فوبيا چيست؟

شایع ترین و ناتوان کننده ترین علامت ترس از حمله هراس است. فوبيا يا هراس یک واکنش ترس بیش از حد و غیرمنطقی است. نوعی اختلال اضطراب است. اگر فوبيا داريد هنگام مواجه با منبع ترس خود احساس عمیق ترس یا وحشت را تجربه می‌کنید. ترس می‌تواند از یک مکان، موقعیت یا موضوع خاص باشد. برخلاف اختلالات اضطراب عمومی، هراس معمولاً به چیزی خاص مرتبط است.

تأثیر فوبیا می‌تواند آزاردهنده تا ناتوانی شدید باشد افراد مبتلا به فوبیا اغلب متوجه می‌شوند که ترس آن‌ها غیر منطقی است، اما آن‌ها قادر به انجام کاری در مورد آن نیستند. چنین ترس‌هایی می‌تواند در کار، مدرسه و روابط شخصی اختلال ایجاد کند.

فوبيا به چند دسته تقسيم می‌شود؟

فوبیا به دو طبقه گسترده طبقه بندی شود: فوبیای ساده و فوبيای خاص

فوبیای ساده ممکن است ترس از خون، مداخلات پزشکی مانند تزریق باشد. به دنبال اين فوبيا،کاهش ضربان قلب و فشار خون اتفاق می افتد، افراد مبتلا به فوبيا در صورت وجود خون یا آسیب دیدگی  ممكن است ضعف کنند.

هراس‌های خاص و پيچيده شامل ترس از: عنکبوت ها، مارها، سگ ها، رعد و برق، فضاهای بسته، پرواز، فضای باز، هراس اجتماعی باشد.

به عنوان مثال هراس‌های اجتماعی، ترس از تعامل با مردم یا اجتماعات اجتماعی و آگورافوبیايا ترس از فضای باز یا اماکن عمومی است که افراد مبتلا به اين نوع فوبيا از اين مكان‌ها فرارمی‌كنند مانند مراکز خرید، ساختمان‌های حمل و نقل عمومی، آگورافوبیا معمولاً با افسردگی و ناهماهنگی زناشویی یا خانوادگی همراه است. هم فوبيای اجتماعی و هم آگورافوبیا ممکن است منجر به حبس بیمار در خانه هایشان شود.

علايم افراد مبتلا به فوبيا

فوبیا علائم متفاوتي از بیماری‌های روانی جدی مانند اسکیزوفرنی دارد. در اسکیزوفرنی، افراد دچار توهمات بینایی و شنوایی، هذیان، پارانویا، علائم منفی و علائم بی نظمی هستند درحالی كه، فوبيا احساسات غیر منطقی یا غیر متناسب با هر تهدید واقعی است. به عنوان مثال، در حالی که ممکن است هرکس از سگی بی بند و بار بترسد، اما اکثر مردم از یک سگ آرام و ساکت نشسته كنار یک دستشویی فرار نمی‌کنند.

ویژگی‌ها و علايم حمله وحشت و فوبيا عبارتند از:

تپش قلب
تنگی نفس
گفتار سریع یا عدم توانایی در صحبت کردن
دهان خشک
معده ناراحت
حالت تهوع
فشار خون بالا
لرزیدن
درد قفسه سینه یا سفت شدن
یک احساس خفگی
سرگیجه
تعریق فراوان
حس عذاب قریب الوقوع
فرد مبتلا به هراس برای تشخیص دقیق نیازی به حملات هراس ندارد.

علل بوجود آمدن فوبيا

عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند باعث ایجاد فوبیا شوند. کودکانی که داراي والدين با اختلال اضطراب  هستند در معرض خطر ابتلا به هراس قرار دارند حوادث ناراحت کننده، مانند تقریبا غرق شدن، می‌تواند هراس ایجاد کند. قرار گرفتن در معرض فضاهای محدود، ارتفاعات شدید وگزش حیوانات یا حشرات همه می‌توانند منبع فوبیا باشند.

افرادی که شرایط پزشکی مداوم قرار دارند یا نگرانی‌های بهداشتی  شديد دارند، اغلب فوبیا دارند. بعد از آسیب‌های مغزی شیوع بالایی از افرادی كه فوبيا در آن‌ها ايجاد می‌شود زياد است. مصرف مواد مخدر و افسردگی نیز به فوبیا مرتبط هستند. سن، وضع اقتصادی و جنسیت، به نظر می‌رسد که عوامل خطر برای هراس‌های خاص هستند. به عنوان مثال، زنان احتمالاً دچار فوبیای حیوانات هستند. كودكان يا افرادي كه وضعيت اقتصادي اجتماعي پايينی دارند، احتمالاً دچار هراس اجتماعی هستند. مردان اکثر مبتلایان به فوبیای دندانپزشک و پزشکان  هستند.

