بیماری ها انواع گوناگون دارند و هر کسی بنا به شرایطی ممکن است به این بیماری ها مبتلا شوند. زنان از سنین بلوغ و شروع قاعدگی و معمولاً دو الی سه روز قبل از آغاز چرخهی ماهانهی بعدی و حتی 72 ساعت پس از قاعدگی، تغییراتی را در جسم و روح خود احساس میکنند که نه تنها برای خودشان خوشایند نبوده بلکه ممکن است اطرافیان را نیز دچار رنجش و ناراحتی کند. به این اختلالات که به سبب تغییرات هورمونی بدن زنان در این بازه از چرخه قاعدگی رخ میدهد، سندروم پیش از قاعدگی یا PMS میگویند. شناخت و آگاهی زوجین از این اختلال زنانه میتواند بسیاری از مشکلات زناشویی یا خانوادگی را برطرف نموده و به کنترل علائم آزاردهندهی آن کمک کند.
هر آنچه که باید درباره سندرم پیش از قاعدگی (پی ام اس) بدانید
این مطلب در ابتدا در رابطه با بانوان است اما از طرفی برای آقایان نیز پیشنهاد می شود زیرا آن ها نیز می بایست حال بانوان را درک کنند و در جریان جزییات این اختلالات باشند. در واقع می توان گفت که چرخهی قاعدگی، روی افکار و احساسات شما اثر میگذارد. بنابراین، ممکن است چند روز پیش از قاعدگی خود، علائمی مانند خستگی، اضطراب و افسردگی را تجربه کنید که به عنوان سندرم پیش از قاعدگی یا پی ام اس شناخته میشود.
سندرم پیش از قاعدگی یا پی ام اس
همیشه تا بوده همین بوده که در حالت عادی و نرمال اگر باشیم هیچ گاه برای بیماری های مختلف تحقیق و سرچ نمی کنیم اما خدا نکند که کمی از حالت نرمال دور شویم سریعا به فکر راه حل می افتیم و تمام مطالب موجود در سایت ها را به اصطلاح می جویم تا بلکه به نتیجه ای برسیم. گاهی این علائم به حدی شدید است که زندگی روزمرهی شما را با مشکل مواجه میکند. البته، صرف تجربهی این علائم به این معنا نیست که شما به اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی دچارید. بنابراین، خیلی مهم است که علائم این مشکلات را به خوبی بشناسید.
همان طور که خودتان نیز بهتر می دانید پیشگیری بهتر از درمان است و اگر در درمان بیماری ها تاخیر و وقفه ایجاد کنیم اولین نفر خدمان هستیم که آسیب می بینیم. به طور مثال در صورتی که به این سندرم یا ناخوشی قبل از قاعدگی مبتلا باشید، نباید این علائم را در روزهای چهارم تا دوازدهم چرخهی ۲۸ روزه قاعدگی خود تجربه کنید. در واقع، بیماریهای دیگری وجود دارند که علائم آنها شبیه سندروم پیش از قاعدگی و اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی است. برخی از زنانی که فکر میکنند این سندرم را دارند، در واقع دچار افسردگی یا اختلالات اضطرابی هستند. اگر به این زمینه علاقهمندید، حتماً متن زیر را بخوانید تا آگاهی شما از این سندرم افزایش یابد. بدیهی است هر چه، اطلاعات علمی شما بیشتر باشد، بهتر میتوانید از خود مراقبت کنید.
منظور از سندرم پیش از قاعدگی یا پی ام اس (PMS) و اختلال ناخوشیپیش از قاعدگی (PMDD) چیست؟
به عنوان یک زن حق دارید که از جزییات موجود در رابطه با بدن تان اطلاعات اشته باشید و در حقیقت تحقیقات و بررسی ها نشان داده است که وقتی اطلاعات کاملی ارید بهتر می توانید با مشکلات احتمالی در آینده کنار بیایید. سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به گروهی از علائم جسمی و رفتاری اطلاق میشود که به صورت دورهای و در نیمهی دوم چرخهی قاعدگی اتفاق میافتد. اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی (PMDD) در واقع، همان حالت شدید سندرم قبل از قاعدگی است. علائم شایع آن عبارتند از عصبانیت، تحریک پذیری، افسردگی و تنش درونی شدید تا حدی که منجر به اختلال در فعالیتهای روزانه میشود.
