بیوپسی (بافت یا نمونهبرداری) پستان روشی برای برداشتن نمونه کوچکی از بافت پستان برای بررسی آزمایشگاهی است. بیوپسی پستان راهی برای ارزیابی یک ناحیه مشکوک در پستان شما برای تعیین اینکه آیا سرطان پستان است یا خیر. چندین نوع روش بیوپسی پستان وجود دارد. بیوپسی پستان نمونهای از بافتی را ارائه میدهد که پزشکان برای شناسایی و تشخیص ناهنجاریها در سلولهای تشکیل دهنده تودههای پستان، سایر تغییرات غیرمعمول پستان یا یافتههای مشکوک یا مرتبط با ماموگرافی یا سونوگرافی استفاده میکنند. گزارش آزمایشگاه از بیوپسی پستان میتواند در تعیین نیاز به جراحی اضافی یا درمان دیگر، کمک کند.
چرا بیوپسی پستان انجام میشود؟
پزشک شما ممکن است بیوپسی پستان را توصیه کند اگر:
- شما یا پزشک احساس حضور یک توده یا ضخیم شدن در پستانتان را دارید و پزشک شما به سرطان پستان مشکوک است.
- ماموگرافی شما یک منطقه مشکوک در پستان شما را نشان میدهد.
- اسکن سونوگرافی یک یافته مشکوک را نشان میدهد.
- MRI پستان شما یک یافته مشکوک را نشان میدهد.
- شما دارای تغییرات غیرمعمول در نوک پستان یا ناحیه آرئولار (حلقه دور نوک پستان)؛ از جمله به وجود آمدن لایه ای خشک بر روی سطح (کبره بستن)، فلسی شدن، کمرنگ شدن پوست یا ترشح خونین؛ هستید.
خطرات بیوپسی پستان
خطرات همرا با با بیوپسی پستان شامل:
- کبودی و تورم پستان
- عفونت یا خونریزی در محل بیوپسی
- ظاهر پستان تغییر یافته، بسته به اینکه چه میزان بافت برداشته شده است و چگونه پستان بهبود یافته است.
- جراحی اضافی یا سایر روش های درمانی، بسته به نتایج بیوپسی
با پزشک خود تماس بگیرید، اگر شما دچار تب شدهاید، اگر محل بیوپسی قرمز یا گرم شده است، یا اگر شما تخلیه غیر معمول مایعات از محل بیوپسی دارید. اینها می تواند نشانههایی از عفونت باشد که ممکن است نیاز به درمان سریع داشته باشد.
بیشتر بخوانید: سرطان، علایم، علل، فاکتورهای خطر و پیشگیری از آن
شما چگونه برای بیوپسی پستان آماده شوید؟
قبل از بیوپسی پستان، به دکتر خود اطلاع دهید اگر:
- هر نوع آلرژی که دارید.
- در هفت روز گذشته آسپرین مصرف کرده اید.
- داروهای رقیقکننده خون (ضد انعقاد خون) مصرف میکنید.
- نمی توانید برای مدت طولانی بر روی معده خود دراز بکشید.
اگر بیوپسی شما با استفاده از تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام میشود؛ به پزشک خود اطلاع دهید که دارای ضربان ساز قلب یا دستگاه الکترونیکی دیگری که در بدن شما کاشته شده است هستید یا اگر باردار هستید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید. معمولاً در این شرایط MRI توصیه نمیشود. حتما پستانبند بپوشید. تیم مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است بعد از انجام عمل، یک کیسه سرد را در مقابل محل بیوپسی قرار دهد و پستانبند میتواند کیسه سرد را در جای خود نگه دارد و از پستان شما پشتیبانی کند.
آنچه میتوانید از بیوپسی پستان انتظار داشته باشید
چندین روش بیوپسی پستان برای به دست آوردن یک نمونه بافت از پستان استفاده میشوند. پزشک شما ممکن است بر اساس اندازه، محل و سایر خصوصیات ناهنجاری پستان یک روش خاص را توصیه کند. اگر واضح نیست که چرا شما یک نوعی از بیوپسی را به جای دیگری دارید، از پزشک خود بخواهید که توضیح دهد. برای بسیاری از بیوپسیها، شما تزریقی برای بی حس کردن ناحیهای از پستان که بیوپسی میشود؛ دریافت خواهید کرد.
انواع روشهای بیوپسی پستان
- نمونهبرداری آسپیراسیون با سوزن ظریف (Fine-needle aspiration biopsy). این سادهترین نوع بیوپسی پستان است و ممکن است برای ارزیابی تودهای که در یک معاینه بالینی پستان احساس میشود، مورد استفاده قرار گیرد. برای این روش، شما روی یک تخت دراز میکشید. در زمان ثابت نگداشتن توده با یک دست، پزشک شما از دست دیگر برای هدایت کردن یک سوزن بسیار ظریف به داخل توده استفاده میکند. سوزن به یک سرنگ وصل شده است که می تواند نمونهای از سلولها یا مایعات را از توده جمع کند. آسپیراسیون با سوزن ظریف یک روش سریع برای تمایز بین یک کیست پر از مایع و یک توده جامد و احتمالاً برای اجتناب از یک روش بیوپسی تهاجمیتر است. با این حال، اگر توده جامد است؛ نمونه بافتی بدست خواهد آمد.
- نمونهبرداری با سوزن Core (Core needle biopsy). این نوع بیوپسی پستان ممکن است برای ارزیابی توده پستانی که در ماموگرافی یا سونوگرافی نمایان است یا پزشک شما در حین معاینه بالینی پستان احساس (لمس) کرده است؛ استفاده شود. یک رادیولوژیست یا جراح از یک سوزن نازک و توخالی برای برداشتن نمونههای بافت از توده پستان، که بیشتر اوقات با هدایت سونوگرافی است، استفاده میکند. چندین نمونه، هرکدام تقریبا به اندازه یک دانه برنج، جمع آوری و تجزیه و تحلیل میشوند تا ویژگیهای حاکی از وجود بیماری را نشان دهند. بسته به موقعیت توده، سایر تکنیکهای تصویربرداری مانند ماموگرافی یا MRI ممکن است برای هدایت موقعیت سوزن برای به دست آوردن نمونه بافت مورد استفاده قرار گیرند.
- نمونهبرداری استریوتاکتیک (Stereotactic biopsy). در این نوع بیوپسی از ماموگرافی برای مشخص کردن دقیق محل های مشکوک درون پستان استفاده میشود. برای این روش، شما به طور کلی بر روی شکم به صورت دمر بر روی تخت عمل بیوپسی دارای دشکچه می خوابید؛ به صورتی که یکی از پستانهای شما در سوراخی از تخت قرار گرفته باشد یا ممکن است شما این روش را در حالت نشسته انجام دهید. شاید لازم باشد شما برای 30 دقیقه تا یک ساعت در این حالت بمانید. تخت به اندازه چند سانتیمتر بلند میشود و تجهیزات مورد استفاده رادیولوژیست در زیر تخت قرار گرفته میشود. پستان شما کاملاً بین دو صفحه فشرده میشود در حالی که تصویر ماموگرافی گرفته میشود تا به رادیولوژیست موقعیت دقیق محل برای بیوپسی را نشان دهد. رادیولوژیست برش کوچکی، در حدود 1/4 اینچ طول (حدود 6 میلی متر) را درون پستان شما ایجاد میکند. سپس او یک سوزن یا یک پروب خلاء را وارد میکند و چندین نمونه از بافت را خارج میکند. نمونه ها برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده میشوند.
