در مقالات قبلی، به ویژگی های کسب و کار استارتاپی و اینکه چه تاثیری در توسعه ی اقتصاد خلاق می تواند داشته باشد، پرداختیم. در این مقاله نیز سعی داریم تا مراحل ایجاد یک کسب و کار استارتاپی و انواع استارتاپ ها را بررسی کنیم؛ لطفا تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

استارتاپ چیست؟

خب اگر مقاله ی قبلی را خوانده باشید، متوجه می شوید که در مقاله ی قبلی به صورت کامل تر به تعریف استارتاپ پرداخته ایم و برخی ویژگی هایی که یک کسب و کار استارتاپی باید حتما داشته باشد را مطرح کردیم.

لذا در این مقاله به اختصار به تعریف استارتاپ می پردازیم:

استارتاپ حتما نباید یک کسب و کار اینترنتی باشد، بلکه به کسب و کاری که در آن به خلق ایده های جدید یا حل مشکلات موجود به صورتی جدید و خلاقانه پرداخته می شود، گفته می شود. البته هنوز تعریف جامعی که بتواند مفهوم استارتاپ را به خوبی منتقل کند، ارائه نشده است.

در واقع، وقتی یک کسب و کار ایده ای خلاقانه داشته باشد یا به روش جدیدی به حل مشکلات موجود بپردازد، به آن استارتاپ می گوییم خواه اینترنتی باشد خواهد نباشد!

انواع استارتاپ ها

استارتاپ ها بر اساس هدف ایجاد، در دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند. البته باید بدانید که یک چارچوب مشخص برای طبقه بندی استارتاپ ها وجود ندارد، ممکن است گاهی بر اساس هدف ایجاد تقسیم بندی شوند و گاهی هم بر اساس حوزه ی فعالیت استارتاپ ها آن ها را طبقه بندی می کنند.

با این حال به گفته ی استیو بلنک، 6 نوع استارتاپ داریم:

- استارتاپ های مشاغل کوچک

- استارتاپ های گسترش پذیر

- استارتاپ های مبتنی بر زندگی

- استارتاپ هایی که به منظور فروش سریع، ایجاد شده اند

- استارتاپ های شرکت های بزرگ

- استارتاپ های اجتماعی

در ادامه به اختصار به توضیح هر یک می پردازیم.

استارتاپ های مشاغل کوچک

این مدل استارتاپ را می توان هم ردیف مشاغل خانگی دانست! این گونه استارتاپ ها، جامعه ی کاری بزرگی اغلب ندارند و توسط اعضای یک خانواده مدیریت می شوند. نمونه ی بارز این نوع استارتاپ ها را می توان نانوایی ها، فروشگاه های مواد غذائی و موارد این چنینی دانست.

استارتاپ های گسترش پذیر

این استارتاپ ها در تقابل با گروه قبلی هستند! موسسان این چنین استارتاپ هایی از ابتدای شروع کار خود معتقدند که باید جهان را با ایده های خود تغییر دهند و نمونه های موفقی از این استارتاپ ها تاکنون موجود است. facebook، google و Uber نمونه های موفق این نوع استارتاپ هستند که بی رقیب اند!

استارتاپ های مبتنی بر زندگی

این استارتاپ ها، استارتاپ هایی هستند که با زندگی روزانه ی ما عجین شده اند و افراد، برای آسایش و راحتی خود آن ها را خلق کرده اند! برای مثال، کشاورزی که می خواسته محصول خود را در فواصل منظم بکارد و از طرفی نیروی کار کمتری نیاز داشته باشد، وسیله ی کشاورزی خود یعنی روتیواتور را دست کاری کرده و یک بخش به آن افزوده است.

این کشاورز شاید هرگز خودش نداند که یک استارتاپ ایجاد کرده  است و می تواند با ارائه ی این محصول جدید به دیگر کشاورزان، برای خود کسب و کار دیگری رو به راه کند.

بیشتر بخوانید: مدیریت تیم: تعریف، اهمیت، انواع

استارتاپ هایی که به منظور فروش سریع، ایجاد شده اند

این نوع استارتاپ ها برای فروش ایجاد می شوند و خود خالق ایده، قصد مدیریت آن را ندارد. برای مثال شما  یک اپلیکیشن برای خرید و فروش کتاب های کمک درسی دسته دوم و نو، راه اندازی می کنید و وقتی به هدف خود رسیدید و توجه مشتریان را جلب کردید، امتیاز آن را به کس دیگری می فروشید. یک مثال جهانی از این نوع استارتاپ ها، خرید اپلیکیشن اینستاگرام توسط فیس بوک است.

