بِرو انتقال کلسیم غذا به سلولهای پوششی روده را با افزایش بیان TRPV6 (یک کانال کلسیم غشا) در روده افزایش میدهند. در بیماران با فشار خون بالا، جذب کلسیم غذا منجر به سرکوب القا شده توسط کلسیم بر رنین و مهار جذب کلسیم خارج سلولی میشود و نهایتا باعث فشار خون کمتر می‌شوند.
پتانسیل پروبیوتیک های نوترکیب ضد فشار خون بالا در کاهش فشار خون همچنان مورد بحث است. اما می‌توان با بررسی و تحقیقات بیشتر در رابطه با استخراج و کشت پروبیوتیک های موجود، از مزیت آنها به عنوان مکمل های طبیعی در کاهش فشار خون بیماران با فشار خون بالا بهره برد.
منابع:
