به طور معمول می توانیم بگوییم که هر پیشامدی در بدن بیانگر و یا نوعی آلارم برای وقوع بیماری در بدن است. گاهی اوقات پیش می‌آید که نام یک نوع بیماری را بر اساس ظاهر بیمار و علائم بروز کننده دربدن بیمار نام گذاری می کنند. به عنوان مثال بیماری مورد بحث ما به همین شیوه نامگذاری شده است. زردی یا یرقان اصطلاحی است که توسط مشاهده کردن رنگ زرد پوست و چشم ها در بیمار برداشت شده است. برخی از مایعاتی که در بدن ما وجود دارد امکان دارد که به رنگ زرد باشد. رنگ زردی که در پوست و سفیدی چشم دیده می‌شود، به سبب وجود ماده‌ای به نام بیلی روبین است که یک رنگدانه زرد رنگ است.

بیماری که ذکر شد انواع مختلفی دارد و همچنین قابل درمان است انواع این بیماری بستگی دارد به محل آسیب دیده ای که بیلی روبین در آن جا تولید و دفع می شود. بیماری که از آن تحت عنوان زردی نام بردیم ممکن است به دلیل مشکلات کبدی ایجاد شود. از جمله دلایل دیگری که این بیماری از آنها امکان دارد نشأت بگیرد، می توان به هپاتیت، تومورها و سنگ‌صفرا نیز اشاره کرد. این نکته نیز حائز اهمیت است که وجود بیماری یرقان نشانه ای از یک بیماری زمینه ای است، که به صورت زرد شدن بروز می کند. زردی پوست در اکثر اوقات همراه با ادرار قهوه ای تیره است و گاهی نیز ممکن است مدفوع بی رنگ شود.

همواره شاهد این مورد بوده ایم که برخی از بیماری ها تمام رده های سنی را نیز در بر می گیرد. در این بیماری نیز همین گونه است که نوزادان و بزرگسالان را نیز به یک میزان مبتلا می کند. انواع این بیماری نیز بر اساس محل آسیب دیده شامل قبل از کبد، در کبد و بعد از کبد می شود. رنگدانه ای که در این بیماری دخیل است به نام بیلی روبین شناخته می شود، که توسط تجزیه گلبول های قرمز مرده در کبد تولید می شود. این رنگدانه توسط کیسه صفرا دفع می شود و زمانی که سنگ صفرا در بدن تولید می شود، کیسه صفرا دیگر قادر به دفع بیلی روبین نیست و یرقان پدید می آید.

علائم بیماری یرقان؟

بروز این بیماری در بزرگسالان و کودکان شایع است است. اما به نوعی می توان گفت اکثر نوزادان به این بیماری مبتلا هستند. این بیماری پوستی خطرناک نیست و بهتر است که با کسب اطلاعات در رابطه با علائم اش، هر چه بهتر زردی را بشناسیم و هرچه سریع تر در پی درمان آن باشیم. علائم بیماری یرقان در بزرگسالان و نوزادان دارای تفاوت هایی است.

علائم یرقان

_ ادرار تیره

_ مدفوع کم رنگ

_ زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها

_ خارش

_ خستگی و ضعف

_ درد در شکم یا ماهیچه ها

_ از دست دادن وزن

_ تهوع و استفراغ

_ تب و لرز

_ علائمی شبیه آنفولانزا

_ اسهال

_ از دست دادن اشتها

_ نفخ

_ خونریزی بینی

_ تورم شکم یا پاها

یرقان به چه علت در بزرگسالان اتفاق می افتد؟

وجود هر بیماری در بدن ما پیرو یک سری از از دلایل و علت ها می باشد. هر انسانی همواره باید گوش به زنگ آن باشد تا سلامت جسم خود را بررسی کند و در صورت پیدایش و مشاهده هر گونه از علت ها که مربوط به سلامت جسم نمی شود در صدد رفع آن برآید. در بیماری مورد بحث این مقاله اصلی ترین علت بروز این بیماری در بزرگسالان مشکلات مربوط به کبد است. بیماری زردی که پیش زمینه بیماری های دیگر است علت های فراوانی دارد از جمله :

_ مصرف بیش از اندازه الکل

_ سرطان کبد

_ تالاسمی

_ زخم کبدی

_ سنگ صفرا

_ هپاتیت یا التهاب کبد

_ سرطان پانکراس

_ انسداد مجاری صفرا

_ کم خونی داسی شکل

_ تب زرد

_ سوء مصرف دارو

یرقان به چه علت در نوزادان اتفاق می افتد؟

بسیاری از انسان ها پس از ازدواج به دنبال فرزند آوری هستند. برای فرزند دار شدن این نکته ضروری است که آشنایی کامل با بیماری هایی که ممکن است در دوران نوزادی پدید بیاید داشته باشند. یکی از بیماری هایی که اکثر نوزادان به آن مبتلا می شوند، بیماری زردی است. این بیماری سبب نگرانی مادران می شود. اصلی ترین دلیل بروز این بیماری زیاد بودن بیلی روبین موجود در خون است. این رنگدانه سبب زردی پوست می شود. دانستن این نکته نیز اهمیت دارد که مقدار تولید بیلی روبین در نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر است و این به دلیل این است که در چند روز ابتدایی بعد از تولد گلبول های قرمز زیادی تولید و تجزیه می شوند.

