منتشر کننده
اگر استاد یک ساعت دیر سر کلاس حاضر شود یا در مترو منتظر رسیدن به مقصد باشید اولین کاری به ذهنتان می رسد چیست؟ یا اگر روز بدی داشتید و می خواهید شب را با آرامش بگذارنید ایده شما چیست؟
به احتمال زیاد جواب شما هم گوش دادن به موسیقی است؛ موسیقی دنیای عجیبی دارد و می تواند آرامش را به شما هدیه دهد یا شما را به خاطرات خوب و بد گذشته برگرداند. بله یک چیزی شبیه ماشین زمان!
حالا که در تلفن های همراه ما چند صد آهنگ وجود دارد و میلیون های اکانت اسپاتیفای در سراسر دنیا فعال است لازم است از معجزه موسیقی با خبر باشیم و ببینیم که نقش آن بر روح و روان انسان چیست؟
موسیقی معجزه ای است که در تمامی ابعاد زندگی تاثیر گذار است و می تواند نقش بسزایی در سلامت جسمانی و سلامت روانی انسان داشته باشد. امروزه با پیشرفت علم و انجام تحقیقات گوناگون در این زمینه موسیقی درمانی نیز به عنوان یک روش درمانی نوین پذیرفته شده است و در کشور های پیشرفته در کلینیک های ترک اعتیاد و بیمارستان ها و مراکز نگهداری از سالمندان در حال استفاده است.
البته که برای بهره بردن از این فواید لزوما نباید سالخورده باشید یا با یک بیماری مزمن دست و پنجه نرم کنید. اگر به فکر سلامت قلب خود هستید یا شغل پر استرسی دارید یا اکنون در مرحله ای از زندگیتان هستید که در حال تجربه علائم افسردگی هستید می توانید از موسیقی بهره ببرید!
اگر شما هم مشتاقید که بدانید موسیقی چگونه این کار را انجام می دهد با ما همراه باشید:
در سال 2009، باستان شناسان در حفاری غاری در جنوب آلمان، فلوتی را کشف کردند که از استخوان بال کرکس تراشیده شده بود. این مصنوع ظریف قدیمی ترین ساز شناخته شده روی زمین است که نشان می دهد مردم بیش از 40000 سال است که موسیقی می سازند. البته هنوز هم دانشمندان به دقت نمی توانند تعیین کنند که ارتباط انسان و موسیقی از چه زمانی شروع شده است اما به هر حال این فلوت استخوانی قدیمی ترین چیزی است که از اجدادمان در دست داریم.
تحقیقات در مورد قدرت موسیقی در بهبود سلامت جسمی، ذهنی و عاطفی به ما می گوید که موسیقی سود و منفعت فردی و اجتماعی دارد. گرچه هر روز افراد زیادی را با هندزفری و هدفون و ... می بینیم اما محققان معتقدند یکی از مهمترین کارکردهای موسیقی ایجاد احساس انسجام یا ارتباط اجتماعی است. دانشمندان تکاملی می‌گویند که انسان‌ها ممکن است به موسیقی به عنوان یک ابزار ارتباطی وابستگی پیدا کرده باشند زیرا که اجداد ما از گونه های درخت زی بودند که همواره با یکدیگر از این طریق در ارتباط بودند.
حال که زندگی اجدادمان را بررسی کردیم بهتر است نگاهی به اتفاقات اطرافمان بیندازیم و با دقت بیشتری به ارتباط موسیقی و جامعه کنونی نگاه کنیم:
- سرود های ملی که در رویداد های ورزشی خوانده می شوند
- آهنگ های اعتراضی در طول راهپیمایی ها حس هدف مشترک را ایجاد می کند
- سرود هایی که مردم یک صدا در عبادتگاه ها می خوانند
- آهنگ های عاشقانه ای که نامزد ها به یکدیگر می فرستند کمک می کند تا ارتباط قوی تری داشته باشند.
- لالایی هایی که والدین برای نوزادان خود می خوانند به آن ها حس امنیت می دهد و وابستگی ایمن ایجاد می کند.
اثر موسیقی بر ذهن:
- یادگیری بهتر:
پزشکان جانز هاپکینز توصیه می کنند برای تحریک مغز به موسیقی گوش دهید. دانشمندان می دانند که گوش دادن به موسیقی مغز شما را درگیر می کند و از طریق MRI به بررسی مغز می پردازند. تحقیقات صورت گرفته به ما نشان می دهند که موسیقی می‌تواند شما را به یادگیری بیشتر وادار کند. در سال 2019 بیان شد که مردم انگیزه بیشتر برای یادگیری را زمانی داشتند که به خود پاداش گوش دادن به یک موسیقی را داده اند.
البته که گوش دادن به موسیقی محدودیت هایی دارد. برای مثال دانش آموزانی که حافظه ضعیف تری دارند اگر به موسیقی هایی که حاوی متن هستند گوش کنند؛ گاها با تاثیرات منفی آن مواجه می شوند.
