منتشر کننده
همه ی ما انسان ها در شرایط مختلفی قرار گرفته ایم که تنش و استرس به ما وارد شده و در نتیجه اضطراب را تجربه کرده ایم. اضطراب پاسخ طبیعی بدن شما به استرس است. این یک احساس ترس یا ترس از آنچه در آینده خواهد آمد است، روز اول مدرسه، رفتن به مصاحبه شغلی یا سخنرانی ممکن است باعث شود بیشتر افراد احساس ترس کند و ریسک بروز این حالت عصبی را افزایش دهد. اما اگر احساس اضطراب شدید است، بیش از شش ماه طول می کشد و زندگی شما را مختل می کند، ممکن است دچار این اختلال باشید. محققان از علت دقیق اضطراب اطمینان ندارند. اما، به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل نقش دارند. اینها شامل عوامل ژنتیکی و محیطی و همچنین شیمی مغز است. علاوه بر این، محققان بر این باورند که ممکن است مناطقی از مغز که مسئول کنترل ترس هستند تحت تأثیر قرار بگیرند.
تعداد کثیری از مردم در زمان رو به رو شدن با مشکلات شغلی، قبل از امتحان دادن یا اتخاذ تصمیمات حساس، عصبی و مضطرب می شوند. این نوع از اضطراب که توسط فرد کنترل می‌شود، اضطراب طبیعی است. اگر اضطراب به صورت ترس و نگرانی بیش از حد، غیرمنطقی و غیرقابل کنترل باشد و در زندگی روزمره شخص اختلال ایجاد کند، نوعی بیماری روحی جدی محسوب می شود. افراد مبتلا به اختلالات اضطراب، ترس، نگرانی، اندوه و پریشانی را به طور مداوم تجربه می کنند. اما با درمان آن، اکثر افراد می‌توانند این احساسات را مدیریت کرده و به زندگی عادی برگردند.
علل و ریشه های استرس چیست؟
هر بیماری و یا اختلال جسمی و روحی دلیلی دارد. فاکتور و عامل اساسی بروز اضطراب به طور دقیق مشخص نیست؛ اما آنچه به وضوح مشخص است این است که دلیل اضطراب مانند سایر انواع بیماری‌های ذهنی، عیب شخصیتی، ضعف شخصی یا تربیت نادرست نیست. تحقیقات دانشمندان در زمینه‌ی بیماری‌های ذهنی مشخص کرده است که اختلالات اضطراب تحت تأثیر مجموعه عواملی هم‌چون تغییرات در مغز و استرس های محیطی به وجود می آیند. مطالعات نشان داده اند که استرس های شدید یا طولانی مدت بر سلول های اعصاب مغز تأثیر می گذارد. در واقع استرس، مدار منتقل کننده اطلاعات از یک ناحیه ی مغز به بخش های دیگر را مختل می سازد و افراد مبتلا در بعضی از قسمت‌های مغز دچار تغییرات ساختاری می شوند.
از عوامل دیگری که به عنوان علل ایجاد اضطراب شناخته شده اند، زمینه های ارثی و ژنتیک را می توان نام برد و همچنین از طرفی تحقیقات نشان داده است احتمال ابتلای افرادِ دارای سابقه ی اختلال اضطرابی در خانواده، نسبت به سایرین بیشتر است. اضطراب هم مانند بیماری های قلبی، سرطان و … از طریق DNA منتقل می شود؛ هر چند تا امروز ژن خاصی که مسبب بروز اضطراب باشد شناخته نشده است و به نظر می رسد که چندین ژن در تعامل با هم باعث بروز این اختلال می‌شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده عوامل محیطی مثل ضربه‌های روحی و آسیب‌های روانی نیز باعث بروز اضطراب در افراد دارای زمینه‌ی ارثی می شود.