بیماری های نوزادان نیز دلایل مختلفی دارد، که یکی از دلایلی که عنوان شده است برای بیماری نوزادان این است که، آن ها به شرایط بیرون از بدن مادر عادت نکرده اند و همین امر منجر به ابتلا به برخی بیماری ها در نوزادان می شود. بیماری مورد بحث ما معمولاً در روز دوم یا سوم بعد از تولد علائم خود را بروز می دهد. یرقان در نوزادان دلایل زیادی دارد. کم کاری آنزیمی در کبد نوزاد یکی از این دلایل است هم چنین پرخونی نوزاد نیز می تواند عاملی برای بروز این بیماری باشد. ناسازگاری گروه خونی نوزاد و مادر  و اختلال تیروئید از دلایل دیگر است. این بیماری در بیشتر موارد قابل درمان است مگر در موارد شدید.

بسیاری از اوقات پیش می آید که مادران پس از زایمان دچار افسردگی می‌شوند و گاهی نیز این افسردگی با بروز بیماری در نوزاد تشدید می یابد. همواره باید به این نکته توجه داشت که قبل از بارداری باید نسبت به بیماری های نوزادان اطلاعات کافی داشته باشیم، تا از بروز بیماری های روحی برای مادر جلوگیری به عمل آوریم. در این بیماری، یعنی زردی، راهی برای جلوگیری از ابتلا نوزاد در دوران بارداری وجود ندارد. این نکته نیز شایان ذکر است که تمام نوزادان در هنگام تولد اندکی زردی دارند اما همیشه این رویداد قابل مشاهده نمی باشد. به طور کلی این عارضه ای موقتی و بی خطر است که خود به خود یا درمان های ساده رفع می‌شود.

گاهی اوقات ابتلا به برخی بیماری ها در هنگام تولد نشأت گرفته از مواردی است که باعث بیشتر شدن احتمال و بروز بیماری در نوزاد می شود. پس از زایمان نیز افراد متخصص نوزاد را بررسی می کند تا علائمی که نشان دهنده برخی بیماری‌ها باشد، نداشته باشد. در این عارضه نوزادانی برای ابتلا مستعد تر هستند. به عنوان مثال: نوزاد، خواهر یا برادری دارد که قبلاً دچار زردی بوده است و یا نوزاد در زمان تولد دچار کبودی بوده است و یا نوزادان زودرس به دلیل این که کبد نابالغی دارند و یا نوزاد، اختلال ژنتیکی خاصی را داشته باشد . علاوه بر این ها خود والدین نیز باید علائم را بشناسند و در صورت مشاهده به پزشک مراجعه کنند.

بیشتر بخوانید: انواع کم شنوایی چیست؟

نوزادان به سبب این که همانند بزرگسالان نمی توانند صحبت کنند در نتیجه احتیاج به نگهداری و مراقبت بسیاری دارند، به خصوص در مواردی که نوزاد شما دارای بیماری است. نوزادانی که بیمار هستند معمولاً علائمی را از خود بروز می دهند که والدین خود را متوجه وجود مشکلی در جسم بکنند. از جمله علائمی که نوزادان مبتلا به بیماری از خود بروز می دهند می توان به، زرد تر شدن پوست نوزاد و زرد شدن سفیدی چشم ها، خسته و بی حالی مداوم نوزاد اشاره کرد. علاوه بر اینها نوزاد را به سختی می توان از خواب بیدار کرد و هم چنین به خوبی غذا نمی خورد و وزن گیری مناسبی نخواهد داشت و گریه های گوشخراشی خواهد داشت.

در این بیماری نقش والدین بسیار پر اهمیت است زیرا همواره باید وضع جسمانی نوزاد خود را بررسی کنند و اطمینان کافی داشته باشند که فرزندشان به اندازه کافی شیر می خورد و آب کافی به بدن خود می رساند. والدین هم چنین باید رنگ پوست نوزاد خود را مورد بررسی قرار دهند و در صورت تشدید تغییر رنگ سریعاً به پزشک مراجعه کنند تا معاینه توسط پزشک انجام شود و تجویز لازم داده شود. علاوه بر این نکاتی که ذکر شد دانشمندان متوجه شدند که نژاد در بروز این بیماری در نوزادان بی تأثیر نبوده است. آن ها متوجه این موضوع شده اند که نوزادانی که در آسیای شرقی متولد می شوند، بیشتر به بیماری یرقان دچار می شوند.

همان طور که گفتیم نوزادان به سبب ضعیف بودن بدن، ممکن است در خطر ابتلا به انواع بیماری ها باشند و این وظیفه والدین است که آنها را مصون از میکروب ها و ویروس ها و انواع عارضه ها نگه دارند. والدین هم چنین باید مراقب نوع تغذیه نوزادان خود باشند و از آن جایی که نوزادان شیرخوار منبع تغذیه ای جز مادر خود ندارند، باید به رژیم غذایی مادر نیز توجه لازم داشته باشند. در صورت نیاز با مراجعه به پزشک برای نوزاد خود مواد غذایی کمکی تهیه کنند.

