حتما تا به حال کلمه ی اولد را در رابطه با تلویزیون ها شنیده اید. آیا تا به حال به این فکر کرده ای که این لغت مخفف چه کلمه ایست؟ در حقیقت اولد مخفف عبارت organic light-emitting diode و به معنی «دیود ارگانیک گسیل دهنده ‌ی نور» است. از لحاظ فنی، نمایشگر‌های اولد از لایه‌ای از مواد ارگانیک که بین دو الکترود قرار گرفته است، تشکیل می ‌شوند. اما آنچه یک مصرف کننده‌ی معمولی کافی است بداند، این است که در نمایشگرهای OLED بر خلاف LCD هر پیکسل خودش نور خود را تأمین می ‌کند. داشتن اطلاعات کافی در این زمینه به ما کمک خواهد کرد که در هنگام خرید تصمیم عاقلانه ای بگیریم. در نمایشگرهای LCD نور صفحه در پس ‌زمینه تولید می‌ شود و با عبور از کریستال‌ های مایع و سپس فیلتر رنگی، رنگ‌ های متفاوت به خود می ‌گیرد.

به طور کلی ساخت وسایل الکترونیکی مهارت و تخصص بالایی می خواهد در حقیقت تحقیقات نشان داده است که ساخت این نمایشگر در ابعاد تلویزیون کار آسانی نیست. تا همین چند سال پیش نمایشگرهای اولد تنها محدود به صفحات ۴ اینچی تلفن‌ های هوشمند می‌ شدند؛ تا اینکه در سال ۲۰۱۲ سامسونگ از اولین تلویزیون اولد رونمایی و ال‌ جی در سال ۲۰۱۳ نسل اول تلویزیون اولد خود را در ابعاد ۵۵ اینچ روانه‌ ی بازار کرد. از آن زمان تا به امروز چنین تلویزیون‌ هایی راه درازی پیموده ‌اند و قیمت آن‌ ها بسیار کاهش یافته است. در این سال ‌ها ال ‌جی تقریبا تنها بازیگر عرصه‌ ی اولد بود تا اینکه در نمایشگاه CES 2017 سونی و پاناسونیک با معرفی تلویزیون OLED اولد خود نشان دادند که قصد دارند به صورت جدی وارد بازار این تلویزیون‌ ها شوند و بر انحصار چند ساله ‌ی ال‌ جی بر آن پایان دهند.

ضخامت و وزن تلویزیون های اولد

یکی از ویژگی های ظاهری بسیار مهم در خرید تلویزیون ضخامت آن می باشد و همه ی افراد به سمت ضخامت های کم کشش پیدا کرده اند. با توجه به اینکه اولدها (LED های ارگانیک) نور رنگی را مستقیما تابش می ‌دهند و نیازی به نور زمینه و قطعات نوری اضافه ندارند، می‌ توان آن‌ها را در ضخامت‌ های بسیار کم (ضخامت ۵ میلی متری در مدل ‌های ۶۵ اینچی) تولید کرد. با پیشرفت و تکامل روزافزون فناوری ساخت پنل‌ های اولد، به نظر می ‌رسد کاهش ضخامت تلویزیون اولد پایانی نداشته باشد؛ تا جایی که  LG  تلویزیون Wallpaper (کاغذدیواری) خود را با ضخامت تنها ۱ میلی ‌متر  به بازار عرضه کرد. تلویزیون ‌های OLED همچنین وزن بسیار کمتری نسبت به رقبای LCD خود دارند. برای مثال در مدل‌ های مشابه، تلویزیون‌ های اولد ال جی ۵۲ درصد از رقیب بالا رده‌ی سامسونگی خود سبک ‌تر هستند.

مزایا و معایب تلویزیون های اولد

1- مصرف انرژی

یکی از مهم ترین مزیت های این نوع تلویزیون ها مصرف انرژی است که یکی از مهم ترین آپشن هاست. نه تنها در مورد تلویزیون ها بلکه در رابطه با هر محصولی انرژی حرف اول را می زند. تلویزیون‌ های LCD و اولد تقریبا با هم برابر است؛ اما تفاوت ماهیتی مهمی در نحوه‌ ی مصرف انرژی این دو تکنولوژی وجود دارد. مصرف انرژی تلویزیون‌ های LCD ثابت است و ربطی به تاریکی یا روشنی محتوای پخش‌ شده توسط آن‌ ها ندارد. دلیل این موضوع هم این است که نور پس‌ زمینه در تلویزیون‌ های LCD همواره با بالاترین شدت ممکن در حال تابش است، حتی اگر تمامی صفحه سیاه باشد. تنها راه کاهش دادن مصرف انرژی در تلویزیون‌ های LCD پایین آوردن میزان روشنایی کلی تلویزیون یا Brightness آن است.

