بدن ما تشکیل شده است از هزاران سلول که برای کمک رسانی به ما پی در پی در حال تلاش هستند. این سلول ها هر کدام وظایف خاص خود را دارند و در جهت انجام دادن هر چه بهتر آن وظیفه، با نظم بسیاری، با یکدیگر همکاری می کنند. گاهی نیز پیش می آید که این سلول ها خود نیز دچار مشکل می شوند و به نوعی دچار آلزایمر سلولی! زمانی که در عملکرد منظم سلول ها اختلالی پیش بیاید، همکاری و همراهی اش با دیگر اعضای بدن قطع می شود و سرطان پدید می آید. هر عضوی از بدن امکان دارد که دچار این نقص در سلول های خود شود از جمله کبد که عضوی حیاتی در بدن است.
لازم به ذکر است که تمامی اعضای بدن چه کوچک باشند و چه بزرگ، دارای اهمیت اند ولی فقدان برخی از اعضا امکان زندگی را از انسان سلب می کند. این عضو از بدن ما به این جهت حیاتی خوانده می شود که وظیفه ی سلامت خون ما را عهده دار است. کبد بزرگ ترین عضو بدن شمرده می شود و خون را از موادی نظیر الکل و داروهای مضر پاکسازی می کند و هم چنین مواد زائد موجود در خون را از بین می برد. علاوه بر این ها، کبد صفرا و آنزیم های خاصی را ترشح می کند که این به هضم مواد غذایی در بدن کمک فراوانی می کند و استخراج مواد غذایی را سهولت می بخشد.
این عضو جز غده های بدن نیز برشمرده می شود و علاوه بر مطالب و وظایفی که گفتیم بسیاری از امور دیگر را نیز انجام می دهد. این عضو حیاتی در تولید برخی پروتئین ها نیز نقش دارد، پروتئین هایی که سبب لخته شدن خون می گردند. گاهی نیست به عنوان مکان ذخیره سازی هم عمل می کند و برخی از ویتامین ها و مواد مغذی را نیز در خود ذخیره می کند. با تمام این مواردی که گفته شد، گاهی سلول های کبد غیر طبیعی می شوند و سرعت رشد بسیاری پیدا می کنند و اندک اندک فضای کمی برای سلول های طبیعی باقی می گذارند. در این شرایط و اوضاع می گوییم کبد، دچار سرطان کبد شده است.
شرایط غیر طبیعی سلول ها که از آن تحت نوعی بیماری نام بردیم در جامعه ی امروزی بسیار رواج دارد و تعداد بسیاری از افراد امروزه با آن در حال ستیز هستند و امکان دارد هر عضو از بدن را دچار خود کند و سرعت کند و یا سریعی داشته باشد. درمان این بیماری اغلب سخت و زمان بر و طاقت فرسا است. زمانی که کبد دچار سرطان می شود باید ابتدا تشخیص داد که سرطان اولیه کبد است یا سرطان ثانویه کبد. در شروع سرطان اولیه بافت این عضو درگیر می شود. متاسفانه تعداد افرادی که به این نوع سرطان اولیه مبتلا هستند رو به افزایش است و به آن کارسینوم سلول های کبدی می گویند.
با گذشت زمان و تغییر عادات روزانه انسان ها و قرار گرفتن در معرض انواع امواج ها، بیماری ها و سرطان های مختلفی پدید آمده است. این بیماری مورد بحث ما، مخصوصا از نوع اولیه، به شدت در حال افزایش است. در نوع ثانویه، این بیماری، از عضوهای دیگر به این عضو حیاتی سرایت پیدا می کند و به آن متاستاتیک می گویند. سرطان اولیه همانگونه که گفتیم مربوط به سلول های خود بافت کبد است و انواع مختلفی دارد از جمله، HCC(شایع ترین آن از سلول های کبدی آغاز می شود)، هپاتوما(می تواند عوارض هپاتیت باشد و یا افرادی را درگیر کند که بیماری کبدی دارند مثل زخم کبد) و کلانژیوکارسینوما. نوع HCC بیشترین مبتلا را دارد.
در برخی از کشور ها میزان شیوع از این نوع بیماری مد نظر ما متفاوت و یا حتی برعکس است! نوع ثانویه با وجود این که کم است اما وجود دارد. از آن جایی که وظایف و اعمال این عضو حیاتی را برشمردیم، زمانی که خون از مکان های دیگر بدن به این عضو می رسد، امکان دارد که حامل سلول های سرطانی نیز باشد و این عضو را درگیر بیماری کند در کشوری همانند انگلستان نوع ثانویه بسیار بیشتر رشد داشته است نسبت به نوع اولیه. مکان هایی که امکان دارد از آنجا این سرطان به کبد انتقال یابد شامل، ریه، پستان، روده بزرگ، معده و لوزالمعده می شوند که سلول ها از طریق جریان خون انتقال می یابند.
علائم سرطان کبد چیست؟
هر نوع بیماری دارای علائمی برای هشدار است. گاهی برخی از عضوها علائم بیماری خود را با شدت بیشتری نشان می دهند و همچنین این علائم امکان دارد که بسیار خاص باشند و شخص را سریعا متوجه نقصی در بدن خود کنند، اما گاهی پیش می آید که برخی از اعضا علائم بیماری خود را نشان ندهند یا با علائم معمول اعلان خطر کنند، در چنین شرایطی فرد مبتلا امکان دارد به دلیل علائم کم خیلی دیر اقدام به معالجه کند. سرطان کبد به خودی خود علائمی ندارد و علائم بروز این بیماری در بدن شامل:
_ کاهش اشتها
_ کاهش وزن بدون دلیل
_احساس توده زیر دنده ها سمت راست و چپ
_ حالت تهوع و استفراغ
_ درد در شکم
_ خارش
_ زردی چشم و پوست
_ پاهای متورم
_ تجمع مایع در شکم
گاهی اوقات پیش می آید که برخی از افراد به سبب داشتن یک سری از ویژگی ها که قاعدتاً جز ویژگی های مضر هستند نسبت به سایر افراد، در خطر ابتلا بیشتری به برخی بیماریها قرار دارند. یکی از عواملی که همواره به آن اشاره شده است، قرار داشتن در وضعیت جسمانی مناسب است، تناسب اندام یکی از بهترین روش ها برای کاهش ابتلا به انواع بیماری ها است. همچنین اعتیاد داشتن به مصرف الکل آن هم در مدت زمان طولانی و به مقدار زیاد فرد را آسیبپذیر میکند. ازدیگر عوامل خطر ابتلا به سرطان کبد می توان به، ابتلا به دیابت، مرد بودن، قرار گرفتن در معرض نوعی سم ساخته شده توسط محصولات کپک زده و وراثت اشاره کرد.
در جهانی که ما امروزه زندگی می کنیم به سبب این که بیماری های زیادی وجود دارند و حتی برخی از بیماری ها ناشناخته هستند، همواره انسان در خطر ابتلا به انواع بیماری ها قرار دارد و حتی این امر افراد را دچار استرس و وسواسی بودن نسبت به پاکیزگی اطراف خود میکند. گاهی نیز افراد بیش از اندازه علائم موجود در بدن خود را بزرگنمایی می کند و حتی اقدام به تلقین علائم پیش نیامده در بدن خود می کنند. پس حتماً بعد از یافتن علائم در بدن خود به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص سرطان کبد چگونه است؟
وقتی جامعه به سمت رشد و پیشرفت قدم بر می دارد قاعدتا در زمینه ی تشخیص انواع بیماری ها نیز پیشرفت هایی خواهد داشت. همواره به تمام افراد جامعه چه مسن و چه جوان پیشنهاد می شود در سال دو بار آزمایش کلی از بدن گرفته شود(هر شش ماه یک بار) برای اطلاع و اطمینان پیدا کردن از سلامت بدن و این امری ضروری قلمداد می شود چرا که برخی از بیماری ها علائم خاصی ندارند. آزمایش خونی که گرفته می شود ممکن است ناهنجاری هایی که در عملکرد وظایف کبد وجود دارد را نشان دهد. بهترین روش برای تشخیص سرطان کبد سونوگرافی است. تصویر برداری یا سی تی اسکن نیز به تشخیص این بیماری کمک شایانی می کند.
این بیماری چون علائم خاص و منحصر به فرد خود را ندارد، هنگامی که بر اثر آزردگی به پزشک مراجعه می کنیم، پزشک برای تشخیص احتیاج به یک سری آزمایشات و نتایج دارد تا بتواند وجود این بیماری را به طور حتم تشخیص دهد. علاوه بر مطالبی که گفتیم نمونه برداری نیز می تواند مفید واقع شود که البته اگر تصویر برداری و سونوگرافی گویای همه چیز باشد احتیاجی به این نمونه برداری نیست. برای نمونه برداری قسمتی از بافت ضایعه در کبد را برداشته و مورد آزمایش قرار می دهند. اگر نمونه برداری نتیجه ای در بر نداشته باشد، تصویربرداری در فواصل سه تا شش ماهه توصیه می شود زیرا که در صورت مشاهده سرطان سریعا قابل درمان باشد.
درمان سرطان کبد چگونه است؟
زمانی که علائمی را که نشان دهنده نوعی نقص در بدن و سلامت جسمانی ما هستند مشاهده می کنیم باید به پزشک مراجعه کنیم و تمام علائم را با دقت فراوان به فرد متخصص گزارش دهیم. همچنین باید در انتخاب پزشک نیز دقت عمل داشته باشیم زیرا باید به یک فرد حاذق رجوع کنیم تا هر چه سریع تر نسبت به تشخیص بیماری عمل کند و به همین ترتیب هر چه سریع تر روش های درمانی را آغاز کند. در روند درمان باید صبر پیشه کرد و و امیدوار بودن را از یاد نبرد.
