یکی از پرمصرفترین مواد غذایی که خواص بیشماری برای سلامتی همه افراد دارد، تخم مرغ است. به همین دلیل بسیاری از افراد به تنهایی آن را در یک وعده غذایی مصرف میکنند و یا اینکه به عنوان مواد اولیه غذاهای مختلف در برنامه غذایی خود به کار میبرند. این تخم طلایی و شیر از معدود غذاهایی هستند که میتوانند نیازهای بدن را به طور متعادل تامین نمایند. عمدهترین ویژگی تخم مرغ و وجه تمایز آن در مقایسه با دیگر مواد غذایی، ترکیب پروتئینی و مواد مغذی موجود در آن مانند گزانتین، کولین و لوتئین و تولید بسیار کم انرژی است. چنانچه تمایل دارید با فوایدی که این تخم طلایی برای بدن دارد بیشتر آشنا شوید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
تخم مرغ حاوی چه موادی است؟
تخم مرغ کلسترول بالایی دارد: با اینکه تخم مرغ کلسترول بالایی دارد اما این کلسترول در خون تاثیر منفی ندارد. تخم مرغ تقریبا 212 میلیگرم کلسترول دارد که بیش از نصف مصرف روزانه که 300 میلیگرم است را پوشش میدهد. لازم است بدانید کلسترولی که در همه مواد غذایی وجود دارد حتما سبب افزایش کلسترول خون نخواهد شد. کبد هر روز کلسترول زیادی تولید میکند که در خون باقی نمیماند و دفع شود. بنابراین وقتیکه تخم مرغ میخورید تنها این تولید کلسترول در کبد کاهش پیدا میکند. واکنش هر فردی نسبت به تخم مرغ تفاوت دارد. در 70 درصد از مردم تخم مرغ اصلا تفاوتی در میزان کلسترول خون آن ها ایجاد نمینماید و در 30 درصد باقیمانده که پاسخدهندگان بیش از حد نامیده میشوند تخم مرغ تنها میتواند یک تغییر جزئی در کلسترول کلی بدن و کلسترول LDL ایجاد نماید.
تخم مرغ سرشار از ویتامین است: بیشتر ویتامینهایی که برای بدن لازم است به جز ویتامین C در تخم مرغ وجود دارد. تخم مرغ منبعی خوب از ویتامینهای گروه A و گروه B میباشد. افزون بر این ویتامین D و ویتامین E را به مقدار لازم و کافی تامین مینماید.
تخم مرغ منبع غنی پروتئین است: تخم مرغ سرشار از پروتئین است. ارزش بیولوژیکی پروتئین تخم مرغ بسیار بالا بوده و در مقایسه با دیگر منابع پروتئینی مانند گوشتها، حبوبات و لبنیات غنیتر است. افزون بر این تخم مرغ تمامی اسیدآمینههای ضروری برای سلامتی بدن را داراست. بنابراین میتوانید تخم مرغ را با دیگر مواد غذایی که از نظر پروتئینی فقیر هستند مانند برنج، غلات و نان مصرف کنید که سبب تکمیل ارزش پروتئینی غذا شود. 5/12 درصد از وزن تخم مرغ را پروتئین تشکیل میدهد که هم در زرده وجود دارد و هم در سفیده. اما بیشتر در سفیده تخم مرغ و به نام آلبومین وجود دارد. گفتنی است که در نمودارهای ارزیابی کیفیت پروتئین موجود در مواد غذایی، این تخم مرغ است که در بالاترین حد یعنی در 100 قرار میگیرد و به عنوان استانداردی مرجع برای مورد سنجش قرار دادن پروتئین دیگر مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.
