عسل، اما در طبیعت شیرین کننده های طبیعی نیز وجود دارد که بسیار سالم تر از مواد مصنوعی هستند. این شیرین کننده های طبیعی برای سلامت بدن نیز مفید هستند. یکی از مواردی که جز مفید ترین ماده های غذایی محسوب می شود عسل است که در طب سنتی و علمی به خواص آن بسیار اشاره شده است. این ماده قندی، چسبناک و غلیظ است که توسط زنبور عسل ساخته می شود و حاوی ویتامین ها و مواد مغذی دیگر است.
این ماده ی غذایی معروف به دلیل ترکیبات خاص و اسیدی خود ، به هیچ عنوان فاسد نمی شود. رنگ این ماده نیز با توجه به اقلیم این حشره، دارای تنوع است. در تمام ادوار تاریخی استفاده از این شیرین کننده به اثبات رسیده است. تقریباً میتوان گفت تاریخچه استفاده از عسل همزمان با آفرینش انسان بوده است. در ادیان مختلف نیز سخن از این ماده به وفور به میان آمده است، چنانچه به دلیل خاصیت فراوان و مفید بودن این حشره در قرآن سوره ای به نام نحل وجود دارد. این نکته نیز حائز اهمیت است که ، در جهان بیش از ۱۰ هزار نوع زنبور شناسایی شده است که در میان آن ها، تنها زنبور عسل شهد تولید می کند.
این ماده ی معروف و دارای خاصیت به این دلیل که فاسد ناپذیر است، برای نگه داری سایر مواد نیز از آن بهره می برند. به این گونه که، مواد را به شهد آن آغشته می کنند. اگر این ماده ی شیرین کننده در دمای بالای ۶۰ درجه قرار بگیرد خواص خاص و ارزشمند خود را از دست می دهد. جالب توجه است که زنبور عسل اهمیت زیادی در گرده افشانی و افزایش رشد و نمو محصولات کشاورزی و میوه ها دارد. به همین دلیل سازمان جهانی غذا و کشاورزی ( فائو ) روز بیست می هر سال را به عنوان روز جهانی زنبور نامگذاری کرده است.
فرایند تولید عسل چگونه است؟
به طور عمده تمام موجوداتی که بر روی این کره ی خاکی زندگی می کنند به تعامل و همزیستی با یکدیگر احتیاج دارند. گونه ای از این تعامل و همزیستی، بین گل ها و این حشره ی مفید است. گل ها از خود موادی به نام شهد، که سرشار از قند است، تولید می کنند. شهد علاوه بر قند، مواد گوناگون دیگری از جمله مواد معطر نیز دارد. ترکیباتی که در شهد وجود دارد وابسته است به، نوع گونه گیاه و محلی که زنبور در آن زندگی می کند. پیدا کردن گل هایی که منبع شهد بیشتری دارند وظیفه ی زنبور های کارگر است که برای این امر ویژگی های خاصی را در نظر میگیرند از جمله میزان ترکیب قندی.
در واقع مطالعات و بررسی ها نشان داده است که این حشرات به کمک خرطوم خود، شهد خام را جمع آوری و به کیسه دان عسل منتقل می کنند و پس از پر شدن کیسه دان به کندو بازمیگردند. به طور معمول هر زنبور باید روی صد گل بنشیند. با جمع آوری شهد گل توسط زنبور عسل، گیاه نیز شهد بیشتری تولید می کند و این امر به بارور شدن گل ها نیز کمک شایانی می کند. زنبور عسل پس از بازگشت به کندو شهد خام را داخل محفظه های شش ضلعی انتقال می دهد و معمولاً فرایند تبدیل عسل خام به عسل رسیده در شب انجام می شود.
زنبور ها از این ماده ی شیرینی که تولید می کنند، برای تأمین انرژی به خصوص در فصول سرد استفاده می کنند. ما انسان ها نیز یکی از موارد تأمین انرژی مان همانند این جانداران کوچک این ماده ی قندی است. زمانی که این ماده توسط زنبور عسل تولید می شود شهد خام است و برای تبدیل شهد خام به عسل رسیده، زنبورها به طور مداوم بال می زنند و قطرات شهدخام را بین خودشان منتقل می کنند. این کار باعث می شود که رطوبت ماده قندی به ۱۸ درصد کاهش یابد و سپس ترکیبی که حاصل می شود شامل قندها و برخی مواد مفید دیگر است.