- نمونهبرداری با سوزنCore تحت هدایت سونوگرافی (Ultrasound-guided core needle biopsy). این نوع بیوپسی با سوزن Core شامل سونوگرافی - روشی تصویربرداری است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویر دقیق از ساختارهای درون بدن شما استفاده می کند. در طی این روش، شما بر روی پشت خود یا در کنار یک میز سونوگرافی دراز میکشید. همراه با نگه داشتن دستگاه سونوگرافی (مبدل) مقابل پستان شما، رادیولوژیست محل توده درون پستان شما را تعیین میکند و برش كوچكی برای وارد كردن سوزن ایجاد می كند و چندین نمونه اصلی از بافت را میگیرد تا برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده شود.
- نمونهبرداری با سوزن Core تحت هدایت MRI (MRI-guided core needle biopsy). این نوع بیوپسی با سوزنCore تحت هدایت MRI انجام میشود - یک تکنیک تصویربرداری که چندین تصویر مقطعی از پستان شما را میگیرد و آن ها را با استفاده از رایانه ترکیب می کند تا تصاویر با جزئیات سه بعدی تولید کند. در طی این روش شما بر روی شکم به صورت دمر بر روی تخت اسکن دارای دشکچه میخوابید. پستان های شما درون یک فرورفتگی توخالی در تخت قرار میگیرد. دستگاه MRI تصاویری را ارائه می دهد که به تعیین محل دقیق بیوپسی کمک می کند. یک برش کوچک در حدود 1/4 اینچ طول (حدود 6 میلیمتر) ایجاد میشود تا امکان وارد شدن سوزنCore فراهم شود. چندین نمونه از بافت گرفته میشود و برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده میشوند. در زمان انجام روش های بیوپسی پستان که در بالا به آن اشاره شد، ممکن است یک نشانگر یا گیره ی استیل ضد زنگ در پستان شما در محل بیوپسی قرار گیرد. این کار به این منظور انجام میشود که اگر بیوپسی شما سلول های سرطانی یا سلول های پیش سرطانی را نشان دهد، پزشک یا جراح شما بتواند محل بیوپسی را برای برداشتن بافت پستان بیشتر با جراحی (که با عنوان بیوپسی جراحی شناخته میشود) بیابد.
- نمونهبرداری جراحی (جدا کننده). در طی یک بیوپسی جراحی، بخشی از توده پستان برای آزمایش برداشته میشود (بیوپسی انسیالیزه (incisional biopsy)) یا ممکن است کل توده پستان برداشته شود (بیوپسی اکسینال (excisional biopsy)، برداشتن موضعی گسترده یا لامپکتومی). بیوپسی جراحی معمولاً در اتاق عمل با استفاده از آرامبخشی که از طریق ورید در دست یا بازوی شما (داخل وریدی) تزریق میشود و یک بی حسکننده موضعی که برای بی حس کردن پستان شما استفاده میشود؛ انجام میشود. اگر توده پستان نمیتواند احساس شود، رادیولوژیست شما ممکن است از تکنیکی به نام لوکالیزه کردن تحت هدایت سیم (موضعیابی با سیم) استفاده کند تا نقشه مسیر رسیدن به توده برای جراح مشخص کند. در طی لوکالیزه کردن تحت هدایت سیم، نوک یک سیم نازک در داخل توده پستان یا فقط در میان آن قرار گرفته میشود. این کار معمولاً درست قبل از جراحی انجام می شود. در حین جراحی، جراح سعی خواهد کرد که کل توده سینه را به همراه سیم جدا کند. برای اطمینان از اینکه کل توده برداشته شده باشد، بافت به آزمایشگاه بیمارستان ارسال میشود تا تأیید کند که آیا تشخیص داده شده؛ سرطان پستان است یا خیر و اگر چنین باشد، لبههای (حاشیههای) این توده ارزیابی میشوند که آیا سلولهای سرطانی در میان آن ها وجود دارند یا خیر (حاشیه های مثبت). اگر سلول های سرطانی در حاشیه ها حضور داشته باشند، برای شما یک عمل جراحی دیگر برنامهریزی خواهد شد تا بتوان بافت بیشتری برداشت. اگر حاشیهها از سلول های سرطانی پاک باشند (حاشیه های منفی)، آنگاه سرطان به اندازه کافی برداشته شده است.