استارتاپ های شرکت های بزرگ

در این استارتاپ ها، مشاغل، کالاها و خدماتی قرار می گیرند که به سرعت در بازار شناخته می شوند و قابل عرضه برای عموم و در دسترس مردم عادی هستند. از آن جا که بازار تغییرات زیادی می کند، نیاز کاربران با توجه به شرایط تجدید می شود و از همه مهم تر رقابت همیشگی بین صاحبان سرمایه وجود دارد، این استارتاپ ها تمایل دارند محصولات جدیدی برای عرضه به کاربران در بازارهای مختلف ایجاد کنند.

استارتاپ های اجتماعی

این استارتاپ ها، استارتاپ های انسان دوستانه هستند، به نوعی استارتاپ های خیریه هستند! استارتاپ های اجتماعی به دنبال این هستند که دنیا را به جای بهتری تبدیل نکنند، نه اینکه سهمی از بازار سرمایه جهانی داشته باشند.

مراحل راه اندازی استارتاپ

تا الان فهمیدیم که منظور از استارتاپ چیست و چه نقشی در اقتصاد می تواند ایفا کند. حالا وقت آن است که با 10 گام اساسی برای شروع و راه اندازی یک استارتاپ موفق آشنا شویم. برای راه اندازی یک استارتاپ، 10 مرحله ی اصلی وجود دارد:

- در جست و جوی یک ایده ی ناب

- تحقیق و بررسی پیرامون ایده

- ساخت نمونه اولیه

- عرضه ی نمونه اولیه به تعداد محدودی از افراد

- انتخاب نام مناسب برای برند

- ثبت دامنه و حضور در شبکه های اجتماعی

- ثبت ایده و مالکیت معنوی طرح

- جذب سرمایه گذار

- مشورت با یک مشاور کار درست

- راه اندازی کسب و کار خود

در ادامه هر کدام از مراحل را توضیح می دهیم.

در جست و جوی یک ایده ی ناب

در مقالات قبلی و نیز در همین مقاله گفتیم که اصل و اساس یک کسب و کار استارتاپی، خلق ایده های جدید است. پس اولین مرحله برای ایجاد این چنین کسب و کاری، جست و جو برای یافتن یک ایده ی ناب است! یک ایده که مشکلی را حل کند، یا یک راه حل جدید برای یک مشکل باشد.

بهترین راه برای یافتن ایده های جدید، پرس و جو از مردم عادی جامعه است؛ این کار باعث می شود به ایده هایی که نیاز اصلی مردم عامه است دست پیدا کنید!

تحقیق و بررسی پیرامون ایده

پس از اینکه ایده ی خود را یافتید، نمی توانید بلافاصله آن را ارائه کنید! بلکه باید راجع به آن ایده و کارایی آن در جامعه بیشتر تحقیق کنید. شما قرار است سرمایه ی خود یا دیگر سرمایه گذاران احتمالی خود را در این راه خرج کنید پس نمی توان بدون تحقیق و جست و جو راجع به ایده، در این راه قدم بگذارید. ایده ی شما باید عملی باشد، در جامعه کارایی داشته باشد و بتوان آن را توسعه داد.

می توانید جامعه ی هدف مورد نظر خود را انتخاب کنید و سپس به آزمون و خطای پیرامون ایده ی خود بپردازید. طراحی و اجرای یک بوم کسب و کار می تواند در این راه پاسخی برای سوالات شما باشد. بوم کسب و کار از بخش های مختلفی تشکیل شده است که شما باید به آنها پاسخ دهید و همین باعث می شود عاقلانه و منطقی تر به ایده ی خود بپردازید.

شما باید قبل از راه اندازی استارتاپ خود به سوالاتی مثل نمونه های زیر پاسخ دهید:

- آیا به محصولات/ خدمات پیش بینی شده شما نیازی وجود دارد؟

- چه افرادی به آن نیاز خواهند داشت؟

- آیا شرکت های دیگری هم اکنون محصولات یا خدمات مشابه ایده ی شما را ارائه می دهند؟

- رقابت چطور است؟

- کسب و کار شما چگونه در بازار جا خواهد افتاد؟

ساخت نمونه اولیه

خب حالا که ایده ی خود را یافتید و راجع به آن تحقیق کرده اید، باید نمونه ای از ایده ی خود به مشتریان احتمالی خود ارائه دهید. برای مثال شما یک کرم مرطوب کننده ی گیاهی برای رفع ترک های پا مد نظر دارید؛ خب باید ترکیبات موجود و نوع کرم خود را پیش بینی کنید و یک نمونه اولیه از آن بسازید و آن را به صورت تجربی امتحان کنید. البته در این موضوع باید اخلاق و اصول بهداشتی و پزشکی را رعایت کنید، نه اینکه بی گدار به آب بزنید!

