خرابی دندان ها یک امر طبیعی است و بسیاری از ما آنقدر به این موضوع بی توجه می شویم تا زمانی که کارمان به دندان پزشکی بکشد! همانطور که عنوان شد، غذاها و نوشیدنی‌های شیرین و حاوی قند، بیشترین نقش را در پوسیده شدن دندان دارند، در حقیقت، هر زمان که شما غذا یا نوشیدنی حاوی شکر مصرف می‌کنید تا 20 دقیقه دندان‌های خود را در خطر آسیب قرار می‌دهید. با این حال، پوسیدگی تنها ناشی از این مسئله نبوده و از موارد زیر نیز می‌توان به عنوان دلایل خرابی دندان یاد کرد:

بهداشت دهان و دندان ضعیف

از کودکی همواره به ما یادآور شده اند که مسواک بزنیم و در صورت عدم رعایت این مسئله خطرات جبران ناپذیری را در بزرگسالی تجربه خواهیم کرد. مسواک نزدن منظم می‌تواند باعث شود که باکتری پلاک در دهان شما رشد کرده و به مینای دندان حمله کند.

خالی شدن دندان پر شده

همانطور که در بند قبل گفته شد اگر بهداشت دهان و دندان ضعیفی داشته باشیم و به فکر سلامت دندان هایمان نباشیم خطرات بدی به دنبالمان خواهد آمد. در حقیقت همانطور که عنوان شد، موادی که از آن‌ها برای پر کردن دندان‌ها استفاده می‌شود ممکن است در طول زمان از بین بروند و سوراخ دندان محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها خواهد بود.

خشک بودن دهان

حالا می خواهیم به مورد دیگری اشاره کنیم که شاید کمی برایتان جدید و عجیب باشد. تحقیقات نشان داده است که خشک بودن دهان یکی دیگر از دلایل پوسیدگی دندان است. بزاق دهان می‌تواند باکتری پلاک را شسته و در فرایند تشکیل اسید تداخل ایجاد کند. بنابراین، اگر دهان شما خشک بوده و بزاق کمی در آن وجود داشته باشد، پلاک و سایر باکتری‌ها سریع‌تر تشکیل خواهند شد.

مشکلات پزشکی و درمانی

شاید برایتان کمی عجیب به نظر برسد اما باید گفت که برخی از روش‌های درمانی سرطان‌ها که گردن و سر را با پرتو درمانی تحت تاثیر قرار می‌دهند ممکن است با خشک کردن دهان به تسریع روند پوسیدگی درمان کمک کنند.

پوسیدگی دندان چیست؟

آیا کسی وجود دارد که تا به حال با دندان های خود به مشکل نخورده باشد؟ و یا تا به حال به دندان پزشکی مراجعه نکرده باشد؟ این که جوابتان مثبت باشد کمی غیر قابل باور است! در حقیقت به طور کلی و یا به طور علمی می توان گفن که پوسیدگی یا خرابی دندان به انگلیسی  (Tooth decay)  به شرایطی گفته می‌شود که مینای دندان، یعنی لایه سخت و خارجی آن ، دچار آسیب و تخریب شود. پوسیده شدن دندان ممکن است در گروه‌های سنی مختلف رخ دهد و کودکان، نوجوانان و افراد بالغ را درگیر کند.

حال می خواهیم با جزییات بیشتری وارد این بحث شویم و از آن صحبت کنیم. در واقع در حالت خرابی نوعی باکتری چسبنده و نازک به نام  پلاک (Plaque)  دائما بر روی دندان‌ها شکل می‌گیرد. زمانی که غذا یا نوشیدنی شما حاوی شکر باشد، باکتری پلاک باعث تولید اسیدی خواهد شد که به مینای دندان حمله می‌کند. چسبندگی پلاک‌ها این اسید‌ها را با دندان شما در تماس نگه خواهد داشت که این مسئله به مرور زمان سبب آسیب دیدن مینای دندان می‌شود؛ در این شرایط، امکان سوراخ شدن بافت دندان یا به اصطلاح کرم خوردگی فراهم می‌گردد. کرم خوردگی دندان بیشتر در کودکان رایج بوده اما در اثر برخی تغییرات ناشی از افزایش سن می‌تواند در افراد بالغ نیز رخ دهد.