تخم مرغ حاوی املاح است: تخم مرغ دارای تمامی املاح برای تامین سلامتی فرد میباشد. بالأخص اینکه منبعی بسیار خوب برای ید و فسفر است. ید برای ساخت هورمونهای تیروئیدی و فسفر برای رشد بهتر و سلامتی استخوانهای بدن ضروری است. روی، آهن، سلنیم و کلسیم املاح دیگری هستند که در تخم مرغ وجود دارد. روی عفونت را از بین میبرد و باعث بهبود زخم و نیز بلوغ و رشد بهتر میشود. آهن یکی از اجزای اصلی و حیاتی گلبولهای قرمز خون به حساب میآید. اما در حال حاضر قابلیت استفاده این نوع آهن برای بدن معلوم نیست. سلنیم هم یکی از آنتیاکسیدانهای مهم است و رادیکالهای آزاد که به دلیل سوخت ناقص چربیها در بدن ایجاد میشود را از بین میبرد و قادر است علیه عوامل ایجادکننده سرطان نقش داشته باشد. کلسیم نیز برای بهتر شدن عملکرد سیستم عصبی، استحکام استخوانها و رشد بهتر افراد ضروری است.
کربوهیدرات و فیبر غذایی: میزان کربوهیدرات در تخم مرغ بسیار کم است و فاقد فیبر غذایی است.
تخم مرغ دارای چربی است: 8/10 درصد تخم مرغ را چربی تشکیل داده است که در زرده آن وجود دارد و کمتر از 05/0 درصد آن در سفیده موجود است. کلسترول و لسیتین مواد چرب موجود در زرده تخم مرغ هستند و برای ساختمان و عملکرد سلولهای بدن لازم میباشند.
بیشتر بخوانید: زنجبیل، ریشه ای پرخاصیت و معجزه گر
تخم مرغ چه فوایدی برای بدن دارد؟
تخم مرغ از غذاهای فوقالعادهای محسوب میشود که همگان از خواص زیاد آن شنیدهاند. تخم مرغ غذای کاملی است که مجموعه فوایدی که دارد در کمتر ماده غذایی دیگر میتوان یافت. در ادامه فوایدی که این تخم طلایی بر بدن دارد بیان شده است:
تخم مرغ سبب افزایش میزان کلسترول خوب( (HDL میشود: افرادی که سطوح بالایی از کلسترول خوب( HDL) دارند معمولا خطر کمتری از بیماریهای قلبی، سکته و دیگر مشکلات سلامتی دارند. یکی از عالیترین راههایی که میتوانید میزان کلسترول خوب را در بدنتان افزایش دهید خوردن تخم مرغ است.
تخم مرغ برای سلامت چشم مفید است: تخم مرغ حاوی لوتئین و زاکسانین است که هر دوی این آنتیاکسیدانها فواید زیادی برای سلامتی چشم دارند.
تخم مرغ به کاهش وزن کمک میکند: مطالعهای از 30 زن که دچار اضافه وزن بودند انجام گرفته است، این مطالعه نشان داده است که خوردن تخم مرغ به جای نان در وعده صبحانه، سبب شده است که این افراد احساس سیری نموده و به طور اتوماتیک کالری کمتری برای 36 ساعت آتی مصرف کنند.
تخم مرغ روند پیری را کاهش میدهد: ویتامین E آنتیاکسیدانی موثر برای مقابله با رادیکالهای آزاد بدن که موجب آسیب به بدن و اندامهای حیاتی بدن میشود، است. ویتامین E روند پیری را هم کاهش میدهد.
تخم مرغ کمخونی را درمان میکند: تخم مرغ دارای اسید فولیک میباشد که برای درمان کمخونی به کار میرود و به عنوان مکملی برای زنان باردار برای جلوگیری از بروز ناهنجاریهای عصبی در نوزاد مورد استفاده قرار میگیرد.
تخم مرغ سبب تقویت متابولیسم بدن میشود: تخم مرغ دارای ویتامین B است مخصوصا ویتامین B12 که برای متابولیسم سالم لازم است تا کالری را به انرژی تبدیل کند. همچنین B12 برای تشکیل گلبولهای قرمز حیاتی میباشد که به جلوگیری از کمخونی کمک مینماید.