مثال دیگر این است که هدف شما این است که یک ماشین چمن زن اختراع کنید که شبیه دوچرخه باشد و وسیله ی بازی برای کودکان هم باشد؛ خب باید یک نمونه ی کوچک از آن را تهیه کنید و آن را امتحان کنید، در اختیار دیگران قرار دهید و نظرشان را بپرسید.

عرضه ی نمونه اولیه به تعداد محدودی از افراد

خب در مرحله ی قبل هم به این مورد اشاره کردیم، شما باید یک نمونه اولیه برای ایده ی خود طراحی کنید و آن را در اختیار تعداد محدودی مثلا 100 نفر از جامعه ی هدف خود قرار دهید و بخواهید نظرشان را در رابطه با محصول شما بگویند. اگر قصد شما ارائه ی خدمات است، می توانید از طریق پرسش نامه در رابطه با خدمات خود نظرسنجی کنید.

انتخاب نام مناسب برای برند

این مساله یک موضوع مهم است! نباید از آن سرسری رد شد. درست مثل انتخاب اسم برای کودک دلبندتان باید راجع به این قضیه حساس باشید. برند شما، هویت تجاری استارتاپ شما را نشان می دهد و در جذب مشتریان و سرمایه گذاران بعدی شما بسیار موثر است.

ثبت دامنه و حضور در شبکه های اجتماعی

پس از اینکه نام مناسبی برای برند خود انتخاب کردید، باید آن را بلافاصله ثبت کنید و در تمام شبکه های اجتماعی که قصد فعالیت در آن ها را دارید، صفحه ای برای برند خودتان ایجاد کنید. نیازی به فعالیت در این صفحات قبل از عملی کردن ایده تان نیست، تنها باید این صفحات را برای خود ذخیره کنید و بعدا کار را به یک تیم تولید محتوای حرفه ‌ای، سوشال مدیا مارکتر و سئوکار کاربلد بسپارید تا برندتان را به خوبی معرفی کنند.

ثبت ایده و مالکیت معنوی طرح

همیشه حواستان باشد که ایده ی خود را به تعداد محدودی از افراد ارائه کنید، زیرا ممکن است فرد دیگری از ایده ی شما را بدزدد! مالکیت معنوی فرآیندی است که طی آن افراد می توانند برای حقوق مربوط به محصولشان ایجاد کنند. حقوقی از جمله حق چاپ و یا علائم تجاری. اگر این حق مالکیت را داشته باشید می توانید از امنیت طرحتان مطمئن باشید. قانون از مالکیت معنویتان در برابر افرادی که طرح مشابهی دارند دفاع می کند و در صورت هر استفاده  بدون اجازه ی شما از ایده تان، می توانید آن را از طریق قانونی پیگیری کنید.

جذب سرمایه گذار

اگر صاحب ایده ی خلاقانه هستید که می تواند مثل بمبی در بازار سرمایه سر و صدا کند ولی پول و سرمایه ی اولیه را ندارید، اصلا نگران نباشید! شما می توانید برای کسب و کار خود سرمایه گذار جذب کنید. شما باید مستندات اولیه و تحقیقات خود را راجع به ایده تان در اختیار سرمایه گذار قرار دهید و برای او توضیح دهید که سرمایه اش را قرار نیست به باد دهید، بلکه سرمایه ی او را قرار است چند برابر کنید! سعی کنید در جلسات با سرمایه گذاران اعتماد به نفس کامل داشته باشید و اعتماد او را جلب کنید.

مشورت با یک مشاور کار درست

همیشه یک مشاور نیاز است! کسی که از شما با تجربه تر است و به عبارتی عمر خود را در این راه گذاشته است. یک مشاور حرفه ای و کاردرست می تواند شما را از همه ی جوانب زمینه ی فعالیتتان آگاه کند.

راه اندازی کسب و کار خود

اگر تمامی مراحل قبل را به درستی انجام دهید و به این مرحله برسید، به ایده ی خود شک نکنید! شما موفق خواهید شد ولی باید صبر کنید و از شکست نترسید. بارها شکست خوردن بهتر از هرگز شروع نکردن است. شما می توانید برای معرفی کسب و کار خود به جامعه ی هدف از روش های بازاریابی بهره بگیرید.

سخن پایانی

یادتان باشد ما قرار نیست غیر از خودمان با کس دیگری مقایسه شویم! همه ی آدم ها ارزشمندند و تجربیاتی دارند که از طلا باارزش تر هستند. از شکست خوردن نترسید، از این بترسید که سال ها بعد ببینید ایده های شما را افراد دیگری اجرا کردند و موفق اند!