برای گرفتن بهترین تصمیمات در نهایت سرعت و درکمترین زمان ممکن، بهتر است قبل از رقم زدن هر اتفاقی، خودمان را بشناسیم. خودشناسی به معنای تحقیق و جستجو در خودمان و به دست آوردن مهم‌­ترین ویژگی، بدترین و بهترین خصایل و پاسخ دادن به بسیاری از سوالات است. خودشناسی به ما راهی را نشان می­‌دهد که به خوشبختی بیشتر می‌­رسد. این موضوع به این معنی نیست که افرادی که به خودشناسی نپرداختند، زندگی بدی دارند اما قطعا به معنای این است که خودشناسی به بهتر شدن زندگی و گرفتن بهترین تصمیمات کمک می‌­کند.

چرا خودشناسی اهمیت دارد؟

خودشناسی باعث می‌­شود که شما در خودتان و ویژگی­های شخصیتی­تان دقیق­تر شوید و با دقت بیشتری به جستجو در خودتان بپردازید. گاهی اوقات آدمی در شرایط دشوار تصمیماتی می­‌گیرد که تا قبل از آن به نظرش غیرممکن می­‌رسید، اما در شرایط نامشخص و غیرقابل پیش بینی ممکن است آدم تصمیمات غیرقابل پیش­بینی بگیرد. برای آنکه همیشه در میان گزینه‌­های موجود که در اختیار داریم به انتخاب به بهترین دست یابیم، لازم است که تمامی ویژگی­‌هایمان را بشناسیم و در اینکار لازم است به مطالعه و مشورت با افراد با تجربه بپردازیم.

ساده ترین راه های خودشناسی

اگر به درک موضوع اهمیت خودشناسی رسیدید، بهتر است قدم به قدم راه‌­های آن را امتحان کنید. یکی از ساده‌­ترین راه‌­های خودشناسی، انجام تست­‌های خودشناسی است که در فضای مجازی و اینترنت موجود است. سوالات خودشناسی شما را در موقعیت­‌هایی قرار می­‌دهد که مجبور به انتخاب گزینه‌­ی موجود هستید و با انتخاب هر یک از پاسخ‌­ها شما را در دسته بندی خاصی قرار می­‌دهد. در برخی مواقع شما بین دو جواب کاملا متفاوت شک می‌­کنید. این موضوع خود می­‌تواند روانشناسی خاصی داشته باشد و به شما در انتخاب شخصیت‌­تان کمک کند. راه بعدی مشاوره گرفتن از افراد معتمد و دوستان شماست که می‌­توانند آیینه شما باشند.

آیا تست های خودشناسی در شناخت خودمان موثر است؟

قطعا یکی از بهترین­ راه‌­های خودشناسی انجام تست­ است. تست­‌ها توسط افراد متخصص طراحی شده است و بهترین راه برای قرار گرفتن در موقعیت‌­های غیرقابل پیش بینی و پاسخ دادن به سوال­‌هایی است که ممکن است هیچگاه در زندگی عینا تجربه‌­اش نکنیم. تست‌­های خودشناسی را خودمان نیز می‌­توانیم طرح کنیم و پاسخ آن را با یک کارشناس در جریان بگذاریم. شناخت خودمان می‌­تواند باعث شود که ما خودمان را در شرایط ناشناخته قرار دهیم و بدانیم که در موقعیت­‌های خاص چه واکنشی را انجام خواهیم داد. اگر سطح مطالعه­‌مان را بالا ببریم، می‌­توانیم برای دیگران نیز سوالاتی از جنس خودشناسی را طرح کنیم و با تحلیل پاسخ آن‌ها به دیگران نیز کمک کنیم.

