میوه عناب یا همان خرمای قرمز، میوه ای بسیار مفید است که علاوه بر داشتن خواص مغذی بیشمار دارای مصارف دارویی نیز می‌باشد. در این مقاله می خواهیم شما را با خواص و ارزش غذایی این میوه خوشمزه آشنا کنیم.

عناب چیست؟

عناب میوه ای با اندازه کوچک است که طعمی خوشمزه و شیرین دارد. این میوه خوشمزه به خرمای قرمز یا خرمای چینی نیز شهرت یافته است. این میوه دارای طبعی مرطوب و معتدل است و عمدتاً در جنوب آسیا می‌روید. درخت عناب درختی کوچک با برگ هایی ریز است که  ارتفاع آن به طور متوسط ۵ تا ۱۲ متر می‌باشد. درخت عناب میوه های قرمز رنگ دارد که این میوه های کوچک بیضی شکل و دارای یک هسته می‌باشند. این میوه ها در ابتدا سبز رنگ هستند و بعد از رسیدن به رنگ قرمز در می‌آیند و چروکیده می‌شوند. برگ های این درخت زیبا، کوچک و دندانه دار هستند و گل هایی به رنگ سبز مایل به زرد دارد. میوه ی درخت عناب را می‌توان هم به صورت تازه هم خشک شده مصرف کرد. این میوه با آب و هوای ایران سازگاری دارد و در بخش های مختلف ایران نیز یافت می‌شود.

ترکیبات میوه عناب

میوه عناب دارای ترکیباتی است که از نظر غذایی دارای ارزش بسیار زیادی هستند. کالری این میوه بسیار کم است، اما از نظر داشتن ویتامین ها و مواد معدنی و فیبر بسیار غنی است. این میوه به دلیل داشتن فیبر فراوان و کالری اندک می تواند به عنوان یک میان وعده سالم و مغذی مصرف شود. میوه عناب دارای مقدار کمی از چند نوع ویتامین و مواد معدنی است اما منبعی سرشار از ویتامین C می‌باشد که یک ویتامین ارزشمند با خاصیت آنتی اکسیدانی است و در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارد. این میوه دارای مقداری پتاسیم است و پتاسیم نقش بسیار مهمی در کنترل و حرکت عضلات ایفا می‌کند. علاوه بر این دارای کربوهیدات می باشد که نوعی قند طبیعی است و انرژی بدن را تأمین می‌کند. هنگامی که این میوه خشک می شود قندهای موجود در آن غلیظ می شوند. حدود سه عدد از این میوه یا صد گرم عناب خام حاوی: ۷۹ کالری، ۲۰ گرم کربوهیدرات، ۱ گرم پروتئین، ۱۰ گرم فیبر، ۰ گرم چربی، ۵ درصد جذب روزانه پتاسیم، ۷۷ درصد از جذب روزانه ویتامینC می باشد.

خواص و ارزش غذایی میوه عناب

مدت هاست که از میوه های عناب به عنوان داروی جایگزین برای درمان بی خوابی، استرس و اضطراب استفاده می‌شود. این میوه خواص فراوانی برای سیستم عصبی، هضم غذا و ایمنی بدن دارد. این میوه دارای چندین ترکیب آنتی اکسیدانی می‌باشد. آنتی اکسیدان هایی نظیر فلانوئیدها، اسیدهای تترپنیک، پلی ساکاریدها همچنین مقدار زیادی ویتامین C می‌باشد که در بدن به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می کند. آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که می توانند مانع از عملکرد و فعالیت رادیکال های آزاد شوند. فعالیت رادیکال های آزاد در بدن می‌تواند موجب بیماری هایی نظیر سرطان، دیابت نوع دو و بیماری های قلبی شوند. از این رو میوه عناب می‌تواند در حفظ سلامت بدن در برابر بیماری ها نقش مهمی داشته باشد.

بیشتر بخوانید: بررسی ویتامین C و تاثیرات آن در بدن

میوه عناب و تقویت سیستم ایمنی بدن

مصرف میوه عناب موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و مانع از رشد سلول های سرطانی می‌شود. پلی ساکاریدهای موجود در عناب که قندهای طبیعی دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشند می توانند مانع از فعالیت رادیکال های آزاد شوند، سلول های مضر را از بین ببرند و موجب کاهش التهاب در سلول ها شوند و از این طریق از بروز بیماری های مزمن جلوگیری کنند. میوه عناب دارای نوعی فیبر به نام لیگنین است که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی می‌باشد و موجب افزایش تعداد سلول های ایمنی و افزایش سرعت عملکرد آن‌ها می‌شود. عصاره این میوه موجب تقویت سلول های ایمنی بدن به نام سلول های قاتل طبیعی می‌شوند که می‌توانند سلول های مضر را از بین ببرند.

میوه عناب بهبود دهنده خواب و عملکرد مغز

از این میوه برای درمان و بهبود کیفیت خواب و عملکرد مغز به عنوان داروی جایگزین استفاده می‌شود. پژوهش های انجام شده بر روی عناب نشان می‌دهند که آنتی اکسیدان های ارزشمند موجود در این میوه موجب این تأثیرات شگرف می‌شوند‌. این میوه اغلب به وسیله پزشکان به عنوان داروی جایگزین برای کاهش اضطراب و استرس تجویز می‌شود. همچنین این میوه ممکن است موجب تقویت حافظه شود و از سلول های مغزی در برابر آسیب ترکیبات مضر عصبی محافظت کند. میوه عناب یا عصاره آن می‌تواند به درمان آلزایمر کمک کند.

میوه عناب بهبود دهنده هضم

میوه عناب حاوی مقادیری فیبر است که می‌تواند به هضم بهتر غذا کمک کند. فیبر موجود در این میوه می‌تواند به نرم شدن و افزایش حجم مدفوع و افزایش سرعت حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک کند، در نتیجه موجب درمان یبوست شود. این فیبر می‌تواند غذای باکتری های مفید روده باشد و به این باکتری ها امکان رشد دهد و به عملکرد بهتر آن‌ها در نتیجه عملکرد بهتر دستگاه گوارش، کمک کند.

میوه عناب و تقویت رشد مو

میوه عناب منبع غنی از مواد مغذی، انواع مواد معدنی، ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها، پلی فنول ها، مواد شیمیایی گیاهی، فیبرهای رژیمی و...است که فواید بیشماری برای زیبایی و سلامتی دارد. مصرف میوه عناب به صورت منظم و با رعایت اعتدال موجب حفاظت از پوست سر و تقویت رشد مو می‌شود. این ارزش میوه عناب به خاطر داشتن آنتی اکسیدان هایی نظیر ویتامین C، ویتامینA و B2 و دیگر ترکیبات آنتی اکسیدانی مانند مواد شیمیایی گیاهی، پلی فنول ها و... می‌باشد. این ترکیبات با داشتن خواص آنتی اکسیدانی خود رادیکال های آزاد را خنثی می‌کنند و از آسیب آن‌ها به فولیکول های مو و پوست سر ممانعت به عمل می‌آورند.

میوه عناب و درمان شوره سر

مصرف میوه یا عصاره میوه عناب به صورت منظم و با رعایت اعتدال می تواند به رفع شوره سر کمک کند. چون حاوی ترکیبات مغذی و ارزشمندی مانند انواع مواد معدنی، ویتامین ها، فیبرهای رژیمی و آنتی اکسیدان های مختلف می‌باشد. آنتی اکسیدان هایی نظیر ویتامین C و سایر آنتی اکسیدان ها مانند مواد شیمیایی گیاهی و پلی فنول ها از فولیکول های پوست سر و مو در برابر آسیب سلولی محافظت می‌کنند. موجب افزایش خون رسانی به پوست سر می‌شود در نتیجه موجب سلامت پوست سر و مو می‌شود.

میوه عناب برای سلامت پوست

اگر پوستتان دچار آفتاب سوختگی شده باشد می‌توانید برای درمان آن از میوه عناب استفاده کنید. همانطور که میدانید وجود آنتی اکسیدان موجب طراوت و شادابی پوست می‌شود. از آنجایی که این میوه سرشار از انواع آنتی اکسیدان ها است مصرف آن موجب طراوت و شادابی و جوان ماندن پوست می‌شود. زیرا آنتی اکسیدان ها خاصیت ضد پیری دارند. استفاده از روغن عناب نیز موجب از بین رفتن آکنه و جوش  صورت و لک و کک مک می‌شود.

میوه عناب و خاصیت ضد سرطانی آن

از آنجا که میوه عناب سرشار از ویتامین C و سایر آنتی اکسیدان ها است، می‌تواند از رشد و فعالیت رادیکال های آزاد جلوگیری کند. بنابراین این میوه می‌تواند مانع از رشد و ازدیاد انواع تومورها و سلول های سرطانی در بدن شود. بنابراین مصرف این میوه ارزش بسیار زیادی دارد.

میوه عناب پاکسازی و تصفیه خون

مصرف میوه عناب می تواند موجب سم زدایی، تصفیه خون و بسیار مفید واقع شود. آلکالوئیدها و ساپونین های موجود در عناب می توانند موجب پاکسازی و تصفیه خون و دفع سموم موجود در سلول های بدن شوند. میوه عناب با پاکسازی و تصفیه خون می‌تواند از بروز بسیاری از بیماری ها در بدن جلوگیری کند.

میوه عناب و پیشگیری از سرما خوردگی

از آنجا که میوه عناب می‌تواند موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شود، می تواند با بسیاری از بیماری های ویروسی مقابله کند و به درمان آن‌ها بیانجامد. میوه عناب دارای مقدار بسیار زیادی ویتامین C و A و پتاسیم است که می‌تواند موجب پیشگیری و درمان سرماخوردگی شود و برای درمان سرفه مفید باشد. میوه عناب می‌تواند موجب کاهش حرارت بدن شود و تب بر خوبی باشد. جوشانده عناب موجب برطرف شدن آسم و تنگی نفس و آبریزش بینی می‌شود.