- بهبود حافظه:
در یک مطالعه، محققان وظایفی را به افراد واگذار کردند که آنها را ملزم به خواندن و سپس یادآوری لیست کوتاه کلمات می کرد. کسانی که به موسیقی کلاسیک گوش می‌دادند، نسبت به کسانی که در سکوت کار می‌کردند، بهتر عمل کردند. موتزارت را که می شناسید؟ گوش دادن به موسیقی های او به افراد کمک کرد تا کار هایی که نیاز به پردازش ساده دارند را با سرعت بیشتری انجام دهند.
به گفته مایو کلینیک، اگرچه موسیقی روند از دست دادن حافظه در افراد مبتلا به آلزایمر یا زوال عقل را معکوس نمی کند اما مشخص شده است که موسیقی زوال شناختی را کاهش می‌دهد و به افراد مبتلا به زوال عقل خفیف یا متوسط کمک می‌کند تا قسمت‌هایی از زندگی خود را به خاطر بسپارند. حافظه موسیقی یکی از عملکردهای مغزی است که در برابر زوال عقل بسیار مقاوم است. به همین دلیل برخی از مشاوران برای بیمارانی که به زوال عقل مبتلا هستند از موسیقی استفاده می کنند تا آن ها را آرام کنند.
- درمان بیماری های روانی با موسیقی:
موسیقی به معنای واقعی کلمه مغز را تغییر می دهد. محققان عصب شناس دریافته اند که گوش دادن به موسیقی باعث ترشح چندین ماده شیمیایی عصبی می شود که در عملکرد مغز و سلامت روان نقش دارند:
- دوپامین، یک ماده شیمیایی که کنترل کننده مراکز لذت و پاداش در مغز است
- سروتونین و هورمون هایی که در ایمنی بدن موثر هستند
- اکسی توسین که در ارتباط با دیگران موثر است
اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک دقیق چگونگی استفاده درمانی از موسیقی برای درمان بیماری‌های روانی باید انجام شود، برخی از مطالعات نشان می‌دهند که موسیقی درمانی می‌تواند کیفیت زندگی و ارتباط اجتماعی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی را بهبود بخشد.
اثر موسیقی بر خلق و خو:
تعدادی از محققان با گروه هایی در مورد علت گوش دادن به موسیقی مصاحبه کرده اند. شرکت کنندگان در مطالعه از نظر سن، جنسیت و پیشینه بسیار متفاوت هستند، اما آنها دلایل بسیار مشابهی را گزارش می کنند. یکی از رایج ترین کاربرد های موسیقی در واقع همین است که به افراد کمک می کند تا احساسات خود را تنظیم کنند.
- کاهش اضطراب:
شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد گوش دادن به موسیقی می تواند به آرامش شما در موقعیت هایی که ممکن است احساس اضطراب کنید کمک کند. افرادی که در دوره توانبخشی پس از سکته مغزی هستند، پس از یک ساعت گوش دادن به موسیقی، آرامش بیشتری دارند. موسیقی انواع متفاوتی دارد و موسیقی ترکیب شده با صداهای طبیعت به افراد کمک می کند تا کمتر احساس اضطراب کنند. حتی افرادی که با بیماری بحرانی روبرو هستند پس از موسیقی درمانی احساس اضطراب کمتری می کنند.
با این حال، شواهد متناقضی در مورد اینکه آیا گوش دادن به موسیقی بر پاسخ استرس فیزیولوژیکی بدن شما تأثیر دارد یا خیر وجود دارد. یک مطالعه نشان داد که وقتی افراد به موسیقی گوش می دهند، بدن کورتیزول کمتری ترشح می کند. کورتیزول همان هورمونی است که در پاسخ به استرس ترشح می شود. این استرس طیف گوناگونی دارد مثلا ممکن است شما استرس امتحان هفته آینده خود را داشته باشید یا اینکه یک سگ وحشی شما را دنبال کند. این هورمون سبب بروز واکنش هایی در بدن شما می شود؛ برای مثال فشار خون را بالا می برد و ضربان قلب را افزایش می دهد تا مغز و عضلات شما بتواند به خوبی خون گیری کند.
پس اگر این هورمون کاهش پیدا کند علائم گفته شده نیز کاهش پیدا می کند و بدن شما آرامش بیشتری را تجربه می کند. البته که بهتر است بدانید نتیجه یک مطالعه به ما می گوید که گوش دادن به موسیقی آرام بخش قبل از وقوع یک رویداد استرس زا تاثیر چندانی بر شما ندارد اما گوش دادن به چنین موسیقی هایی پس از آن حادثه می تواند سیستم عصبی شما را تسکین دهد.
بیشتر بخوانید: گوش دادن فعال کار هر کسی نیست!
- موسیقی و افسردگی:
یک بررسی تحقیقی در سال 2017 به این نتیجه رسید که گوش دادن به موسیقی، به ویژه موسیقی کلاسیک همراه با جاز، تأثیر مثبتی بر علائم افسردگی دارد. اگر اهل موسیقی کلاسیک و جاز نیستید به این معنا نیست که نمی توانید افسردگی خود را بهبود ببخشید. شما می توانید از جلسات ضرب گروهی استفاده کنید که طی آن دسته جمعی با چیزی شبیه به طبل کار می کنید.