نشانه های استرس و نگرانی چیست؟
با وجود اینکه درگیر شدن با تنش و تجربه ی استرس و اضطراب یک نوع بیماری روانی و درونی است و طبیعتا نباید ارتباطی با جسم داشته باشد اما علائم این بیماری در جسم هم بروز می کند. نشانه های عمومی اضطراب عبارتند از:
سوزش و بی حس شدن دست و پا یا به اصطلاح لمس شدن؛ سر درد و گیجه، احساس ترس، وحشت و بی قراری؛ مشکلات خواب؛ دست ها و پاهای سرد و عرق کرده؛ کوتاه شدن عمق تنفس؛ تپش قلب؛ بی قراری و آشفتگی؛ خشکی دهان؛ حالت تهوع؛ گرفتگی عضلات.
راه های درمان استرس چیست؟
در طی سال های پیش رو پیشرفت های زیادی در درمان بیماری های ذهنی حاصل شده است. با توجه به نوع اضطراب یک یا ترکیبی از شیوه های درمانی زیر به کار گرفته می شود.
۱. دارو درمانی
این نوع درمان یکی از انواع درمان است که از داروها به جهت کم کردن علائم اضطراب بیمار استفاده می گردد. این داروها در گروه بزرگی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج خاص، دوز پایینی از داروهای ضد روان پریشی و دیگر داروهای کاهش دهنده ی اضطراب قرار دارند.
۲. روان درمانی
یکی دیگر درمان ها روان درمانی است. این نوع درمان دارای بازه ی زمانی تقریبا بلند مدت است و در آن روان شناس یا روان کاو از طریق صحبت با بیمار ریشه ی اضطراب را پیدا کرده و راه های کسب آرامش را به بیمار یاد می دهد؛ در نتیجه بدن فرد قادر خواهد بود با عوامل تنش زا مقابله کند.
۳. درمان رفتاری - شناختی
با توجه به این که فاکتور های ایجاد کننده ی اضطراب در خود فرد و افکار او وجود دارد؛ در این متد روان کاو یا روان شناس به بیمار آموزش می دهد تا آن دسته از الگوهای فکری و رفتاری اش را که منجر به اضطراب می شود، تغییر دهد. در حقیقت درمان رفتاری - شناختی از مؤثرترین شکل های روان درمانی است.
۴. تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی
همه ی ما یک سری اشتباهات در سبک زندگی نرمال خود داریم که اگر آن ها را اصلاح نکنیم ت دراز مدت همراه ما خواهند بود. با اینکه بیشتر مبتلایان به اختلالات اضطرابی به درمان های دارویی و روانی احتیاج دارند؛ اما ایجاد تغییر در شیوه ی زندگی می تواند روند بهبود را سریع تر کند.
۵. استفاده از فنون آرامش و روش های تن آرامی
بین ذهن و جسم ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد؛ به همین دلیل استفاده از روش های آرام سازی جسم و از بین بردن تنش و انقباضات عضلات، موجب آرامش ذهن می شود.
استرس و سلامتی
همه ی ما نیازمند این هستیم که با آرامش زندگی کنیم و به همین دلیل باید اضطرابی که کمابیش در زندگیمان سر و کله اش پیدا می شود را مدیریت کنیم. یکی از روش های مدیریت، قطع کردن یا کاهش دادن مصرف محصولات دارای کافئین مثل قهوه، چای، نوشابه، نوشیدنی های انرژی زا و شکلات است؛ همچنین مراجعه به پزشک در صورت احساس اضطرابِ بدون دلیل و مشورت با پزشک قبل از مصرف هرگونه دارو یا گیاهان دارویی در تسکین نشانه‌های اضطراب موثر می باشد.