میوه عناب برای کاهش وزن

میوه عناب به دلیل داشتن مواد معدنی و انواعی از ویتامین های مورد نیاز بدن می‌تواند یکی از معدود مواد غذایی مفیدی باشد که در هر رژیم غذایی بتواند جای گیرد. این میوه مقدار مناسبی پروتئین و فیبر دارد اما مقدار کالری آن اندک است بنابراین می‌تواند مانع پرخوری شود. از این رو می‌تواند به کاهش وزن و لاغری کمک کند.

خواص میوه عناب خشک

میوه عناب خشک شده از میوه تازه آن بهتر است و طبیعتی معتدل اما متمایل به سرد دارد. خنک است و می‌تواند موجب فروکش کردن حرارت بدن شود. میوه عناب خشک شده می‌تواند اثر ملین داشته باشد. میوه های خشک شده عناب آرامش بخش، ضد بیماری های تنفسی، اشتها آور، تب بر، مسکن، ضد سرطان و بسیار مقوی هستند. کاهش دهنده قند خون هستند، می‌وانند ورم چشم را از بین ببرند، به درمان خستگی اعصاب، تنظیم ضربان قلب و تعریق زیاد بدن کمک می کنند.

مصارف خوراکی میوه عناب

در بریتانیا از میوه عناب به صورت میوه خشک شده یا به صورت آب نبات های طعم دار به همراه چای مصرف می‌شود. در چین، کره و تایوان از این میوه شربتی شیرین درست کرده و استفاده می کنند. در برخی کشورها برای تهیه سرکه از این میوه استفاده می‌شود. در آفریقا از میوه عناب برای درست کردن کیک های خوشمزه استفاده می‌شود. از میوه های کنسرو شده عناب و چای با طعم عناب نیز استفاده می‌شود. اما در ایران، هند و پاکستان از این میوه بیشتر به صورت خشک شده استفاده می‌شود. اما در بسیاری از کشورها از این میوه به صورت سبز و تازه استفاده می‌کنند که طعم و مزه ای بسیار خوب دارد‌.

مصرف میوه عناب در دوران حاملگی

میوه عناب دارای مقداری آهن است. اگر زنان باردار از این میوه مصرف کنند می‌توانند مقدار آهن مورد نیازشان را تأمین کنند و به علت داشتن مقادیر زیاد ویتامین C و ویتامین B و A و دارا بودن فلانوئیدها برای تقویت زنان باردار و رشد جنین بسیار مناسب است. همچنین مصرف عناب در این دوران موجب کنترل فشار خون می‌شود.

طرز استفاده از میوه عناب

عناب به صورت جوشانده: در یک لیتر آب ۵۰ گرم عناب را ریخته و آن را آنچنان بجوشانید تا به حجم دو سوم برسد، سپس می‌توانید آن را بنوشید. جوشاندن جو و عناب: ۱۴ عدد میوه عناب را با ۲۵ گرم جو را در دو لیتر آب بجوشانید، بگذارید آنقدر بجوشد تا جو شکفته شود و  یک و نیم لیتر آب از آن باقی بماند. بگذارید جوشانده ته نشین شود سپس آب آن را بنوشید و رسوبات ته نشین شده را دور بیندازید.

بیشتر بخوانید: تغذیه سالم برای سلامتی بدن

عوارض مصرف بیش از اندازه میوه عناب

میوه عناب خواص بسیاری دارد و مصرف آن و گنجاندن آن در رژیم غذایی بسیار مفید است اما این میوه برای برخی افراد می‌توانند سبب مشکلاتی شود. برای مثال خوردن این میوه سبب افزایش ویتامین K و در نتیجه افزایش غلظت خون می‌شود. بنابراین افراد دارای غلظت خون باید از مصرف این میوه خودداری کنند. در مصرف هیچ ماده غذایی نباید زیاده روی کرد، عناب هم از این قانون تبعیت می‌کند. مصرف بیش از حد میوه عناب می‌تواند موجب اختلال و کاهش غریزه جنسی شود. مصرف عناب می تواند در افراد سرد مزاج موجب مشکلات گوارشی از قبیل نفخ شود که برای پیشگیری از این مشکل باید عناب همراه با مویز خورده شود.

تداخل دارویی میوه عناب

مصرف میوه عناب برای بیشتر افراد بی خطر است اما برای افرادی که در حال مصرف داروهای نلافاکسین و ضد افسردگی یا سایر مهار کننده های نوراپی نفرین و سروتونین هستند مضر است و باید به طور جدی از مصرف این میوه خودداری نمایند، زیرا ممکن است تداخل دارویی داشته باشد. مصرف این میوه ممکن است تأثیر برخی از داروهای ضد تشنج از جمله فنوباربیتون، فنوتئین و کاربامازپین را تقویت کند و منجر به عوارض جانبی شود. اگر از این قبیل داروها مصرف می‌کنید، بهتر است از مصرف میوه عناب اکیداً خود داری کنید.