خودشناسی برای ازدواج مهم است؟

خودشناسی برای ازدواج قطعا یکی از قدم‌­های مهمی است که باید برداشته شود. هنگامی که شما مایلید وارد زندگی مشترک شوید، دیگر به تنهایی خودتان زندگی و تصمیمات آن را اداره نمی‌­کنید و باید بدانید که به اندازه شما، شخصی که با آن ازدواج می‌­کنید نیز در زندگی نقش دارد. وقتی قبل از ازدواج خودتان را بصورت کامل بشناسید و با بسیاری از نقطه ضعف­‌ها و نقطه قوت‌­های خودتان آشنا شوید، می­‌توانید بهتر تصمیم بگیرید و بهتر از قبل در شرایط خاص خودتان را مدیریت کنید. بر هرکسی لازم است که قبل از هر تصمیم مهمی مثل ورود به یک شغل تازه، ورود به یک جمع بعنوان تازه وارد، ورود در کار گروهی، عضویت در یک سیستم خاص، دوست­یابی، ازدواج و ... خودش را بصورت کامل بشناسد و با توجه به ویژگی­‌ها و توانایی‌­هایش بخشی از ماجرا را صاحب شود و بخشی از کار را جلو ببرد. برای مثال در مبحث ازدواج اگر شما انسان زودرنجی هستید باید قبل از ازدواج به این موضوع رسیدگی کنید و شریکتان را از معضل خودتان آگاه کنید تا در هنگام تصمیم­گیری، او به این موضوع توجه داشته باشد.

تمرین های خودشناسی را در خانه انجام دهید

خودشناسی در روانشناسی برای شناخت عمیق­تر خود به منظور دانش و آگاهی بیشتر برای تصمیمات غیرقابل پیش­بینی و مهم است. تمرین‌­های خودشناسی زیاد و متفاوت است. برخی از سوالاتی که در خودشناسی مطرح می­‌شود برای مثال قرار دادن شما در موقعیت­‌های زیر است: اگر در مسیرتان به یک کلید برخوردید، آیا آن را برمی­دارید یا خیر؟ اگر پاسخ شما مثبت است به نشانه این است که شما انسان موقعیت طلبی هستید و اگر شانس در خانه شما را بزند به راحتی در را به رویش می­‌گشایید و اگر پاسخ شما منفی باشد به نشانه این است که شما انسان محافظه کاری هستید و بی مهابا به انجام عملی دست نمی­‌زنید.

نکات و توصیه‌های مهم برای خودشناسی

هر انسانی قابلیت تغییر دارد. این موضوع به این معناست که اگر تست‌­های روانشناسی شما را به این نتیجه رساند که برای مثال شما انسان بی مهر و سادیستیکی هستید، به منظور قطع امید برای شما نیست. بلکه این موضوع باید برای شما به مثابه یک زنگ خطری باشد که شما را به یک انسان خوب تبدیل کند و بخش­‌هایی از شما که مورد تایید کل اجتماع هست را مورد تقویت قرار دهید. یکی از حسن­هایی که خودشناسی به همراه دارد این است که شما را به مشکلاتی که گریبانتان را می‌­گیرد، آگاه می­‌کند. برای مثال شما ممکن است همواره از اینکه در جمع‌­های مختلف طرد می­‌شوید، غمگین باشید، خودشناسی باعث می‌شود که دلیل این تنهایی را متوجه شوید و به خودتان کمک کنید.

ضرورت وجود تست های خودشناسی در مدارس

اگر سیستم آموزشی، خودشناسی را بصورت جدی در مدارس رواج می­داد، مشکلاتی که امروزه در انتخاب رشته و شغل پیش می­‌آید، هیچ وقت پیش نمی‌­آمد. اگر شما با پرسش چگونه به خودشناسی برسیم در اوایل دوره تحصیلتان در مدارس دست به یقه بودید، در شرایط بحرانی دیگر نیاز به فشار و تلقین نبود. در سیستم آموزشی کشورهای پیشرفته دانش‌­آموزان از سنین بسیار پایین راه زندگی برایشان مشخص بود و همواره از دانش و آگاهی خودشان نسبت به یک رشته خاص و مشخص آگاه بودند. اما در کشور ما متاسفانه بسیاری از مناسبات نادرست مثل کنکور و فشار مدرسه، دانش­‌آموزان را به انتخاب یک رشته و یک شغل معیت رهنمون می‌­کنند که این موضوع بدون شک در آینده پشیمانی به بار خواهد آورد.

اهمیت خودشناسی برای تعیین رشته و شغل

تعیین رشته برای شما به مثابه تعیین آینده است. بسیاری از افراد با چشم و گوش بسته دست به انتخابی اشتباه می‌­زنند که در بیشتر مواقع در این اشتباه خانواده­‌ها دست دارند. اهمیت خودشناسی برای تعیین رشته و شغل به منظور تعیین آینده، بسیار بالاست. فرض کنید که شما از طریق صحبت­‌های اطرافیانتان و تعریف و تمجید جامعه، دست به انتخاب رشته پزشکی می­‌زنید اما در زمانی که وارد دانشگاه می­‌شوید و برای اولین بار یک کالبد را می­‌شکافید، متوجه می­شوید که به هیچ وجه تحمل چنین وضعیت وخیم و پر از خونی را ندارید، اینجا شما دیگر راه برگشت ندارید، یا از ادامه تحصیل دست می­‌کشید و یا بدون عشق تا انتهای راه ادامه می­‌دهید که بهرحال هیچ کدام آینده خوبی را نخواهد داشت.

افرادی که به خودشناسی اهمیت نمی‌دهند با چه مشکلاتی روبرو می‌شوند؟

افراد زیادی هستند که نسبت به خودشناسی جبهه خاصی دارند و اصولا توجهی به این مسئله ندارند. این افراد تا زمانی که وارد بحران نشوند از اهمیت این قضیه غافل­اند. تصور کنید با شناخت اشتباهی که نسبت به خودتان بدست آورده­اید تصمیم به انتخاب یک راهی گرفته‌­اید که هیچ تصوری از آینده آن ندارید، تا زمانی که چوب اشتباهتان را نخورید هیچگاه متوجه نخواهید شد که راهتان درست است یا غلط. اهمیت ندادن به خودشناسی گاهی مارا با اشتباهات غیرقابل جبرانی روبرو می­‌کند. همانگونه که به لباستان و خورد و خوراکتان اهمیت می­‌دهید، باید به روح و نفستان هم اهمیت دهید.

با خودشناسی موفقیت خود را تضمین کنید

اگر از ابتدای دوران تحصیلتان با علایق و ارزش­‌های خودتان آشنا شوید، برای دروسی که مطابق علاقه­تان هستند، بیشتر وقت می­‌گذارید. برای بسیاری از دروسی که با آن‌ها ارتباط برقرار نمی‌­کنید، ارزشی قائل نمی­‌شوید و تنها توجهتان به علاقمندی­‌های خودتان است. درواقع ارزش­ها برایتان مشخص می­‌شود. برای مثال اگر درس عربی را دوست ندارید، ضعف شما در آن به شما فشاری نمی‌­آورد، چون چیزی که مشخص است، این است که شما قرار نیست یک استاد عربی شوید و مطالعات عربی را بدون استرس و تنها به بهانه پاس کردن آن انجام می­‌دهید. اما وقتی که عربی برای شما مورد علاقه نیست و معلمتان به شما انگ کم عقل بودن می‌­زند، در شما تصوری ایجاد می­‌شود که شما انسان به درد نخوری هستید و موفقیت‌­تان به نمره خوب گرفتن در آن درس بستگی دارد. با خودشناسی تکلیفتان با خودتان مشخص می­‌شود.