تحقیقات و بررسی ها نشان داده است چند حالت برای این اختلال وجود دارد یعنی هم می تواند شدید باشد و هم خفیف که اگر این سندروم خفیف باشد، مشکلی شایع است و در ۷۵ درصد از زنانی که قاعدگی ماهانه دارند، دیده میشود، اما فقط ۳ تا ۸ درصد زنان به اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی دچارند. زنان از هر طبقهی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نژادی ممکن است به این سندرم مبتلا باشند. اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی معمولاً یک بیماری مزمن است و ممکن است تأثیراتی جدی بر کیفیت زندگی یک زن بگذارد. خوشبختانه، انواع درمانها و اقدامات خود مراقبتی علائم این اختلال را در بیشتر زنان کنترل میکند.
علت ایجاد سندرم پیش از قاعدگی و اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی چیست؟
حالا به احتمال زیاد این سوال برایتان پیش می آید که دلیل اصلی ایجاد این سندروم چیست و اصلا چه چیزی باعث می شود که این سندروم و یا اختلال در بدن بروز کند. بافتهای مختلف بدن زنان نسبت به تغییرات هورمونی چرخهی قاعدگی، حساس است. تحقیقات می گویند که افزایش و کاهش سطح هورمون هایی نظیر استروژن و پروژسترون، ممکن است در مواد شیمیایی موجود در مغز نیز تأثیر بگذارد. با این حال، هنوز مشخص نیست که چرا برخی زنان به (PMS) یا (PMDD) مبتلا میشوند و برخی دیگر نه. سطح استروژن و پروژسترون در زنان مبتلا و غیرمبتلا به این بیماری مشابه است.
علائم و نشانه های پی ام اس
از آن جایی که هر بیمای ای دارای علائم خاصی می باشد پس نمی توان گفت که تشخیص آن ها راحت و بدون درد سر است، اتفاقا برای هر کدام از اختلالات و بیماری ها نشانه های فراوانی وجود دارد که یافتن و حلیل کردن آن ها اصلا کار ساده ای نیست در حقیقت اگر کار ساده ای بود دیگر علم پزشکی اینقدر گسترده نمی شد . خستگی، نفخ، تحریک پذیری، افسردگی و اضطراب از شایعترین علائم سندرم قبل از قاعدگی و اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی است. علائم دیگر شامل موارد زیر است:
علائم بسیار زیادی وجود دارد تقریبا همه ی این علائم نیز نزدیک به هم و در یک حیطه هستند نشانه هایی مانند غم، نا امیدی یا احساس بیارزشی، تنش، اضطراب یا لجبازی، خلق و خوی متغیر همراه با گریههای مکرر، تحریک پذیری مداوم، عصبانیت و درگیری با خانواده، همکاران یا دوستان، بیمیلی به انجام دادن فعالیتهای روزانه، اختلال در تمرکز، خستگی، بیحالی یا کمبود انرژی، تغییر اشتها، که شامل پرخوری یا اشتیاق زیاد به غذاهای خاص است، خوابیدن بیش از حد یا مشکل در خواب، احساس کلافگی از بیش از حد بودن کارها و مشغلهها، یا خارج از کنترل بودن، حساسیت به لمس یا تورم پستان، سردرد، درد مفاصل یا عضلات، افزایش وزن می باشد.