در واقع مطالعات و بررسی ها نشان داده است که اگر افراد دارای بیماری لثه یا فاصله بیش از اندازه لثه و دندان باشند این مورد می‌تواند سبب شود که باکتری پلاک به ریشه دندان برسد. ریشه دندان‌ها با سیمانوم، ماده‌ای نرم‌تر از مینای، پوشیده شده است. ریشه دندان همچنین در مقابل پوسیدگی آسیب پذیری بالاتری داشته و به سرما و گرما نیز بیشتر حساس است. همان طور که خودتان نیز بهتر می دانید پوسیدگی ریشه دندان در افراد بالای 50 سال بیشتر رایج‌تر است و دلیل آن هم بسیار واضح و مبرهن می باشد.

به طور کلی با افزایش سن بسیاری از موارد جان انسان را تهدید می کند و این موارد کم نیستند. باز هم افزایش سن سبب مشکلات دندانی خواهد بود و مورد دیگر پوسیدگی سطحی و لبه‌های دندان است که در میانسالان مسن کمی بیشتر نسبت به بقیه رخ می‌دهد. بسیاری از این افراد به دلیل عدم مراقبت‌های مشابه مدل مدرنی که امروزه تعریف شده است با این مشکل مواجه شده و یک یا چند دندان پر شده دارند. البته، این پر شدگی‌ها در طول سال‌ها ممکن است کاملا از بین رفته و سوراخ دندان دوباره پدیدار شود. انباشته شدن باکتری‌ها در این سوراخ‌ها می‌تواند باعث به وجود آمدن اسید و گسترش پوسیدگی شود.

روش های خانگی درمان پوسیدگی دندان

معمولا برای بیماری ها هم روش های سنتی و خانگی داریم داریم و هم روش های شیمیایی. بسیاری از افراد در ابتدا به سراغ روش های شیمیایی می روند و اصلا اعتقادی به روش های سنتی و خانگی ندارند حال آنکه غافل اند که روش های خانگی گاهی اوقات چنان تاثیر گذارند که می بایست تمامی روش های شیمیایی را به فراموشی سپرد و به دنبال روش های طبیعی رفت. حال در این بخش قصد داریم که از روش های خانگی صحبت کنیم پس برای جلوگیری از درد پوسیدگی دندان به طور طبیعی درمان‌های خانگی زیر را بررسی کنید.

۱. مخلوط پودرهای کلسیم و منیزیم

در این مورد همان طور که از نام و عنوان پیداست بایستی این دو عنصر را با هم ترکیب کنید. نحوه استفاده به این صورت است که به تعداد مساوی قرص‌های منیزیم و کلسیم برداشته و آنها را خرد کنید تا پودر نرمی ایجاد شود. می‌توانید از این پودر برای مسواک زدن دندان‌های خود استفاده کنید و یادتان باشد که این روند را روزی یک بار تکرار کنید.

۲. روغن کره و روغن جگر ماهی

گاهی اوقات برای درمان درد ناشی از پوسیدگی می توانید از این روغن ها کمک بگیرید. این مواد برای حفظ بهداشت دندان مفید هستند زیرا غنی از ویتامین A ،K و D هستند. می‌توانید کپسولی استفاده کنید که حاوی هر دو باشد یا هر کدام را جداگانه مصرف کنید. نحوه استفاده نیز به این صورت است که در طول روز و با هر وعده غذایی یک کپسول مصرف کنید. وقتی به‌طور منظم این مکمل‌ها را مصرف کنید می‌توانید سلامت مطلوب دندان‌ها را حفظ نمایید.