متاسفانه اختلالات اضطراب پیشگیری نمی شوند؛ اما راه کارهای مورد اشاره به کنترل یا کاهش علائم بیماری کمک می کند. پیش از مصرف داروها با پزشک مشورت و به عوارض آنها دقت کنید. بسیاری از داروهای شیمیایی می‌توانند اختلال اضطراب را تشدید کنند. شما چه تجربه ای از کنارآمدن با اضطراب دارید؟ اگر به اختلال اضطراب مبتلا هستید یا بوده اید، از تجربه تان در مقابله با این مشکل برای ما بگویید. تجربیات شما می‌تواند برای دیگرانی که با مشکلات مشابه دست و پنجه نرم می کنند، راهگشا باشد.
استرس و سلامت مو
در حالت عادی و طبیعی همه ی ما دارای سلامت جسمانی کامل هستیم و باید برای آن شکر گذار خداوند بود. گاهی اوقات استرس می تواند تغییری در عملکرد فیزیولوژیک معمول بدن شما ایجاد کند و در نتیجه‌ی این وضعیت غیرعادی، بخش زیادی از موهای شما وارد مرحله‌ی استراحت شود. سه تا چهار ماه بعد، یا حتی بیشتر، تمام این تارهای مو که به مرحله استراحت رفته بودند خواهند ریخت. تاثیر این نوع استرس می‌تواند هشداری برای ما باشد. این اتفاقاتی که موجب بهم ریخته شدن سیکل معمول رشد و ریزش مو می‌شود، می‌تواند به خاطر استرس های فیزیولوژیک که به بدن وارد شده، پیش بیاید.
بر اساس صحبت هایی که پیرامون این موضوع شده است، در حقیقت اضطراب مانند خوره به جان افراد می افتد اما استرس روانی ارتباطی به استرس عاطفی ندارد. ریزش مو در واقع یکی از راه‌های واکنش طبیعی بدن به استرس فیزیولوژیک است که ممکن است به خاطر تغییرات رژیم غذایی، وضعیت سلامت یا سبک زندگی شما ایجاد شده باشد. آنها معتقدند: «فقط چنین تغییراتی می‌توانند موجب استرس فیزیولوژیک شوند که به ریزش مو ختم می‌شود.» خبر خوب این است که ریزش مویی که به خاطر این تغییرات اتفاق می‌افتد، موقتی است، البته اگر استرس موقتی باشد. اگر عامل استرس از بین برود، ریزش مو هم متوقف می‌شود،موها دوباره رشد می‌کنند و سیکل مو از سر گرفته می‌شود.
استرس و سلامت معده
همه ی ما متاسفانه در بازه ای از زمان در حال زندگی هستیم که همه چیز با تنش همراه است. بسیاری از ما با این گونه تنش های روزانه آشنا هستیم مانند اتفاق های غیر منتظره، گیر کردن در ترافیک داشتن کار بیش از حد برای انجام و نداشتن وقت کافی برای انجام آن، که ضربان قلب ما را بالا می برد. این اتفاقات نفس‌های ما را تندتر می کند و معده را نیز به هم می ریزد. البته داشتن بیماری گوارشی می تواند منبع اضطراب باشد. مطالعات نشان می دهد که یک رویداد بزرگ استرس زا که مدت ها پیش اتفاق افتاده ممکن است حتی روی معده شما تاثیر بگذارد داشتن استرس زیاد باعث می شود بسیاری از ما پرخوری کنیم، سمت دخانیات برویم و یا بیش از حد الکل مصرف کنیم، که همه آنها روی معده ما تاثیر می‌گذارند.
ممکن است برای شما پیش آمده باشد که در شرایط ناراحت کننده و غم انگیز زندگی دچار مشکلات گوارشی شده باشید. در حقیقت مطالعات در رابطه با تاثیر استرس بر این عضو حساس می گویند که اضطراب با ظهور علایم، یا بدتر شدن علایم و چندین بیماری گوارشی، از جمله بیماری التهابی روده (IBD)، سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، بیماری ریفلاکس معده و دستگاه گوارش (GERD) و بیماری زخم معده مرتبط است. همانطور که میبینید استرس می تواند بسیاری از بخش های بدنمان را مختل کند و کارکرد آنها را تحت شعاع قرار دهد. استرس می تواند بر هر بخشی از دستگاه گوارش تأثیر بگذارد معده تا حدودی توسط سیستم عصبی مرکزی در مغز و نخاع کنترل می شود.
