پی پال (PayPal) نقل و انتقال امن پول بوسیله ایمیل است. این جمله به همان اندازه که درست به نظر می‌رسد می‌تواند نادرست باشد اما تردیدی نیست که همین ایده ساده، پی پال را به یک قطب مالی در جهان خارجی تبدیل کرده است. این شرکت شرکتی است که شرکتی که با وجود رقبای بزرگ و قدرتمند، طی چند سال گذشته توانسته به یکی از بزرگترین شرکت های بین‌المللی در جهان تبدیل شود.

از نگاهی دیگر پی پال یک سرویس پرداخت و انتقال پول آنلاین در دنیا است که به کاربرانش این امکان را می‌دهد که حساب‌های مجازی یا الکترونیکی ایجاد کنند و از طریق این حسابها در شبکه ای بسیار ایمن، سریع و با کاربری آسان، به نقل و انقال پول، خرید و فروش و تبدیل ارز از در شبکه اینترنت بپردازند.

در عصر امروزی از طریق پی پال حجم قابل توجهی از تراکنش های مالی کاربران در اینترنت انجام می‌شود. به عنوان مثال برای ارسال پول به فردی دیگر در آن سوی کره زمین، تنها کافی است آدرس ایمیلی که او با استفاده از آن یک اکانت پی پال ساخته است را داشته باشید. به همین صورت با یک ایمیل آدرس می توانید یک اکانت پی پال بسازید و با استفاده از آن، پول دریافت کنید. این در حالیست که ایجاد حساب کاربری در پی پال رایگان است و خدمات مالی آن نیز دارای کارمزدهایی منطقی و قابل قبول است. بدین ترتیب امروزه پی پال با سادگی و سرعت در ارائه خدمات توانسته است بازار خود را روز به روز گسترش دهد. بازاری که با وجود تحریم ایران، به داخل مرزهای کشورایران نیز کشیده شده است.

تاریخچه ای از ساخت پی پال

پی پال در سال 1998 توسط پیتر تیل و مکس لوچین (Petel Theil & Max Levchin ) با نام اولیه Confinity و ایده ایجاد یک واحد پولی بین‌المللی خارج از کنترل دولت ایجاد شد. پی پال در ابتدا به علت جدید بودن و عدم آشنایی مردم با آن، مورد استفاده هکرها و مجرمان اقتصادی که نیاز به پولشویی داشتند قرار گرفت به طوری که در ماههای اولیه فعالیت در برخی از ایالت های آمریکا ممنوع شد.

علاوه براین مشکلات در قدم اول، پی پال به مرورزمان مورد توجه خریداران و فروشندگان در جهت انجام تراکنش ها و معاملات روزمره قرار گرفت. خریداران به استفاده از آن علاقه داشتند چون ساده و امن بود و به مرور فروشندگان بیشتری از آن پشتیبانی می‌کردند زیرا دریافت درگاه آن آسان تر از درگاه ویزا کارت یا مستر کارت بود و همچنین مشتریان بیشتری به آن اقبال نشان می دادند.

بزرگترین سایت حراجی اینترنتی در دنیا در سال 2000 طراحی شد که تعدادی زیادی از کاربران در صفحات حراجی خود، لوگوی پی پال را به عنوان روشی جهت دریافت پول قرار می‌دهند تا مشتریان خود را تشویق به استفاده از آن کنند. از این رو eBay نیز این سرویس را مورد توجه قرار داد و تسهیلاتی را برای استفاده از آن در وب سایت خود ایجاد نمود. این امر خود موجب افزایش سرعت همه گیر شدن پی پال شد به طوری که کاربران آن طی 2 ماه از صد هزار نفر به یک میلیون نفر افزایش پیدا کرد.

