در مقالات گذشته به بررسی یک بیماری روان به نام ADHD پرداختیم. از آنجایی که بیماری های روان طیف گسترده ای دارند و هم چنین تشخیص آن ها کاملا با بیماری های جسمی متفاوت است لازم است با آن ها آشنایی کافی داشته باشیم تا در صورت برخورد با افراد بیمار بتوانیم درک کاملی از شرایط آنها داشته باشیم.

در بیماری های جسمانی علائم تا حد زیادی واضح و نمایان است و داشتن درد یا التهاب در نقاط مختلف بدن می تواند فرد را به درمانگاه و کلینیک ها بکشاند اما بیماری های روانی رفته رفته زندگی فرد را مختل و شرایط را سخت خواهند کرد. در این مقاله به بررسی بیماری اختلال دوقطبی خواهیم پرداخت.

آنچه در این مقاله می خوانید :

- اختلال دو قطبی چیست ؟

- علائم اختلال دو قطبی

- اختلال دو قطبی در زنان

- اختلال دو قطبی در مردان

- اختلال دوقطبی در کودکان

- اختلال دو قطبی در نوجوانان

- انواع اختلال دوقطبی

- علت ابتلا به اختلال دوقطبی

- درمان اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی چیست؟

اختلال دوقطبی یک بیماری روانی است که با تغییرات شدید خلق و خوی مشخص می شود. علائم می تواند شامل خلق و خوی بسیار بالا به نام شیدایی باشد. آنها همچنین می توانند شامل دوره های افسردگی باشند. اختلال دوقطبی به عنوان بیماری دوقطبی یا افسردگی شیدایی نیز شناخته می شود. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است در مدیریت وظایف روزمره زندگی مثلا در مدرسه یا محل کار یا حفظ روابط با مشکل مواجه شوند.

اختلال دوقطبی یک اختلال مغزی نادر نیست. در واقع، 2.8 درصد از بزرگسالان آمریکایی - یا حدود 5 میلیون نفر - به آن مبتلا شده اند. میانگین سنی که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی شروع به بروز علائم می کنند 25 سال است.

علائم اختلال دوقطبی :

سه علامت اصلی وجود دارد که می تواند در اختلال دوقطبی رخ دهد: شیدایی، هیپومانیا و افسردگی.

در حالت شیدایی فرد ممکن است علائم زیر را از خود بروز دهد :

- رابطه جنسی محافظت نشده

- استفاده مواد مخدر

- ول خرجی

بر خلاف شیدایی، هیپومانیا ممکن است منجر به هیچ مشکلی در محل کار، مدرسه یا در روابط اجتماعی نشود. افراد مبتلا به اختلال دو قطبی در دوره افسردگی، علائم زیر را دارند :

- ناراحتی زیاد

- ناامیدی

- از دست دادن انرژی

- عدم علاقه به فعالیت هایی که فرد زمانی از آنها لذت می برد

- خواب خیلی کم یا زیاد

- افکار خودکشی

اگرچه این یک بیماری نادر نیست، اما تشخیص اختلال دوقطبی به دلیل علائم مختلف آن دشوار است.

بیشتر بخوانید: افسردگی خندان یا Walking Depression چیست؟

علائم اختلال دوقطبی در زنان

مردان و زنان به تعداد مساوی مبتلا به اختلال دوقطبی دچار می شوند. با این حال، علائم اصلی این اختلال ممکن است بین دو جنس متفاوت باشد. در بسیاری از موارد، یک زن مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است:

- بیماری او در سن 20 یا 30 سالگی تشخیص داده شود

- دوره های خفیف مانیا داشته باشد

- اپیزودهای افسردگی بیشتر از دوره های شیدایی را تجربه کند

- چهار یا بیشتر دوره شیدایی و افسردگی در یک سال داشته باشد که به آن دوچرخه سواری سریع می گویند

- به طور همزمان شرایط دیگری از جمله بیماری تیروئید، چاقی، اختلالات اضطرابی و میگرن را تجربه کند.

- خطر ابتلا به اختلال مصرف الکل در طول عمرشان بیشتر شود

زنان مبتلا به اختلال دوقطبی نیز ممکن است با احتمال بیشتری با عود بیماری مواجه شوند. اعتقاد بر این است که این عود بیماری ناشی از تغییرات هورمونی مربوط به قاعدگی، بارداری یا یائسگی است.

علائم اختلال دو قطبی در مردان

مردان مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است:

- بیماری ان ها در سنین پایین تر تشخیص داده شود

- اپیزودهای شدیدتر، به خصوص دوره های شیدایی را تجربه کند

- مشکلات سوء مصرف مواد داشته باشند

- مردان مبتلا به اختلال دوقطبی کمتر از زنان به دنبال مراقبت های پزشکی هستند. همچنین احتمال مرگ آنها در اثر خودکشی بیشتر است.

اختلال دوقطبی در کودکان

تشخیص اختلال دوقطبی در کودکان بحث برانگیز است. کودکان همیشه علائم اختلال دوقطبی را مانند بزرگسالان نشان نمی دهند. خلق و خوی و رفتار آنها ممکن است از استانداردهایی که پزشکان برای تشخیص این اختلال در بزرگسالان استفاده می کنند پیروی نکند. بسیاری از علائم اختلال دوقطبی که در کودکان اتفاق می‌افتد نیز با علائم طیفی از اختلالات دیگر که می‌توانند در کودکان رخ دهند، مانند اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD) همپوشانی دارند. بنابراین گرچه تشخیص می تواند به درمان کودکان کمک کند، اما رسیدن به تشخیص ممکن است چندین هفته یا ماه طول بکشد.

