آیا برای شما هم پیش آمده است که صبح وقتیکه از خواب بیدار میشوید بالشتان خیس باشد؟ در این مواقع چه واکنشی نشان دادهاید؟ احتمالا نگران این موضوع شدهاید و درصدد رفع آن برآمدهاید. شاید هم به این فکر افتادهاید که مبتلا به یک بیماری خاصی شدهاید و تصمیم گرفتهاید به پزشک مراجعه کنید. به هر حال باید توجه داشته باشید که درست است ترشح بیش از اندازه آب دهان یا هایپرسلویشن و ریختن آن به بیرون بالأخص در هنگام خواب میتواند از عوارض بیماریهایی همچون فلج مغزی، ام اس و یا سکته مغزی باشد اما در اغلب موارد هایپرسلویشن میتواند عارضهای موقت بوده و مشکل جدی نباشد. در این مقاله قرار است به دلایلی که منجر به ریزش آب دهان در هنگام خواب میشود و راههای درمان آن بپردازیم. امیدواریم تا پایان همراه ما باشید.
دلایل اصلی ریزش آب دهان در خواب
وضع خواب
وضع خواب، سادهترین و رایجترین دلیل ریختن آب دهان در خواب است. وقتیکه به طرفین میخوابید امکان دارد جمع شدن آب دهان در یک سمت منجر به خارج شدن اضافی آن از دهان شود و روی بالش بریزد.
اختلالات قورت دادن یا بلع
برخی اوقات به علت وجود بیماریهایی از قبیل پارکینسون، سرطان مری، سرطان حنجره و یا ام اس امکان دارد قورت دادن آب دهان سخت شود. این اختلال دیسفاژی نامیده میشود و در حقیقت همان اختلال در بلع میباشد.
وجود انگل
یکی دیگر از دلایلی که میتواند سبب ریزش آب دهان در خواب شود وجود انگل در دستگاه گوارش و بالأخص در اطراف ناف و مقعد است.
گرفتگی بینی یا سینوزیت
گرفتگی بینی بر هر دلیلی که باشد سبب میشود شما از راه دهان تنفس نمایید که در نهایت بزاق بیشتری ترشح میشود تا از خشک شدن دهان و راههای تنفسی جلوگیری کند. در این وضعیت بالأخص هنگام خواب اضافی آب دهان ترشح شده بیرون میریزد. از دلایل رایجی که میتواند موجب گرفتگی بینی شود میتوان سرماخوردگی، آلرژی و عفونت سینوسها یا سینوزیتها را نام برد.
فلج صورت و کم کاری غدههای بزاقی دهان
گاهی به دلیل بیماریهایی همچون ام اس، سکته مغزی و یا بسیاری از اختلالات عصبی دیگر امکان دارد عضلات صورت فلج شوند و فرد با مشکل ریزش آب دهان در خواب و یا حتی در بیداری هم مواجه شود.
ترش کردن معده
یکی دیگر از دلایلی که میتواند سبب ریزش آب دهان در خواب شود ترش کردن معده است. اختلال گِرِد یا ترش کردن معده یکی از مشکلات گوارشی میباشد که به دلیل بازگشت اسید معده به مری ایجاد میگردد. این اختلال موجب میشود که فرد احساس گلو درد نموده و احساس کند که چیزی در گلویش وجود دارد و یا اینکه موجب ترشح بیش از اندازه آب دهان شود.
عفونت معده
وجود عفونت در معده میتواند یکی دیگر از دلایل ریزش آب دهان هنگام خواب شود. در واقع ریختن زیاد ترشحات بینی به داخل حلق و نهایتا به معده میتواند سبب عفونت معده شود.
آپنه خواب
آپنه خواب یک اختلال خواب میباشد که به وقفه تنفسی در خواب گفته میشود. توجه داشته باشید که لازم است به این مشکل توجه ویژهای داشته باشید تا در صورت تشخیص قطعی، درمان لازم سریعا انجام شود. زیرا قطع چند ثانیهای و پیاپی تنفس امکان دارد زندگی فرد را به خطر بیاندازد. این توقفها به طور معمول با خرخر همراه بوده و گاهی فرد با حال خفگی از خواب میپرد. گفتنی است که این اختلال در افراد چاق و همچنین سالمندان شایع است.
بزرگی لوزه سوم
بزرگی لوزه سوم میتواند سبب شود که فرد در حین خواب از راه دهان تنفس نموده که این امر هم موجب ریزش آب دهان میشود.
راه های پیشگیری از ریزش آب دهان در خواب
سر خود را بالا نگه دارید
اگر شما هم در حین خواب با ریزش آب دهان مواجه میشوید باید شبها سر خود را روی بالش بالا بگیرید. اگر نمیتوانید طاق باز بخوابید و عادت دارید که به پهلو بخوابید سعی کنید سر خود را در وضعیت عمودیتری قرار دهید تا دهانتان بسته بماند و آب دهانتان روی بالش نریزد. توجه داشته باشید که موقع خواب هرچه سر به طرف بدن خمتر باشد احتمال اینکه دهان باز بماند و آب دهان به بیرون بریزد بیشتر است.