ورود پی پال به بازار بورس در سال 2002 بود و ارزش سهام آن در پایان اولین روز عرضه سهام از رقم اولیه 15 دلار، به 20 دلار رسید.

eBay در همان سال با خرید عمده سهام پی پال آن را به مالکیت خود درآورد و آن را با خدمات وب سایت خود تلفیق کرد و بدین ترتیب امکاناتی را فراهم کرد که کاربران این سایت بتواند با امنیت و سرعت بالا تراکنش های خود را زیر نظر این شرکت با قابلیت اطمینان بیشتری انجام دهند. بدین ترتیب شرکت eBay با در اختیار داشتن PayPal بر صفر تا صد فرآیند فروش کالاها در این سایت و دریافت پول آن نظارت پیدا کرد و در صورت عدم رضایت هر یک از طرفین به راحتی می توانست نسبت به بازگرداندن پول اقدام نماید. بدین ترتیب میزان محبوبیت و استفاده از پی پال به یکباره افزایش چشم گیری پیدا کرد و در همان سال این سرویس به یکی از بزرگترین سرویس خدمات پرداخت آنلاین در جهان تبدیل شد.

محبوبیت پی پال با گسترش خدمات خود توانست روز به روز بیشتر شد و فاصله خودش با رقبا را بیش از پیش افزایش داد به طوری که امروزه پی پال در بیش از 100 کشور دنیا و به 26 واحد پولی خدمات ارائه می کند و طبق اعلام خود شرکت، در حال حاضر بیش از 165 میلیون کاربر فعال در جهان دارد

پی پال به چه طریقی کار می‌کند؟

پی پال به کاربران خود این اجازه را می دهد که در ابتدا به ساده ترین شکل ممکن در کوتاهترین زمان با اطلاعات شخصی (یا شرکتی) و با استفاده از تنها یک ایمیل آدرس، برای خود یک حساب کاربری در وب سایت PayPal.com ایجاد نمایند. در ابتدای کار پی پال از شما می خواهد تا با اطلاعات واقعی نسبت به ایجاد اکانت اقدام نمایید اما در این مرحله کنترل خاصی را برای راستی آزمایی این اطلاعات انجام نمی دهد.

در مرحله بعد پی پال برای فعال سازی امکانات اکانت پی پال، از شما می خواهد تا با اتصال آن به یک حساب بانکی یا کارت اعتباری یا نقدی (مثل ویزا کارت یا مستر کارت) نسبت به وریفای  کردن اکانت پی پال خود اقدام نمایید. پس از وریفای شدن اکانت پی پال، شما می توانید مبالغ ارزی موجود در حساب بانکی خود (طبعاً در یک کشور خارجی) یا موجودی ارزی کارت اعتباری یا نقدی خود را به پی پال انتقال دهید یا مستقیما از طریق اکانت پی پال موجودی حساب یا کارت را به یک اکانت پی پال دیگر منتقل کنید یا با آن خرید کنید.

بدین ترتیب پولی که تا پیش از این در قالب موجودی یک حساب بانکی یا کارت نقدی یا اعتباری بوده است، حالا در داخل شبکه ای از حسابهای کاربری پی پال قرار دارد. به همین صورت در داخل این شبکه می توان از طریق درگاه های پی پال خرید کرد، به سایر افرادی که در این سایت حساب کاربری دارند پول انتقال داد و به طور متقابل نیز از آن ها پول دریافت کرد. بدین ترتیب تمامی تراکنش ها نه در قالب حساب ها در بانک های مختلف یا در تعداد زیادی از کارت های اعتباری و نقدی، بلکه به طور یکپارچه در داخل شبکه ای به نام PayPal به انجام می رسند. در نتیجه شرکت پی پال این امکان را دارد تا به همه تراکنش ها نظارت کند و از صحت ارائه خدمات و رضایت پرداخت کنندگان و همچنین عدم سوء استفاده یا سرقت در داخل این شبکه حصول اطمینان کند.

قابل ذکر است که شرکت ها و کسب و کارها که همان ارائه کنندگان کالاها و خدمات هستند، حاضرند برای دریافت چنین خدمات امن، سریع، مطمئن و همه گیری با کمال میل کارمزد های 2 تا 4 درصدی را بپردازند. با این روش آن ها کمتر درگیر بروکراسی بانک ها می شوند و از طرف دیگر سریع تر و دقیق تر می توانند درآمدهای خود را مدیریت کرده و مورد استفاده قرار دهند.
اما پی پال از ایجاد چنین شبکه قدرتمندی چه سودی می برد؟ سهل است که با توجه به بیش از 12.5 میلیون تراکنش در روز و دریافت کارمزد در بیشتر این تراکنش ها، درآمد روزانه این شرکت فراتر از تصور است. اما این همه درآمد PayPal نیست بلکه پی پال همچنین از محل جمع کردن موجودی (Balance) حساب کاربری شما و سایر کاربران، همیشه به میزان چشمگیری از سرمایه دسترسی دارد که آن را در بانک های مختلفی در جهان سپرده گذاری نموده است.