یکی دیگر از موضوعاتی که در رابطه با مصرف انرژی اهمیت دارد این است که با توجه به اینکه این تلویزیون ها در زمان نمایش رنگ سیاه، پیکسل مورد نظر را تماما خاموش می ‌کند، هنگام پخش محتوایی که نصف آن رنگ سیاه دارد، عملا نیمی از تلویزیون خاموش است. با توجه به همین نکته، مصرف انرژی در تلویزیون اولد مقدار ثابتی ندارد و با توجه به محتوای پخش‌ شده تغییر می‌ کند. اشاره به این نکته نیز ضروری است که در تلویزیون‌ های LCD بالارده‌ی بازار از تکنیکی با نام Local Dimming (تاریکی موضعی) استفاده می ‌شود که به بهینه شدن مصرف انرژی و افزایش نسبت کنتراست کمک می ‌کند. در ال سی دی هایی که از Local Dimming استفاده می‌کنند، به جای استفاده از یک لامپ LED یکپارچه برای تامین نور پس‌ زمینه، از چندین منبع نور LED مجزا استفاده می‌شود که می ‌توانند به صورت مستقل روشن و خاموش شوند.

2- روشنایی و کنتراست

هما نطور که خودتان بهتر می دانید این نوع تلویزیون ها دارای مزایای بسیار بیشتری به نسبت سایر مدل ها هستند. روشنایی نمایشگرها با واحد شمع بر متر مربع - که به نیت شهرت دارد– اندازه ‌گیری می ‌شود. نسبت کنتراست نیز برابر است با نسبت کمترین و بیشترین روشنایی که یک نمایشگر قادر است تولید کند. تلویزیون اولد در تاریک ‌ترین حالتِ ممکن، روشنایی ۰ نیت تولید می ‌کنند که منجر به نسبت کنتراست بی ‌نهایت می‌ شود. برای مقایسه، بهترین تلویزیون‌ های LCD بازار همچنان هنگام نمایش رنگ سیاه ۰.۱ نیت روشنایی دارند که باعث می ‌شود کنتراستی در حدود ۱:۴۰۰۰ داشته باشند. نتیجه‌ ی ملموس این اعداد و ارقام این است که تلویزیون اولد شما رنگ سیاهِ تیره‌ تری را به نمایش می ‌گذارد، به ‌طوری ‌که وقتی تصویر سیاهی در صفحه به نمایش دربیاید، نمایشگر از قاب سیاه پیرامون تلویزیون قابل تشخیص نیست و تمام بدنه یکپارچه به نظر می‌ رسد.

اما در حقیقت می توان گفت به طور دائمی در ال سی دی ها نور بک گراند وجود دارد و نمایشگر هیچگاه نمی‌ تواند کاملا جلوی آن را بگیرد و سیاه واقعی را نمایش دهد. این موضوع هنگامی که تلویزیون تصاویر و ویدئوهای روشن را نشان می ‌دهد، قابل توجه نیست؛ اما هنگام نمایش تصاویر تیره، زمینه ‌ی خاکستری به جای سیاه کاملا قابل تشخیص است. در تصویر زیر، تفاوت نمایش رنگ سیاه در تاریکی را به ‌خوبی می ‌توان مشاهده کرد. نکته ‌ی جالب اینجا است که تلویزیون LCD تصویر زیر، یک تلویزیون بالارده است که از قابلیت تاریکی موضعی بهره می ‌برد. در صورت استفاده از یک LCD معمولی، تفاوت از این هم بیشتر به چشم می ‌آمد.

