در قسمت های قبلی درباره ترس فرد از در جامعه بودن و محیط های شلوغ صحبت کردیم و امروز با قسمت بعدی مجموعه فوبیا ها به نام اتوفوبیا در خدمت شما هستیم. تصور کنید ترس شما از تنهایی به حدی است که حتی با فکر درباره آن، ممکن است دچار حمله عصبی شوید یا حداقل اضطراب عمیقی را تجربه کنید. این همان چیزی است که افراد مبتلا به این نوع فوبیا تجربه می کنند در حالی که نمی توانند دائما کسی را همواره در کنار خود داشته باشند. همین احساسات می تواند تاثیرات عمیقی در روابط اجتماعی آن ها بر جای بگذارد.

افرادی که دچار اتوفوبیا هستند، ترس غیرمنطقی و شدیدی از تنهایی دارند. اگر قسمت های قبلی را مطالعه نکردید بهتر است تاکید کنم که به عبارت " غیر منطقی و شدید " توجه کنید. این عبارت دقیقا همان چیزی است که بین فوبیا و ترس های عادی و طبیعی تفاوت ایجاد می کند.

شاید از اسم این کلمه تصور کنید که اتوفوبیا تنها در زمانی وجود دارد که فرد بیمار تنهاست اما زمان هایی هم با وجود اینکه فرد در میان جمعیت، دوستان و آشنایان خود است دچار اتوفوبیا می شود. در این مورد، ترس بر نگرانی در مورد انزوا متمرکز است. آن ها ممکن است در میان جمعیت احساس تنهایی کنند یا نگران این باشند که مردم آن ها را ترک کنند و مجبور شوند به خانه بروند و تنها باشند. اصطلاحات دیگر برای ترس از تنها ماندن عبارتند از:

- مونوفوبیا

- ارموفوبیا

- ایزولوفوبیا

تفاوت ترس از تنهایی و تنهایی چیست؟

وقتی تنها هستید، ممکن است نسبت به کمیت یا کیفیت ارتباطات اجتماعی در زندگی خود احساس ناراحتی یا ناراحتی می کنید. اگر دچار اتوفوبیا باشید؛ هنگامی که تنها هستید یا حتی به تنهایی فکر می کنید احساس اضطراب یا ترس می کنید. در حقیقت شما بدون توجه به تعداد عزیزان و دوستانتان در زندگیتان این احساس را دارید.

اتوفوبیا (مونوفوبیا) چقدر شایع است؟

پیدا کردن آمار دقیق فوبیا های خاص مانند اتوفوبیا، بسیار دشوار است. بسیاری از مردم این ترس را در خود نگه می دارند یا حتی ممکن است تشخیص ندهند که به چنین مشکلی دچار هستند. می دانیم که از هر 10 بزرگسال آمریکایی 1 نفر و از هر 5 نوجوان 1 نفر در مقطعی از زندگی خود با یک اختلال فوبیایی خاص روبرو می شوند.

چه کسانی در معرض خطر اتوفوبیا (مونوفوبیا) هستند؟

عوامل خطر برای اتوفوبیا به شرح زیر است:

- اختلال شخصیت مرزی (BPD):

افراد مبتلا به BPD ترس شدیدی از طرد شدن، رها شدن یا تنها شدن دارند. این اختلال روانی تنظیم احساسات را دشوار می کند و نوسانات خلقی ناشی از آن روابط را سخت می کند. اختلال شخصیت مرزی (BPD) یک بیماری روانی جدی است. افراد مبتلا به BPD در تنظیم احساسات، کنترل رفتار و حفظ روابط پایدار مشکل دارند. افرادی که در زمینه بیماری های روان فعالیت می کنند؛ این اختلال را با گفتار درمانی، دارو یا هر دو این موارد درمان می کنند. علائم BPD معمولا در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شود.

