یکی از موضوعاتی که در بحث توسعه ی فردی بسیار مهم است و به‌ شما کمک می‌کند تا روحیه ی خود را حفظ نموده و در کنترل احساساتتان منعطف‌تر عمل نمایید و از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار شوید موضوع سلامت روان است.

سلامت روان شما بر نحو ه‌ی تفکر، احساس و رفتار شما در امور روزانه و زندگی روزمره بسیار موثر است. همچنین، بر توانایی شما در نحوه‌ی مواجه با استرس، غلبه بر چالش ‌ها و مشکلات و شکست ‌های زندگی مؤثر است. سلامت روان، تنها به ‌معنای نداشتن مشکلات روانی نیست و به ‌جای اشاره به نداشتن بیماری روانی، بر خصوصیات مثبت تمرکز دارد.

اهمیت سلامت روان

هر فردی ممکن است دوره ای از زندگی خود را با مشکلات روانی یا عاطفی طی کند و از آن رنج ببرد و اینگونه تصور کند که برای وی بیشتر از یک عمر زمان می‌برد. این نوع تفکر و مشکلات حاصل از آن،‌ منجر به ایجاد اختلال روانی می‌شود و به طور کلی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و متاسفانه با وجود این مشکلات، بسیاری از ما هیچ تلاشی برای بهبود سلامت روان خود نمی‌کنیم. باید تلاش کنیم و برای تقویت سلامت روان مان روش های مناسب را به کار گیریم.

اما چرا معمولا قادر به تبیین نیازهای سلامت روانمان نیستیم و یا در برابرش مقاومت می‌کنیم،‌ علت این ناتوانی ما در رفع نیازهای بهداشت و سلامت روانی را باید در دلایل مختلف جستجو کرد.

یک از این دلایل این است که در جامعه ی ما و در بیشتر مواقع، مسائل ذهنی و عاطفی، در مقایسه با مسائل جسمی کمتر مورد توجه است و این عامل نشانه ی ضعف و یا به ‌نوعی اشتباه خودمان، تلقی می‌شود و از اهمیت سلامت روان می‌کاهد.

متاسفانه برخی گمان می‌کنند که به جای حل و رفع مشکلات سلامت روان، تنها باید از آن خارج شوند. آن‌ها ترجیح می‌دهند به ‌جای اینکه از دیگران کمک بگیرند و بهبود یابند، احساساتشان را سرکوب می‌کنند.

اشتباه اصلی اینجاست که به دنبال ساده ترین و آسان ترین راه حل ها هستیم و به ‌جای برقراری ارتباط با مردم در دنیای واقعی، تنها رسانه ‌های اجتماعی را دنبال می‌کنیم، به جای انتخاب مسائل و موضوعات مهم و اساسی برای تقویت روحیه‌ی خود، مصرف قرص را انتخاب می‌کنیم.

بیشتر بخوانید: روان خود را سلامت نگه دارید

نکاتی برای داشتن سلامت روان مطلوب

زمانی که از سلامت روان و داشتن آن در زندگی صحبت می‌کنیم، منظور از آن این نخواهد بود که هرگز وضعیت بد روحی و روانی را تجربه نکنید. زیرا امری اجتناب ناپذیر است و طبیعتا همه ی ما با ناامیدی و  شکست و  تغییر مسیر در زندگی مان مواجه می‌شویم. اگر چه این ‌موارد،  بخشی از زندگی روزانه ی ما می‌باشد ولی ممکن است باعث ایجاد استرس و اضطراب در ما شوند.

اگر فردی از نظر جسمانی در صحت و سلامت باشد، بدن وی می‌تواند به وی کمک نموده و با بسیاری از بیماری ها یا آسیب هایی که وارد می‌شود مبازره نموده و آن را رفع نماید. به همین شیوه کسانی که از نظر روانی سالم‌ هستند نیز می‌توانند از پس مشکلات و استرس های آن برآمده و به خوبی آن را مدیریت کنند. این دسته از افراد، همواره ابزاری برای مواجهه با شرایط دشوار و سخت خود دارند. آن‌ها در زمان بروز اتفاقات بد همانند وقت‌ های خوشی و آسایش، منعطف و مولدند و همین ویژگی انعطاف ‌پذیری آن‌ها باعث می‌شود که از آینده‌ و تجربه ی موقعیت های جدید، هراس نداشته باشند و هنگامی که  با شرایط دشوار مواجه می‌شوند، امید دارند که در نهایت یک راه حل خوب می‌یابند.

روش ‌های زیادی برای بهبود سلامت روان وجود دارد، ‌در ادامه به شماری از آن‌ها اشاره خواهد شد، آن‌ها را به دقت مطالعه کرده و در خود رشد و پرورش دهید. توصیه می‌شود برای داشتن سلامت روان مطلوب، از همین امروز آغاز کنید.