انواع تیپ های شخصیتی در خودشناسی

دسته بندی شخصیت‌­ها برای خودشناسی کار شما را راحت می­‌کند. دسته­‌های خودشناسی متفاوت است. بر طبق یک نوع شخصیت شناسی آمریکایی، شخصیت‌­ها در چهار دسته کلی جای می­‌گیرند. این دسته‌­ها شامل دیپلمات­‌ها که شامل پیکارگر، قهرمان، میانجی، حامی است. این افراد باهمدیگر تفاوت­‌های محسوسی دارند اما به دلیل روح آزادی‌­خواه و رهبر منشانه ­‌شان در یک دسته جای می­‌گیرند. دسته بعدی تحلیلگران است که شامل مجادله‌­گر، فرمانده، منطق­دان و معمار است. این افراد در ویژگی‌­هایی مثل جسارت، شهامت و خلاقیت باهمدیگر مشترکند. دسته­‌بندی بعدی شامل نگهبانان است که شامل سفیر، مجری، مدافع و تدارکچی است. این دسته در ویژگی­‌هایی مثل روابط بالا و برخورد گرم باهم مشترکند. دسته بندی آخر شامل کاوشگران است که شامل سرگرم‌­کننده، کارآفرین، ماجراجو و چیره دست است. این دسته در ویژگی­‌هایی مثل هوشمندی، عملگرایی و انرژی بالا مشترکند.

چند تکنیک ساده و کاربردی برای خودشناسی

برای رسیدن به خودشناسی با پرسیدن سوالات آسان از خودتان شروع کنید. آیا اگر شما مورد آزار کلامی در خیابان قرار گرفتید، از خودتان دفاع می­‌کنید و یا سعی می­کنید محل را ترک کنید. آیا به اندازه­‌ای که یک شخص ممکن است با شما در خیابان درگیر شود و به شما ناسزا بگوید، شما هم به همان نسبت به ناسزای آن فرد واکنش نشان می­‌دهید و یا قضاوت را بر عهده بقیه مردم می­‌گذارید. پاسخ به این پرسش­‌ها شما را با وجه‌ی از خلقیات شما آشنا می­‌کند. همیشه ساکت ماندن و بی پاسخ گذاشتن توهین­‌های اطرافیان به معنای بهتر بودن شما نیست، بلکه گاهی اوقات باید پاسخ داد و باید واکنش نشان داد تا همیشه از ما بعنوان یک شخصیت ثابت قدم یاد کرد.

با خودشناسی به دیگرشناسی برسیم

اولین قدمی که با خودشناسی بر می­‌دارید، این است که دیگران با مشاهده شما تشویق به خودشناسی می­‌شوند و یک انقلابی در زمینه روانشناسی رخ می­‌دهد. هنگامی که شناخت بهتری نسبت به خودتان پیدا کنید و اصول خودشناسی را یاد بگیرید، وقتی دیگران به شما مراجعه می­‌کنند و می­‌خواهند که به آن‌ها مشاوره دهید، خیلی راحت و با علم و آگاهی این کار را انجام بدهید. دیگرشناسی و خودشناسی به شما زندگی با دغدغه‌­های ذهنی کمتر و انگیزه بیشتر را هدیه می­‌دهد. اصولا دانش و آگاهی نسبت به همه نوع روان‌شناسی در زندگی باعث باز کردن بسیاری از گره‌­ها می‌­شود و به شما زندگی خوبی را ارائه می­‌دهد.

تصمیمات بهتر با خودشناسی آسان تر می‌شود

تصور کنید که شما از خودتان هیچ شناختی ندارید و در خودشناسی هیچ تجربه­‌ای ندارید. یعنی به رستوران دریایی می­‌روید و نمی­‌دانید که میلتان برای خوردن غذاهای دریایی چقدر است. به کتاب‌فروشی می­‌روید و نمی­‌دانید کدام قفسه­‌ها را برای یافتن بهترین کتابی که می­‌خواهید، بگردید. به فروشگاه لباس می­‌روید و نمی‌­دانید آیا عاشق پیراهن آبی هستید یا از آن متنفرید. بزرگتر می‌­شوید، می­‌خواهید ازدواج کنید و نمی­‌دانید که با شخص متعصب می­‌توانید ازدواج کنید یا خیر. آیا تصمیمی برای بچه دار شدن دارید یا از بچه دار شدن می­‌ترسید. تمام این سوالات و پرسش‌­هایی که همراه با آن مطرح می­‌شود.

