جرج برنارد شاو: “رویاپردازی نقطه آغاز آفرينش است. ابتدا درباره چيزی که می‌خواهید، رویاپردازی می‌کنيد، سپس آن چه در روياها ساخته و پرداخته‌ايد را اراده می‌کنيد و در نهایت، آن چه اراده کرده‌اید را می‌آفرينيد.”

رویاپردازی کن!

آدمیزاد در رویاپردازی کردن در مورد آینده و تغییر روند زندگی اش به آن سمت حرفه ایست! اما گاهی نیز این پیش بینی ها و رویاهای انسان درست از آب در نمی‌آیند. رویاپردازی در زندگی شخصی مان، دقیقا جاییست که ما احساس خوبی داریم و نگران چیزی نیستیم. این احساس امنیت و خوشایند، آنقدر شیرین است که دلت نمی‌خواهد تمام شود. ساعت‌ها در رویاهایت سیر می‌کنی، بدون آن که کسی لحظه ای آن را خراب کند. اما همه‌ی رویاپردازی ها به اینجا ختم نمی‌شود. گاهی خیال پردازی هایی در مورد خوشبختی و شادی، ما را از واقعیتی که در آن قرار داریم دور می‌کند و اینجاست که داستان آغاز می‌شود. مطالعات نشان داده اند که انسان ها در رویاهایشان خوش بینی بیش از حدی دارند و شاید گمان نمی‌کنند که ممکن است اتفاق های ناگواری هم بیفتند، مخصوصا زمانی که خودشان را با دیگران هم مقایسه می‌کنند. با این وجود خیال های خوشبختی شاید باعث شوند که به شادی هایی فکر کنیم که اعتماد به نفس کافی برای باورکردنشان نداریم.

بیشتر بخوانید: معرفی چند راه پولساز

رویاپردازی آینده ای روشن

دامنه‌ی وسیعی از نگرانی‌های انسان ها مربوط به پیش بینی‌های آن‌ها در خصوص شرایط سلامتی، رضایت از زندگی و خوشبختی است. خوشبختی و آینده ی روشن کلیدی به سمت راحتی و رفاه انسان‌ها است، در واقع یکی از مهم ترین انگیزه های انسان است. به عبارتی، خوشحال بودن رابطه تنگاتنگی با ویژگی های شخصیتی یک فرد و فاکتورهای اجتماعی مثل طول عمر، نوع دوستی و خلاقیت دارد. همچنین، انسان ها تندرستی ذهنی را به عنوان مهم ترین هدف زندگی می‌دانند و این هدف رفتارهای هماهنگ باتوجه به خودشان را شکل می‌دهد. انسان ها امید دارند، چراکه سبب پیشرفت شان از جهات مختلفی می‌شود و یکی از مهم ترین این پیشرفت ها به موقعیت روحی و روانی مورد علاقه شان یعنی " خوشبختی و شادی" است.

طبق مطالعات، انسان ها به طور کلی در رویاپردازی شان آینده ای روشن و شادتر را پیش بینی می‌کنند. درست است، اینکه فکر کنیم آینده شادتر و بهتر خواهد بود بسیار شیرین و امیدوارانه است اما مطالعات نشان دادند که موقعیت های تاثیرگذار معمولا کوتاه تر از آنچه هستند که مردم باور دارند. علاوه بر این، تغییرات عمده  و طولانی در خوشبختی در طول زندگی حتی با وجود اینکه تعریف خوشبختی با افزایش سن دستخوش تغییر می شود، جزء استثناهای زندگیست. متاسفانه، انسان ها به راحتی و زودتر از آنچه انتظار دارند، به موقعیت های مثبت جدید مثل برنده شدن در قرعه کشی یا زندگی در یک جزیره بسیار زیبا و مدرن، عادت می کنند و هرگونه افزایشی در میزان خوشبختی شان معمولا کوتاه تر و با قدردانی کمتری نسبت به آنچه باور دارند، است.

