بیماری آلزایمر یک بیماری زوال عقل و فراموشی است. اختلال عملکرد مغز باعث می شود به تدریج توانایی های ذهنی بیمار تحلیل رفته و بیماری شدت یابد. این بیماری معمولا به تدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌کند. در شروع روند بیماری آلزایمر فرد بیمار وقایع و آموخته های اخیر خود را به مرور از یاد می‌برد و هرچه این بیماری پیشرفت کند به خاطرات قدیمی تر نیز آسیب می‌رساند. بیمار مبتلا به آلزایمر وسایلش را گم می‌کند و فراموش می‌کند آن ها را کجا قرار داده است. در خرید کردن و پرداخت هزینه ی آن دچار مشکل می‌شود و به طور کلی حساب دخل و خرج خود را فراموش می‌کند. ممکن است سوالی را که در چند لحظه قبل پرسیده است فراموش کند و مجددا تکرارش کند.

به تدریج دوستان و حتی آشنایان بسیار نزدیک خود را از یاد می‌برد. قدرت مسیریابی این افراد به مرور دچار اشکال شده و اگر از خانه بیرون بروند ممکن است نتوانند مسیر بازگشت خود را پیدا کنند.هرچه بیماری شدید تر شود آن ها حتی قادر نخواهند بود اتاق های خانه، دستشویی و آشپزخانه ی منزل خود را پیدا کنند. جدای از مسائل مربوط به حافظه، اختلال زوال عقل باعث می‌شود به روابط شخصی و اجتماعی فرد مبتلا به آلزایمر لطمه وارد شود و همین اتفاق موجب بروز پرخاشگری و عصبانیت و حتی افسردگی در بیمار خواهد شد. یکی دیگر از مشکلاتی که به هنگام زوال عقل بروز پیدا می‌کند توهم و هذیان است. مثلا بیمار ممکن است به فرزند و همسر خود بدبین شود و یا فکر کند پرستارش قصد آسیب رساندن به او را دارد. یا هر از چندگاهی ادعا کند بستگان و والدین فوت شده اش را در عالم واقعیت می بیند.هرچه روند این بیماری شدید تر شود فرد در کوچکترین کارهای شخصی خود نیز به کمک نیاز پیدا می کند و حتی توانایی کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست می‌دهد.

بیشتر بخوانید: آلزایمر؛ اختلالی با شروع تدریجی و خاموش

عوامل ایجاد آلزایمر

عوامل ژنتیکی:

تحقیقات نشان می‌دهند بروز آلزایمر می‌تواند زمینه ی ارثی داشته باشد. فرزندانی که والدینشان مبتلا به آلزایمر هستند بیش از سایر افراد مستعد آلزایمر خواهند بود.

مصرف دخانیات:

یکی از عوامل تشدید کننده‌ی بیماری آلزایمر مصرف دخانیات است. دلیل آن هم این است که مصرف سیگار ظرفیت خون رسانی در سیستم گردش خون را پایین می‌آورد و این امر بر روی اکسیژن رسانی به مغز و بروز آلزایمر تاثیر مستقیم می‌گذارد.

مصرف بیش از حد نمک:

مصرف بیش از اندازه ی نمک باعث می‌شود اکسیژن مغز مصرف شود و خطر مبتلا شدن به بیماری آلزایمر افزایش یابد. مواد غذایی شور باعث می‌شوند جریان خون در مغز کاهش یابد و یکی از عواملی که فرد به آلزایمر مبتلا می‌شود کاهش جریان خون است.

چگونه از آلزایمر پیشگیری کنیم؟

اگر با خواندن مطالب بالا احساس کردید ابتلا به آلزایمر از چیزی که فکر می‌کردید وحشتناک تر است و به فکر پیشگیری از آن افتاده اید، لازم است چندین نکته را رعایت کنید.

مراقب مغزتان باشید:

شاید فکر کنید که بیماری آلزایمر در سنین پیری به سراغتان می‌آید پس هنوز برای پیشگیر از آن خیلی وقت دارید. اما بدانید کاملا در اشتباهید. زیرا پژوهش های انجام شده نشان می‌دهند که کاهش عملکرد نورون های عصبی در حدود سن 30 سالگی اتفاق می‌افتد و تا سن 40 سالگی به صورت تدریجی تخریب سلول های مغزی رخ می‌دهد. ذکر این نکته الزامی است که فراموشی در انسان ها بسیار رخ می‌دهد و ممکن است شما در هر سنی که باشید گاهی یک سری از مسائل را از یاد ببرید. اما در بیماری آلزایمر شما تقریبا همه چیز را از یاد خواهید برد. در واقع ذهن شما شبیه شن های ساحل می‌شود. هرچه که بر روی آن ثبت کنید دوباره از بین خواهد رفت.

زندگی سالم در مقابله با آلزایمر:

تا اینجا آموختیم که برای محافظت از مغزمان حتی امروز هم دیر است. سبک زندگی امروزتان نقش مهمی را در وضعیت آینده تان بازی خواهد کرد. کم تحرکی و نداشتن ورزش، استفاده از مواد مخدر توهم زا، داشتن کلسترول خونه بالا که باعث می‌شود سن بروز آلزایمر در  فرد کاهش پیدا کند را برای همیشه کنار بگذارید. پیاده روی یکی از ورزش هایی است که به کند کردن سرعت ابتلا به آلزایمر کمک خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: دیابت، علائم و روش های درمانی و کنترل بیماری

چگونه قدرت مغزمان را تقویت کنیم؟

همان طور که در باشگاه با کارکردن بر روی ماهیچه هایمان به آن ها قدرت می‌دهیم برای مغزمان نیز باید اینگونه عمل کنیم. باید از مغزمان کار بکشیم تا قدرتمند تر شود. طبق تحقیقات انجام گرفته افرادی که تحصیلات تکمیلی دارند و به پژوهش و تحقیق می‌پردازند، 80 درصد از افرادی که کمتر از 5 سال تحصیل کرده اند به آلزایمر مبتلا می‌شوند. همچنین افرادی که مشاغل مدیریت پیچیده دارند و یا کار آن ها نظارت بر عملکرد دیگران است و روزانه چالش های ذهنی جدید را تجربه می‌کنند، کمتر از سایر افراد به آلزایمر مبتلا خواهند شد. پس تا می‌توانید مغز خود را به چالش بکشید، بازی فکری کنید، سودوکو و جدول حل کنید و نقاشی بکشید.

