نقرس نوعی بیماری است که از تجمع بیش از اندازه اسید اوریک در خون ایجاد می­‌شود. اسید اوریک، کریستال تولید می­‌کند، در هنگامی که اسید اوریک به مقدار بیش از حد در بدن وجود داشته باشد، کریستال‌­ها در نقاطی از بدن رسوب می­‌کنند. معمولا کریستال­‌ها در مفاصل، تاندون‌­ها و بافت­‌های اطراف آن ایجاد می‌­شود. نقرس در جاهای مختلفی از بدن شکل می‌­گیرد که معمولا با التهاب، خارش و قرمزی همراه است. درمان این بیماری معمولا با داروهای غیر استروئیدی صورت می­‌گیرد که موفقیت یا عدم موفقیت در درمان به حاد بودن یا خفیف بودن این بیماری بستگی دارد.

علائم نقرس

نقرس یکی از بیماری­‌هایی ست که گستره علائم آن بسیار زیاد است. یکی از مهم‌­ترین و بیشترین علائم آن آرتروز التهابی حاد است. در این نشانه، مفصل با درد شدید، سوزش، قرمزی همراه می­‌شود. نقرس معمولا  از التهاب انگشت شست پا شروع می­‌شود. درد نقرس اغلب در شب شروع می­‌شود. بعلت رسوب اوره در بدن در برخی مواقع این کریستال‌­ها خودشان را به شکل سنگ کلیه نشان می­‌دهند و درد­های شدید شکمی را موحب می­‌شوند. بغیر از انگشت پا، زانوها، مچ‌­ها، پاشنه‌­ها و انگشتان به این بیماری دچار می­‌شوند.

علل بیماری

هایپر اوریسمی دلیل اصلی بیماری نقرس است. این بیماری که از تجمع بیش از حد اوره در بدن ایجاد می­‌شود، می­‌تواند به علل مختلفی شکل گیرد. از دلایل مختلف ابتلا به این بیماری‌­ها می‌­توان به ژنتیک، سبک زندگی، رژیم غذایی (مصرف بیش از اندازه گوشت قرمز و الکل)، داروهای مصرفی خاص مثل داروهای ادرار آور، بیماری­‌هایی که دفع اوره را با مشکل همراه می­‌کنند و پاتوفیزیولوژی اشاره کرد. در برخی از افراد، مقدار اوره خیلی زیاد نیست، اما بدن پتانسیل زیادی برای کریستال کردن اوره در مقادیر معمولی دارد.

نقرس ارثی

در حدود ۶۰٪  از بیماری نقرس با ژنتیک انتقال می‌­یابد. با وجود برخی از ژن­‌ها در بدن، احتمال ابتلا به نقرس تا چندین برابر بیشتر می­‌شود. هایپر اوریسمی در برخی از خانواده­‌ها نه بعلت رژیم غذایی ناسالم و مصرف داروهای خطرساز، بلکه بعلت ژنتیک غالب در آن خانواده نسل به نسل منتقل شده است. هم­چنین بیماری­‌هایی مثل بیماری کلیوی کیستی مدولاری با نقرس مرتبط هستند. بوجود آمدن بیماری خاصی مثل نقرس در یک نسل قطعا از یک فرد شروع شده است و در فرد خاص به دلایل مختلف می‌­تواند این بیماری شکل گرفته باشد و نسل به نسل منتقل گردیده است.

داروهای موثر در درمان نقرس

هدف اصلی درمان نقرس، کم شدن التهاب این بیماری و کم شدن دوز اسید موجود در بدن است که توسط برخی از داروها امکان پذیر است. برای کم شدن درد نقرس می‌­توانید از کمپرس آب یخ بر روی ناحیه­‌ی ملتهب استفاده کنید. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی که شامل کلشیسین و استروئیدها است برای درمان نقرس حاد موثر است. هم­چنین برای پیشگیری از این بیماری داروهایی مثل آلوپورینول، فبوکسوستات و بروبنسید موثر واقع می­‌شوند. پگلوتیکاس و پروفیلاکسیس از دیگر داروهای موثر برای درمان نقرس به حساب می‌­آیند.

تشخیص نقرس

در هنگامی که مقدار اوره در بدن زیاد شود، کریستال‌­هایی تشکیل می­‌شود که از جنس اوره است. این کریستال‌­ها در مفاصل شروع به رشد می­‌کنند. بیمار پس از مدتی متوجه می­‌شود که بخشی از مفاصلش ملتهب شده است. این التهاب با درد، کبودی، خارش و قرمزی همراه است. اغلب در مواقع خواب، درد به بیمار بیشتر فشار می‌­آورد. گاهی کریستال­‌های اوره در نقرس خودشان را به شکل سنگ کلیه نشان می­‌دهند. افرادی که دچار سنگ کلیه بوده‌­اند باید بیش از بقیه مراقب خودشان باشند.