سودهای وجودی رویاپردازی

یافته هایی مبنی بر اینکه در طول دوره زندگی خوشبختی تغییر چشمگیری ندارد این سوال را پیش می آورد که با این وجود، چرا انسان ها آینده ای روشن برای خودشان تجسم کرده و رویا پردازی می‌کنند؟

این خوشبختی که ما از آن صحبت می‌کنیم، در واقع ریشه در پروسه های شناختی هر فرد دارد. با این وجود، در این مقاله سعی داریم بر انگیزه ها تمرکز کنیم. به طور خاص، تجسم کردن آینده ای روشن توسط یک سود وجودی با ارزش تقویت می‌شود و این راهیست که یک فرد احساس می کند زندگی برایش معنا دارد.

بیشتر بخوانید: مدل برنامه ریزی استراتژیک دیوید

تلاش برای معنا و رویاپردازی

مطالعات روانشناختی در خصوص کشف معنای زندگی در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده اند. روانشناسان سودها و مزایایی را که سبب می‌شوند زندگی معنایی پیدا کند، بررسی کردند. اینکه زندگی معنادار باشد این حقیقت را منعکس می‌کند که فرد می‌تواند زندگی را لااقل با توجه به شرایط فعلی اش مثل ویژگی های فرهنگی، سیاسی و مذهبی، احساس کند. آنچه که مهم است این است که معنادار بودن زندگی فراتر از صرفا داشتن زندگی شاد است با وجود اینکه ممکن است این دو همزمان رخ بدهند. در حقیقت، منشا خوشبختی بیشتر فاکتورهای بیولوژیکی است، در حالی که معنادار بودن زندگی بیشتر به فاکتورهای فرهنگی ارتباط دارد. گاهی حتی خوشبختی و معنادار بودن زندگی از جهات برعکسی با هم مرتبط اند، مثلا در جهت گیری های اجتماعی. با این وجود محققانی دریافتند که گاهی ممکن است انسان زندگی ناراحت کننده اما پرمعنایی داشته باشد. در مقایسه با افرادی که زندگی شاد اما عاری از دلیل و معنا همراه با سبک زندگی خودخواهانه دارند. بنابراین خوشبختی و معنادار بودن زندگی دو مفهومیست که با هم مرتبط اند اما با یکدیگر متفاوت اند. حال چگونه این دو با هم  مرتبط اند؟!

در اصل، خوشبختی یک هدف اصلی برای بسیاری از انسان هاست و روپردازیِ خوشبختی، باعث می‌شوند که هدف های کوچک تر و رفتار های انسان در جهت آن اهداف معنا پیدا کنند. به خصوص اینکه، پذیرفتن این باور که زندگی باعث کسب خوشبختی می‌شود، به رفتارهای یک فرد که سبب تسهیل آینده اش می‌شود، معنا می بخشد. بنابراین، تجسم آینده ای شادتر و روشن تر، سبب می‌شود که انسان ها برای رفتارهای روزمره شان در طول زندگی دلیلی داشته باشند و به نظر می‌رسد افرادی که نسبت به دیگران، بیشتر به دنبال معنابخشی به زندگی شان هستند، باید دستاوردهای خوشبختیِ بیشتر و بزرگ تری را تجسم و رویاپردازی کنند.

نقش معناگرایی در رویاپردازی ها و پررنگ شدن در رفتار انسان

اینکه انسان ها معنای زندگی شان را درک کنند، تاثیر چشمگیری بر عملکرد آن‌ها در طول زندگی دارد و با کیفیت هایی مثل رضایت از زندگی، خوشبختی و لذت بردن از کار ارتباط دارد و لااقل سبب تاثیرات مثبتی بر روند زندگی فرد می‌شود.

زمانی که دلیلی برای زندگی کردن داشته باشیم، سبب می‌شود که رفتارهایمان در طول زندگی هماهنگ با آن دلیل و اهداف پیش رود. و در آخر این که،  نتایج و اثرات رویاپردازی کردن از خوشبختی و معناداشتن زندگی برای فرد، بسته به اینکه چه راه ها و امکاناتی برای فرد قابل دسترس است، باعث  خوشبختی و شادی وی می‌شود.

منابع:

Dreaming of a brighter future: anticipating happiness instills meaning in life, Wijnand A. P. van Tilburg, Eric R.Igou, Journal of Happiness Studies, February 2019, Volume 20,Issue2, pp 541–559