البته که ژانر موسیقی ای که گوش می کنید برای افسردگی بسیار اهمیت دارد و پلی کردن هر چیزی قرار نیست شما را به هدف نهاییتان برساند. آهنگ های غمگین نوستالژیک در واقع می توانند علائم افسردگی را افزایش دهند. این نکته برای کسانی بیشتر اهمیت دارد که تمایل بیشتری به نشخوار فکری و کناره گیری از اجتماع دارند.
- موسیقی، پزشک هدیه قلب شما:
اگر الان به فکر رخ دادن یک مکانیسم عجیب غریب هستید و فکر می کنید تاثیر موسیقی بر قلب انقدر پیچیده است در اشتباهید! موسیقی می تواند شما را به حرکت وادار کند و دیگر لازم به ذکر نیست تحرک و رقصیدن می تواند مستقیما بر سلامت قلب شما تاثیر گذار باشد. همچنین جالب است بدانید که گوش دادن به موسیقی ریتم تنفس و ضربان قلبتان را در دست می گیرد و می تواند فشار خون شما را بسته به شدت و سرعت موسیقی تغییر دهد.
- کاهش خستگی با موسیقی:
اگر پشت چراغ قرمز ماشینی را دیدید که شیشه را پایین کشیده و به موسیقی یا رادیو گوش می کند احتمالا از تاثیر موسیقی بر خستگی آگاه است. پشت این تجربه ای که همه ما از آن اطلاع داریم دلایل علمی نهفته است. در سال 2015، محققان دانشگاه شانگهای دریافتند که موسیقی آرام بخش به کاهش خستگی و حفظ استقامت عضلات در زمانی که افراد درگیر یک کار تکراری هستند، کمک می کند. جلسات موسیقی درمانی همچنین خستگی را در افرادی که درمان‌های سرطان دریافت می‌کنند کاهش داد و آستانه خستگی را برای افرادی که درگیر تمرینات عصبی-عضلانی می‌باشند بالا برد.
- موسیقی در ورزش:
علاقه مندان به ورزش مدت هاست که می دانند موسیقی عملکرد فیزیکی آنها را افزایش می دهد. یک بررسی تحقیقاتی در سال 2020 تأیید می‌کند که کار با موسیقی خلق و خوی شما را بهبود می‌بخشد، به بدن شما کمک می‌کند کارآمدتر ورزش کند و آگاهی شما از فعالیت را کاهش می‌دهد. کار کردن با موسیقی همچنین منجر به تمرین با زمان طولانی تر خواهد شد. در محیط های بالینی دریافتند ورزشکارانی که به آهنگ هایی با شدت بالا و سریع گوش می کنند انگیزه بیشتری داشتند تا رقابت بهتری با حریفان کنند. البته که برای بهره بردن از این مورد لازم نیست ورزشکار تیم ملی باشید و به سادگی می توانید در تمرینات خانگی یا هنگامی که به باشگاه می روید از تاثیر موسیقی بر ورزش بهره مند شوید.
همگام سازی تمرین خود با موسیقی به شما امکان می دهد با استفاده از اکسیژن کمتری نسبت به زمانی که همان تمرین را بدون ضرب انجام می دادید به اوج عملکرد خود برسید. در واقع موسیقی به عنوان یک مترونوم برای بدن شما عمل می کند!
- مدیریت درد با موسیقی:
موسیقی درمانگران آموزش دیده از موسیقی برای کمک به کاهش درد در محیط های بستری و سرپایی استفاده می کنند. یک متاآنالیز در سال 2016 با بیش از 90 مطالعه گزارش داد که موسیقی به افراد کمک می کند دردهای حاد و مزمن را بهتر از دارو به تنهایی مدیریت کنند. انجمن موسیقی درمانی آمریکا موسیقی درمانی را به عنوان استفاده از موسیقی در بیمارستان ها، کلینیک های سرپایی، کلینیک های توانبخشی، خانه های سالمندان، مدارس، مراکز اصلاحی مصرف مواد برای کمک به رفع نیازهای پزشکی، فیزیکی، عاطفی و شناختی بیماران توصیف می کند.
حالا که از گستردگی فواید موسیقی در زندگی با خبر شدید بهتر است نگاهی مجدد به برنامه زندگیتان بیندازید و موسیقی را به درستی وارد زندگیتان کنید. اما بدانید که اگر از موسیقی برای درمان افسردگی می خواهید بهره ببرید این روش به تنهایی کافی نیست و بهتر است به روانشناس یا در نهایت به روانپزشک مراجعه کنید تا درمان های بهتری را زیر نظر آن ها دریافت کنید. اگر می خواهید اطلاعات بیشتری درمورد افسردگی و علائم و باید ها و نباید های آن بدانید به مقالات دیگر سایت مراجعه کنید.
منبع:
