در حالتی که پرده­‌های محافظتی مغز و نخاع ملتهب شده باشند مننژیت اتفاق می­‌افتد. بیماری مننژیت بیشتر در کودکان و نوزادان به دلیل حساسیت­‌های بدنی‌­شان اتفاق می­‌افتد. بدلیل نزدیکی این پرده­‌های محافظتی به مغز و نخاع این بیماری بسیار خطرناک است و در ابتدا با نوعی سرماخوردگی یا آنفولانزا اشتباه گرفته می­‌شود. این بیماری منشا باکتریایی یا ویروسی دارد. در ابتدا به دلیل نشانه‌­هایی مثل سردرد، تب و خواب آلودگی به نظر بیماری جدی­ای نمی­‌آید اما به مرور و با گرفتن آزمایش در زمانی که این بیماری مشخص شد، بیمار خیلی زود باید تحت مراقبت‌­های ویژه قرار گیرد.

علائم مننژیت

علائم مننژیت در افراد به اشکال متفاوتی خودنمایی می­‌کند. در عده‌­ی زیادی این بیماری به شکل گوش درد، سردرد، گلو درد و تب خودش را نشان می‌­دهد. به همین علت والدین با دیدن این نشانه‌­ها در فرزندشان به اشتباه شروع به نسخه­‌پیچی‌­های سرخود می­‌کنند. اما اگر مننژیت به سرعت درمان نشود در آینده منجر به مشکلات مغزی، ناشنوایی، صرع و هیدروسفالی می­‌شود. در برخی افراد این بیماری با بروز بیماری­‌های پوستی که منشا آن باکتری مننگوکوک است به سراغ فرد می­‌آید.

مننژیت در کودکان

یکی از بیماری‌­های شایع در کودکان مننژیت است که اغلب برای کودکان بالای 5 سال اتفاق می­‌افتد. مننژیت نوزادان کمتر از کودکان دیده می­‌شود. یکی از علت‌­های این بیماری احتیاط نکردن کودک در مقابل ویروس‌­هایی است که در هوا پخش شده است. کودک که در سن کودکی مشغول بازیگوشی است به شدت عرق می‌­کند و با بی اطلاعی والدین نسبت به وضعیت کودک، او را در مقابل باد مستقیم قرار می‌­دهند. سرمایی که به سرعت داخل مجرای بینی و گوش کودک می­‌رود به شکل ویروسی ناشناس در آن‌جا رشد می­‌کند و در مقابل پرده‌­های محافظ مغز به آن نفوذ می‌­کند و موجب بیماری مننژیت می‌­شود.

تشخیص مننژیت

مننژیت ویروسی با نوع دوم آن متفاوت است. علائم این بیماری در بزرگسالان و کودکان فرق می­‌کند. مننژیت در کودکان گاها بصورت استفراغ، تب، بی اشتهایی، گریه، بی حالی نشان داده می‌­شود. در مقابل برای بزرگسالان این بیماری بصورت سردرد بسیار شدید و حساس شدن نسبت به صداهای بلند و نورهای خیلی شدید مثل میگرن نشان داده می­‌شود. گاها این بیماری بصورت تشنج، اختلال هوشیاری و حواس پرتی بروز پیدا می­‌کند. برای تشخیص مننژیت بهتر است تا با یک آزمایش نخاعی از بیماری خود مطمئن شوید و سریعا به نزدیک­ترین مرکز درمانی مراجعه کنید.

علل مننژیت

عفونت­‌های ویروسی که بیشتر در فصل تابستان و پاییز در هوا پخش شده‌­اند در برخی افراد به شکل سرماخوردگی، حساسیت، آنفولانزا و در درصد کمی از مردم به مننژیت تبدیل می­‌شود. آنتروویروس‌­ها بیشترین تاثیر را در بیماری مننژیت دارند. از طریق تماس با این ویروس‌­ها و تماس با فردی که این ویروس را در بدنش دارد می­‌توانیم به مننژیت مبتلا شویم. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مثل کودکان، افراد پیر، بیمارانی که بدنی ضعیفی دارند و خانم‌­های باردار با داخل شدن کمترین ویروس ها به بدنشان، پتانسیل تبدیل این ویروس را به بیماری مننژیت دارند.

چگونه مننژیت نگیریم؟

با کمترین امکانات تنها با مراقبت­‌هایی که از خودمان در مقابل ویروس‌­ها انجام می­‌دهیم می­‌توانیم در مقابل بسیاری از بیماری‌­ها و ورود ویروس­‌ها به داخل بدنمان جلوگیری کنیم. با شستن مداوم دست و صورت، استحمام و گاها بخور گرفتن می­‌توانیم ویروس­ مننژیت را تا حد امکان از بدنمان دور نگه داریم. مصرف میوه‌­های تازه، خوردن آبمیوه و قرار نداشتن در محیط‌­های آلوده، استفاده از ماسک برای رفتن به خیابان­‌ها در هوای آلوده از مواردی است که به محافظت بدنمان کمک می‌­کند.

