سوال بسیاری از مادران این است که طبیعی زایمان کنیم یا سزارین؟ کدام بهتر است؟

در تمام طول دوران بارداری سوال بسیاری از مادران این است که طبیعی زایمان کنیم بهتر است یا زایمان سزارین ما در این مقاله سعی داریم تا مزایا و معایب هر دو زایمان را هم برای مادر و هم برای نوزاد، مورد بررسی قرار دهیم تا با انتخاب عاقلانه بهترین زایمان را نسبت به سیستم فیزیکی خود و سلامت فرزند خود برگزینید.

گاها دیده و شنیده ایم که پزشک، زایمان طبیعی را برای مادر و فرزند خطرناک گزارش می‌کند و بر حسب همین موضوع به مادر میگوید که زایمان سزارین به صلاح مادر و کودک است. پزشک زمانی زایمان سزارین را توصیه می‌کند که مادر دوقلو یا چندقلو باردار باشد و یا ممکن باشد به علت برخی مشکلات پزشکی همچون فشارخون بالا و دیابت و همچنین بیماران اچ ای وی و ... که در این حین پزشک زایمان سزارین را به مادر توصیه می کند.

حال با این تفاصیر میخواهییم ببینیم که زایمان طبیعی بهتر است یا زایمان سزارین؟

در انتخاب این امر مهم در مرحله اول والدین باید با پزشک متخصص در این زمینه مشورت و برنامه ریزی کنند. نوزادان میتوانند به هر دو روش سزارین و یا طبیعی به دنیا بیایند اما هدف نهایی ما سلامت نوزاد و مادر بعد از زایمان است. حال در ادامه به مزایا و معایب این دو زایمان می پردازیم.

چه زمانی باید مادر زایمان سزارین داشته باشد؟

- از مادر لگن بسیار کوچک و جنین بسیار درشت داشته باشد، نمیتوان انتظار زایمان طبیعی را داشت چون در طول زایمان ممکن است سلامتی فرزند و کودک به خطر بیفتد.

- در صورتی که جنین به صورت بریج باشد یعنی حالت سر به پایین نباشد دکتر اعلام زایمان سزارین می کند.

- گاهی اوقات تمام برنامه ریزی  های لازم برای زایمان طبیعی توسط پزشک انجام شده اما طبق شرایط محیطی و تغییرات فیزیکی و جسمی مادر همچون بالا رفتن فشار مادر، پزشک مجبور است زایمان سزارین را شروع کند.

- در برخی موارد در حین هفته های بارداری بند ناف به دور گردن جنین می پیچد که در این صورت هم توصیه پزشک به مادر زایمان سزارین است.

- گاهی اوقات پیش می آید که در طول هفته های بارداری همه چیز نرمال است و هیچ خطری مادر و نوزاد را تهدید نمی‌کند و تمام برنامه ریزی برای یک زایمان طبیعی انجام شده است اما ناگهان برخلاف میل و تصور در هفته های پایانی بارداری جنین دچار کمبود اکسیژن می شود که پزشک برای سلامت جنین سریعا زمینه زایمان سزارین را فراهم می کند.

- گاهی مادرانی که برای فرزند دوم باردار هستند و در زایمان اول خود زایمان دشوار را تجربه کرده اند هم به توصیه پزشک می توانند زایمان سزارین برای فرزند دوم را داشته باشند.

- اگرچه زایمان سزارین ایمن تر است و در برخی موارد باعث نجات جان فرزند و مادر می‌شود اما در مقابله با زایمان طبیعی یک عمل جراحی بزرگ و اساسی است که در این جراحی شکم مادر شکافته می‌شود و ممکن است خطراتی را هم به دنبال خود داشته باشد.

- همچنین زایمان طبیعی هم خطراتی خود را به همراه دارد. متولد شدن نوزاد در این زایمان به صورت خارج کردن نوزاد از رحم مادر است و در ادامه جفت هم همچون نوزاد باید از شکم مادر خارج شود. در نتیجه چنانچه که مادر بخواهد در زایمان اول خود زایمان سزارین را برگزیند باید در نظر داشته باشد که زایمان های بعدی اون نیز هم سزارین خواهد شد و در هر زایمان همچون زایمان اول شکم مادر برای خارج کردن نوزاد شکافته می‌شود.

زایمان طبیعی چه مزایایی را در بر دارد؟

زایمان طبیعی تقریبا یه پروسه طولانی و چند ساعته است که از نظر جسمی می‌تواند مادر را خسته کند اما مزایای آن نسبت به زایمان سزارین بیشتر است که از جمله آنها می توان طول درمان کمتر و عارضه کمتر بعد زایمان نسبت به زایمان سزارین اشاره کرد.

همچنین مدت بستری در بیمارستان زایمان طبیعی نسبت به زایمان سزارین کمتر است.

در زایمان طبیعی در مقایسه با زایمان سزارین مادر از شر خونریزی های شدید و همچنین عفونت و جای زخم و بیهوشی و درد های طولانی و مداوم بعد زایمان در امان است.

مورد دیگری که می توان به آن اشاره کرد حال عمومی و خوب مادر بعد از زایمان طبیعی نسبت به زایمان سزارین است چون داروی بیهوشی دریافت نکرده و احساس خواب آلودگی و گیجی بعد زایمان را ندارد و می‌توان با هوشیاری کامل نوزاد خود را در آغوش گرفته و به آن شیر دهد.

زایمان طبیعی بر اساس آنچه که تا اینجای مقاله گفته شد معایب دیگری هم دارد.