بیماریهایی با علائم مشابه پی ام اس
در این بخش می خواهیم از دیگر بیماری هایی صحبت کنیم که به وفور دیده اید در حقیقت باید گفت که بسیار عادی و طبیعی است که علائم مشابه با بیماری های دیگر ببینیم بیماریهای دیگری وجود دارند که علائم آنها شبیه سندرم و اختلال ناخوشی قبل از قاعدگی است، از جمله افسردگی، اختلالات اضطراب، اختلال دو قطبی و سندرم پیش از یائسگی (دوره چهار تا پنج ساله پیش از یائسگی در زنان). مهم است که بین افسردگی زمینهای (که اغلب قبل از شروع قاعدگی بدتر میشود) و سندروم پیش از قاعدگی واقعی یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی تمایز قایل شویم، زیرا درمان آنها کاملاً متفاوت است.
به طور مثال تحقیقات و بررسی ها نشان داده است که خانم هایی که مبتلا به افسردگی زمینهای هستند اغلب در طول دوران قاعدگی یا بعد از آن، احساس بهتری دارند، اما علائم آنها کاملاً برطرف نمیشود. در حالی که، هنگام شروع قاعدگی این علائم در زنان مبتلا به سندرم یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی به طور کامل رفع میشوند. برخی از زنانی که فکر میکنند سندرم پیش از قاعدگی یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی دارند، در واقع دچار افسردگی یا اختلالات اضطرابی هستند. اختلالهای پزشکی دیگری نیز وجود دارند که قبل از قاعدگی یا در حین آن بدتر میشوند، مانند:
سر درد های شدید و یا همان به اصطلاح میگرن که بسیار رایج است، سندرم خستگی مزمن که به نام انسفالومیلیت میالژیک سندرم خستگی مزمن (ME /CFS) نیز شناخته میشود، درد لگن و مثانه یا سندرم روده تحریکپذیر، سابقهی دقیق پزشکی فرد به پزشک کمک میکند بین این اختلالات تمایز قایل شود. همچنین، ممکن است یک زن علاوه بر بیماریهای دیگر به اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی نیز دچار باشد.
روش تشخیص سندرم پیش از قاعدگی
آزمایش
در غالب موارد اولین چیزی که به کمک ما می آید و سبب مشخص شدن شرایط جسمی ما می گردد آزمایشات هستند. در این رابطه باید گفت که هیچ آزمایش مشخصی وجود ندارد که بتواند سندروم پیش از قاعدگی (PMS) یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی (PMDD) را تشخیص دهد. علائم این بیماری فقط باید در نیمهی دوم (مرحله لوتئال) چرخهی قاعدگی و اغلب در طی پنج تا هفت روز پیش از قاعدگی رخ دهد. همچنین، باید علاوه بر علائم جسمی با علائم رفتاری نیز همراه باشد. اگر زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی باشند، نباید این علائم را در روزهای چهارم تا دوازدهم چرخه ی ۲۸ روزه قاعدگی خود تجربه کنند.
آزمایش خون
یکی از آزمایشات بسیار متداول که همیشه برای تشخیص بیماری ها مورد استفاده کادر درمان قرار می گیرد آزمیش خون است و خوشبختانه با این آزمایش می توان روش درمان را پیدا کرد. برای تشخیص پی ام اس یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی نیازی به آزمایش خون ندارید. ممکن است برای غربالگری و تشخیص سایر بیماریها که باعث ایجاد احساس خستگی مفرط میشوند، از جمله کم خونی، از آزمایش شمارش گلبولهای خون استفاده شود. تست عملکرد تیروئید نیز کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) یا پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) را تشخیص میدهد. علائم و نشانههای این دو اختلال، مشابه سندرم قبل از قاعدگی و اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی است.