مننژیت در کمین چه افرادی است؟

افرادی که سیستم دفاعی بدنشان ضعیف است و کسانی که در محیط­‌های آلوده بیشتر قرار می‌­گیرند بیشتر در معرض بیماری مننژیت هستند. بسیاری از افرادی که به سفر حج می‌­روند پس از برگشت مبتلا به بیماری مننژیت می‌­شوند. علت این امر برخورد نزدیک و انتقال ویروس از راه تماس نزدیک با افراد است. معمولا  در محیط‌­های شلوغ مسائل بهداشتی به درستی رعایت نمی‌­شود. مننژیت به افرادی که مراقب سلامتشان نیستند و در فصل پاییز و زمستان از پوشاندن کامل مجراهای تنفسی­‌شان جلوگیری می­‌کنند، به راحتی سرایت می­‌کند.

مننژیت خطرناک

مننژیت بیماری خطرناکی است که اگر شما را نکشد باعث تخریب دیواره عروق خونی و خونریزی در سیستم داخلی بدن و در نتیجه ناشنوایی، اختلالات مغزی و هوشیاری می­‌شود. این بیماری مستقیما مغز و نخاع شما را نشانه می­‌گیرد و با کمترین تحریکاتی پرده محافظتی مغز در اثر التهاب پاره شده که در مواردی باعث مرگ مغزی نیز می­‌شود. ضایعات بنفش رنگ پوستی در صورت بروز پیدا کردن در سطح پوست شما اعلام بیماری مننژیت ویروسی است که بسیار خطرناک است.

آیا مننژیت منجر به مرگ می شود؟

بر اساس آمار به دست آمده مننژیت­‌های ویروسی در موارد زیادی به بهبود می‌­انجامد اما نوع باکتریال آن می‌­تواند منجر به مرگ شود. مننژیت ویروسی که از طریق انتقال ویروس فرد را به بیماری مننژیت دچار می­‌کند مثل یک آنفولانزای شدید عمل می­‌کند که با مراقبت­‌های ویژه و مصرف آنتی بیوتیک می‌­تواند فرد را نجات دهد. بهترین راه تشخیص این بیماری با توجه به دامنه گسترده علائم آن گرفتن مایع نخاعی از فرد بیمار است که طی چند ساعت مشخص می­‌کند بیمار به مننژیت دچار است یا خیر.

پیشگیری از بیماری مننژیت

مننژیت مغزی که مغز ما را مورد ضربه قرار می­‌دهد می‌­تواند بیمار را به خونریزی مغزی دچار کند. رعایت بهداشت فردی و تماس نداشتن با اشیای آلوده، تغذیه سالم و بهداشتی داشتن باعث می‌­شود تا فرد سریعا علائم بیماری هرچند خفیفش را از دست بدهد و در معرض هیچ نوع بیماری ویروسی دیگری قرار نگیرد. مراقبت کردن از کودکان در فصل­‌هایی که حساسیت‌­های ویروسی در فضا پخش است مثل تابستان و پاییز باعث می­‌شود تا ویروس­‌ها در مقابل مقاومت بدنی ما حق نفوذ نداشته باشند.

چگونه از کسانی که به مننژیت دچارند مراقبت کنیم؟

قبل از هر نوع اقدامی نسبت به بیماری خودتان از نوع آن آگاه شوید. در صورتی که به مننژیت ویروسی دچار شده‌­اید احتمال بهبود شما خیلی بیشتر از نوع باکتریال آن است. افرادی که به مننژیت ویروسی گرفتار می­‌شوند معمولا باید سیستم دفاعی بدنشان را قوی نگه دارند و درصورتی که سیستم دفاع بدنتان با مراقبت­‌هایی که از قبل انجام شده است، قدرتمند باشد مننژیت شما طی چند روز مراقبت درمانی بهبود پیدا می‌­کند اما در صورت باکتریال بودن آن با راهنمایی‌­های کادر پزشکی حتی احتمال قرنطینه شدن­تان در بیمارستان وجود دارد.

انواع مننژیت

مننژیت معمولا دو راه ورود به سیستم بدن را پیدا می‌­کند. اولین راه که معمولا مننژیت خفیف را باعث می­‌شود، مننژیت ویروسی است. از طریق انتقال ویروس از راه آلودگی و در فصل‌­های حساسیت زا مننژیت ویروسی شکل می­‌گیرد. نوع دوم مننژیت که مننژیت باکتریال است خیلی زود بدن بیمار را فرسوده می‌­کند و شدیدا سیستم دفاعی بدنش را مورد ضربه قرار می‌­دهد. بیمار در صورتی که باکتری را به بدن خودش راه داده است دچار سردردهای بسیار شدید، کبودی در سطح پوست و در نهایت استفراغ، تشنج و خونریزی داخلی می­‌شود.

مننژیت و خطراتش

بسیاری از افرادی که به مننژیت دچار می‌­شوند در مرحله اول که گرفتن مایع نخاعی است تسلیم می­‌شوند و مرحله درمان را ادامه نمی­‌دهد. گرفتن مایع نخاعی کمردردی چند روزه دارد که علت آن هم فرو کردن سوزن نسبتا کلفتی در نخاع است. اگر بیمار این درد را تاب بیاورد در مراحل بعدی به کمک پزشکان و کادر درمانی و با خوردن آنتی بیوتیک و تغذیه سالم می­‌تواند خودش را بار دیگر به زندگی سالمش برگرداند. در مدتی که به بیماری مننژیت دچار هستید در صورتی که بیماری سیستم دفاعی بدنتان را از کار نینداخته باشد درمان موثر واقع می‌­شود. اما پیش از هرکاری لازم است تا برای بهداشت فردی و دوری از هر نوع آلودگی تلاش کنید.