مطابق توافقنامه کاربری پی پال (PayPal User Agreement) که تک تک کاربران در هنگام ایجاد حساب کاربری در این سایت آن را می پذیرند، پی پال مالک همه سود هایی است که از این محل به دست می آید و پی پال حق دارد آن را از شبکه پی پال خارج کند.

بدین ترتیب پی پال همواره سعی می کند تا با ارائه بهترین خدمات، تعدادی باز هم بیشتر از کاربران را به سمت ایجاد حساب کاربری در این سایت تشویق و جذب نماید.

انواع حساب‌های کاربری پی پال

در زمان ایجاد اکانت پی پال باید نوع حساب نیز تعیین شود. حساب‌ کاربری پی پال می‌تواند یکی از انواع Premier، Personal و یا Business باشد. همچنین می توان در هر زمانی نوع یک حساب پی پال را از Personal به دیگر انواع یعنی Premier یا Business تغییر داد.

حساب های پی پال از نوع Premier و Business دارای امکانات بیشتر و محدودیت های کمتری نسبت به اکانت های Personal دارند و پس از ارائه مدارک لازم مطابق قوانین پی پال، می توانند برای پاسخگویی به مقاصد حرفه ای تر شامل تراکنش های دریافتی و پرداختی با مبالغ بزرگتر و یا تعداد بیشتر تراکنش ها در مقایسه با اکانت های Personal مورد استفاده قرار گیرند.

چنین تراکنش هایی می‌توان در پی پال انجام شود:

- خرید از طریق درگاه پی پال

- ارسال پول (Send Money) به دیگر حساب های پی پال

- دریافت پول از دیگر اکانت های پی پال

- پرداخت Invoice های صادر شده توسط سایر کاربران پی پال

- انتقال پول از حساب بانکی به اکانت پی پال و بالعکس

- انتقال پول از کارت نقدی یا اعتباری به اکانت پی پال و بالعکس

- ریفاند بخشی یا کل مبلغ دریافت شده در یک تراکنش

در ادامه توضیح مختصری در مورد سه نوع تراکنش های اولی داده می شود.

چگونگی خرید از درگاه های پی پال

وقتی شما یک اکانت پی پال فعال دارای موجودی (Balance) یا متصل به یک حساب بانکی یا کارت نقدی یا اعتباری داشته باشید، می توانید با استفاده از آن در تمامی درگاه های پرداخت با پی پال در وب سایت های اینترنتی خرید کنید. بدین ترتیب که پس از اضافه کردن کالای مورد نظر به سبد خرید خود، با کلیک بر روی کلید Buy که به رنگ نارنجی است و لوگوی پی پال در آن قابل مشاهده است، به صفحه مشخصی در وب سایت PayPal هدایت می شوید. سپس پی پال این امکان را به شما می دهد تا وارد اکانت پی پال خود شوید و پس از تایید مبلغ و ورود داده های لازم، خرید را با استفاده از اکانت پی پال خود به انجام رسانید.

پس از انجام هر خرید در درگاه های پی پال، یک رسید به شما نمایش داده می شود که در داخل حساب کاربری پی پال شما نیز قابل مشاهده است. و نسخه دیگر به ایمیل ارسال میشود.

ارسال پول (Send Payment/Send Money) به دیگر حساب های پی پال

شما از طریق پی پال می‌توانید به سایر حسابهای پی پال پول انتقال دهید و به عبارتی دیگر برای آنها پول ارسال کنید. این کار مشابه همان کارت به کارت خودمان است یا حواله بانکی ، پایا و ساتنا که انجام می دهید.

برای ارسال پول یا (Send Money) در PayPal تنها چیزی که نیاز دارید، آدرس ایمیلی است که اکانت پی پال طرف مقابل با آن ساخته شده است که به آن PayPal Account یا PayPal ID گفته می شود.