راه های درمان یرقان؟

همان گونه که گفتیم این بیماری پیش زمینه‌ای است برای بیماری دیگر یا به عبارتی بیانگر و هشداری برای وجود بیماری دیگری است. پس زمانی که به پزشک مراجعه می کنیم، پزشک در تلاش است که بیماری را درمان کند که سبب به وجود آمدن زردی شده است. روش درمان هم به این گونه است که، ابتدا باید دلایل بیماری روشن شود. اگر بیماری، توسط کم خونی به وجود آمده باشد، به فرد بیمار مکمل های آهن داده می شود و یا توصیه می شود که غذاهای حاوی از آهن را در رژیم غذایی خود بگنجاند. زردی که از هپاتیت نشات گرفته باشد نیز نیاز به داروهای ضد ویروسی یا استروئیدی دارد و با بهبودی زردی از بین می رود.

پزشک باید تمام علائم و دلایل را در نظر بگیرد و با دقت فراوان در جهت بهبود بیمار و از بین بردن این بیماری گام بردارد. گاهی نیز برای حل این مشکل احتیاج به جراحی نیز می باشد، که البته این جراحی سبک خواهد بود. اگر یرقان به دلیل مسدود شدن مجرای صفراوی باشد پزشک امکان دارد که عمل جراحی انجام دهد. گاهی نیز این بیماری به دلیل استفاده زیاد از برخی داروها همانند استامینوفن می باشد که درمان به این صورت است که دارویی جایگزین داروی قبلی می گردد. به این نکته نیز باید توجه داشته باشیم که همواره آب بدن را تامین کنیم و روزانه حداقل هشت لیوان آب بنوشیم. مصرف میوه هایی همانند انبه بسیار مفید است.

داشتن رژیم غذایی مناسب همواره قابل توجه بوده است و اکثر پزشکان به این نکته بارها اشاره کرده اند که، رژیم غذایی بهترین روش است که به بیماری ها دچار نشویم و تا حد زیادی از ورود میکروب ها و انواع بیماری ها به بدن با این روش می توانیم جلوگیری کنیم. رژیم غذایی سالم که در رابطه با این بیماری می توانیم داشته باشیم، استفاده از غذاهای سرشار از فیبر است. جوی دوسر، بادام و انواع توت ها فیبر زیادی دارند . همچنین مصرف آجیل، حبوبات و غلات کامل خالی از لطف نخواهد بود و در درمان این بیماری بسیار موثر است. ورزش کردن و پرهیز از مصرف الکل از روش هایی است که سلامت بدن را به دنبال دارد.

گاهی نیز این رژیم غذایی همراه می شود با مصرف نکردن یک سری از مواد غذایی همانند شیرینی جات قندی یا غذاهای چرب و سرخ کرده که عملاً برای سلامت جسم مضر به حساب می آیند. استفاده از عرقیاتی همانند عرق بید کاسنی در مورد درمان این بیماری توصیه شده است. ذکر کردیم که این بیماری دلایل و علائم بسیار متفاوتی دارد و گاهی احتیاج است که برای تشخیص و تجویز کاربردی برای از بین بردن بیماری، پزشک آزمایشاتی نیز بنویسد. این آزمایش ها برای پیدا کردن علت قطع روند طبیعی صفرا انجام می شود تا به واسطه آن تجویز مناسبی صادر شود. برای نوزادان نیز گاهی نور درمانی تجویز می شود که با تابش نور آبی صورت می گیرد.

در درمان نوزادان نقش مادر نیز اهمیت بسزایی دارد، به سبب این که مادران شیرده تنها منبع غذایی نوزادان خود به حساب می آیند، پس برای درمان این بیماری مصرف یا منع غذایی برای مادر حائز اهمیت است. این اهمیت به این سبب است که، رژیم غذایی توسط شیر مادر بر روی نوزاد نیز اثرگذار می باشد و حتما احتیاج به این نیست که نوزاد دارویی را مصرف نماید.  به طور کلی می توان این بیماری را درمان کرد، اما باید توجه داشت که در موارد جدی تر در برخی از موارد می تواند کشنده باشد. باید به این نکته هم توجه داشت که با انجام یک سری از موارد می توان از بروز این بیماری جلوگیری و پیشگیری کرد.

بر طبق مطالبی که گفته شد باید همیشه گوش به زنگ بروز علائم متفاوتی در جسم باشیم. از پزشک دوری نکنید و نهراسید! هر شش ماه یک بار از سلامت جسم خود اطمینان کسب کنید و بدن خود را چکاپ کنید. علائم و دلایل بیماری خود را بدانید و در پی بازیابی سلامت جسم خود برآیید. رعایت رژیم غذایی از مهمترین موارد زندگی است که همواره باید در ابتدای لیست امورات زندگی قرار بگیرد. رژیم غذایی چه در زمان سلامت جسم و چه در زمان ناراحتی جسم باید رعایت شود.