تاثیر نقرس در زندگی

نقرس با توجه به عادات بد غذایی و زندگی ما تغییراتی را در بدن­مان ایجاد می­‌کند. بهتر است قبل از ابتلا به نقرس برای پیشگیری از آن تمامی عوامل را بدرستی اجرا کنیم. از مصرف افراطی گوشت قرمز، چربی، روغن‌­های حیوانی، اضافه وزن، ورزش نکردن، کلسترول بالا، قرارداشتن در فضاهای سربی و ... بپرهیزیم. زیرا این بیماری براحتی می‌­تواند شما را از انجام راحت ترین حرکات بدنی منع کند و با فشار و دردی که به شما وارد می‌­کند، زندگی را بر شما سخت و دشوار کند.

پیشگیری از نقرس

پیشگیری از هر بیماری نیازمند رعایت نکاتی ست که گاها با سختی به دست می‌­آید. برای پیشگیری از نقرس، افراد باید به تناسب اندامشان اهمیت بدهند و برای چاق نشدن تلاش کنند. زیرا چاقی، کلسترول بالا، چربی بالا از عوامل اصلی ابتلا به نقرس است. افراد برای پیشگیری از نقرس باید تلاش کنند تا رژیم غذایی­شان را بر حسب سلامت جهان تنظیم کنند. غذاهای گیاهی را جایگزین غذاهای گوشتی از نوع گوشت قرمز کنند. از مصرف بیش از اندازه ماهی و امگا سه خودداری کنید و تا حد امکان به ورزش خود اهمیت دهند.

تاریخچه نقرس

واژه نقرس توسط راندولفوس باکینگی اولین بار در سال ۱۲۰۰ میلادی به کار برده شد. نقرس بیماری­ای است که از عهد عتیق شناخته شده است. در ابتدا این بیماری در میان زنان یائسه بررسی شد و نتیجه­‌گیری  بر آن شد که این زنان بیش از زنان قبل از یائسگی به این بیماری دچار می­‌شدند. این بیماری به بیماری ثروتمندان معروف شده بود، زیرا از مصرف بیش از حد گوشت و خوراکی­‌های چرب ناشی می­‌شود. بسیار کمتر از افراد چاق، لاغرها به این بیماری گرفتار می‌­شدند.

درمان نقرس

درمان نقرس پیشرفته به منظور کم شدن التهاب­‌های پوستی و کاهش درد و سوزش نواحی بیمار باید با مصرف دارو صورت بگیرد. ایندومتاسین یکی از داروهای موثر در این بیماری ست که فرد پس از مصرف آن در مدت کمتر از پنج ساعت آثار بهبود را مشاهده می­‌کند. اما این قرص به افرادی که مشکل معده، روده یا کلیه دارند توصیه نمی­‌شود. ایبوپروفن از دیگر داروهای موثر در درمان است. کلشیسین جایگزین مناسبی برای ایندومتاسین است که تاثیر کمتری از آن دارد اما داروی موثری است. استروئیدها، بگلوتیکاس، پروفیلاکسیس از دیگر داروهای موثر در درمان نقرس اند.

رژیم غذایی مناسب برای افرادی که در معرض نقرس اند

اگر آزمایش نشان داد که شما به نقرس مبتلا هستید باید سریعا تغییرات اساسی ای در زندگی و بویژه رژیم غذایی­تان ایجاد کنید. تا درمان کامل از مصرف گوشت قرمز، چربی، روغن‌­های حیوانی، کلسترول، امگا سه جلوگیری کنید. ورزش را با پیاده روی شروع کنید و کم کم زمان ورزش کردن­تان را طولانی تر کنید. اگر اضافه وزن دارید، سعی کنید با استمرار در ورزش و رژیم غذایی از وزن ­تان کم کنید و سبزیجات و آب را جایگزین تنقلات چرب و چاق کننده کنید. تا حد ممکن از خوردن دانه­‌های روغنی مثل بادام هندی، پسته و ... دوری کنید.

پاتوفیزیولوژی در نقرس

نقرس پا معمولا در طول خواب که دمای بدن پایین است به فرد حمله می­کند و او را دچار التهاب و دردهای مفصلی می­‌کند. کریستال شدن در بدن از طریق رسوب اوره در مفاصل درست می­‌شود. اگرچه مقدار اوره در بدن زیاد باشد احتمال ابتلا به نقرس بیشتر است. در برخی افراد، بدن قابلیت بیشتری برای کریستال سازی دارد و حتی در حالی که مقدار اوره در بدن به حد نرمال است، بدن شروع به کریستال سازی کند. مقدار کریستال سازی در دمای پایین بدن افزایش می­‌یابد، به این علت است که در هنگام خواب، فرد بیمار با درد بیشتری همراه است.

نقرس با بدن چه می کند؟

نقرس در مردان بیش از زنان اتفاق می‌­افتد. اختلال در کبد، کلیه یکی از نشانه ­های نقرس است. نقرس دست در مفاصل میان انگشتان بصورت التهاب و سوزش خودش را نشان می‌­دهد. توصیه می­‌شود افرادی که در معرض نقرس قرار دارند از مصرف کله پاچه، دل و قلوه، سوسیس، کالباس، پیتزا، کنسرو ماهی، آبگوشت، دوغ ترش، خاویار خودداری کنند. هم­چنین لازم است از حضور در مکان­‌های پر استرس و اضطراب دوری کنند. بیماران نقرس نباید خوردن آب را فراموش کنند و ورزش کردن را در همه حال باید جدی بگیرند.