۳. آبگوشت استخوان

عنوان کمی برایتان عجیب بود مگر نه؟ در حقیقت باید گفت که آبگوشت استخوان دارای خواص سودمندی است که با مواد معدنی، ویتامین‌ها و چربی‌های سالم اشباع شده است. با مصرف این آبگوشت، سیستم هضم شما بهبود پیدا می‌کند و باعث تقویت مو، ناخن و پوست می‌شود. سرشار از منیزیم و کلسیم است و حفره‌ها را از بین می‌برد و با پوسیدگی دندان مبارزه می‌کند. مواد لازم برای ساخت این آبگوشت استخوان‌های گوشت بره، مرغ، گوشت گاو یا گاومیش کوهان‌دار آمریکایی، نمک و پودر فلفل سیاه می باشد. در رابطه با نحوه استفاده نیز باید گفت که استخوان‌های حیوان را در آب بجوشانید تا زمانی که آبگوشت غلیظ شود. کمی پودر فلفل سیاه و نمک اضافه کنید تا مزه‌دار شود.    

۴. آب نمک

تقریبا می توان گفت آب نمک دوای درد همه چیز است. این یک درمان بسیار رایج است که اکثر مردم برای هر دردی که مربوط به دندان باشد از آن استفاده می‌کنند. این روش با دور نگه داشتن باکتری از دهان فرد و از بین بردن چسبندگی از حفره دندان کمک می‌کند. همچنین باعث برقراری تعادل pH اسیدی ایجاد شده توسط حفره می‌شود. مواد لازم نمک سفره یا نمک اپسوم (1 قاشق چایخوری)، آب گرم (1 لیوان) می باشد. نحوه ی مصرف به این صورت است که دهان خود را با این آب نمک غرغره کرده و بشویید. حفره‌ها باید به‌درستی شسته شوند. بهتر است این کار را دو بار در روز انجام دهید.

۵. چای

آیا فکرش را می کردید که بشنوید روزی چای برای دندان هایتان مفید باشد؟ اما این جمله واقعیست. چای سبز یک روش بسیار موثر برای از بین بردن میکروب‌های داخل دهان است. همچنین برای حفظ سلامت دندان‌ها مفید است و تولید پلاک را کاهش می‌دهد. رشد باکتری‌ها نیز کنترل می‌شود. مواد لازم یک کیسه چای سبز (۱)آب داغ (۱فنجان) آب لیمو عسل است. نحوه استفاده نیز به این صورت است که یک فنجان چای سبز داغ درست کنید. آب لیمو و عسل را به میزان دلخواه خود اضافه کنید.چای را هنگامی که گرم است بنوشید. اگر چای سبز دوست ندارید یا در منزل ندارید می توانید چای سیاه نیز تهیه کنید. می توانید هر روز ۲-۳ فنجان از این چای سبز سالم را بنوشید.

۶. روغن میخک

این روغن یکی از روغن های بسیار قدیمی و مشهور است و کمتر کسی وجود دارد که نام آن را نشنیده باشد. روغن میخک یکی دیگر از داروهای بسیار خوب برای تسکین درد ناشی از پوسیدگی دندان و حفره است. میخک حاوی روغن بسیار مهمی به نام اوژنول است که مسئول عمل ضددرد است. ترکیبات ضدمیکروبی موجود در این روغن از رشد بسیاری از انواع قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها جلوگیری می‌کنند. نحوه استفاده به این صورت است که مقدار کمی روغن میخک را روی انگشت خود بگیرید و ناحیه آسیب دیده که حفره است را به‌آرامی ماساژ دهید. می‌توانید از یک گوش پاک کن پنبه‌ای استفاده کنید. آن را به روغن میخک آغشته کرده و سپس روی دندان پوسیده بمالید.

۷. پوسته‌ی تخم‌مرغ

شاید کمی جدید به نظر بیاید زیرا این مورد علمی است، در واقع پوسته‌ی تخم‌مرغ از کربنات کلسیم ساخته شده است. این ترکیب خوب است زیرا به‌عنوان ساینده عمل می‌کند و برای از بین بردن تجمع پوسیدگی دندان‌ها کار می‌کند. مواد لازم برای استفاده از این ماده ی مفید پوسته‌ی تخم مرغ چرخ شده (۱/۴ فنجان)، روغن نارگیل (۲-۳ قاشق غذاخوری) و جوش شیرین (۱ قاشق غذاخوری) می باشد. نحوه استفاده نیز بدین صورت است که پوسته‌های تخم مرغ را تمیز کرده و چند دقیقه بجوشانید و پوسته‌ها را برداشته و سپس در هوا خشک کنید. وقتی پوسته‌ها خشک شدند، آنها را خرد کنید تا به صورت پودر ریز در آیند.