حداکثر مبلغ یک تراکنش در پی پال می تواند 10,000 دلار آمریکا یا معادل تقریبی آن به سایر ارزها باشد. به عنوان مثال سقف یک تراکنش در پی پال 8,000 یورو یا 12,500 دلار کانادا است. همینطوربرای انجام این کار پی پال کارمزد بین 2.5 تا 4 درصد را محاسبه می کند و از مبلغ انتقال داده شده کسر می کند.

پی پال نه تنها پرداخت را برای کاربران ساده کرده است، بلکه دریافت پول را نیز برای صاحبان کسب و کار و افرادی که کسب و کار خانگی دارند نیز ساده کرده است.

به طور مثال اگر شما خدماتی مثل برنامه نویسی یا طراحی گرافیک، تهیه عکس و ترجمه را برای وب سایت‌های خارجی انجام می‌دهید، بسیاری از این وب سایت‌ها امکان پرداخت توسط پی پال را در روش‌های پرداخت پول به ارائه کنندگان خدمات در نظر گرفته اند.

روش دیگر برای دریافت پول از دیگران این است که آدرس اکانت پی پال خود را در اختیار آنها بگذارید تا پول را برای شما از روش Send Money ارسال کنند.

در صورتی که حساب کاربری شما امکانات لازم را داشته باشد، همچنین می توانید با صدور Invoiceی که از داخل اکانت پی پال خود به نام آنها تهیه کرده اید، و ارسال آن، امکان پرداخت پول را برای آن ها فراهم آورید.

محدودیت ها و موانع کار با پی پال

پی پال سادگی و سرعت در نقل و انتقال پول به صورت آنلاین را میسر نموده است، اما در عین حال نظارت جدی که بر روی تراکنش ها دارد. این امر برای افرادی که ا اطلاعات و دانش لازم جهت کار با پی پال برخوردار نیستند، خطرات زیادی را به دنبال دارد و موجب به مشکل خوردن این افراد در این زمینه پی پال می شود. به عنوان مثال پی پال ایرانیان مقیم ایران را برای استفاده از خدمات خود تحریم نموده است. از این رو در صورت استفاده از سایت پی پال بدون در نظر گرفتن تمهیدات مناسب از داخل ایران، پی پال بلافاصله آن حساب کاربری را مسدود می کند و موجودی اکانت پی پال را نیز ثبت و ضبط می کند.

اما از محدودیت های کار با پی پال از ایران که بگذریم، انتقادهایی نیز به پی پال وارد می‌شود. مثل این که این است که پی پال علی رغم این که مانند یک بانک ارائه خدمات می نماید، اما بسیاری از قوانین و مقررات مربوط به بانک ها در مورد آن واقعی نیست. پی پال هیچ تعهدی برای پرداخت سود به موجودی حساب های افراد ندارد، هرگز به کسی وام نمی پردازد و برای انتقال موجودی حساب به دیگر افراد پس از دریافت حکم های قضایی ساز و کاری در آن دیده نشده است.
همچنین پی پال به هیچ نهادی پاسخگو نیست، ودر رابطه با اختلافات افراد داوری نموده و بر اساس نتیجه ای که به آن می رسد اقدام به بلاک نمودن یا لیمیت کردن اکانت های پی پال می نماید و یا موجودی آن ها را ضبط می کند. در این شرایط پی گیری کار روندی پر هزینه و سخت برای کاربران خواهد بود که توسط مردم بسیاری از کشورهای جهان به دلیل محدود بودن قوانین پی پال به قوانین کشور آمریکا، اساساً قابل پی گیری نیست.

این مشکلات به ویژه در شرایطی که بسیاری از کاربران اطلاع زیادی از شرایط و ضوابط پی پال ندارند و از سویی دیگر موافقتنامه موجود در وب سایت پی پال بسیار طولانی و پیچیده است و باعث اختلال در بین کارکنان شده است.

در سال های اخیر، برای PayPal رقبایی جدیدی مثل Skrill, Payza, WebMoney, MoneyBookers و Bitcoin پیدا شده است، اما پی پال به دلیل همه گیر بودن و اعتبار زیادی که دارد، همچنان با اختلاف زیاد، در صدر جدول پرداخت های آنلاین قرار دارد و همچون یک امپراطوری قدرتمند و قویهر روز بیشتر از دیروز برقدرت فعالیت خود می افزاید.