راه‌های درمان و مقابله با فوبيا

درمان فوبیا می‌تواند شامل تکنیک‌های درمانی، داروها یا ترکیبی از هر دو باشد.

درمان شناختی رفتاری (CBT) متداول‌ترین روش درمانی برای فوبیاست. شامل قرار گرفتن در معرض منبع ترس در یک محیط کنترل شده است. این روش درمانی می‌تواند افراد را فریب دهد و اضطراب را کاهش دهد. درمان بر شناسایی و تغییر افکار منفی، عقاید ناکارآمد و واکنش های منفی به وضعیت هراس متمرکز است. تکنیک‌های جدید CBT از فناوری واقعیت مجازی استفاده می‌کنند تا با خیال راحت مردم را در معرض منابع فوبیای خود قرار دهند. داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب می‌توانند به آرام کردن واکنش‌های عاطفی و جسمی در برابر ترس کمک کنند اغلب، ترکیبی از دارو و درمان مفيد واقع می‌شود.

فوبيا در كودكان به چه صورت است؟

روانپزشکی ترس کودکان، که گاهاً به آن پدوفوبیا گفته می‌شود. ترس بیش از حد از یک موضوع یا وضعیت است. این ترس است که حداقل 6 ماه ادامه دارد.

انواع فوبيای كودكان

فوبیای خاص کودک هنگام مواجهه با یک موضوع یا موقعیت خاص، اضطراب دارد. او ازآن موضوع یا وضعیت دور می‌شود، او را می‌ترساند، یاترس تحمل می‌کند و در فعالیت های عادی اين ترس دخالت دارد. برخی از ترس‌های رایج ترس از حیوانات، حشرات، خون، ارتفاع یا پرواز است.
نابهنجاری هراس کودک یک دوره ترس یا ناراحتی بزرگ غیرقابل پیش بینی، غیر منتظره را احساس می‌کند. كودك ممکن است یک حمله وحشت داشته باشد. علائم آن عبارتند از تنگی نفس، سرگیجه، لرزش، ترس از دست دادن کنترل و ضربان قلب، علائم می‌توانند ساعت‌ها طول بکشند. اما آن‌ها اغلب بعد از 10 دقیقه به اوج می‌رسند.
آگورافوبیا این وبيا، ترس از فضاهای باز است، مانند بیرون رفتن یا ترک خانه، این بیماری به یک یا چند فوبیا یا ترس از حمله وحشت مرتبط است. اختلال اضطراب اجتماعی کودک از یک یا چند موقعیت اجتماعی یا عملکردی با دیگران در همان گروه سنی خود می‌ترسد. مثال‌هایی ازترس بازی در مدرسه یا سخنرانی جلوی کلاس، اختلال اضطراب جدایی کودک از جدا شدن از یک چهره دلبسته و وابسته، مانند مادر یا پدر می‌ترسد. این ترس با فعالیت‌های روزانه تداخل دارد.

شبكه‌های اجتماعی چه تاثيري در فوبيا دارند؟

هر تحولات فن آوری تأثیرات مستقیم یا غیرمستقیم بر زندگی جامعه و زندگی فرد به عنوان بخشی از جامعه دارد. علاوه بر این، تغییر و تحول در ابزارهای ارتباطی نه تنها بر روی کارهای روزمره تأثیر می‌گذارد، بلکه همزمان بر کلیه حوزه های شخصی و اجتماعی که شامل ساختارهای شناختی است نیز تأثیر می‌گذارد. گسترش رایانه‌های شخصی با تحولات فرایند اینترنت و دستگاه‌های تلفن همراه، اشتراک گذاری اطلاعات و اشکال ارتباطات، را به طور اساسی تغییرداده است. نتايج حاكی از آن است كه شبكه‌های اجتماعی در افزايش اضطراب نقش دارد. میزان استرس و اضطراب براساس نوع شبکه‌های اجتماعی متفاوت است وموجب افزايش فوبيای مربوط به حشرات، فوبيا ناشی هراس اجتماعي شده است.