 در حقیقت اگر مقداری جوش شیرین و روغن نارگیل به این مواد اضافه کنید می توانید خمیر یکدستی بدست آورید. در صورت نیاز می‌توانید کمی روغن نارگیل بیشتر به آن اضافه کنید. از این خمیر به‌عنوان خمیر دندان استفاده کنید و آن را در یک ظرف ضد هوا نگهداری کنید. برای اینکه به حداکثر نتیجه دست پیدا کنید، هر روز از این خمیر استفاده کنید.

۸. آب آلوئه‌ورا

گیاه آلوئه ورا گیاه بسیار معروف و پر کاربردی است و در زمینه ی پوست و مو استفاده های فراوانی از آن شده است. در واقع آلوئه‌ورا حاوی آنتراکینون است که به کنترل باکتری‌های پوسیدگی دندان کمک می‌کند. همچنین اثرات ضد‌التهابی بر روی دندان و لثه‌های ملتهب دارد و درد و تورم را کاهش می‌دهد. آلوئه‌ورا به دلیل داشتن اجزای ترمیم کننده‌ی زخم باعث بهبود سریعتر می‌شود. نحوه استفاده به این صورت است که پس از مسواک زدن، آب آلوئه‌ورا را برای چند دقیقه درون دهان خود غرغره کنید. با مقداری آب تمیز دهان خود را بشویید تا طعم این آب از دهان‌تان خارج شود، همچنین می‌توانید از ژل آلوئه‌ورا به عنوان خمیر دندان استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: آیا موسیقی تاثیری بر سلامتی انسان دارد؟

۹. چریش

گیاهان معمولا در درمان به کمک ما می آیند و این قانون خلقت است. این یک روش بسیار سالم و موثر برای تمیز کردن دندان‌های شما است. هنگام جویدن شاخه‌ی چریش، دندان‌ها و لثه‌ها واقعا محکم می‌شوند. ترکیبات گیاهی قدرتمندِ آزاد شده در برابر باکتری‌ها عمل کرده و از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کنند. همچنین به‌دلیل داشتن فیبر زیاد، از تشکیل پلاک جلوگیری می‌کنند. نحوه استفاده نیز به این صورت است که برای مدتی یک شاخه را بجوید. دهان خود را با مقداری آب بشویید. همچنین می‌توانید روغن چریش را روی دندان آسیب دیده و لثه‌ها بمالید و به‌منظور تمیز و تازه نگه داشتن دهان‌تان، این کار را هر روز انجام دهید.

۱۰. سیر

بوی بد سیر شاید تنها ایرادی باشد که این گیاه مفید دارد. سیر دارای خواص ضد‌قارچی و ضد‌باکتری زیادی است که به تسکین درد کمک می‌کند و بنابراین به‌عنوان یک مسکن عمل می‌کند. نحوه استفاده نیز ب این صورت باشد که حبه‌ی سیر را بجوید. بهتر است این کار را صبح ناشتا انجام دهید. هر روز صبح یک سیر را گاز بزنید.     

چه موقع باید به دندانپزشک مراجعه کنید

به عنوان کلام پایانی به شما می گوییم که اگر حتی پس از انجام این اقدامات باز هم با مشکل حفره روبه‌رو هستید باید با یک پزشک مشورت کنید. افراد مسن‌تر می‌توانند به‌راحتی تغییرات در دندان‌های خود را مشاهده کنند، اما کودکان خردسال قادر به این کار نیستند. بنابراین، والدین باید مراقب دندان‌های کودکان خود باشند و اطمینان حاصل کنند که آنها به‌طور منظم به مطب دندانپزشکی کودکان مراجعه نمایند.