استرس و سلامت پوست
آیا چیزی از کهیر می دانید؟ و یا آیا به آن مبتلا شده اید؟ تحقیقات نشان داده اند که استرس اگر زیاد باشد می تواند باعث بروز کهیر شود. کهیر نوعی حساسیت پوستی است که شامل راش های پوستی یا دانه های برآمده و قرمز رنگ می‌شود. اندازه‌ی این راش ها متغیر است و امکان ایجاد آنها در هر قسمتی از بدن وجود دارد. کهیر ممکن است با خارش همراه باشد. در بعضی موارد هم ممکن است هنگام لمس کردن قسمتی از پوست که دچار کهیر شده، احساس مورمور شدن یا سوزش کنید.
در واقع، جسم ما دگرگونی های هورمونی یا شیمیایی را که دریافت کند به استرس واکنش می دهد. این تغییرات سبب اتساع رگ های خونی، نشت آنها و درنتیجه قرمز و متورم شدن پوست می‌شود. تقریباً همه‌ی ما درجه ای از استرس را در زندگی روزانه ی خود تجربه می‌کنیم. در برخی موارد استرس مثبت است و کمک می‌کند کارها و تکالیف خود را انجام دهیم، اما استرس مزمن بر سلامت جسمی و روحی ما اثر می‌گذارد و سبب بروز عوارض جانبی می‌شود. راش پوستی (rash) یکی از نشانه‌های جسمانی و تاثیر استرس بر پوست است که ممکن است هر فردی به آن دچار شود. از نتایج دیگر تاثیر استرس بر پوست ، به تاخیر افتادن درمان مشکلات پوستی مانند پسوریازیس و اگزما و همچنین بدتر شدن آنها است.
استرس و خواب سالم
بدون شک داشتن خوابی راحت یکی از مهم ترین خواسته های ماست. تلاش برای داشتن خواب خوب در حالی که استرس دارید بسیار سخت خواهد بود و باعث می شود بدخواب شوید و یا حتی خواب های ترسناکی داشته باشید. وقتی استرس دارید ، بدن شما کورتیزول ، هورمون اصلی استرس را آزاد می کند. این همزمان با ورود قند یا گلوکز به جریان خون است که باعث افزایش فشار خون می شود. به زودی ، عضلات شما کشیده می شوند ، قلب شما پمپاژ می کند، و مغز شما مشغول اضافه کاری است. این واکنش بیشتر به عنوان واکنش “جنگ یا گریز” شناخته می شود، مکانیسم زنده ماندن ذاتی که بدن ما را دچار مشکل می کند.
بیشتر بخوانید: اختلال اضطراب اجتماعی
استرس و فشار خون
شاید به وفور این جمله را از افراد مسن شنیده باشید که با تجربه ی تنش و اضطراب فشارشان بالا می رود. آن چنان دور از تصور نیست که فکر کنیم استرس می تواند موجب فشارخون بالا شود. گذشته از این ها، استرس و اضطراب جزو فاکتورهای روانشناسی و فیزیولوژیکی هستند که می توانند موقتا فشار خون را بالا ببرند. با این وجود، به‌طور طبیعی فشارخون در طول روز نوسان دارد و متغیر است و بعد از بالا رفتن، به رِنج معمولش برمی‌گردد. ضمنا، استرس مزمن (مخصوصا اگر همراه با احساس عدم کنترل باشد) موجب ضعف در سلامتی و بویژه بیماری عروق کرونری می‌شود. برخی مطالعات نشان داده متدهای خاص کاهش استرس مانند مدیتیشن، می‌تواند دست‌کم برای مدتی، تا حدودی فشارخون را پایین بیاورد.