بیشتر بخوانید: ویتامین B12 رو میشناسی و با خواص و فوایدش آشنایی داری؟
پس از بیوپسی پستان
در همه انواع بیوپسی پستان به جز بیوپسی جراحی، شما فقط با بانداژ و یک کیسه یخ روی محل بیوپسی به خانه خواهید رفت. اگرچه شما باید برای بقیه روزها به خود سخت بگیرید، اما میتوانید فعالیتهای عادی خود را در طول یک روز از سر بگیرید. کبودی بعد از انجام مراحل بیوپسی با سوزنCore رایج است. برای کاهش درد و ناراحتی بعد از بیوپسی پستان، ممکن است یک مسکن غیر آسپرین حاوی استامینوفن (تیلنول یا بقیه) مصرف کنید و در صورت نیاز یک کیسه سرد برای کاهش تورم استفاده کنید. اگر بیوپسی جراحی داشته باشید، شما احتمالاً کوک هایی (بخیه هایی) برای مراقبت از آن ها دارید. شما در همان روز انجام بیوپسی خود به خانه خواهید رفت و می توانید روز بعد فعالیت های معمول را از سر بگیرید. تیم مراقبت های بهداشتی شما به شما خواخند گفت که چگونه از بخیه خود محافظت کنید.
نتایج بیوپسی پستان
ممکن است چند روز قبل از رسیدن نتایج، بیوپسی با سوزنCore انجام شود. بعد از انجام عمل بیوپسی، بافت پستان شما به آزمایشگاه فرستاده میشود، که در آنجا پزشک متخصص آنالیز خون و بافت بدن (پاتولوژیست، آسیب شناس)؛ نمونه را با استفاده از یک میکروسکوپ و روشهای خاص بررسی میکند. آسیب شناس یک گزارش آسیب شناسی را که به پزشک شما ارسال میشود تهیه میکند، و پزشک شما نتایج را با شما به اشتراک خواهد گذاشت. گزارش پاتولوژی شامل جزئیاتی در مورد اندازه و ثبات و قوام نمونه های بافت، محل انجام بیوپسی و اینکه سرطان به صورت، تغییرات غیر سرطانی (خوش خیم) بوده است یا سلول های پیش سرطانی در نمونه حضور داشته است، میباشد. اگر بیوپسی پستان نتایج طبیعی یا تغییرات خوش خیم پستان را از خود نشان دهد، پزشک شما لازم است ببیند که آیا رادیولوژیست و آسیب شناس در مورد یافته ها موافق هستند یا خیر. گاهی اوقات نظرات این دو متخصص متفاوت است. به عنوان مثال، رادیولوژیست شما ممکن است دریابد که نتایج ماموگرافی شما یک ضایعه مشکوکتر مانند سرطان پستان یا ضایعه پیش سرطانی را نشان میدهد، اما گزارش آسیب شناسی شما بافت طبیعی پستان را نشان می دهد. در این شرایط، شما ممکن است برای بدست آوردن بافت بیشتر برای ارزیابی بیشتر ناحیه، به جراحی بیشتری احتیاج داشته باشید. اگر گزارش آسیب شناسی شما میگوید سرطان پستان وجود دارد، این گزارش شامل اطلاعاتی در مورد خود سرطان نیز خواهد شد؛ مانند نوع سرطان پستان شما و اطلاعات اضافی دیگری مانند این که این نوع سرطان شما در مورد داشتن گیرنده هورمون، مثبت یا منفی است. شما و پزشکتان میتوانید یک برنامه درمانی که متناسب با نیازهای شما باشد، تهیه کنید.