مانند بزرگسالان، کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی دوره هایی از خلق و خوی بالا را تجربه می کنند. آنها می توانند بسیار خوشحال به نظر برسند و نشانه هایی از رفتار هیجان انگیز از خود نشان دهند. سپس این دوره ها با افسردگی همراه است. در حالی که همه کودکان تغییرات خلقی را تجربه می کنند، تغییرات ناشی از اختلال دوقطبی بسیار واضح است. آنها همچنین معمولاً شدیدتر از تغییرات معمولی در خلق و خوی کودک هستند.

علائم دوره شیدایی کودک ناشی از اختلال دوقطبی می تواند شامل موارد زیر باشد:

- رفتار بسیار احمقانه و احساس خوشحالی بیش از حد

- صحبت کردن سریع و تغییر سریع موضوعات

- مشکل در تمرکز یا تمرکز

- انجام کارهای پرخطر یا آزمایش رفتارهای پرخطر

- داشتن خلق و خوی بسیار پایین که به سرعت منجر به طغیان خشم می شود

- داشتن مشکل در خواب و عدم احساس خستگی پس از کم خوابی

اختلال دو قطبی در نوجوانان

تغییرات هورمونی، به علاوه تغییرات زندگی که با بلوغ اتفاق می‌افتد، می‌تواند باعث شود حتی خوش‌رفتارترین نوجوانان گاهی اوقات کمی ناراحت یا بیش از حد احساسی به نظر برسند. با این حال، برخی تغییرات خلق و خوی نوجوانان ممکن است نتیجه یک بیماری جدی تر مانند اختلال دوقطبی باشد.

تشخیص اختلال دوقطبی در اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی شایع‌تر است. برای نوجوانان، علائم شایع تر دوره شیدایی عبارتند از:

- خیلی خوشحال بودن

- بدرفتاری

- شرکت در رفتارهای پرخطر

- سوء مصرف مواد

- فکر به رابطه جنسی بیشتر از حد معمول

- فعالیت جنسی بیش از حد

- داشتن مشکل خواب اما عدم نشان دادن علائم خستگی

-- مشکلات تمرکز

انواع اختلال دوقطبی

سه نوع اصلی اختلال دوقطبی وجود دارد: دوقطبی I، دوقطبی II و سیکلوتیمیا.

- دوقطبی I:

دوقطبی I با ظهور حداقل یک دوره مانیک تعریف می شود و فرد ممکن است قبل و بعد از دوره مانیایی، دور های هیپومانیک و افسردگی را تجربه کند. این نوع اختلال دوقطبی مردان و زنان را به یک اندازه تحت تأثیر قرار می دهد.

- دوقطبی II:

افراد مبتلا به این نوع اختلال دوقطبی یک دوره افسردگی اساسی را تجربه می کنند که حداقل دو هفته طول می کشد. آنها همچنین حداقل یک دوره هیپومانیک دارند که حدود چهار روز طول می کشد. تصور می شود که این نوع اختلال دوقطبی در زنان شایع تر است.

سیکلوتیمیا

افراد مبتلا به سیکلوتیمیا دوره های هیپومانیا و افسردگی دارند. این علائم کوتاه تر و کمتر از شیدایی و افسردگی ناشی از اختلال دوقطبی I یا دوقطبی II هستند. اکثر افراد مبتلا به این عارضه فقط یک یا دو ماه را در حالی که خلق و خوی ثابت دارند سپری می کنند و مرتبا با تغییرات خلق و خو مواجه هستند.

علت ابتلا به اختلال دو قطبی

علل احتمالی اختلال دوقطبی عبارتند از:

ژنتیک :

اگر والدین یا خواهر یا برادر فرد مبتلا به اختلال دوقطبی است، احتمال ابتلای فرد به این بیماری بیشتر از سایر افراد است. با این حال، مهم است که به خاطر داشته باشید که اکثر افرادی که در سابقه خانوادگی خود دارای اختلال دوقطبی هستند، به آن مبتلا نمی شوند.

ساختار مغزی :

ساختار مغز ممکن است بر خطر ابتلا به این بیماری تأثیر بگذارد. ناهنجاری در ساختار یا عملکرد مغز ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.

فاکتورهای محیطی :

عوامل بیرونی نیز ممکن است نقش داشته باشند. این عوامل می تواند شامل موارد زیر باشد:

- استرس شدید

- تجربیات آسیب زا

- بیماری جسمی

هر یک از این عوامل ممکن است در ابتلا به اختلال دوقطبی تأثیر بگذارد. با این حال، آنچه محتمل‌تر است این است که ترکیبی از عوامل در ایجاد بیماری نقش دارند.

درمان اختلال دوقطبی

داروهای توصیه شده شامل موارد زیر است:

- تثبیت کننده های خلق و خو، مانند لیتیوم (Lithobid)

- داروهای ضد روان پریشی، مانند اولانزاپین (Zyprexa)

- داروهای ضد افسردگی - ضد روان پریشی، مانند فلوکستین-الانزاپین (Symbyax)

- بنزودیازپین ها، نوعی داروی ضد اضطراب مانند آلپرازولام (Xanax) که برای درمان کوتاه مدت استفاده می شود.

ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی

ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی (IPSRT) بر تنظیم عادات روزانه مانند خواب، غذا خوردن و ورزش تمرکز دارد. متعادل کردن این اصول روزمره می تواند به بیمار در مدیریت اختلال کمک کند.

لازم به ذکر است که در کنار تمامی موارد بالا همچنان تغییرات سبک زندگی، مدیتیشن، و ایجاد نظم می تواند علائم را بهبود ببخشد.