حالا بهتر است در این قسمت موضوع جدیدی را بدانید و آن هم این است که اما طیف روشنایی که به معنای بالاترین حالت روشنایی است بر خلاف کنتراست عمل می کند و این تلویزیون ‌هی میدان رقابت را به تلویزیون ‌های ال سی دی واگذار می کنند. تلویزیون ‌های اولد ال ‌جی در روشن ‌ترین حالت ممکن ۷۰۰ تا ۸۰۰ نیت روشن می ‌شوند. این در حالی است که روشنایی تلویزیون ‌های ال سی دی  در بازه ‌ی ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ نیت هم قرار می ‌گیرد. اگر قصد دارید از تلویزیون اولد خود در مکانی استفاده کنید که در اکثر مواقع در معرض تابش مستقیم نور قوی قرار دارد، شاید تلویزیون اولد با تمام مزایایی که دارد انتخاب مناسبی برای شما نباشد. در شرایط نور محیطی کم و متوسط اما، روشنایی تلویزیون‌ های اولد کافی است و مشکلی برای شما ایجاد نخواهد کرد.

3- رزولوشن 4K (اولترا اچ‌ دی)

اول از همه سوال این است که چه اطلاعاتی در رابطه با رزولوشن دارید؟ آیا اصلا می دانید این قابلیت به چه معناست؟ 4K و HDR قابلیت‌ های مختص تلویزیون‌ های OLED نیستند و آن‌ ها را در تلویزیون‌ های LCD بالا رده‌ ی بازار نیز می ‌توان یافت؛ اما از آنجایی که تمامی تلویزیون‌ های OLED معرفی ‌شده طی یک سال گذشته 4K و HDR هستند، این دو ویژگی را جزو مزایای تلویزیون‌ های OLED بر خواهیم شمرد. 4K   اصطلاحی مربوط به رزولوشن یا تعداد پیکسل‌ های نمایشگر است. نمایشگرهای اچ‌ دی (HD) رزولوشنی برابر با ۱۲۸۰ در ۷۲۰ پیکسل دارند که برابر با یک میلیون پیکسل یا یک مگا پیکسل است. رزولوشن تلویزیون ‌های فول اچ ‌دی (Full HD) برابر با ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ است و در نتیجه دو میلیون پیکسل یا ۲ مگاپیکسل را در خود جای می ‌دهند.

 اما همان طور که خودتان بهتر می دانید در واقع این نوع از رزولوشن یک جهش خیره ‌کننده نسبت به دو استاندارد پیشین است. رزولوشن 4K یا اولترا اچ‌دی (Ultra HD) برابر با ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ پیکسل است. این یعنی نمایشگرهای 4K با داشتن ۸ میلیون پیکسل، رزولوشنی ۴ برابر بیشتر از نمایشگرهای فول اچ ‌دی ارائه می ‌دهند. در تصویر زیر تفاوت رزولوشن ‌های اچ ‌دی، فول اچ ‌دی و 4K را به‌خوبی می ‌توان مشاهده کرد.

4- HDR

HDR یا «طیف دینامیک بالا» واژه ایست که اگر کمی از تکنولوژی سر در بیاورید آن را حنما شنیده اید، این فناوری مشهور با در اختیار گذاشتن نسبت کنتراست بیشتر و طیف رنگ ‌های گسترده ‌تر نسبت به استاندارد قدیمی (SDR)، سطح جدیدی از واقعیت و جزئیات را به تلویزیون ‌ها می ‌آورد. استفاده از تکنولوژی HDR در تلویزیون ‌های LCD به افزایش نسبت کنتراست آن‌ها کمک به سزایی می‌ کند، اما از آنجایی که تلویزیون ‌های OLED از قبل نسبت کنتراست بی ‌نهایت دارند، تأثیر افزایش تعداد رنگ‌ ها در آن‌ها بسیار قابل توجه ‌تر است.

5- تاری ناشی از حرکت (Motion Blur)

همان طور که خودتان بر این مورد واقف هستید در زمان حرکت حالت تصاویر عوض خواهد شد. متاسفانه ال سی دی ها به خاطر داشتن مشکل «تاری ناشی از حرکت» مشهورند. هرچند این مشکل در مدل‌های اولیه‌ی شدت بیشتری داشت، اما هنوز هم این مشکل حتی در تلویزیون‌های LCD بالارده نیز به صورت کامل رفع نشده است. جالب اینجا است که حتی تلویزیون‌های CRT قدیمی نیز در این زمینه عملکرد بهتری نسبت به تلویزیون‌های LCD دارند.مشکل از اینجا ناشی می‌شود که کریستال‌های مایع در LCD-ها نمی‌توانند با سرعت بالا تغییر جهت بدهند و در نتیجه هنگام تعویض هر فریم در تلویزیون، اثر فریم قبلی برای مدت اندکی (در حد چند میلی ثانیه) همچنان روی صفحه باقی خواهد ماند.