یکی از شغل های انسان ها پرورش همین حشره است. که این کار به طبیعت و هم چنین تأمین یکی از نیازهایمان کمک فراوانی کرده است. زنبورداری یکی از مشاغلی است که به طور مستقیم با طبیعت و حشرات سر و کار دارد. زنبوردار ها در نهایت برای خارج کردن محصول نهایی زنبور ها باید موم را برش دهند. موم ماده ای است که، زنبور برای مهر و موم کردن محفظه های شش ضلعی از آن استفاده می کند. سیستم گوارش زنبور عسل با سیستم تولید عسل اش کاملاً مجزا است. این حشره مفید عموماً خارج از کندو مدفوع می کند. پس بنابراین باور داشتن به این اصل که عسل همان مدفوع زنبور عسل است اشتباه است!
ترکیبات عسل چیست؟
از آن جایی که این حشرات مفید در تمام جهان پراکنده هستند. ترکیبات و نوع این ماده، نیز بسته به نوع تغذیه و گل های مورد استفاده آن، متفاوت است. این تفاوت در رنگ و طعم عسل نیز متوجه است. هم چنین محل زیست زنبورها نیز در این تفاوت دخیل است. به عنوان مثال در مناطقی که میزان رطوبت هوا بالاتر است درصد آب عسل نیز بیشتر است. ترکیبات موجود در این ماده مغذی شامل قندها، آب، اسیدهای عالی، پروتئین ها و آمینو اسیدها، آنزیم ها، ویتامین ها و مواد معدنی و چربی ها می شود.
همیشه مواد قندی هستند که باعث شیرین کردن مواد غذایی می شوند. بیشترین مقدار ترکیبات این ماده ، قندها هستند. بیش از بیست نوع قند در آن وجود دارد. قندهای ساده به نام گلوکز و فروکتوز مهم ترین آنها هستند. آب دومین عنصر در این ترکیب است که به عواملی نظیر رطوبت داخلی کلونی ، شرایط اقلیمی، چگونگی فراوری و نگهداری بستگی دارد. میزان ویتامین هایی که در عسل وجود دارد کم است، اما در طعم و مزه آن تاثیر بسزایی دارد. به طور کلی، افرادی که به صورت مداوم از عسل طبیعی استفاده می کنند، کمتر با کمبود املاح معدنی در بدن خود مواجه می شوند.
تشخیص عسل اصل از تقلبی به چه صورت است؟
در جوامع امروز بشر به دنبال این است که از هر چیز نوع کپی شدهای از آن به وجود بیاورد! این امر گریبان گیر مواد غذایی و این ماده ی ارزشمند نیز می باشد. برای تشخیص این ماده ی پر خاصیت، که آیا اصلی است یا تقلبی روش هایی پیشنهاد شده است. اولین روش که بسیار ساده و قابل دسترس است، خرید از فردی آشنا و معتمد است. بهترین روش برای تشخیص این مهم، رجوع به آزمایشگاه است. در آزمایشگاه تخصصی عسل، فاکتورهای بسیاری مورد بررسی و آزمایش قرار می گیرد. روش های مختلف و گوناگونی برای تشخیص اصل از تقلب پیشنهاد شده است که اکثر آنها صحتی ندارند!
تولید این ماده ی غذایی به شیوه ی قلابی و غیر واقعی به روشهای گوناگونی انجام میشود و همواره افراد متقلب در صدد آنند که بر تعدد این روش ها بیفزایند! حتی برخی این کار ناشایست خود را با دلایل بی اهمیتی، پر اهمیت جلوه می دهند ! از جمله این روش ها؛ عسل مصنوعی که هیچ زنبوری دخالت ندارد! مقدار فراوان شکر را در آب حل می کنند و بعد از حرارت با افزودن مواد شیمیایی و رنگی تبدیل به عسل می کنند! عسل تغذیه ای که ظرف آب و شکر را جلوی کندو قرار می دهند و زنبور را به گونهای وادار می کنند تا از این شربت استفاده کند و عسل مخلوط که عسل مرغوب را با عسل ارزان مخلوط میکنند.
خواص شگفت انگیز عسل برای سلامتی را بیشتر بشناسیم
مواد گوناگون و فراوانی در جهان وجود دارد که خواص مفیدی را دارا هستند، یکی از این مواد محصول تولید شده توسط نوع خاصی از زنبورها است که برای سلامتی بدن بسیار مفید است. از جمله این خواص می توان به ضد باکتری بودن این ماده اشاره کرد. این ماده شیرین و قندی به آسانی جذب می شود و باعث تقویت حافظه، درمان کم خونی و بی اشتهایی نیز می شود. هم چنین باعث افزایش رشد نوزادان میگردد. از جمله خواص شگفت آور عسل می توان به خاصیت ضد التهابی آن اشاره کرد. این ماده معجزه آسا کمک می کند تا علائم آلرژی کاهش پیدا کند.