امروزه به طور گسترده برای اکثر بیماری ها درمان و خدمات درمانی وجود دارد و فقط کافی است که ما از سلامت بدن خود آگاه باشیم و هنگامی که متوجه بروز نقصی در بدن خود شدیم، سریعا به پزشک مراجعه کنیم و مراحل درمان را طی کنیم. مراحل درمان برای هر بیماری متفاوت است اما گاهی پیش می آید که برای برخی از بیماری ها مشابه هم باشد. مثلا انواع سرطان اکثرا سه روش درمانی دارند که شامل، جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی است. سرطان کبد نیز از این قاعده مستثنا شمرده نمی شود. کبد عضوی شگفت انگیز است زیرا توانایی بازسازی سلول های خود را دارد! سه مرحله درمان را برای سرطان کبد می شود با یکدیگر ترکیب کرد.
زمانی که افراد به این بیماری مبتلا می شوند، به دلیل اینکه تحت درمان های سختی قرار می گیرند امکان دارد که برخی از عوارض درمان را در وجود خود احساس کنند. گاهی پیش می آید که این بیماری چنان پیشرفتی در بدن داشته است که راهی جز پیوند باقی نمی ماند. در گذشته تعداد کمی از افراد حاضر به پیوند عضو می شدند اما امروزه اطمینان انسان ها به علم پزشکی بسیار بیشتر شده است. شیمی درمانی امکان دارد بعد از جراحی به شخص بیمار توصیه شود. داروهایی که در این روش درمان استفاده می شوند به صورت قرص و یا تزریق تجویز می شوند. عوارض جانبی نیز در پی دارد مثل:
_ ریزش مو
_ تهوع و استفراغ
_ خستگی
_ اسهال
_ لرز
_ تنگی نفس
_ سرفه کردن
_ زخم های دهان
بیشتر بخوانید: 10راه مقابله با حمله عصبی
در روش دیگر درمان این بیماری از پرتو ها استفاده می شود که به منظور کوچک کردن سلول های غیر طبیعی است. گاهی از این روش قبل از عمل جراحی استفاده می شود زیرا قسمتی که درگیر این سلولهای غیرطبیعی است بزرگ می باشد و برای کوچک کردن این تومورها و خارج کردن آن ها از بدن، این روش الزامی تلقی می شود. از پرتو درمانی خیلی کم برای این نوع سرطان استفاده می شود زیرا این عضو از بدن بسیار حساس است. این روش هم همانند شیمی درمانی دارای عوارض خاصی می باشد که ممکن است فرد مبتلا را کمی آزرده خاطر و خسته از درمان کند. این عوارض شامل:
_ خستگی
_ اسهال
_ کاهش اشتها
_ قرمزی و خشکی پوست در محل تابش
_ تهوع و استفراغ
از بروز این بیماری به طور قطع نمی توان پیشگیری کرد اما با تغییر عادات زندگی می توان احتمال ابتلا را اندکی کاهش داد. متاسفانه امروزه به دلیل اینکه فعالیت های بدنی کاهش پیدا کرده است تعداد بسیاری از افراد دچار کبد چرب هستند، که این خود بروز این بیماری را افزایش می دهد، پس مناسب ترین راه این است که با فعالیت بدنی مناسب داشتن وزن سالم را به خود هدیه دهیم همچنین از مصرف نوشیدنیهای الکلی پرهیز کنیم. روابط جنسی ایمنی داشته باشید. اگر علاقمند به خالکوبی و پرسینگ هستید حتما در مکان های معتبر اقدام به این اعمال بکنید و از بروز ابتلا به هپاتیت C جلوگیری کنید. به طور کلی در حفظ سلامت خود کوشا باشید.
سرطان کبد در زنان؟
بیماری هایی که در دنیا وجود دارند همگی دارای علائم و دلایل خاصی هستند هر چند که برخی از بیماری ها علائم پنهانی داشته باشند. حتی برخی از بیماری ها وجود دارند که ممکن است یکی از دو گروه زنان یا مردان را بیشتر تحت تاثیر خود قرار دهد. در بیماری که ما در رابطه با آن اطلاعاتی می دهیم مردان سهم بیشتری در ابتلا دارند و تعداد کم تری از زنان با این بیماری دست و پنجه نرم می کنند. این بیماری معمولاً در سنین ۵۵ تا ۶۵ سالگی بروز پیدا میکند. از دلایل ابتلا به سرطان کبد می توان به، عفونت مزمن، هپاتیت B و C، دیابت، آسیب کبدی، چاقی و مصرف دخانیاتی چون سیگار و... اشاره کرد.