در زایمان طبیعی این خطر وجود دارد که حین زایمان پوست و بافت های اطراف واژن بر اثر کشیدگی خارج شدن نوزاد دچار پارگی و کشیدگی بسیار دردآوری شود. که برای این درمان کشیدگی و پارگی پزشک مجبور به زدن بخیه متعدد به واژن مادر می شود که همین امر ممکن است سبب ضعف یا آسیب دیدگی عضلات لگن و عدم کنترل عملکرد دستگاه ادرار شود.

همچنین تحقیقات متعددی نشان می دهد که مادرانی که زایمان طبیعی داشته اند نسبت به مادرانی که زایمان خود را به صورت سزارین انجام داده اند در دفع ادرار خود دچار مشکل هستند. همچنین در هنگام سرفه و یا عطسه یا خندیدن دچار ترشح و نشت ادرار می شوند و این امر برای مادر خوشایند نیست و در آخر مادر بعد از زایمان طبیعی ممکن است دچار درد در ناحیه واژن و مقعد شود.

مزایا و معایب زایمان طبیعی

- اغلب مادرانی که زایمان طبیعی داشته می توانند تماس و شیردهی زودتری نسبت به مادرانی که جراحی سزارین داشته اند را شروع کنند.

- در زایمان طبیعی بر اساس عضلات درگیر در پروسه زایمان طبیعی مایعات موجود در ریه نوزاد در حین زایمان از ریه نوزاد خارج می شود و این امر برای نوزاد بسیار مفید است زیرا که نوزاد حین تولد خیلی کمتر دچار مشکلات تنفسی و از این قبیل مشکلات می شود.

- نوزادانی که به صورت طبیعی و از واژینال متولد می شوند در هنگام عبور از کانال یک دوز باکتری مفید را دریافت می کند که این امر باعث تقویت شدن سیستم ایمنی بدن نوزاد می شود که از دستگاه گوارش نوزاد محافظت می کند.

- همچنین این زایمان (زایمان طبیعی) معایبی را نیز برای نوزاد به همراه دارد.

- چنانچکه  پروسه روند زایمان طبیعی طولانی شود و یا نوزاد جثه بزرگی داشته باشد خطراتی همچون آسیب رسیدن به پوست نوزاد و کبود شدن سر و صورت و شکستن استخوان ترقوه را به همراه دارد.

مزایای عمل سزارین برای مادر

- اگر مادر باردار شرایط زایمان طبیعی را داشته باشد زایمان سزارین چندان گزینه مثبتی برای مادر نمی باشد.

- اما اگر مادر بداند که زایمان طبیعی برایش ضرر دارد می تواند از قبل برای آن برنامه ریزی کند و این زایمان قابل پیش بینی تر از زایمان طبیعی برایش خواهد بود.

معایب عمل سزارین برای مادر

- از آنجایی که در عمل سزارین جراحی و برش برای مادر انجام می شود ممکن از جای زخم عفونت کند و دوره درمان طولانی تر را نسبت به مادری که طبیعی زایمان کرده است تجربه کند و این امر موجب از دست دادن مقدار زیادی خون است که همین امر موجب ایجاد عفونت می شود.

- در حین جراحی ممکن که روده و مثانه آسیب ببیند و یا لخته خون ایجاد شود.

- در عمل سزارین دوره بهبودی طولانی تر می شود و ناراحتی بیشتری در ناحیه شکم نسبت به زایمان طبیعی دارد زیرا که پوست و اعصاب اطراف زخم برای بهبودی و ترمیم نیاز به زمان دارند. و این زمان معمولا تا حداقل دو ماه و یا بیشتر به طول می انجامد.

- طبق تحقیقات انجام شده در مطالعات فرانسه احتمال مرگ و میر مادران در حین زایمان سزارین بر اثر لخته شدن خون و عفونت و عوارض ناشی از آن و بیهوشی سه برابر بیشتر از زایمان طبیعی است.

- همچنین مادری که در زایمان اول خود سزارین را برگزیده است به احتمالات زیاد در زایمان های بعدی هم باید عمل سزارین را برای متولد شدن نوزاد خود انجام دهد.

- همچنین مادر در معرض عوارض بارداری در آینده همچون ناهنجاری های جفت و پارگی رحم قرار می گیرد. یعنی هر بار که رحم در امتداد زخم قبلی دچار پارگی و بریدگی شود خطر ایجاد مشکلات جفت با هر بار انجام این عمل که مادر تجربه می‌کند افزایش می یابد.

مزایا و معایب سزارین برای نوزاد

- نوزادان متولد شدن از طریق جراحی سزارین بیشتر دچار مشکلات تنفسی مانند آسم می شوند.

- همچنین نوزادان که از طریق سزارین به دنیا می آیند بیشتر در معرض خطر مرگ قرار می گیرند چرا که در طی انجام عمل سزارین خطراتی همچون برخورد تیغ جراحی با بدن نوزاد و زخمی شدن نوزاد را تهدید می کند.

- همینطور طبق برخی تحقیقات کودکانی که از طریق سزارین متولد می شوند به دلایل نا مشخصی در کودکی و بزرگسالی دچار چاقی می شوند. همینطور مادران چاقی که در معرض عمل جراحی سزارین قرار می گیرند بیشتر دچار دیابت می شوند

حال که به صورت مفصل در این مقاله در رابطه مزایا و معایب زایمان سزارین و زایمان طبیعی و همچنین معایب و مزایای آن برای نوزاد صحبت شد اما تصمیم گیرنده نهایی طبق تمام گفته ها خود مادر است.