مهم ترین تست خودشناسی چیست؟

مهم‌­ترین تست­‌های خودشناسی را تست­‌هایی تشکیل می­‌دهند که شما را در موقعیت‌­هایی قرار بدهند که در زندگی واقعی هیچگاه در آن موقعیت­‌ها قرار نگرفته­‌اید یا قرار نخواهید گرفت. برای مثال از شما سوالی بر مبنای اینکه آیا حاضرید یک گروه از آدم‌ها را برای نجات جان یک پزشک حاذق بکشید یا نه. شما که در زندگی عادی تابحال با چنین موضوعی سر و کار نداشتید، با شنیدن این سوال وارد چالش جالبی می­‌شوید و هرگونه پاسخ به این سوال از شما یک انسان با نوع خاصی از تفکرات می­‌سازد. تست­هایی هستند که درصد عشق شما به شخصی که با آن رابطه دارید را نشان می­‌دهند و این تست­‌ها مشخص می‌­کند که تا چه اندازه به خود ذهنی­تان نزدیکید.

آیا با خودشناسی تغییری در شخصیت ما ایجاد خواهد شد؟

قطعا اگر کاری که انجام می­‌دهیم را بصورت هدفمند دنبال کنیم و در میانه راه اعتقادمان را به خودمان از دست ندهیم، خودشناسی تغییرات بزرگی را در شخصیت ما ایجاد می­‌کند. روزی که ما برای گرفتن تصمیمات مهم و غیرمهم زندگی­مان دچار تعلل نشویم، زمانی است که به خودشناسی رسیدیم و خودشناسی توانسته است که در ما تغییر بزرگی را ایجاد کند. خودشناسی باعث می­‌شود که بسیاری از ویژگی­‌هایی که زمانی طولانی احساس می­‌کردیم در ما وجود دارد یا وجود ندارد، رخ دیگری از خود را نشان دهند و برای بهتر زیستن به ما کمک می­‌کند که بهترین تصمیم را در کم‌ترین زمان ممکن بگیریم.

کنترل خشم با خودشناسی ممکن است؟

وقتی به ویژگی‌های خودتان واقف باشید، می‌­دانید که در موقعیت الف شما واکنش الف را انجام خواهید داد و با توجه به شناختی که از خودتان دارید، وقتی می‌­دانید که در این موقعیت ممکن است شما واکنش بدی انجام دهید و این کار به آبروی شما لطمه بزند، اینکار را انجام نخواهید داد و از موقعیت فاصله می­‌گیرید. اما اگر نسبت به خودتان شناخت کافی نداشته باشید، خودتان را در موقعیت­‌هایی که بعضا موقعیت‌­های خطرسازی هستند، گیر می‌­اندازید و نسبت به این موضوع و حواشی آن غافلید. اگر نسبت به واکن­ش‌هایتان در هنگام خشم آگاه باشید، سعی می‌کنید از موقعیت­‌هایی که ممکن است دید بقیه را نسبت به شما و شخصیتتان تغییر دهد، دوری می­‌کنید. بعضا خودشناسی و غرق شدن در مباحث روان‌شناسی بسیار زیبا و جذاب است و از این رو در شما تاثیری می­‌گذارد که نخواهید هیچ وقت به سمت ویژگی‌­های منفی قدم بردارید و همواره مثبت اندیشی و بهتر زیستن را سرلوحه زندگی­تان قرار دهید. خودشناسی با مطالعه، دیدن و غرق شدن در دنیا و تجربه اندوزی به دست می‌­آید و شما را نسبت به دنیای اطرافتان آگاه‌­تر می­‌کند.