تخم مرغ از آسیب استخوانی جلوگیری میکند: تخم مرغ منابع بالایی از ویتامینهای c و d را داراست که به محافظت از استخوانها و نیز جلوگیری از استئوآرتریت کمک میکند و سیستم ایمنی بدن را هم به درستی مدیریت مینماید.
و ...
بیشتر بخوانید: با انیسون، این گیاه شگفت انگیز آشنا شوید - دمنوش انیسون و رازیانه
مضرات احتمالی استفاده از تخم مرغ چیست؟
یک عدد تخم مرغ بزرگ 50 گرمی که آبپز شده است، تقریبا 187 میلیگرم کلسترول دارد که این مقدار معادل 62 درصد حد مجاز توصیه شده مصرف روزانه کلسترول برای افراد سالم بزرگسال یعنی 300 میلیگرم در روز است. برای افرادی که کلسترول خونشان بالاست میزان توصیه شده مصرف روزانه کلسترول 200 میلیگرم در روز میباشد. بنابراین افرادی که دیابت دارند یا دچار بیماریهای قلبی هستند و یا کلسترول خونشان بالاست نمیتوانند مانند سایر افراد عادی تخم مرغ بخورند.
تخم مرغ یکی از شایعترین علل آلرژی و حساسیت غذایی در کودکان خردسال است که البته باید گفت این حساسیت اغلب نسبت به سفیده تخم مرغ روی میدهد و نیز با افزایش سن کودکان در بیشتر موارد از بین میرود.
ادعای بررسیها و مطالعات اخیر این است که مصرف بیش از یک عدد تخم مرغ در روز، خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته را افزایش میدهد. گزارش "سان" هم نشان داده است که مصرف بیش از یک عدد تخم مرغ در روز خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته را افزایش میدهد چرا که آنها سرشار از کلسترول هستند. مطالعه جدیدی هم طی 31 سال بین 30 هزار نفر فرد بالغ صورت گرفته است که نشان داده است افرادی که روزانه 1 و نیم عدد تخم مرغ بزرگ میخوردند در آخر احتمال بروز بیماریهای قلبی در آنها 17 درصد افزایش پیدا کرد. پروفسور کاترین تاکر هم از دانشگاه ماساچوست گفت که "حتی افرادی هم که رژیم غذایی سالم دارند، اثرات زیانآور مصرف زیاد تخم مرغ و کلسترول را بر خواهند داشت و برایشان بسیار ناسالم خواهد بود. همچنین افزود که اگرچه تخم مرغ سرشار از مواد معدنی مفیدی است، اما بهتر است افراد از خوردن هر روزه تخم مرغ اجتناب کنند.
افزون بر موارد فوق، مداومت و مصرف زیاد تخم مرغ پوست را تیره کرده و سبب تولید سنگ کلیه میشود.
پختن زیاد تخم مرغ و سفت شدن آن موجب میشود که به سختی هضم شود و حتی ایجاد دل درد نماید.
مصرف زرده تخم مرغ خام هم برای معده مضر است.
بهترین شکل استفاده از تخم مرغ چیست؟
اغلب افراد برای وعده صبحانه تخم مرغ را به شکلهای مختلفی مصرف میکنند. چنانچه شما هم از این دست افراد هستید آیا تاکنون به این مسئله اندیشیدهاید که بهترین شکل استفاده از تخم مرغ چگونه است؟ عسلی یا سفت؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بهتر است تخم مرغ را عسلی بخورید. چرا که تخم مرغ آب پز شده به راحتی هضم میشود این در حالیست که زرده مقداری از خواصی را که دارد از دست میدهد و تقریبا 3 ساعت زمان میبرد تا هضم شود. به این ترتیب تخم مرغ آبپز در حدی که زرده آن عسلی باشد مفیدتر خواهد بود. پس تخم مرغی که نیمپز یا همان عسلی است سالمتر میباشد. پس میتوان گفت بهترین، خون سازترین و زود هضمترین شکلی که میتوانید تخم مرغ را مصرف کنید عسلی یا نیم برشت است.