همانطور که گفته شد این ماده به آسانی جذب بدن می شود پس منبع مناسبی برای بازپس گیری انرژی از دست رفته بدن است. گلوکز و فروکتوز به سرعت وارد جریان خون میشوند که این برای شروع یک رژیم نیز بسیار مناسب می باشد. این ماده هم چنین به جذب کلسیم در مغز و توانایی بیشتر حافظه نیز کمک میکند. علاوه بر این ها می توان برای پیشگیری از آلزایمر نیز از آن بهره جست. هم چنین اگر به دنبال پوستی صاف و عاری از آکنه هستید، عسل را به برنامه غذایی خود اضافه کنید و آن را روی نواحی مورد نظر قرار دهید تا پوست شما مرطوب بماند.
یکی از بیماری های رایج در سیستم ایمنی بدن سرماخوردگی است. برای کاهش سرفه می توان از این ماده ی قندی استفاده کرد که مفید است و گلو را آرام می کند. سازمان جهانی بهداشت به این ماده عنوان تسکین دهنده داده است. برای دوری از خواب بدون کیفیت از عسل که دارویی طبیعی است، استفاده کنید. این ماده شیرین به دلیل خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی مشکلات مربوط به پوست سر را رفع می کند و همچنین پوست سر را تقویت می کند. مورد جالب توجه این است که، عسل قبل از کشف پنی سیلین ، به عنوان داروی مبارزه با عفونت استفاده می شده است.
بیشتر بخوانید: سوپرفودها و نقش آن ها در بهبود سلامتی
از دیگر خواص عسل طبیعی برای درمان بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
_ درمان لک و پیس
_ درمان زگیل های پوستی
_ درمان روماتیسم
_ پیشگیری و مبارزه با سرطان
_ کاهش مدت زمان اسهال
_ ایجاد خونسردی
_ درمان اگزما
_ درمان عفونت های قارچی
_ درمان مشکلات سینوسی
_ درمان بیماری های مربوط به لثه
_ افزایش قوای جنسی
_ کمک به کارکرد سیستم گوارش
_ تقویت سیستم ایمنی
_ تأثیر بر بیماری دیابت
_ درمان ناراحتی های مربوط به چشم
_ کمک به رفع تبخال
_ استفاده برای محل خراش و سوختگی
_ رفع شوره سر
_ کمک به بهبود خواب
_ کمک به کاهش سرفه
در ادامه به بررسی چند نوع عسل طبیعی و تاثیر آنها بر سلامت بدن می پردازیم.
_ عسل آویشن :
برای درمان سرماخوردگی، بیماری آسم، دردهای استخوانی و سردردهای مزمن مفید است.
_ عسل گون :
برای درمان کمر درد، معده سرد، رفع عفونت دستگاه گوارش، افزایش سلامت چشم مفید است.
_ عسل کنار :
برای تقویت قوای جنسی و درمان زخم معده و روده مفید است.
_ عسل بادام تلخ :
تصفیه کننده کبد و طحال است و در درمان سنگ کلیه مفید است.
_ عسل بهار نارنج :
تقویت کننده قلب و تصفیه کننده خون است، در تقویت اعصاب نیز کاربرد دارد.
_ عسل انگبین :
خون ساز است و برای درمان آرتروز استفاده می شود.
_ عسل اسطوخودوس :
ضد سرطان است و برای درمان سوختگی و زخم استفاده می شود.
شایان ذکر است که، در مصرف هر ماده ای نیز باید تعادل را رعایت کرد، در رابطه با این ماده هم همینطور زیرا مصرف زیاد از حد آن سبب بالا رفتن قند خون و ایجاد حالت های آلرژیک به دلیل وجود آنتی بادی بالا می شود. همچنین عسل برای کودکان و نوزادان تا سن دو سالگی منع مصرف دارد، زیرا ممکن است در معده نوزادان هضم نشود و ایجاد مسمومیت کند. علاوه بر اینها باید توجه داشت که عسل به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان ها، قندها، مواد معدنی و ویتامین زیاد، نباید با بعضی از داروها از جمله داروهای کلیوی و معده استفاده شود، زیرا ممکن است تداخل دارویی ایجاد کند.