پشت بام سبز یا روف گاردن (Roof Garden) که از لحاظ لغوی کلمه باغ بام معنی می‌دهد، در حقیقت روف گاردن یعنی سرسبز کردن بام آپارتمان ها و یا منزل مسکونی با متد ها و شیوه‌ های به روز و با استفاده از متریال ‌های جدید مانند پروفیل چوب پلاستیک است. سال های زیادی است که در کشورهای پیشرفته به دلیل افزایش زندگی آپارتمان نشینی، روف گاردن تبدیل به یک بخش اصلی شده و انتخابی درست به جهت دوری از ازدحام و شلوغی زندگی شهری است.

فواید پشت بام سبز یا روف گاردن

پشت بام سبز یا روف گاردن مزایای فراوانی دارد و از مهم ترین مزایای آن بهره بردن از مکانی اختصاصی در محل زندگی برای گذران اوقات فراقت است. و اما دیگر مواردی که از فواید روف گاردن می باشد به شرح زیر است:

1- کاهش دادن اتـلاف انرژی به وسیله سـقف آخرین طبقه ساختمان

روف گاردن از تابش اشعه های نور خورشید حفاظت می کند و همچنین غیر مستقیم موجب خنك کردن و کاهش انتقال حرارت می شود. با نظر به اینکه انتقال حرارت به طور مداوم از بدنه ها و فضاهایی با دماهای بالا به فضاهایی با دمای پایین صورت میگیرد، منتقل شدن حرارت در بام های ساختمانها در زمستان از درون به بیرون و در تابستان از بیرون به درون اتفاق می افتد. بامهای سبز به وسیله کاهش نوسانات گرما بر سطح خارجی بام و به وسیله افزودن ظرفیت گرمایی لا یه های سقف موجب خنك کردن فضای زیر بام می شوند.

2- جـذب کردن و همچنین دفـع ذرات آلاینـده موجود در هـوا به وسیله خاک و ساخت هوای سالم

3- بالا بردن فضای مفید ساختمان بدون پرداخت کردن عوارض بنا به شهرداری

4- ساخت امکانات تفریحی و فضای رو باز جهت ورزش 

5- جذب کردن دی اکسید کربن و تولید اکسیژن و رطوبت در فضای روف گاردن

زمین به دلیل چرخه طبیعی و سوزاندن سوخت های فسیلی روز به روز گرم تر می شود. سوزاندن سوخت های فسیلی، باعث انتشار دی اکسید کربن به عنوان یک محصول جانبی می شود. دی اکسید کربن غالبا مانع انتقال انرژی گرمایی از سطح زمین به سطح های بالاتر می شود، و به عنوان  یک عامل اختلال گر تاثیر گاز های گلخانه ای را بالا می برد و دمای محیط را  افزایش خواهد دا اما. بام های سبز به دو روش میتوانند دی اکسید کربن موجود در جو را بکاهند:

الف. کربن از بخش های اصلی ساختار گیاهان است و به طور ذاتی در بافت های گیاهی به وسیله فتوسنتز و در بستر خاک به واسطه بوته و تراوشات ریشه تجزیه می شود.

ب. کاهش انرژی به وسیله عایق سازی ساختمان و پایین آوردن اثر جزیره گرمایی شهری.

کاهش پنجاه تـا نود درصد احتیاجات به آبیاری فضای سبز با ذخیره سازی آب از طریق روف گاردن

معایب بام سبز

شاید تصور شما این باشد که روف گاردن به دلیل ایجاد یک فضای آرام فقط مزایا دارد اما اشتباه نکنید پشت بام سبز علاوه بر اینکه مزایای زیادی دارد، معایبی هم دارد که شما می بایست در زمان طراحی روف این موارد را در نظر داشته باشید زیرا چشم پوشی کردن از آن ها ممکن است باعث ایجاد خسارت شود.

1- پیاده سازی روف گاردن هزینه زیادی احتیاج دارد چون نیاز به نگهداری و عایق بندی و رسیدگی و ضدآب کردن بیشتری نسبت به سایر سقف های ساده یا معمولی می خواهد تا آسیب کمی به ساختمان مسکونی وارد کند.

2- شما در فضاهای کوچک نمی توانید پشت بام سبز ایجاد کنید.

3- اگر پشت بام توانایی وزن روف گاردن را نداشته باشد موجب نشست سقف می شود و خسارت های هنگفتی را برای ساختمان ایجاد می کند.

4- امکان کاشت همه نوع پوشش گیاهی روی روف گاردن وجود ندارد علاوه بر این ها پوشش گیاهی می بایست با شرایط اقلیمی منطقه تطابق داشته باشد.

5- در هنگام ساخت روف گاردن سنگین شدن سقف و نفوذ ریشه گیاهان موجب ته نشین شدن ذرات خاک شده و در نهایت سقف نشست خواهد کرد.

6- مراقبت از روف گاردن بخاطر نوع طراحی آن بسیار متفاوت است و دستورالعمل نگهداری در هر یک از این طراحی ها با یکدیگر تفاوت دارد.

طراحی پشت بام سبز یا  بام سبزی ارزان در منزل

طراحی کردن پشت بام سبز در کشور عزیزمان ایران مطابق با اصول درست و به صورت کاملا حرفه ‌ای به وسیله شرکت ‌هایی که در این حیطه فعالیت دارند، انجام می گردد. پس این امکان برای شما فراهم شده است که با کمی تحقیق شرکت ‌های معتبری را پیدا کنید که در کوتاه ترین زمان بیشترین امکانات طراحی پشت بام را به شما به عرضه خواهند کرد. اما اگر قصد دارید فقط یک مکان را برای پرورش گل و گیاهان مورد علاقه ‌تان در آپارتمان یا منزل شخصی داشته باشید، می بایست خودتان اراده کرده و دست به عمل بزنید.