زنان بیشتر از مردان به تشخیص اختلال شخصیت مرزی (BPD) مبتلا می شوند زیرا این علائم در مردان به اشتباه به پای افسردگی یا اختلال استرس پس از سانحه تشخیص داده می شوند.

- اختلال شخصیت وابسته (DPD):

این بیماری موجب می شود که فرد در مراقبت از خود احساس ناتوانی کند.

- سابقه خانوادگی:

بزرگ شدن در خانواده ای که والدین دارای یک نوع فوبیا یا اختلالات اضطرابی هستند فرد را مستعد ابتلا به این قبیل مشکلات روان می کند.

- جنسیت:

اختلالات فوبیک خاص، زنان را بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می دهد.

- ژنتیک:

جهش ها و تغییرات ژنتیکی می توانند برخی افراد خاص را در معرض اختلالات و فوبیا ها قرار دهند.

- سایر فوبیا ها:

همان طور که در قسمت های قبلی دیدیم فوبیا ها بسیار به یکدیگر مرتبط هستند و اتوفوبیا نیز از این قاعده مستثنی نیست. اتوفوبیا با دیگر فوبیا ها، از قبیل آگورافوبیا همراه است.

- اختلال هراس:

حملات پانیک باعث افزایش ضربان قلب، درد قفسه سینه غیرقلبی و سایر علائمی می شود که شبیه حمله قلبی می باشد. فردی که مبتلا به اختلال پانیک است معمولا از تنها بودن در هنگام بروز حمله می ترسد.

چه چیزی باعث اتوفوبیا می شود؟

مانند بسیاری دیگر از فوبیاها، علت اتوفوبیا نیز به درستی شناخته نشده است اما برخی علل احتمالی عبارتند از:

- تنها بودن در طی یک رویداد آسیب زا

- احساس رها شدن در کودکی در نتیجه تجربه ای مانند طلاق والدین یا مرگ در خانواده

- داشتن والدین یا خواهر و برادری با فوبیای مشابه یا متفاوت

چرا از تنهایی می ترسم؟

- نادیده گرفته شدن، بی توجهی یا احساس رها شدن

- طلاق یا از دست دادن والدین در دوران کودکی

- جدا شدن از یکی از عزیزان در جمع یا سایر محیط های عمومی

- داشتن سابقه حمله پانیک، جراحت یا اتفاق تلخی مانند دزدی، هنگامی که فرد در تنهایی بوده است.

- نظاره گر بودن یک حادثه دردناک بدون کمک کسی

همان طور که در شماره های قبلی اشاره کردیم؛ این گونه نیست که افراد دارای فوبیا به ترس خود واقف و آگاه نباشند. آن ها می دانند که این ترس غیر منطقی است اما هنگامی که در شرایط استرس زا یا در معرض همان عامل خاص قرار می گیرند توانایی کنترل خود و علائم را ندارند.

علائم فیزیکی اتوفوبیا:

- لرز

- سرگیجه و سبکی سر

- تعریق بیش از حد (هیپرهیدروزیس)

- تپش قلب.

- حالت تهوع.

- تنگی نفس

- ناراحتی معده

\\

بیشتر بخوانید: فوبیا_ قسمت پنجم: آندروفوبیا

این علائم برای شما آشنا نیست؟ اگر از شماره اول فوبیا ها همراه ما بوده باشید حتما دیده اید که این علائم در انواع فوبیا ها در حال تکرار شدن هستند؛ به همین دلیل است که فوبیا ها به یکدیگر مرتبط هستند و تشخیص آن ها نسبت به سایر بیماری های رایج مانند سرماخوردگی و ... سخت تر است.

اتوفوبیا (مونوفوبیا) چگونه تشخیص داده می شود؟

با این حال، یک متخصص سلامت روان مانند یک روانشناس می تواند بر اساس علائمی که شما برایش بازگو می کنید؛ فوبیا را تشخیص دهد. این ترس برای اینکه در شاخه فوبیا قرار بگیرد بایستی حداقل 6 ماه ادامه داشته باشد و فرد حتی هنگامی که می داند در واقع خطری او را تهدید نمی کند احساس ترس و اضطراب ناشی از تنهایی را تجربه می کند.