یکی از نکات مهم برای سلامت روان در افراد این است که ارتباط اجتماعی مناسب داشته باشند و آن را در اولویت قرار دهند. شما نیاز دارید تا با دیگران ارتباط داشته باشید و به بهترین شیوه عمل نمایید. این موضوع مهم است زیرا انسان ‌ها موجودات اجتماعی با نیازهای عاطفی و اجتماعی هستند. این مساله تاکیدی بر اهمیت سلامت روان در هر فردی می‌باشد.

برقراری ارتباط موثر با دیگران، بسیار مهم است. ولی بهتر است که برای بهبود سلامت روان به ارتباطات چهره ‌به ‌چهره  پرداخت. اگر چه که برقراری تماس‌ های تلفنی و ارتباط از طریق شبکه ‌های اجتماعی اهمیت زیادی دارد، اما هیچ ‌چیز نمی‌تواند مانند ارتباط حضوری و چهره ‌به چهره، باعث ایجاد شادی و نشاط در انسان شده و فشار روحی و روانی را کاهش دهد.

نکته‌ی مهم اینجاست که تنها با کسی که شنونده‌ی خوبی برای شماست و به وی اعتماد دارید، تعامل برقرار کنید. یک شنوند‌ه‌ی خوب به عنوان یک همراه صمیمی خواهد بود و احساسات شما را به خوبی درک نموده و به هیچ عنوان شما را قضاوت نمی‌کند. تمام اینها مزایای خوبی برای داشتن ارتباط موثر و صمیمی با دیگران است. اگر احساس می‌کنید فردی را ندارید که بتوانید به او اعتماد کنید، بهتر است که به فکر پیوستن به یک شبکه ی دوستی باشید.  

اگر عضو گروه‌ ها و شبکه ‌های اجتماعی باشید که به ‌طور مرتب قرار ملاقات دارند، فرصت شگفت ‌انگیزی برای دیدار با افرادِی که تفکر مشترک با شما دارند، به دست خواهید آورد.

در موضوع برقراری ارتباط چهره ‌به ‌چهره سعی کنید با تمام افرادی که در طول روز با آن‌ها مواجه می‌شوید، مانند افرادی که در صف اتوبوس، ‌در صف عابر بانک، در صف خرید نان و .. با شما هستند، ارتباط برقرار کنید که می‌تواند برای شما بسیار موثر و مفید باشد. سعی کنید با یک لبخند، ارتباط چشمی، احوال‌پرسی دوستانه، یا صحبتی کوتاه با آن‌ها ارتباط برقرار کنید.

از لبخند زدن و سلام‌ کردن به غریبه‌ هایی که از کنارشان می‌گذرید، ترس و ‌واهمه نداشته باشید. برقراری ارتباط مثبت برای شما سودمند خواهد بود و راهی برای بهبود سلامت روان می‌باشد.

شما می‌توانید برای ارتباط با دیگران، با یک دوست صمیمی تماس برقرار کرده و زمانی را برای ملاقات با یکدیگر تعیین کنید، اگر  برنامه‌ی روزانه ی شلوغی دارید، می‌توانید پیشنهاد دهید که در یک زمان مناسب با یکدیگر ورزش کنید و یا به یک کافی شاپ بروید.

ذهن و بدن به ‌طور ذاتی با یکدیگر در ارتباط هستند و انجام تمریناتی مبنی بر فعال ‌بودن و مطلوبیت ذهن و بدن مفید است. داشتن فعالیت بدنی مفید، به مثابه‌ی نیروی محرکه ی عالی برای شماست و منجر به افزایش روحیه ی مثبت شده و قدرت و انگیزه‌ی شما را افزایش خواهد داد. ورزش منظم می‌تواند بر مشکلات روحی و روانی شما تاثیر شگرفی داشته باشد، زیرا باعث کاهش استرس و بهبود حافظه می‌شود.

سعی کنید در طول روز  به مدت سی دقیقه فعالیت ورزشی انجام دهید. اگر برایتان دشوار است، سه مرتبه در طول روز و هر بار ده دقیقه‌ آن را انجام دهید، همان‌ اندازه می‌تواند برای شما موثر باشد.

اگر در شمار آن دسته از افرادی هستید که ورزش کردن را دوست ندارند و حوصله‌ی رفتن به باشگاه و تمرینان منظم را ندارید، سعی کنید که زمانی از روز را در یک پارک قدم بزنید، با موسیقی موردعلاقه ‌تان برقصید، با بچه هایتان بازی کنید و همراه آن‌ها بدوید، به‌ جای ماشین از دوچرخه استفاده کنید.