درمان پی ام اس در زنان
بهترین راه حل برای اینکه به روش های درمانی احتیاج پیدا نکنید این است که پیشگیری داشته باشید تا بتوانید به راحتی از زندگی نرمال خود لذت ببرید. اولین راه درمان های محافظه کارانه است نخست، ممکن است پزشک درمانهای محافظه کارانهی (PMS) را به شما توصیه کند. ورزش منظم، تکنیکهای آرامش بخشی و مصرف مکملهای ویتامینی و مواد معدنی از جمله درمانهای محافظه کارانه است. این روشهای درمانی علائم قبل از قاعدگی را در بعضی از زنان تسکین میدهند. عوارض جانبی درمانهای محافظه کارانه، کم یا حتی صفر است. اگر این درمانها موفق نباشند، داروهای تجویزی به عنوان گزینهی دوم برایتان تجویز خواهند شد.
ورزش و پیاده روی نیز همیشه مشکلاتی نظیر استرس، تنش، اضطراب و افسردگی را کاهش میدهد. اگر حال روحی خوبی ندارید از ورزش کردن کمک بگیرید خواهید دید که تا چه حد بر روی روان شما تاثیر خواهد گذاشت. ناگفته نماند که از آرامش درمانی نیز نباید غافل شد استرس، اضطراب، افسردگی و ناراحتیهای روحی دیگر این سندرم را بدتر میکنند. افزون بر این، زندگی با سندرم پیش از قاعدگی یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی مشکلاتی را در روابط بین فردی و زندگی روزمرهی مبتلایان ایجاد میکند. آرامش درمانی استرس و اضطراب زندگی روزمره را کاهش میدهد. این روش شامل فنونی نظیر مدیتیشن، آرمیدگی پیشروندهی عضلانی (PMR)، تلقین به نفس یا بیوفیدبک است.
مکملهای ویتامینی و مواد معدنی نیز در درمان بی تاثیر نیستند و به جرئت می توان گفت که با نبود آن ها خلا بسیار بزرگی در زندگی حس خواهد شد. ویتامین B6 (حداکثر ۱۰۰ میلی گرم در روز) ممکن است تا حدی برای زنانی که سندروم پیش از قاعدگی خفیف دارند، مفید باشد. معمولاً پزشکان در این موارد، مصرف روزانهی حداکثر ۱۰۰ میلی گرم ویتامین B6 را توصیه میکنند.
ناگفته نماند که برخی افراد با مصرف قرص ضد بارداری از علائم این اختلالها خلاص میشوند. با این حال، مصرف قرص ضد بارداری علائم این سندرم را در برخی زنان تشدید میکند. این زنان باید درمان دیگری را جایگزین این قرصها کنند. قرص ضد بارداری از قاعدگی جلوگیری میکند. برای انجام این کار، باید تمام قرصهای یک ورق را مصرف کنید و پس از پایان آن، بلافاصله مصرف ورق جدید را شروع کنید. همچنین، نباید قرصهای دارونما را مصرف کنید. مصرف مداوم قرصهای ضد بارداری از تغییرات هورمونی دورهای که علت تغییر خلق افراد است، جلوگیری میکند.
بیشتر بخوانید: خانم ها، مراقب عفونت واژن باشید!
درمانهای ناکارآمد و بی فایده
روش های درمانی ای که در بالا گفته شد روش هایی بسیار ساده و آسان بودند که اصلا هزینه ی زیادی نداشتند اما روش های دیگری نیز وجود دارند که موثر تر هستند اما هزینه ها زیادی دارند. یک سری داروهای خاص که به دلیل بالا بودن تعدادشان صحبت کردن از آن ها خارج از حوصله است. چندین درمان وجود دارند که در رفع علائم سندرم قبل از قاعدگی فایدهای ندارند. این درمانها شامل پروژسترون، سایر داروهای ضد افسردگی و لیتیم است. همچنین، فایدهی مصرف مکملهای غذایی محبوبی نظیر روغن گل مغربی، اسیدهای چرب آزاد ضروری و جینکو بیلوبا تاکنون اثبات نشده است. آیا اطلاعات دیگری در مورد علائم و روشهای موثر در درمان سندرم پیش از قاعدگی دارید؟
ممنون مفید بود