این علائم حتی هنگامی که بیمار به تنها بودن فکر می کند و آن را تصور می کند، آغاز می شود و گاها این علائم به قدری شدید است که در کار های روزمره اختلال ایجاد می کند.

درمان اتوفوبیا (مونوفوبیا) چیست؟

همان گونه که علائم فوبیا ها به یکدیگر شبیه است. روش درمانی آن ها نیز با یکدیگر مطابقت دارد. دو روش که در مقابله با فوبیا ها و درمان آن ها تاثیر گذار است؛ مواجهه درمانی و درمان شناختی رفتاری یا CBT است.

این دو روش روان درمانی بر موارد زیر تمرکز دارند:

- تکنیک های تمدد اعصاب، مانند تمرینات تنفس عمیق و مدیتیشن، برای کمک به مدیریت علائم.

- بررسی علت اصلی ترس

- یادگیری روش هایی برای مقابله با افکار منفی در مورد تنها بودن

برای اینکه فرد بیمار به تنها بودن عادت کند ممکن است در ابتدا به او پیشنهاد شود که روزانه به مدت پانزده دقیقه تنها باشد و سپس در طی هفته های متوالی این زمان را افزایش دهد. داروهای ضد اضطراب یا داروهای فشار خون مانند مسدود کننده های بتا می توانند به طور موقت برای غلبه بر ترس از تنهایی کمک کنند. البته که پس از تکمیل درمان دیگر نیازی به ادامه مصرف دارو ها نمی باشد.

درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی روان درمانی است که الگوهای فکری را اصلاح می کند تا به تغییر خلق و خو و رفتار کمک کند. در واقع CBT ترکیبی از شناخت درمانی و رفتار درمانی است. این نوع درمان معمولاً برای طیف گسترده ای از چالش ها و اختلالات سلامت روان استفاده می شود، از جمله:

- افسردگی

- اضطراب

- اختلالات اشتها

- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

- بیخوابی

- اختلال وسواس فکری اجباری (OCD)

- اختلال دو قطبی

- فوبیاها

- درد مزمن

درمان معمولاً شامل ایجاد راه‌های متعادل‌تر و سازنده‌تر برای پاسخ به عوامل استرس‌زا است. در حالت ایده‌آل، این پاسخ‌های جدید به شما کمک می‌کنند تا با شرایط چالش‌برانگیز سلامت روان یا رفتارهای ناخواسته کنار بیایید یا بتوانید آن را به خوبی مدیریت کنید.

درباره مواجهه درمانی بایستی بگوییم که درمانگر، این کار را ابتدا در یک محیط کنترل شده انجام می دهد که در آن احساس امنیت کنید و در نهایت در یک موقعیت واقعی برای رو به رو شدن با ترس خود قرار می گیرید. برای مثال مواجهه درمانی می تواند با بیرون رفتن از مطب درمانگر و ایستادن در چند متری برای مدت کوتاهی شروع شود.

در بیشتر موارد، روان درمانی به تنهایی در درمان اتوفوبیا موفق است. اما دارو گاهی اوقات می تواند برای کمک به کاهش علائم فرد مفید باشد تا در نهایت بتواند از طریق روان درمانی بهبود یابد. برخی از داروهای رایج مورد استفاده برای افراد مبتلا به اتوفوبیا عبارتند از:

مسدود کننده های بتا:

 این داروها از تحریک ناشی از آدرنالین در بدن جلوگیری می کنند. آدرنالین می تواند باعث علائم جسمی ناراحت کننده و گاهی خطرناک از جمله افزایش ضربان قلب و فشار خون، تپش قلب و همچنین لرزش صدا و اندام شود. البته که آدرنالین تنها مختص این فوبیا نیست و در شرایط استرس زا دیگر نیز ترشح می شود؛ به طور کلی آدرنالین هورمون ترس و ستیز و گریز بدن انسان است.