چند مرحله برای طراحی پشت بام سبز توسط خودتان وجود دارد که بسیار ساده است و عبارتند از:

- اول از همه شما به فضای کافی برای طراحی یک روف گاردن زیبا احتیاج دارید.

- برای کاشت گل و گیاه مورد علاقه بهتر است گلدان یا فلاورباکس تهیه کنید زیرا نمای بسیار جذابی به پشت بام شما می بخشد.

- همانطور که خودتان بهتر می ‌دانید پرورش گیاهان نیاز به آبیاری دارد و حتما باید راهی مناسب برای آب دادن به گل‌ و

- حتما نیاز نیست که هینه ی هنگفتی را صرف موارد تزیینی روف گاردن خود کنید! شما حتی می‌توانید از وسایل غیر قابل استفاده در پشت بام سبزتان به جهت گذراندن اوقات فراقت یا استراحت در کنار فضای سبزی که ایجاد کرده ‌اید، استفاده کنید.

مواردی که در بالا گفته شد یک سری راه‌ های ساده به منظور داشتن مکانی بر روی بام شما بود که با کمترین و حداقل ترین امکانات هم قابل اجراست و همانطور که گفته شد خود شما هم به راحتی می‌توانید آن ‌ها را اجرا کنید. اما اگر می خواهید که روف گاردن بسیار شیک، آن هم به طور حرفه‌ای داشته باشید حتما به افراد متخصص برای طراحی و اجرای روف گاردن نیاز دارید.

طراحی و اجرای ایده های بام سبز به واسطه ی شرکت‌ های اجرایی

طراحی کردن و اجرای روف گاردن یا همان باغ بام به وسیله شرکت‌ های معتبر، یک سری مراحل خاص را طی می‌کند تا تبدیل به یک روف گاردن حرفه ‌ای شود. مراحل آن به شکل زیر است:

بررسی کردن مکان مد نظر شما برای تبدیل به پشت بام سبز

شرکت ‌هایی که در این زمینه خبره هستند قبل از شروع هر چیزی کارشناسانی را به محل مورد نظر اعزام می کنند، تا بررسی ‌های لازم را انجام دهند. اگر که بام آپارتمان یا منزل از یک سری استاندارد های لازم برای تبدیل به روف گاردن برخوردار بود، مراحل بعدی کلید خواهند خورد.

ایده یا طرح دادن برای تبدیل کردن مکانی به پشت بام سبز

بعد از اینکه مکان بررسی گردید و تایید شد، آن محل برای تبدیل به روف گاردن توسط کارشناسان و طراحان شرکت مواردی را برای ادامه کار مطرح خواهند کرد که آن موارد عبارتند از: مساحت و فضای موجود، دسترسی امکانات مورد نیاز، استفاده از مصالح و متریال‌ها، بودجه کارفرما و سایر موارد، ایده و طرحی مناسب.

کفپوش در پشت بام سبز

کفپوش از عناصر بسیار مهم و قابل اجرا در ایجاد روف گاردن است و با توجه به این که فضای سبز همیشه با طرح چوب همخوانی دارد و حس خوبی را منتقل خواهد کرد، معمولا در طراحی و اجرای روف گاردن از کفپوش چوبی استفاده می گردد. علاوه بر این کفپوش پشت بام با استفاده از پروفیل چوب پلاستیک محصولی است که دوستدار طبیعت است. عموما طراحان روف گاردن، کفپوش چوبی را در برابر چمن مصنوعی یا سایر المان ‌ها برای طراحی و پوشاندن زشتی های سطح بام استفاده به کار می برند.

فلاورباکس یا گلدان در ایجاد پشت بام سبز

فلاورباکس جز گزینه هایی است که در بام سبز بایستی به آن توجه شود زیرا می‌توان از طریق آن گل و گیاهان مورد علاقه را پرورش داد. فلاورباکس چوبی که از پروفیل چوب پلاستیک تولید شده یکنواختی خوبی را در روف گاردن ایجاد می‌ کند و در کنار گیاهان سبز و گل ‌های رنگی تلفیقی بسیار زیبا دارد. پس شما می ‌توانید گل‌هایی که دوس دارید را درون گلدان بکارید و یا حتی سبزی کاری کنید.

مبلمان فضای باز در روف گاردن

بام سبز در اصل مکانی به جهت استراحت است و اصلا به این دلیل بیشتر افراد علاقه به ساخت روف گاردن دارند تا از ازدحام موجود در شهر دور شوند. پس مبلمان فضای باز از مواردی حیاتی است که در باغ بام بسیار کاربرد دارد و شما می‌ توانید با پیاده سازی آن روی بام، مکانی مناسب جهت نشستن و دورهمی‌ های دوستانه و خانوادگی فراهم کنید.

همه مواردی که در بالا ذکر شد که البته اساسی ترین آنها المان برای باغ بام به شمار می ‌آمد طبق سلیقه و میزان بودجه کارفرما قابلیت تغییر یا حتی حذف دارند. علاوه ‌بر گزینه هایی که گفته شد شما نیز می ‌توانید عناصر دیگری مثل: سوئیت، دیوار جدا کننده یا پارتیشن و غیرهخ و غیره را اضافه کرده و یا تغییر دهید.