توجه کنید زمانی که به شما توصیه می شود که برای حفظ سلامت روان به ورزش بپردازید، لزوما نیازی نیست تا زمانی که خیس عرق شوید یا عضلاتتان دچار درد و گرفتگی ‌شود، ورزش کنید. حتی میزان متوسطی از فعالیت بدنی هم می‌تواند برای تقویت سلامت روان شما ‌موثر باشد.

یکی از مواردی که عواقب زیادی بر سلامت روان وارد می‌آورد، استرس و اضطراب است. شما باید تمرین کنید و بیاموزید که چگونه استرس خود را کنترل و مدیریت نمایید. هرچند که نمی‌توان از بروز  عوامل استرس ‌زا جلوگیری کرد، اما با استفاده از تکنیک های مدیریت استرس می‌توان در شرایط مواجه شدن با موقعیت های استرس زا به خوبی بر آن فائق آمده و از آن عبور کرد.  

همین حالا امتحان کنید و ببینید که چه موردی برای شما بهتر است و زمانی که متوجه شدید سیستم عصبی شما چگونه به درونداد حسی پاسخ می‌دهد، بدون توجه به مکانی که در آن هستید و یا زمانی که دچار استرس می‌شوید، می‌توانید به‌ سرعت خود را آرام کرده و از تنش و استرس دوری کنید.

درک و پذیرش احساساتتان، به‌خصوص موارد ناخوشایند بسیاری که سعی در نادیده‌ گرفتن آن‌ها دارید،می‌تواند تفاوت بسیاری در توانایی مدیریت استرس و تعادل روحی شما ایجاد کند.

اوقات فراغت را برای خود به بهترین زمان ها تبدیل نمایید و سعی کنید احساس خوبی برای خود ایجاد نمایید و در فعالیت ‌های مورد علاقه ‌تان شرکت کنید، یک فیلم جذاب تماشا کنید، در ساحل قدم بزنید، موسیقی خوب و دلنشین گوش کنید، یک کتاب خوب بخوانید، با یک دوست صمیمی صحبت کنید. هر یک از این کارها برای سلامت روحی و روانی یک ضرورت محسوب می‌شود.

تمرینات آرامش ‌بخش انجام دهید و در مورد چیزهایی که برایتان جذاب و خوشایند هستند، بیندیشید، شاکر نعمت هایی که به شما عطا شده است، باشید. دعا کنید، از  طلوع و غروب آفتاب لذت ببرید، دقایقی را در روز به آنچه که مثبت و خوب است، اختصاص دهید.

این موضوع را از یاد نبرید که برای داشتن سلامت روان باید از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید. زیرا رژیم غذایی ناسالم، به طور مستقیم بر فعالیت ذهن و خلق و خوی شما اثر می‌گذارد، در کیفیت خواب شما اختلال ایجاد می‌کند، انرژی و انگیزه ی شما را از بین می‌برد و سیستم ایمنی بدن تان را ضعیف می‌کند. اما رعایت یک رژیم غذایی سالم می‌تواند تاثیر مثبتی بر روی شما داشته و همچنین منجر به بهبود سلامت روان شما شود.

بیشتر بخوانید: استرس، شایع ترین نوع اختلال در بهداشت روان

بهبود سلامت روان با یافتن هدف و معنای زندگی

یافتن هدف و معنا در زندگی برای هر فردی مفید است و موضوعی مهم برای سلامت مغز انسان محسوب می‌شود. همچنین، می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت نموده، درد و رنج را کاهش دهد، استرس را بهبود بخشد و بهبود سلامت روان را تضمین نماید. به ‌هر حال، شما معنی و هدف زندگی تان را درمی‌یابید و این امر برای شما بسیار مهم است.

هر فردی معنا و هدف زندگی ‌اش را به‌ گونه ای تعریف و انتخاب می‌کند که منافعی را برای خودش و دیگران به همراه داشته باشد. باید دقت کنید و بدانید که چه چیزی به شما در زندگی معنی و هدف می‌بخشد، همان ها را برگزیده و بر مبنای آن تلاش و کوشش نمایید.

شما می‌توانید در امور معنا دار برای خود و دیگران مشارکت داشته باشید و در فعالیت ‌هایی شرکت کنید که خلاقیت شما را به ‌چالش بکشند و به شما این احساس را القا نماید که فردی مفید و مهم هستید.

اکنون می‌دانیم که سلامت روان نقش مهمی در حفظ سلامت جسمانی شما ایفا می‌کند، بنابراین سعی کنید که نگرش مثبت داشته باشید و راه‌ و روش های مفید و اثربخشی را برای فائق آمدن بر احساسات منفی اتخاذ نموده و در خود بپرورانید و بدین صورت سبک زندگی سالمی را برای خود ایجاد کنید که نه تنها سلامت عمومی شما را بهبود بخشد، بلکه به شما کمک کند تا بر تمام موانع موجود، غلبه کنید.