بیشتر بخوانید: مدیریت رسانه چگونه صورت می گیرد؟

6- دقت رنگ‌ها

آیا تا کنون چیزی از دقت رنگ ها شنیده اید؟ متاسفانه یکی از مشکلات عجیب چنین تلویزیون‌ هایی این است که رنگ ‌های آن‌ها به صورت پیش‌ فرض کالیبره نیستند. حتی اگر دو تلویزیون از یک شرکت خاص و با مدل یکسان را بررسی کنید، متوجه خواهید شد که دقت رنگ ‌های پیش‌ فرض آن‌ ها با یکدیگر متفاوت است. به نظر می ‌رسد که پنل‌ های اولد را به دلایل ماهیتشان نمی ‌توان با دقت رنگ یکسان تولید کرد. به همین دلیل است که در یک خط تولید تلویزیون اولد، دقت رنگ هر پنل با پنل دیگر متفاوت است. از طرفی چون کالیبراسیون تک‌تک تلویزیون‌ ها کاری زمان ‌بر و پرهزینه‌ است، متاسفانه تولید کنندگان تلویزیون OLED اولد زحمت این کار را به خود نمی‌ دهند.

7- کالیبره کردن تلویزیون

به غیر از کالیبراسیون، ظاهرا صفحات ال سی دی از نقطه نظر طیف رنگ با تکنولوژی نقاط کوانتومی قادر به تولید رنگ‌های بیشتر و دقیق‌تری نسبت به OLED هستند. اگر به یاد داشته باشید، تیم کوک در سال ۲۰۱۳ با اشاره به مشکل دقت رنگ در صفحات اولد، آن‌ها را به باد انتقاد گرفته بود. اما مزایای استفاده از تکنولوژی اولد به قدری زیاد هستند که به راحتی می‌توان از این مشکل جزئی (که البته رفع شدنی هم هست) گذشت. تا جایی که حتی اپل هم از موضع پیشین خود عقب نشینی کرده و قرار است در آیفون‌ های بعدی از پنل‌ های اولد ساخت سامسونگ استفاده کند.

چه برندهایی دارای نمایشگر اولد هستند؟

برند های مشهوری همچون ال جی، سامسونگ، هواوی، شیائومی و اپل از آن دسته از برند هایی هستند که نمایشگر اولد را در محصولات خود به کار می برند. همان طور که خودتان بهتر می دانید محصولاتی همچون تلویزیون، گوشی موبایل، مانیتور و دیگر وسایل این چنینی که نیازمند صفحه ی نمایش هستند.

قیمت تلویزیون های اولد

با توجه به اطلاعاتی که به شما داده شد به احتمال بسیار زیاد تصورتان در رابطه با اولد این شده است که قیمت بسیار بالایی دارد. درست است که نمی ‌توانید تلویزیون اولدی با قیمت کم در بازار پیدا کنید، اما دلیل آن نبود مدل ‌های پایین ‌رده یا میان‌ رده‌ی این تلویزیون ‌ها است. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، تمامی تلویزیون‌های OLED معرفی‌شده  4K و HDR هستند. بدیهی است که تمامی این تلویزیون‌ها هوشمند (Smart TV) نیز هستند که این موضوع به قیمت آن‌ها می‌افزاید. طبیعتا نباید یک تلویزیون OLED اولد (که در واقع محصولی لوکس و Premium است) را با یک LCD پایین‌رده، غیر هوشمند، فول‌اچ‌ دی و غیر HDR مقایسه کرد. اگر به ال سی دی های منحنی بالارده (که اکثرا از قابلیت‌هایی مشابه تلویزیون اولد بهره می‌گیرند) نگاهی بیندازید، حتی مدل‌هایی را خواهید یافت که از همتای اولد خود نیز گران ‌تر هستند.