طاق باز بخوابید
سعی کنید تا شبها روی پشت نخوابید تا بالشتان خیس نشود. یکی از دلایلی که میتواند منجر به ریزش آب دهان در خواب شود به پهلو خوابیدن است که سبب باز شدن دهان میشود و آب دهان روی بالش میریزد. بنابراین توصیه میکنیم که طاق باز بخوابید و دو طرف خود بالش یا پتو قرار دهید. چرا که وجود بالش یا پتو در طرفین موجب میشود تا نصف شب در خواب غلت نزنید و تا صبح به حالت طاق باز بمانید تا از ریختن آب دهانتان روی بالش جلوگیری شود.
اگر عفونت سینوسی دارید حتما به فکر درمان آن باشید
چنانچه عفونت سینوسی و یا ترشحات مختلفی از بینی دارید حتما به فکر درمان آن باشید. عفونت سینوسی سبب میشود در حین خواب بزاق اضافی جمع شود که میتواند علاوه بر ریزش آب دهان موجب مشکلات دیگری هم شود.
آپنه خواب را تشخیص داده و به دنبال درمان آن باشید
به علائمی از جمله احساس خشکی دهان، خرخر در خواب و همچنین عدم داشتن خواب عمیق و باکیفیت توجه نشان دهید و چنانچه هرکدام از این علایم را دارید به پزشک مراجعه کنید تا با معاینات دقیق، در رابطه با مشکل شما تشخیص درستی داده شود. برای پیشگیری از ابتلا به آپنه خواب باید وزن مناسب خود را حفظ کنید و به طور جدی از ایجاد چاقی جلوگیری نمایید.
از عوارض داروهایی که مصرف میکنید آگاهی داشته باشید
چنانچه دارویی مصرف میکنید از عوارض آن آگاهی پیدا کنید. چرا که بزاق از عوارض برخی از داروها میباشد. اگر داروی خاصی همچون کلوزاپین مصرف میکنید حتما اطلاعات دارویی را که روی جعبه نوشته شده است بخوانید و یا اینکه با پزشک خود برای قطع آن دارو و تجویز دارویی جایگزین مشورت نمایید تا از این طریق از ریزش آب دهان روی بالش پیشگیری کنید.
وزن اضافه خود را کاهش دهید
اضافه وزن نقش مهمی در فرآیند خواب دارد. اغلب افرادی که مبتلا به اختلال وقفه تنفسی در خواب هستند، اضافه وزن دارند.
گرفتگی بینی خود را جدی بگیرید
چنانچه گرفتگی بینی درمان شود راه درست تنفس که از راه بینی میباشد آزاد میشود. از این رو در خواب از راه دهان تنفس نمیکنید و طبیعتا به ریزش آب دهان در خواب دچار نخواهید شد. برای درمان گرفتگی بینی میتوانید پیش از خواب اندکی روغن اکالیپتوس و یا گلاب را بو کنید و یا بخور دهید تا از این طریق مجاری بینی و سینوسها پاک شوند و تنفس بهتر انجام گیرد.
راههای درمان ریزش آب دهان در خواب
از دستگاه مندیبولار استفاده کنید
دستگاه مندیبولار یک دستگاه دهانی میباشد. دستگاهی است که قرار دادن آن در دهان موجب میشود که خواب راحتتری داشته باشید و خرناس و بزاق را کم میکند.
جراحی کنید
مواردی هستند که در آن پزشک توصیه میکند که غدههای بزاق را از بدن فرد جدا کنند. افرادی که نیاز به غدد بزاقی دارند معمولا دارای مشکلات اساسی عصبی هستند که بسیار جدیتر از ریزش آب دهان در خواب میباشد. به طور کلی این جراحیها در کنترل افزایش تولید بزاق موفق هستند اما لازم است نخست درمانهای دیگری را امتحان نمایند.
از دستگاه CPAP استفاده کنید
چنانچه آب دهان نشانه آپنه خواب باشد بایستی به فکر درمان بود. رایجترین درمان برای آپنه خواب چیزی میباشد که فشار هوای مثبت مداوم CPAP گفته میشود. ماشین CPAP علاوه بر اینکه به داشتن خواب عمیق کمک میکند، به فرد این اطمینان را میدهد که به طرز خوبی در موقعیت خواب گرفته است و در شب درست تنفس میکند.
بوتاکس تزریق کنید
تزریق بزاق برای کاهش بزاق دهان و برطرف نمودن مشکل ریزش آب دهان میتواند مفید باشد. برخی از افراد تصمیم میگیرند که از رویکردی تهاجمی استفاده کنند. یک روش درمانی تزریق بوتاکس به غدد بزاق است که دهان فرد را احاطه میکند. این کار موجب میشود که غدههای بزاق دهان از کار اضافی دور شوند. لازم به ذکر است که این روش درمانی دائمی نیست چرا که در نهایت، بوتاکس تمام خواهد شد و غدههای فرد مجددا فعال خواهند شد.