آرام بخش ها:

 آرام بخش های بنزودیازپین می توانند با به حداقل رساندن میزان اضطرابی که احساس می کنید، به آرامش شما کمک کنند. این داروها باید با احتیاط مصرف شوند زیرا ممکن است اعتیادآور باشند. این امر به ویژه در افرادی که سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل دارند صادق است.

مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs):

 این داروهای ضد افسردگی برای فوبیا و همچنین اختلالات اضطرابی تجویز می شوند و خط اول درمان هستند چرا که برای عموم افراد به خوبی عمل می کنند و عوارض جانبی کمی دارند. راه اصلی که SSRI ها به افراد در مدیریت شرایطی مانند افسردگی کمک می کنند، افزایش سروتونین در مغز است چرا که اتفاق نظر در این است که سروتونین کاهش یافته نقش کلیدی در افسردگی دارد.

سروتونین یکی از آن مواد شیمیایی مغز است که پیام ها را بین سلول های مغز منتقل می کند. این ماده شیمیایی باعث ایجاد آرامش در بدن می شود. به طور معمول، سروتونین در مغز گردش می کند و سپس جذب جریان خون می شود. افسردگی نه تنها با سطوح پایین سروتونین بلکه با سطوح پایین دوپامین، نوراپی نفرین و سایر مواد شیمیایی مغز مرتبط است.

SSRI ها با جلوگیری از جذب سروتونین از مغز و راه یافتن آن به خون، مدت زمانی بیشتری آن را در مغز نگه می دارند. با این حال، SSRI ها باعث نمی شوند که بدن سروتونین بیشتری بسازد؛ در حقیقت آنها به سادگی به بدن کمک می کنند تا از آنچه که دارد به طور موثرتری استفاده کند.

عوارض اتوفوبیا (مونوفوبیا) چیست؟

اگر بخواهیم واقع بینانه به ماجرا نگاه کنیم؛ انتظار اینکه همواره فردی در کنار بیمار باشد تا او احساس تنهایی نکند عملی نیست. هم چنین این رفتار می تواند بر عزت نفس او، شغل و روابط و زندگی اجتماعی او تاثیر گذار باشد. در این موارد مشاهده می شود که فرد بیمار به علت ترس از تنها بودن، مدت ها در یک رابطه نا سالم یا حتی توهین آمیز باقی ماند. علاوه بر این، اتوفوبیا خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می دهد:

- افسردگی

- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک اختلال در حیطه سلامت روان است که گاها پس از گذراندن یک رویداد آسیب زا ایجاد می شود. این رویداد ممکن است خطرناک، تهدید کننده زندگی، تکان دهنده یا بسیار ترسناک باشد. برای مثال تصادفات، آتش سوزی، تجاوز جنسی، مرگ یکی از عزیزان از این قبیل آسیب ها هستند. حداقل نیمی از مردم ایالات متحده یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده اند. در میان این گروه، 10 درصد از مردان و 20 درصد از زنان به PTSD مبتلا می شوند. در این مورد هم مانند فوبیا ها شاهد ابتلای بیشتر زنان نسبت به مردان هستیم چرا که زنان بیشتر از مردان مورد تجاوز جنسی و بی توجهی و ... قرار می گیرند.

- اختلال مصرف مواد

منابع:

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9762-borderline-personality-disorder-bpd

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9545-post-traumatic-stress-disorder-ptsd

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22578-autophobia-monophobia-fear-of-being-alone

https://www.healthline.com/health/autophobia

https://www.healthline.com/health/depression/cognitive-behavioral-therapy

https://www.healthline.com/health/depression/selective-serotonin-reuptake-inhibitors-ssris