قلب سالم، مغز سالم

خبر خوش این است که شما برای سلامت مغز خود کارهای زیادی می‌توانید انجام دهید. یکی از این کارها حفظ سلامت قلبتان است. به عبارتی هر کاری که در راستای بهبود سلامت قلبتان انجام می‌دهید به حفظ سلامت مغز نیز کمک خواهد کرد. دلیل این امر این است که مغز برای این که بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد نیاز دارد که مرتبا اکسیژن مورد نیازش را دریافت کند. انتقال اکسیژن از طریق خون انجام می‌گیرد و وظیفه‌ی خون رسانی بدن بر عهده‌ی قلب است. پس طبیعی است که عملکرد صحیح قلب بر روی عملکرد مغز تاثیر بگذارد.

آلزایمر و خواب کافی

یکی از راه های ساده برای پیشگیری از آلزایمر این است که خواب کافی داشته باشید. طبق تحقیقات انجام گرفته افرادی که در سنین جوانی دچار مشکلات خواب هستند خطر بیماری آلزایمر را در خود افزایش می‌دهند. به طور علمی تر زمانی که خواب نامناسب داریم یا شب زنده داری می کنیم باعث افزایش سطح پروتئین های مضر مغز در مایع مغزی نخاعی می‌شویم.

استرس و آلزایمر

استرس مداوم می‌تواند اثرات مخربی را برای مغز به همراه داشته باشد. همچنین استرس مزمن باعث سرعت بخشیدن به بیماری آلزایمر می‌شود. هورمون کورتیزول که توسط بدن آزاد می‌شود هورمونی است که باعث به وجود آمدن مشکلات حافظه ای می‌گردد. استرس باعث می‌شود بدن ما کورتیزول بیشتری آزاد کند. پس با کاهش استرس می‌توانید گام مهمی در راستای پیشگیری از آلزایمر بردارید.

از سرتان محافظت کنید:

آسیب هایی که به سر وارد می‌شوند به خصوص آسیب هایی که سطح هوشیاری فرد را پایین می‌آورند، خطر زوال عقل و بروز آلزایمر را افزایش می‌دهند. پس همیشه نکات ایمنی را رعایت کنید و اگر کار پر خطر دارید یا دوچرخه سواری انجام می‌دهید با کلاه ایمنی از سرتان محافظت کنید.

یک زبان جدید بیاموزید:

یادگیری زبان جدید آن بخشی از مغز که تحت تاثیر آلزایمر آسیب خواهد دید را تقویت خواهد کرد. تحقیقات نشان می‌دهد که دو زبانه بودن عملکرد مغز را بهتر کرده و از اختلالات حافظه ای جلوگیری می‌کند.

مواد غذایی ضد آلزایمر را بشناسید

مغز برای انجام فعالیت های خود به سوخت نیاز دارد و برای فراهم کردن سوخت مورد نیاز خود لازم است که تمام مواد غذایی مفید، میوه ها و سبزیجات، پروتئین ها، ویتامین ها و مواد معدنی به بدن برسد. در این قسمت به مواد غذایی اشاره خواهیم کرد که کمک می‌کنند عملکرد مغز بهتر شود و احتمال بروز آلزایمر کاهش یابد.

آجیل ها: یکی از مواد غذایی بسیار مفید آجیل ها هستند که نه تنها برای پیشگیری از آلزایمر مفیدند بلکه به کاهش کلسترول خون و سلامت قلب کمک خواهند کرد.

سبزیجات: سبزیجات برگ دار همراه با برگ های سبز منبع غنی از ویتامین های A  و C هستند. گنجاندن این سبزیجات در رژیم غذایی می‌تواند بسیار برای عملکرد حافظه مفید باشد.

حبوبات: انواع حبوبات مثل نخود و لوبیا به دلیل اینکه منبع غنی از فیبر و پروتئین هستند و همچنین کالری کمی هم دارند برای سلامت مغز مفید هستند.

مرغ  و ماهی: رژیم غذایی که هفته ای حداقل یک بار ماهی و دو الی سه بار مرغ در آن وجود داشته باشد به داشتن ذهن و حافظه ای قوی کمک خواهد کرد.

قهوه و کافئین: مصرف قهوه و کافئین به اندازه باعث می‌شود جلوی پیشرفت زوال عقل و مبتلا شدن به آلزایمر گرفته شود.

شکلات و کاکائو: شکلات تلخ یکی از خوراکی های تاثیر گذار بر عملکرد حافظه ای است.

غذاهایی که خطر ابتلا به آلزایمر را بالا می‌برند

مصرف غذاهای ناسالم و فرآوری شده، شکر ها و چربی های مضر باعث می‌شود تولید سموم در بدن انسان تحریک شود. این سموم خطرات زیادی برای عملکرد مغز و ایجاد التهاب و پلاک در مغز خواهد شد و تمام این اتفاقات در نهایت بر روی سرعت بخشیدن به ابتلا به آلزایمر تاثیر گذار است.

1- گوشت قرمز

2- غذاهای سرخ شده و فست فود ها

3- شیرینی جات

4- پنیر