درمان های خانگی ریزش آب دهان در خواب
بیشتر بخوانید: آشنایی با اسهال و انواع آن
دارچین مصرف کنید
یکی از رایجترین روشهایی که برای درمان بزاق زیاد مورد استفاده قرار میگیرد، دارچین است. چرا که دارچین توانایی بسیار قدرتمندی برای کاهش باکتریهای موجود در دهان را دارد و میتواند به سرعت تولید بزاق را کاهش دهد. بنابراین لازم است دارچین را به عنوان یک چای و چند بار در روز میل کنید تا به تدریج وضعیتتان بهبود پیدا کند. مقداری چوب دارچین را پودر کنید و در داخل یک کیسه چای با آب داغ مخلوط کنید و اجازه دهید چند دقیقه بماند. برای بهتر شدن مزه آن میتوانید کمی عسل اضافه کنید و روزانه مصرف کنید.
نعناع مصرف کنید
نعناع علاوه بر اینکه تنفس تازه را به طور طبیعی به همراه میآورد نقش بسیار مهمی در کاهش بزاق زیادی دارد. نعناع به عنوان یکی از بهترین درمانها برای حذف بزاق در نظر گرفته میشود چرا که بررسیها نشان داده است که نعناع توانایی دستکاری تولید بزاق را دارد. برای اینکه نتایج آن را ببینید بایستی به مدت چند دقیقه برگهای نعناع را به صورت روزانه در دهان خود نگه دارید.
آب زیاد بنوشید
آب برای کاهش بزاق دهان و برطرف کردن مشکل ریزش آب دهان مفید است. این موضوع حائز اهمیت است که همیشه بدن خود را مرطوب نگه دارید. هنگامیکه آب از دهان وارد گلو میشود در نتیجه مقدار بزاق را کاهش میدهد.
لیمو مصرف کنید
لیمو فواید متعددی دارد که یکی از آنها کمک به تولید بزاق است. شما میتوانید تولید بزاق را تنظیم نمایید و با مکیدن لیمو تشکیل بزاق اضافی را کاهش دهید.
زنجبیل مصرف کنید
زنجبیل برای کاهش بزاق دهان و رفع مشکل ریزش آب دهان مفید است. زنجبیل یکی از تاثیرگذارترین و مفیدترین روشهایی است که با استفاده از آن میتوانید مقدار بزاق زیاد دهان خود را کاهش دهید. از آنجاییکه زنجبیل خواص ضد التهابی دارد به طور کلی علاوه بر اینکه برای دهان مفید است، در مقایسه با سایر ادویهها مزایای بیشتری دارد به این صورت که میتواند میزان باکتریهای مضر را هم کاهش دهد. زنجبیل را به تکههای نازک برش بزنید و یکی از آنها را در دهان خود قرار دهید و چند دقیقه نگه دارید و این کار را روزانه انجام دهید تا کارایی آن را مشاهده کنید.
مصرف قند را قطع کنید
قطع مصرف قند موجب کاهش بزاق دهان و رفع مشکل ریزش آب دهان میشود. پس چنانچه با بزاق خود دچار مشکل میشوید از مصرف قند و یا غذاهای شکردار پرهیز کنید. علاوه بر این سعی کنید نوشیدنیهای شیرین، دسرهای شیرین مانند بستنی و آبنباتها مصرف نکنید.
از دانه قهوه استفاده کنید
یکی دیگر از موادی که میتواند بزاق دهان را کاهش داده و ریزش آب دهان را درمان کند دانه قهوه میباشد. چرا که دانههای قهوه بزاق را جذب مینمایند و دهان را خشک نگه میدارند. از این رو آنها را تمیز کنید و زیر زبان خود قرار دهید.
از میخک استفاده کنید
میخک یک ادویه ویژه دیگری است که برای کاهش بزاق دهان مفید است و میتواند از تولید بزاق زیاد جلوگیری کند. افزون بر این به دلیل ترکیبات ضد التهابی و ضد باکتریای که دارد برای تخلیه میکروبها از دهان بسیار عالی میباشد. بنابراین چند تکه گل میخک را پودر نمایید و سپس آن را با آب گرم ترکیب کنید و به مدت چند روز این چای را روزانه میل کنید.
در آخر
در این مقاله به دلایل ریزش آب دهان در حین خواب پرداختیم و راههای درمان آن را معرفی کردیم. با این حال توجه داشته باشید که چنانچه آبی که از دهان بیرون میریزد خیلی زیاد باشد و با تدابیر بالا رفع نشود میتواند نشانه یک بیماری عصبی باشد. افزون بر این افرادی که قبل از آن دچار مشکلاتی همچون سکته شدهاند ریزش آب دهان حین خواب را بیشتر شدیدتر تجربه میکنند اما در هر صورت چنانچه ریزش آب دهان بیش از اندازه باشد و علت آن با توصیهها و درمانهای معرفی شده برطرف نشود بایستی حتما به پزشک مراجعه کنید و به طور کاملا جدی به دنبال درمان آن باشید.